Το κτίριο του Ωδείου Αθηνών στη Ρηγίλλης είχε ένα υπόγειο. Τρομακτικό σαν όλα τα υπόγεια, «στοίχειωνε» το -κατά τ’ άλλα- εμβληματικό Ωδείο, αφού εδώ και 40 χρόνια βρισκόταν σε βαθύ σκοτάδι. Αναξιοποίητο και παραμελημένο, το πρώτο υπόγειο του κτιρίου, που σχεδίασε αρχιτέκτονας Ιωάννης Δεσποτόπουλους, επιτέλους ανακαινίστηκε από τον Οργανισμό Πολιτισμού και Ανάπτυξης ΝΕΟΝ και μεταμορφώθηκε σε εμβληματικό χώρο πολιτισμού, μεγάλης αισθητικής και λειτουργικής αξίας.
Το Ωδείο Αθηνών πριν την αναμόρφωση, φωτό: Ναταλία Τσουκαλά
Αν και το οικοδόμημα του μεγάλου Δεσποτόπουλου παραμένει ακόμα ημιτελές, το 1959 κέρδισε το πρώτο βραβείο πανελλήνιου αρχιτεκτονικού σχεδιασμού για τη σύνθεσή του και ανήκει στις κορυφαίες εκφράσεις του ριζοσπαστικά μοντέρνου πνεύματος του Bauhaus. Το Ωδείον Αθηνών, καταβάλλει σημαντικές προσπάθειες αυτή την περίοδο ώστε να ολοκληρωθεί το σημαντικό αυτό κτίριο και να αποκτήσει τη θέση και αίγλη που του αξίζει στην αρχιτεκτονική κληρονομιά της πόλης, με την βοήθεια της πολιτείας, εθνικών, κοινοτικών αλλά και ιδιωτικών πόρων.
Το Ωδείο Αθηνών μετά την αναμόρφωση, φωτό: Πάνος Κοκκινιάς
Στα πλαίσια αυτής της προσπάθειας, ο ΝΕΟΝ χρηματοδότησε την αναμόρφωση του ξεχασμένου υπογείου, με κόστος 180.000 ευρώ. Μετά από εκτεταμένες εργασίες καθαρισμών και εξυγίανσης των χώρων, το Α΄ υπόγειο αποτελεί για πρώτη φορά χώρο πολιτισμού, που επεκτείνεται σε ένα εξαιρετικό αίθριο.
Συνολικής επιφάνειας 1.800τμ. και πληρώντας όλους του κανόνες υγιεινής και ασφαλείας, το υπόγειο του Ωδείου θα λειτουργήσει ως εκθεσιακός χώρος, ενώ η αποκατάσταση της λειτουργίας του αίθριου ως αύλιου χώρου συμβάλει ουσιαστικά στην οπτική ενοποίηση εκπαιδευτικών και πολιτιστικών λειτουργιών και στη συνοχή του κτιριακού συνόλου.
Το Ωδείο Αθηνών μετά την αναμόρφωση, φωτό: Πάνος Κοκκινιάς
Ο νέος χώρος πολιτισμού του Ωδείου Αθηνών θα εγκαινιαστεί αυτό το φθινόπωρο με την παρουσίαση δύο προγραμμάτων του ΝΕΟΝ, τη διοργάνωση που ερευνά το μέλλον των πόλεων Ideas City σε συνεργασία με το New Museum της Νέας Υόρκης και την έκθεση «Η Υπέρβαση της Άβυσσος». Στη συνέχεια, θα παραμείνει στη διαχείριση του Ωδείου Αθηνών για τη φιλοξενία και διοργάνωση εκδηλώσεων πολιτισμού.
Από τη δημιουργία του το 2013, ο ΝΕΟΝ μεταφέρει τη φιλοδοξία του ιδρυτή του Δημήτρη Δασκαλόπουλου να φέρει τη σύγχρονη τέχνη κοντά στο κοινό, αξιοποιώντας παράλληλα χώρους που συχνά παραμένουν πολιτιστικά ανεκμετάλλευτοι, σε σύμπραξη με θεσμικούς φορείς του πολιτισμού. Στο πλαίσιο αυτό, έχει πραγματοποιήσει μέχρι σήμερα εκθέσεις και διοργανώσεις σύγχρονης τέχνης, ανοιχτές στο ευρύ κοινό, σε εμβληματικούς χώρους της Αθήνας όπως στη Γεννάδειο Βιβλιοθήκη, στη Γαλλική Σχολή Αθηνών, καθώς και σε αρχαιολογικούς χώρους, όπως η Αρχαία Αγορά, η Ρωμαϊκή Αγορά και ο Κεραμεικός.
φωτό: Θανάσης Καρατζάς
Το Ωδείο Αθηνών από την άλλη, με προσφορά 150 ετών στο χώρο των παραστατικών τεχνών, αγωνίζεται να επεκτείνει τις πολιτιστικές του δραστηριότητες και την εξωστρέφειά του μέσα σε ένα συνεχώς μεταβαλλόμενο οικονομικό, κοινωνικό και πολιτιστικό περιβάλλον και ο κ. Νίκος Τσούχλος, Πρόεδρος Δ.Σ. του Μουσικού και Δραματικού Συλλόγου Ώδείον Αθηνών – 1871’, αναφέρει χαρακτηριστικά: «Στην καρδιά της πρωτεύουσας, το εμβληματικό κτίριο του μεγάλου αρχιτέκτονα Ιωάννη Δεσποτόπουλου για το Ωδείο Αθηνών κοιμάται περιμένοντας εδώ και τέσσερις δεκαετίες την ολοκλήρωσή του. Σήμερα, ο οργανισμός ΝΕΟΝ έρχεται να φυσήξει μια φρέσκια πνοή στο έργο ενός μεγάλου Ευρωπαίου αρχιτέκτονα, να ξαναζωντανέψει μέρος από το εγκαταλειμμένο γιαπί του 1976 και να κάνει μαζί με το Ωδείο Αθηνών το πρώτο μεγάλο βήμα στο δρόμο της ολοκλήρωσης του λευκού κτιρίου που περιμένει μισοξεχασμένο εδώ και σχεδόν μισό αιώνα στην οδό Ρηγίλλης».
Το Ωδείο Αθηνών μετά την αναμόρφωση, φωτό: Πάνος Κοκκινιάς
Ο κ. Δημήτρης Δασκαλόπουλος, ιδρυτής του Οργανισμού ΝΕΟΝ, σημειώνει: «Όταν πρωτοαντίκρισα αυτόν τον ξεχασμένο χώρο, τον τόσο άρτιο αρχιτεκτονικά που όμως η εγκατάλειψη τον στερεί από τα μάτια του κόσμου, θεώρησα υποχρέωσή μου να αναλάβω την αποκατάστασή του. Είναι μεγάλη μου χαρά που, μετά τις εργασίες αναμόρφωσης, δημιουργήσαμε έναν ουσιαστικά νέο χώρο πολιτισμού, τον οποίο παραδίδουμε στο αθηναϊκό κοινό».
Γενικοί μελετητές και αρχιτέκτονες του έργου του Ωδείου, το γραφείο Θύμιος Παπαγιάννης και Συνεργάτες, με μελετητές μηχανολόγους - ηλεκτρολόγους το γραφείο DEKTIS Consultants. Κατασκευαστική εταιρεία του έργου, η DMD. Το κόστος της αναμόρφωσης ανήλθε στα 180.000 ευρώ και χρηματοδοτήθηκε εξ’ ολοκλήρου από τον ΝΕΟΝ.
11°
