Όταν ήρθα σε επαφή με τη Weegee Weegee βρισκόμουν στη Νύσιρο – ήταν πραγματικά ένα συναρπαστικό καλοκαίρι με πολλές ενδιαφέρουσες γνωριμίες, όμορφες συζητήσεις και πολύ γέλιο... Η συγκεκριμένη ύπαρξη δεν περνούσε απαρατήρητη, ευχάριστη, χαμογελαστή, δείχνοντας σεβασμό σε ό,τι υπάρχει γύρω της, κέρδιζε την προσοχή όλων.
Η WW με τη δουλειά της γίνεται ταξιδιώτισσα στο χρόνο, συλλέγοντας και συναρμολογώντας αναμνηστικά από αυθεντικές φωτογραφίες του 19ου αιώνα και των αρχών του 20ού, μεταφέροντάς τα σε μια διάσταση ψυχο-γεωγραφικών φαντασιώσεων του 21ου αιώνα.
Τα έργα της συνιστούν ένα φροϊδικό ταξίδι, εμπνευσμένο από όνειρα, βικτωριανούς χαρακτήρες και λογοτεχνία. Μια σύμμειξη φαντασιώσεων της παιδικής ηλικίας, που τροφοδοτούνται από το πάθος για την αρχαιολογία, τα αρχαία έπη, τους μύθους, τα παραμύθια, τις ταινίες και τις τηλεοπτικές σειρές. Οι ανώνυμοι επί μακρόν νεκροί χαρακτήρες των φωτογραφιών μεταλλάσσονται με την τεχνική του κολάζ σε έντομα και άλλες φυσικές μορφές και μορφές χλωρίδας, κάνοντας αναφορά στο μετασχηματισμό μέσω του θανάτου, σε νέες μορφές σύντηξης με τη φύση και τη ζωή. Η έναρξη της έκθεσης των έργων της συμπίπτει με την «Ημέρα των νεκρών», μια γιορτή για την επανέλευση των νεκρών στη ζωή, στην Γκαλερί ΕΧΙΤ. Της κάναμε μερικές ερωτήσεις...
Weegee Weegee... Θα μας πεις την ιστορία πίσω από το όνομα;
Μου αρέσουν τα ψευδώνυμα και τα άβαταρ και έβρισκα πάντα ελκυστική την ελευθερία που «κρύβεται» πίσω από την ανωνυμία. Πριν ασχοληθώ με το κολάζ, έκανα φωτογραφία. Το κολάζ ήταν μια νέα αρχή, ένας τρόπος να αναγεννηθώ. Το WW προέρχεται από διαφορετικούς κόσμους. Από τη μία, αποτίει φόρο τιμής στη φωτογραφία, ένα μέσο που χρησιμοποιώ ακόμα στα κολάζ μου και από την άλλη, σε ένα μεγάλο αμερικανό φωτογράφο, τον Weegee. Είχα δει την αναδρομική του έκθεση και λάτρεψα την ορθογραφία του ονόματός του, έφερνε στο μυαλό μου το επιτραπέζιο παιχνίδι των πνευμάτων, το Quija board. Θα μπορούσες να πεις πως το WW είναι η δημιουργική πλευρά του Ouija, μια εξίσωση του γινγκ και του γιανγκ. Την ίδια στιγμή αφήνει στον κόσμο το περιθώριο να φανταστεί ό,τι θέλει, να «πλάσει» στο μυαλό του ο καθένας την εικόνα του WW, χωρίς προκαταλήψεις.
Τι σε οδήγησε να διαλέξεις το «θάνατο» ως θέμα για τη νέα σου έκθεση;
Οι περισσότερες εκθέσεις μου «συνωμοτούν» με την ιδέα του θανάτου. Κυρίως δουλεύω με στούντιο-πορτρέτα του 19ου και 20ού αιώνα. Είναι φωτογραφίες ανθρώπων που έχουν φύγει από τη ζωή εδώ και πολλές δεκαετίες και επιστρέφουν εδώ, σε αυτή τη χρονική στιγμή και συνδέονται μαζί μου μέσω των ματιών τους, του βλέμματός τους. Με παίρνουν μαζί τους σε ένα ταξίδι στο χρόνο. Νιώθω προνομιούχα που μπορώ να εκμεταλλευτώ αυτούς τους θησαυρούς. Βρίσκω τις φωτογραφίες σε παζάρια στο δρόμο, σε παλαιοπωλεία και καταστήματα μεταχειρισμένων και σε καλλιτεχνικά φεστιβάλ, είναι τα απομεινάρια του παρελθόντος, οι ξεχασμένες ψυχές. Χρησιμοποιώντας αυτές τις φωτογραφίες είναι σαν να δίνω ξανά ζωή στα πρόσωπα των ανθρώπων που απεικονίζουν, τοποθετώντας τα στην «ψυχογεωγραφία» μου. Εμπνεύστηκα τον τίτλο της έκθεσης από μια «δεύτερη» ταινία τρόμου με ζόμπι του ’80. Όπως καταλαβαίνεις, βλέπω μανιωδώς αυτή την περίοδο το «Walking Dead», αν και οι δικοί μου χαρακτήρες δεν είναι καθόλου ζόμπι, είναι γεμάτοι ζωή και ελπίδα.
