Εικαστικα

«Οδύσσειες» για τα 150 χρόνια του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου

Το περιπετειώδες ταξίδι του ανθρώπου στον χρόνο μέσα από ένα αφαιρετικό και συμβολικό πρίσμα

Άντρια Καλαϊτσίδου
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Το Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο γιορτάζει τα 150 χρόνια θεμελίωσης του με την νέα περιοδική έκθεση «Οδύσσειες». Σκοπός είναι να ανιστορήσει το περιπετειώδες ταξίδι του ανθρώπου στο χρόνο μέσα από ένα αφαιρετικό και συμβολικό πρίσμα εμπνευσμένο από την Οδύσσεια. Η έκθεση εμπνέεται από τον αρχετυπικό χαρακτήρα του Οδυσσέα και αφηγείται, μέσα από εμβληματικά αλλά και λιγότερο γνωστά έργα του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου, το μακρύ χρονικό του δοκιμαζόμενου ανθρώπου, τον αδιάκοπο αγώνα του να τιθασέψει το περιβάλλον, να γνωρίσει νέους τόπους, να αντιπαλέψει τη φθαρτότητα της ύπαρξης του με τη βοήθεια του έρωτα και της δημιουργικής πράξης.

Άποψη του πρώτου θεματικού άξονα «ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ», © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Σε μια αλληλουχία πολιτισμικών διαστρωματώσεων παρουσιάζονται 184 έργα από τη μόνιμη έκθεση και τις αποθήκες των Συλλογών του Μουσείου και 6 δανεικά, τρία από το Επιγραφικό Μουσείο και τρία από το Μουσείο Ακροπόλεως. Την ερμηνευτική προσέγγιση των έργων ενισχύει ο γεμάτος συμβολισμούς λόγος των κορυφαίων νεοελλήνων ποιητών Κ. Π. Καβάφη, Γ. Σεφέρη, Ο. Ελύτη και Γ. Ρίτσου. Οι οπτικοακουστικές και ψηφιακές εφαρμογές της έκθεσης υπογραμμίζουν διακριτικά της σύγχρονης ποιητικής γλώσσας και προσφέρουν έτσι πιο εύστοχη και συναρπαστική νοηματοδότηση.

Άποψη του πρώτου θεματικού άξονα «ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ», © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Οι τρεις θεματικοί άξονες της εκθεσιακής αφήγησης είναι:

Το ΤΑΞΙΔΙ, που παρουσιάζει τεκμήρια της αδιάκοπης αναζήτησης του ανθρώπου για πρώτες ύλες, γνώσεις και ιδέες. 

Οι ΙΘΑΚΕΣ, που είναι εμπνευσμένες από τον νόστο του Οδυσσέα και αφιερώνονται στις πατρίδες όλων των ανθρώπων. 

Η ΕΞΟΔΟΣ, είναι έργα συμβολικά που υποδηλώνουν τα ανώτερα επιτεύγματα του ανθρώπινου πνεύματος καλώντας τον καθένα από εμάς να παραλάβει τη σκυτάλη της δημιουργίας. 

 Άποψη του πρώτου θεματικού άξονα «ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ» - Ο θεός Ποσειδώνας στο μέσο της φουρτουνιασμένης θάλασσας, © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Στις «Οδύσσειες» συμμετέχουν και οι μόνιμοι εκθεσιακοί χώροι του μουσείου που προσανατολίζουν τον επισκέπτη στην ανεύρεση νοηματικών συνδέσμων με τις θεματικές της περιοδικής έκθεσης. O επετειακός τόμος του επιστημονικού καταλόγου περιλαμβάνει κείμενα που παρουσιάζουν τη διαχρονική πορεία και τις αναζητήσεις των ανθρώπων που έζησαν και δημιούργησαν στον ελλαδικό χώρο και στην ευρύτερη λεκάνη της ανατολικής Μεσογείου. 

