Η φύση επιστρέφει στην πόλη

Μια έκθεση για τη φύση στο κέντρο της Αθήνας. Όση δηλαδή μπορεί να χωρέσει στα δέκα δωμάτια του metamatic:taf στο Μοναστηράκι. Οι Εστίες Φύσης είναι η νέα έκθεση που προστίθεται στην ατζέντα της πόλης, μια ανάσα ζωής στο μουντό αστικό τοπίο. Το ιστορικό κτίσμα όπου στεγάζεται το metamatic:taf ανοίγει την αυλαία για τα έργα 15 καλλιτεχνών που συναντιούνται για να επαναπροσδιορίσουν τη φύση.

Με άξονα τη φύση κατασκευάστηκαν τοπία, ύλη και καταστάσεις, μια ευκαιρία για να επανατοποθετηθεί αυτό που ονομάζουμε «φύση» στο αστικό περιβάλλον που διαρκώς αλλάζει. Τι είναι όμως η φύση και πώς την αναπαριστά η τέχνη; Ο Ορέστης Καρύδας έχει αναλάβει την επιμέλεια της έκθεσης και του ζητήσαμε να μας μιλήσει για τη συνάντηση αυτή που θα φιλοξενήσει το taf τις επόμενες ημέρες.

credits: didee.gr

Μέχρι τώρα τον έχουμε γνωρίσει ως ταλαντούχο ηθοποιό, αλλά και χορευτή, ενώ αυτό τον καιρό ερμηνεύει τον πιο αγαπημένο ήρωα μικρών και μεγάλων Μικρό Πρίγκιπα σε σκηνοθεσία Μαριάννας Τόλη. Τώρα μαθαίνουμε πως ασχολείται και με τα εικαστικά, εξού και η επιμέλεια της  έκθεσης. Πώς συνδυάζονται αυτές οι ιδιότητες; Όπως λέει ο Ορέστης, ο ίδιος αντιλαμβάνεται τον εαυτό του ως ηθοποιό που λατρεύει τα εικαστικά, ενώ την τέχνη την αντιλαμβάνεται ως ενιαίο πεδίο στο οποίο κινείται, ερευνά, εξερευνεί.

Αποτέλεσμα; Η συνάντηση 15 καλλιτεχνών. Ετερόκλητα πεδία δράσης. Αναπαραστατικές και παραστατικές τέχνες. Μια πολυμορφική συνομιλία με τη φύση ως προϋπόθεση της ανθρώπινης ύπαρξης και απόρροια της ανθρώπινης ενέργειας. Ως δεδομένο, κεκτημένο, πεδίο αναζήτησης της προσωπικής αλήθειας, ή απλώς ως φύση και τίποτα περισσότερο από αυτό. Ο Ορέστης εξηγεί:

Πώς προέκυψε η ιδέα για μία έκθεση αφιερωμένη στη φύση;

Στην πραγματικότητα ο τρόπος που γεννήθηκαν τα πράγματα μοιάζει σαν μία μυστική συνεννόηση. Θεματολογικά δεν ξεκίνησε όλο αυτό από μία «ιδέα». Η επιθυμία της αναζήτησης προέκυπτε από τους ίδιους τους καλλιτέχνες και το έργο τους. Όλοι είχαμε ανάγκη «εστίασης» της δημιουργικότητας και της έρευνάς μας που αναπτύσσεται λίγo ή πολύ σ’ αυτό τον άξονα. Στόχος μας δεν ήταν κατ’ ανάγκην να υμνήσουμε τη φύση και το μεγαλείο της, αλλά ο επαναπροσδιορισμός και ενίοτε η ανατροπή της.

Τι είναι «φύση»; Πώς την προσεγγίζουν οι συμμετέχοντες καλλιτέχνες;

Δεν ξέρω... αισθάνομαι πως είναι ο χώρος και ο χρόνος πριν την ανθρώπινη συνείδηση και μετά. Το «όλον». Η ζωή. Ανθρωποκεντρικά ή όχι, ο φυσικός κόσμος και το περιβάλλον του... Θέτοντας σε λειτουργία οι καλλιτέχνες το φαντασιακό, τη μνήμη, την τελετουργία, την επιστήμη, το συνειδητό και το ασυνείδητο, δημιούργησαν εικαστικά έργα που λειτουργούν ως ανάμνηση και αφήνουν χώρο στον παρατηρητή για μια διαδρομή επιστροφής στη φύση.