Ποια η σχέση σου με την ιδέα του θανάτου; Τον φοβάσαι; Πιστεύεις ότι υπάρχει κάτι μετά;
Η WW είναι πολύ ευτυχισμένη που είναι ζωντανή, αλλά δεν φοβάται το θάνατο. Γιατί μόλις βρεθούμε στα «Die ewigen Jagdtgünde» (τους αιώνιους κυνηγότοπους) τότε είναι που αρχίζει το πάρτι.
Ένα χρόνο πριν εγκαταστάθηκες στη Νίσυρο. Τι σου πρόσφερε το νησί; Τι έκανε την WW να αλλάξει τόσο δραστικά τη ζωή της;
Πριν έρθω στη Νίσυρο έμενα για πολλά χρόνια στο Λονδίνο. Είχα πια απογοητευτεί για πολλούς και διάφορους λόγους από τη ζωή μου εκεί. Όταν ήρθα στην Ελλάδα, και στη Νίσυρο, κατάλαβα αμέσως ότι βρήκα το νέο μου σπίτι. Είμαι ερωτευμένη με τη χώρα, τους ανθρώπους και την κουλτούρα τους. Είναι ένα δώρο. Η Νίσυρος είναι ένα μέρος μαγικό. Έχω ταξιδέψει πολύ, αλλά αυτό το μικρό ηφαίστειο είχε μια πρωτόγνωρη ενέργεια που με τράβηξε δίνοντάς μου νέες προοπτικές - ποιότητα ζωής, δημιουργική έμπνευση και επαφή με τη φύση με εντελώς διαφορετικό τρόπο.
Η νέα σου ζωή σε επηρεάζει σε κάθε επίπεδο. Σε βοήθησε στην τέχνη σου αυτή η αλλαγή και με ποιο τρόπο;
Αγαπάω το ηφαίστειο, τα τοπία, τη θάλασσα, τα σκαλοπάτια, τη χλωρίδα και την πανίδα του νησιού. Τα έντομα που χρησιμοποιώ στα κολάζ μου, τα βρίσκω όλα εδώ στο σπίτι μου. Είναι εκπληκτικό να περπατάω ανάμεσα στις πεταλούδες. Είμαι επίσης παντελώς ξετρελαμένη με τις πέτρες, τη γεωλογία… Ο οψιδιανός και οι κρύσταλλοι μου έχουν γίνει έμμονη ιδέα και μόλις τελειώσω το καινούργιο μου στούντιο, θα μετατρέψω ένα μέρος σε μικρό εργαστήριο που θα κάνω χημικά πειράματα για να αναπτύξω νέες ιδέες. Ανακαλύπτω στο περιβάλλον υπέροχη ενέργεια και έμπνευση.
Πιστεύεις πως αυτού του είδους η απομόνωση βοηθάει έναν καλλιτέχνη;
Εξαρτάται από τον καλλιτέχνη. Εμένα σίγουρα με βοηθάει, αν και εγώ δεν νιώθω απομονωμένη εδώ. Έχοντας ζήσει σε μια μητρόπολη για τόσο καιρό, την αποζητούσα αυτή την αλλαγή. Και δεν υπάρχει μεγαλύτερη και πιο ευχάριστη «αντίθεση» από αυτή που ζω τώρα σ’ αυτό το νησί. Είναι ένα μαγικό νησί με μαγικούς κατοίκους. Εδώ έχω συναντήσει πιο αμφιλεγόμενους και ενδιαφέροντες ανθρώπους απ’ ό,τι τόσα χρόνια στο Λονδίνο. Έχω κάνει καταπληκτικούς φίλους. Αυτό που έχω κερδίσει ισορροπεί την όποια απώλεια –αν υπήρχε– για να μην πω, μου δίνει ακόμα περισσότερα.
