Εικαστικα

Η πιο πολύ-συζητημένη έκθεση του Λονδίνου

Η ανατρεπτική δεκαετία του 1960 στο «You Say You Want A Revolution? – Records and Rebells 1966-1970» στο μουσείο V&A

Η έκθεση «You Say You Want A Revolution? – Records and Rebels 1966-1970» που δανείστηκε τον τίτλο της από ένα τραγούδι που έγραψε ο Τζον Λένον το 1968 είναι από τα πιο ενδιαφέροντα και πολυ-συζητημένα πολιτιστικά γεγονότα αυτό τον καιρό στη βρετανική πρωτεύουσα.

Ο λόγος είναι προφανής: στις μεγάλες αίθουσες του Μουσείου V&A ξεδιπλώνεται η ιστορία των πέντε πιο ανατρεπτικών χρόνων που σημάδεψαν τους περισσότερους τομείς της σύγχρονης εποχής. Τα χρόνια από το 1966 μέχρι το 1970, αυτές οι 1.826 ημέρες συγκλόνισαν τα θεμέλια της μεταπολεμικής Δύσης και αναντίρρητα διαμόρφωσαν τον τρόπο που ζούμε σήμερα. Σημεία-κλειδιά σε αυτό το ταξίδι πίσω στο χρόνο που έχουμε στην διάθεσή μας είναι περισσότερα από 350 αντικείμενα, φωτογραφίες, αφίσες, μουσική, ταινίες, μόδα, ντιζάιν και κατασκευές: από τη στολή του αστροναύτη της ΝΑΣΑ, Γουίλιαμ Άντερς και τα κοστούμια του Τζον Λένον και του Τζορτζ Χάρισον μέχρι θραύσματα της κιθάρας του Τζίμι Χέντριξ. Και μετά είναι οι τόποι και τα συγκλονιστικά πολιτικά ή πολιτιστικά γεγονότα: οι αντι-πολεμικές διαδηλώσεις για το Βιετνάμ, ο Μάης του ’68 στο Παρίσι, το Φεστιβάλ του Γούντστοκ το 1969 αλλά και τα ναρκωτικά, η Carnaby Street στο Λονδίνο, τα κοινόβια των χίπις στην Δυτική Ακτή, οι Μαύροι Πάνθηρες, τα φεμινιστικά κινήματα, η μίνι φούστα και η Τουίγκι.

«Θέλουμε τον κόσμο και τον θέλουμε τώρα».

Αυτό που χαρακτήριζε εκείνα τα χρόνια ήταν μια έκρηξη ελευθερίας και επιθυμίας να «αλλάξουμε τον κόσμο». Αυτός ο αισιόδοξος ιδεαλισμός κινητοποίησε ενωτικά εκατομμύρια –νέους κυρίως– σε όλο το δυτικό κόσμο με αιτήματα που διαπερνούσαν δομές και θεσμούς της κοινωνίας και που μέχρι τότε κανείς δεν είχε τολμήσει να αμφισβητήσει. (Είναι χαρακτηριστικό ότι μέχρι το 1970 μια παντρεμένη γυναίκα στην Αγγλία δεν είχε δικαίωμα να εργαστεί ή να ανοίξει τραπεζικό λογαριασμό χωρίς την έγκριση του συζύγου της).

Σε μια εποχή που δεν υπήρχαν τα κινητά τηλέφωνα και οι προσωπικοί ηλεκτρονικοί υπολογιστές, καθοριστικό ρόλο έπαιξε η μουσική σαν ενοποιητικό υλικό που συνέδεε μεταξύ τους διαφορετικούς ανθρώπους σε όλα τα πλάτη και μήκη της γης τροφοδοτώντας τους με κοινές ιδέες, εικόνες, συμπεριφορές και κυρίως με την αίσθηση της κοινής ταυτότητας.

Από το Λονδίνο μέχρι το Σαν Φρανσίσκο και τη Νέα Υόρκη μέχρι το Βερολίνο, ο Μπομπ Ντίλαν, οι Μπίτλς, οι Ρόλινγκ Στόουνς, ο Τζίμι Χέντριξ, ο Φρανκ Ζάπα, για να αναφέρουμε μόνο μερικούς, αποτέλεσαν το σάουντρακ μιας ολόκληρης γενιάς και έδωσαν φωνή σε εκείνους τους «Εκδρομείς του ’60» που ήθελαν να αλλάξουν τον κόσμο.

Σήμερα, πενήντα χρόνια μετά το 1966, το Μουσείο V&A επιχειρεί μέσα από την έκθεση «You Say You Want A Revolution? – Records and Rebels 1966-1970» να στρέψει την προσοχή του κοινού προς τα πίσω αλλά με τη ματιά προσηλωμένη στο σήμερα, αφού η «Επανάσταση» εκείνων των πέντε χρόνων άλλαξε άρδην τον τρόπο που διάγουμε το βίο μας σήμερα. Από τις διεθνείς μέχρι τις προσωπικές σχέσεις, από τον τρόπο που ζούμε και δουλεύουμε μέχρι τις μεγάλες πολιτικές συμπεριφορές, όλα αυτά που σήμερα θεωρούμε δεδομένα, ξεπήδησαν από εκείνη την ταραγμένη και γόνιμη δεκαετία του 1960.

Βινύλια vs I Pad

Τα ερωτήματα πηγάζουν κι αυτά αυθόρμητα: πόσες προσδοκίες εκείνων των χρόνων έμειναν ανεκπλήρωτες; Γιατί τόσες ελπίδες διαψεύστηκαν; Άραγε μπορούμε να μάθουμε κάτι από εκείνες τις ευτυχισμένες μέρες που όλα έμοιαζαν πιθανά;

Δύσκολες ερωτήσεις, ακόμα πιο δύσκολες οι απαντήσεις. Η συζήτηση πάντως άρχισε…