Ποια η σχέση του ανθρώπου που ζει στην πόλη με τη φύση; Μπορεί η σχέση του μαζί της να αποκατασταθεί ή να αλλάξει μορφές με βάση το περιβάλλον ζωής ή την ψυχική του κατάσταση;

Άλλοτε επιζητά να γαληνέψει και να εξαγνιστεί  διά μέσου της, άλλοτε την ξεχνάει. Άλλες φορές πάλι δεν την γνώρισε ή δεν τη θυμήθηκε ποτέ για να συμβεί να την ξεχάσει. Και αναφέρομαι στη φύση αυτή που δεν ανταποκρίνεται μόνο στο περιορισμένο και συγκεκριμένο φυσικό περιβάλλον που έλαχε στην πόλη από τον άνθρωπο, αλλά στην εσωτερική, που δυστυχώς η ανίχνευσή της παραμένει επιδερμική. Σίγουρα εάν τη σεβαστείς και αφουγκραστείς τις ιδιαίτερες και ουσιαστικές πολυχρωμίες της, να λειτουργήσουν όλα πιο συντονισμένα με αρμονία, τόσο στην πόλη όσο και έξω απ’ αυτή.

Υπάρχει κάτι που «θέλετε» να νιώσει ο επισκέπτης σε αυτή τη διαδρομή που τον περιμένει στο Taf; 

Όσο πιο κοντά στον εαυτό του.

Γιατί επιλέχθηκαν καλλιτέχνες από όλα τα είδη των παραστατικών τεχνών; Τι είδους έργα δημιούργησαν;

Για να προκύψει μια ενδιαφέρουσα συνομιλία και από την ετερότητα να αναπτυχθεί μια συλλογική οντότητα. Στο μυαλό μου είχα τον τρόπο με τον οποίο δομείται ένα συμφωνικό έργο όπου η ορχήστρα με τα ετερόκλητα όργανά της εκτελεί μέσω διαφορετικών μελωδικών γραμμών το ίδιο θέμα. Τα έργα που εκτίθενται είναι ζωγραφικές και γλυπτικές συνθέσεις, φωτογραφίες, κατασκευές και εγκαταστάσεις, προβολές και ηχητικά περιβάλλοντα. 

Από τις δημιουργίες της έκθεσης προκύπτει ότι η φύση προσεγγίζεται διαφορετικά από την κάθε «τέχνη»; Αναλόγως την ιδιότητά του, θα λέγαμε ότι ο καλλιτέχνης έρχεται σε διαφορετική επαφή με τη φύση;

Το ζήτημα της φύσης στην ολότητά της προσεγγίζεται διαφορετικά από τον κάθε καλλιτέχνη, την προσωπικότητά και την ιδιοσύστασή του. Ο τρόπος και τα εργαλεία έρχονται μετά να δώσουν σχήμα και μορφή σ’ αυτή τη διαφορετική επαφή.

Πώς συνδυάζεται η ιδιότητα του ηθοποιού με αυτή του επιμελητή και του εικαστικού;

Οι επιλογές μου με έχουν ορίσει να βρίσκομαι στο πεδίο της τέχνης. Δεν μπορώ να προσδιορίσω την ταυτότητά μου πέραν του ότι ερευνώ και αναζητώ στην τέχνη. Είμαι ηθοποιός που λατρεύει τα εικαστικά και δουλεύει για αυτά, αλλά σε καμία περίπτωση δεν είμαι εικαστικός. Ο τρόπος σκέψης μου επιλέγω να έχει μια εικαστικότητα, η συμπεριφορά και οι ανησυχίες μου, αλλά δεν είναι η ιδιότητά μου αυτή. Προς το παρόν... μπορεί και να προκύψει στο μέλλον. Ούτε και εγώ ξέρω. Φτιάχνω μικρές ιστορίες, αυτό μου αρέσει και αυτό επιδιώκω.

Info: Εστίες Φύσης, 22 Σεπτεμβρίου - 16 Οκτωβρίου, Δευτ.-Σάβ. 12.00-21.00, Κυρ. 12.00-19.00, Metamatic:taf, Νορμανού 5, Μοναστηράκι

Καλλιτέχνες: Ασήμης Αλεξίου, Μαρία Ανδρικοπούλου, Θάλεια Γκατζούλη, Δημήτρης Δήμας, Αγγελική Καλαμαρά, Ορέστης Καρύδας, Νικόλας Μάστορας, Μαριλίζα Rendl-Παππά, Φωτεινή Πολυδώρου, Γιάννης Σωτηρίου, Κατερίνα Σωτηρίου(magenta), Άννα Τζώρτζη, Έλενα Τιμπλαλέξη (magenta), Κατερίνα Χάρου, Εμμανουήλ Χουσάκος.

Επιμέλεια: Ορέστης Καρύδας