Πες μου για τους έλληνες καλλιτέχνες. Σίγουρα θα έχεις ξεχωρίσει κάποιους.
Είμαι η «νεοφερμένη» στην ελληνική καλλιτεχνική σκηνή και εκ των πραγμάτων δεν έχω προλάβει να δω πολλά ακόμα. Λατρεύω την αρχαία ελληνική τέχνη. Όταν ήμουν παιδί ονειρευόμουν να γίνω αρχαιολόγος. Ζούσα στα όνειρά μου τα αρχαία έπη. Επίσης, θαυμάζω πολύ την τέχνη του δρόμου. Δεν έχω όμως μείνει αρκετά ακόμα στην Αθήνα και δεν έχω δει πολλά. Μου αρέσει πολύ ο Δημήτρης Ντόκος, ο Sonke και ο This is Opium, και φυσικά ΕΣΥ. Ο Στέλιος ο Φαϊτάκης είναι εξαιρετικός, και περιμένω πώς και πώς να δω την έκθεση του Κώστα Λάβδα. Πρόσφατα αγόρασα και ένα γλυπτό από έναν έλληνα γλύπτη, τον Clavie Duson, τον οποίο επίσης λατρεύω.
Τι είναι αυτό που θέλεις να περάσεις στο κοινό σου με την έκθεσή σου στη γκαλερί Exit;
Η τέχνη είναι υποκειμενική. Ελπίζω οι άνθρωποι που θα επισκεφθούν την έκθεση να νιώσουν τη σύνδεση, να νιώσουν κάτι οικείο, να θέλουν να ακολουθήσουν σε αυτό το ταξίδι. Η ψυχογεωγραφία και τα ταξίδια στο χρόνο είναι πολύ σημαντικά στοιχεία για μένα, όπως και η μεταμόρφωση που συντελείται κατά τη διαδικασία μιας καλλιτεχνικής δημιουργίας.
Ποια η γνώμη σου για τη «δημόσια» τέχνη;
Εννοείς το street art, φαντάζομαι. Νιώθω να αλληλεπιδρά μέσα μου. Έχω δει υπέροχα έργα στο Λονδίνο και το Παρίσι, αλλά αυτά της Αθήνας έχουν τέτοια ένταση που σε συνεπαίρνει. Είμαι υπέρ της ιδέας της «μη αποκλειστικότητας», της τέχνης που μοιράζονται όλοι, της ελεύθερης τέχνης που δεν υπόκειται σε παγκόσμιους καλλιτεχνικούς μηχανισμούς, δεν μπορείς να την κλείσει στους τέσσερις λευκούς τοίχους μιας γκαλερί ή σε ένα μουσείο. Είναι εκπληκτικό το πώς μπορούν να μεταμορφώσουν μια ολόκληρη γειτονιά, πώς μπορούν τα έργα του «δρόμου» να χαράξουν πολιτικές και κοινωνικές διαδρομές.
Θα ήθελα πολύ να δω έργα δικά σου στο δρόμο. Έχεις σκεφτεί ποτέ αυτό το ενδεχόμενο;
Ήδη δημιουργώ ένα κομμάτι στην περιοχή του Ψυρρή για τις ανάγκες της έκθεσής μου. Είναι η πρώτη μου φορά, είμαι πολύ ενθουσιασμένη.
Βιογραφικό: Η γερμανο-νορβηγικής καταγωγής WeegeeWeegee (WW) σπούδασε Φωτογραφία και Ιστορία της Τέχνης. Είναι φανατική ταξιδιώτισσα˙ ταξίδεψε κυρίως στη Μέση Ανατολή και έζησε στη Φρανκφούρτη, στο Παρίσι, στη Βενετία, στη Βηρυτό, στο Λονδίνο, ενώ πρόσφατα μετοίκησε σε ένα μικρό ηφαίστειο στην Ελλάδα. Πρόσφατα ατομικές εκθέσεις της παρουσιάστηκαν στο Oratorio di San Lorenzo του Παλέρμο, στο ArtsLav του Λονδίνο και στο Αρχαιολογικό Μουσείο της Νισύρου στην Ελλάδα. Έργα της, επίσης, εκτέθηκαν δύο φορές στη Ρώμη.
Σε έναν κόσμο που χαρακτηρίζεται από υπερπληροφόρηση, το βιβλίο εκφράζει ειρωνικά την ανάγκη των ανθρώπων να δουν κάτι γραμμένο για να πιστέψουν ότι ισχύει.
15°