Η ημερομηνία των εγκαινίων (3 Οκτωβρίου) είναι ιδιαίτερα συμβολική, αφού 150 χρόνια πριν, Δευτέρα και πάλι, ετέθη ο θεμέλιος λίθος του πρώτου Εθνικού Μουσείου της χώρας από τον Γεώργιο Α΄. Ανήμερα των εγκαινίων, από το πρωί ως τα μεσάνυχτα, θα εγκατασταθούν στον αύλειο χώρο του μουσείου οι «Διερχόμενοι» του Γιώργου Ξένου, γλυπτικά έργα με περιγράμματα από σιδηρά ελάσματα, που αποδίδουν ανθρώπινες μορφές και παραπέμπουν νοερά στους επισκέπτες του Μουσείου που το απόλαυσαν για 150 χρόνια.

Πρώτος θεματικός άξονας «ΤΟ ΤΑΞΙΔΙ» - Το χάλκινο άγαλμα του Ποσειδώνα από τη Λιβαδόστρα Βοιωτίας (αρχαία Κρεύσις, επίνειο των Πλαταιών), 480 π.Χ. Στο αριστερό χέρι κρατούσε τρίαινα και στο δεξί πιθανώς δελφίνι. © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Για τα 150 χρόνια του Μουσείου η Κρατική Ορχήστρα Αθηνών παρουσιάζει μια μοναδική συναυλία στην εμβληματική αίθουσα του Bωμού. Τα έργα που θα ακουσθούν είναι οι εισαγωγές του Λούντβιχ Βαν Μπετόβεν «Τα ερείπια των Αθηνών» και «Τα πλάσματα του Προμηθέα», καθώς και η «Σουΐτα» από το μπαλέτο Αλέξης Ζορμπάς του Μίκη Θεοδωράκη (διασκευή: Δ. Μίχας).

Δεύτερος θεματικός άξονας «ΙΘΑΚΕΣ» - Η ενότητα του Θανάτου, © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Παράλληλα, την επέτειο του Εθνικού Αρχαιολογικού Μουσείου τιμούν μεγάλα μουσεία του κόσμου, αποστέλλοντας ως «δώρα» εξέχοντα έργα τους, που εκτίθενται στους μόνιμους εκθεσιακούς χώρους για το προσεχές διάστημα. Το Μητροπολιτικό Μουσείο Νέας Υόρκης, το Badisches Landesmuseum της Καρλσρούης, το National Museum of Western Art του Τόκιο, το Palace Museum του Πεκίνου, αλλά και η Εθνική Πινακοθήκη, το Εθνικό Μουσείο Σύγχρονης Τέχνης, το Κοινωφελές Ίδρυμα Αλέξανδρος Σ. Ωνάσης και το Πανεπιστήμιο της Χαϊδελβέργης χαιρετίζουν τον εορτασμό με σημαντικά έργα των συλλογών τους.

Δεύτερος θεματικός άξονας «ΙΘΑΚΕΣ» - Άποψη της ενότητας του Τόπου, © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Δεύτερος θεματικός άξονας «ΙΘΑΚΕΣ» - Η ενότητα του Έρωτα, © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Άποψη του τρίτου θεματικού άξονα «ΕΞΟΔΟΣ», © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο 

Info: "Οδύσσειες", Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο, Πατησίων 44. Θερινό ωράριο ως 31/10, Δευτέρα-Κυριακή 08:00-20:00, 213214 4891. Η έκθεση έχει ετήσια διάρκεια 

*Την Τρίτη 4 Οκτωβρίου η είσοδος θα είναι ελεύθερη για το κοινό. Από τις 11 το πρωί έως τις 4 το απόγευμα θα πραγματοποιηθούν τέσσερις ωριαίες παρουσιάσεις της νέας περιοδικής έκθεσης από αρχαιολόγους του μουσείου (ώρες 11.00, 12.00, 13.00 και 16.00). 

Για περισσότερες πληροφορίες ΕΔΩ

Κεντρική φωτογραφία: Άποψη του δεύτερου θεματικού άξονα «ΙΘΑΚΕΣ» - Σε πρώτο πλάνο το μαρμάρινο άγαλμα του Οδυσσέα από το ναυάγιο των Αντικυθήρων, 1ος αι. π.Χ., © Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο