Εικαστικα

Why life?

Ένα (ενίοτε σοκαριστικό) video για το νόημα της ζωής

Κωνσταντίνος Τζήκας
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Είναι κάτι περισσότερο από μία τυχαία συρραφή προκλητικών εικόνων και ήχων, όπως ίσως ορισμένοι θα σκεφτούν αρχικά βλέποντάς το. Το 13λεπτο video installation του 41χρονου Κινέζου Chen Xiaoyun - από τους πιο αμφιλεγόμενους video artists της χώρας του – με τον τίτλο “Why Life” θέτει το θεμελιώδες ίσως ανθρώπινο ερώτημα που έχουμε όλοι απευθύνει σε στιγμές αγωνίας: γιατί, ζωή; Ή ακριβέστερα, ποια ζωή να επιλέξω; Τι θέλω να κάνω; Πώς θα ζήσω; Τι είναι αυτό που δίνει νόημα στη ζωή μου; Τι και ποιοι ασκούν εξουσία πάνω μου; Γιατί υποφέρω; Ή - πιο μικρόψυχα - γιατί να υποφέρω ενώ οι άλλοι όχι;

Σε τρεις διαφορετικές οθόνες που παίζουν ταυτόχρονα, το βίντεο αναμασά και αναμειγνύει κοινότοπες ερωτήσεις της καθημερινότητας, βαρύγδουπες αποφατικές προτάσεις, υπαρξιακούς προβληματισμούς και τετριμμένους αφορισμούς, τα οποία συνοδεύει  - ή καλύτερα τα αντιπαραβάλλει - με εικόνες απρόσμενες, ενίοτε σοκαριστικές, συχνά βίαιες ή επιθετικές, που λειτουργούν ως συμβολικές εξωτερικεύσεις της αγωνίας που εκφράζουν τα κειμενικά μέρη.

Ο υστερικός ρυθμός εναλλαγής κείμενου και εικόνων (όπως και έντονων ήχων και σιωπής) δεν είναι παρά μία αποτύπωση της ζωής μας: καθώς βομβαρδιζόμαστε ανελέητα, καθημερινά, από ερωτήματα, από τα πιο ασήμαντα μέχρι άλλα κεφαλαιώδους σημασίας, για τα οποία καλούμαστε συνεχώς να λάβουμε θέση και να αποφασίσουμε. Όμως, αδυνατούμε ολοένα περισσότερο να επεξεργαστούμε αυτά τα ερωτήματα, να δώσουμε ικανοποιητικές απαντήσεις, να διακρίνουμε μεταξύ των προσφερόμενων επιλογών. Χαμένοι σε έναν χείμαρρο συχνά αντιφατικών προτάσεων, αντιφατικών στάσεων ζωής, αντιφατικών ερεθισμάτων και προτύπων.

Γιατί ζωή; Το βίντεο με τον αγωνιώδη, λαχανιασμένο ρυθμό του δεν μας δίνει (φυσικά) μία απάντηση, αλλά εφιστά την προσοχή στην πολυσημία της λέξης "ζωή". Η ζωή μπορεί να είναι συγχρόνως πολλές διαφορετικές εκδοχές του ίδιου πράγματος, τόσο διαφορετικά "κινηματογραφημένες" όσο και οι πολλές διαφορετικές λήψεις στις τρεις οθόνες που παίζουν ταυτόχρονα.