Ο Ai Weiwei «εξυψώνει» τα ειδώλια των Κυκλάδων και τους πρόσφυγες (εικόνες, video)

Το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης εγκαινιάζει την έκθεση «Ai Weiwei at Cycladic» (20 Μαΐου – 30 Οκτωβρίου 2016), την πρώτη μεγάλη έκθεση του δημοφιλούς καλλιτέχνη και ακτιβιστή στην Ελλάδα, η οποία, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνει ένα νέο έργο του, μια νέα δημιουργία, αποκλειστικά εμπνευσμένη από τη συλλογή του μουσείου.

Πρόκειται για την πρώτη παρουσίαση έργων του Ai Weiwei σε αρχαιολογικό μουσείο παγκοσμίως, αποτέλεσμα της στενής συνεργασίας μεταξύ του καλλιτέχνη και του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης.

Σκοπός της έκθεσης είναι να μυήσει το κοινό στην καλλιτεχνική προσέγγιση του Ai Weiwei, μέσα από πολλά και σημαντικά έργα του ενώ έμφαση δίνεται στις δράσεις που ανέπτυξε ο καλλιτέχνης τους τελευταίους μήνες που πέρασε στην Ελλάδα, καταγράφοντας την προσφυγική κρίση. Ιδιαίτερο ενδιαφέρον παρουσιάζει επίσης το γεγονός ότι ορισμένα από τα έργα του Ai Weiwei εκτίθενται ανάμεσα στα φημισμένα αρχαιολογικά εκθέματα της μόνιμης συλλογής του Μουσείου.

Η έκθεση «Ai Weiwei at Cycladic» εστιάζει στην επαναλαμβανόμενη χρήση από τον καλλιτέχνη υλικών όπως το ξύλο και το μάρμαρο, τα οποία βρίσκουμε και στην ελληνική Τέχνη. Μεταξύ των πολλών δημοφιλών έργων του που φιλοξενούνται, συμπεριλαμβάνονται τα Divina Proportione (2012), Mask (2011), Cao (2014) και Grapes (2011).

Ένα από τα νέα έργα που δημιουργήθηκαν ειδικά για την έκθεση είναι το Standing Figure (2016), ένα γλυπτό σε φυσικό μέγεθος, εξ ολοκλήρου από μάρμα¬ρο, το οποίο παραπέμπει άμεσα στα ειδώλια τύπου Σπεδού που κυριαρχούσαν κατά την Πρωτοκυκλαδική Περίοδο (2800-2300 π.Χ).

Σε μια προσωπική ερμηνεία της Κυκλαδικής Τέχνης, ο Ai Weiwei έχει μεταβάλει την κλίμακα, μετατρέποντας το μικρό κυκλαδικό ειδώλιο σε μια πανύψηλη θεότητα. Με σαφή αναφορά στο προκλητικό φωτογραφικό τρίπτυχο Dropping a Han Dynasty Urn(1995) του ίδιου του Ai, το γλυπτό εμφανίζεται με χέρια εκτεταμένα και ένα αγγείο μετέωρο από κάτω, ως ένας υπαινιγμός σχετικά με την καταστροφή αρχαίων έργων τέχνης κατά την Πολιτιστική Επανάσταση στην Κίνα (1966–1976). Τα έργα αυτά, εκτεθειμένα μέσα στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης, δηλώνουν εμφατικά τον τρόπο με τον οποίο η σύγχρονη τέχνη μπορεί να αναπτύσσει διάλογο με αντικείμενα από το παρελθόν.

Το Δεκέμβριο του 2015, μετά από πρόσκληση του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης, ο Ai Weiwei μετέβη στη Λέσβο για να δει από κοντά την εν εξελίξει προσφυγική κρίση. Ορισμένα από τα νέα έργα που εμπνεύστηκε ο καλλιτέχνης κατά την παραμονή του στη Λέσβο, παρουσιάζονται στο μουσείο. Ο Ai εφαρμόζει και εδώ την πρακτική του να εξυψώνει αντικείμενα καθημερινής χρήσης σε έργα τέχνης χρησιμοποιώντας αντικείμενα που έχουν γίνει συνώνυμα της προσφυγικής κρίσης. Για παράδειγμα, τα έργα Tyre (2016) και Zodiac Boat (2016) αναφέρονται στους κινδύνους και τις κακές συνθήκες διαβίωσης που αντιμετωπίζουν χιλιάδες πρόσφυγες.

Το TearBottle/TearGasCanister (προσωρινός τίτλος) (2016) είναι μια ακόμη πολιτική τοποθέτηση: Εδώ φυσίγγια από δακρυγόνα που χρησιμοποίησε η αστυνομία της ΠΓΔΜ κατά των προσφύγων εκτίθενται δίπλα σε αρχαία δακρυδόχα, λεπτεπίλεπτα αγγεία στα οποία συνέλεγαν τα δάκρυα των πενθούντων για τον χαμό των αγαπημένων τους.Επίσης, τοIphone Wallpaper (2016) είναι ένα κολάζ με πάνω από 12.030 εικόνες που τράβηξε ο καλλιτέχνης με το κινητό του μεταξύ Ιανουαρίου 2016 και Απριλίου 2016 κατά την παραμονή του στη Λέσβο.

Παράλληλα, οAi Weiwei, σε συνεργασία με τη Φωτογραφική Εταιρεία Μυτιλήνης, παρουσιάζει μια σειρά φωτογραφιών σχετικών με την προσφυγική κρίση, από έξι Έλληνες ερασιτέχνες φωτογράφους. Τέλος, στο μπαλκόνι του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης θα φιλοξενηθεί μία ακόμη εικαστική παρέμβαση που εμπνεύστηκε ο Ai ειδικά για την έκθεση: Καθ’ όλη τη διάρκεια της έκθεσης τα Flag (Greece), Flag (Europe) και Flag (Shadow) θα έχουν αναρτηθεί πάνω από την είσοδο του Μουσείου ως ένας σχολιασμός στις έννοιες της εθνικής ταυτότητας και της μετακίνησης πληθυσμών που συνδέονται με την προσφυγική κρίση.

Ανταποκρινόμενο στην προσφυγική κρίση, το Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης θα διαθέσει το10% των συνολικών εσόδων της έκθεσης, απευθείας σε δύο ΜΚΟ: στους Γιατρούς Χωρίς Σύνορα(MSF)και στην ελληνική οργάνωση ΜΕΤΑδραση,που συμβάλλουν σημαντικά στην αντιμετώπιση της κρίσης.

«Είμαι καλλιτέχνης και αυτή είναι η δουλειά μου», δήλωσε ο Κινέζος δημιουργός στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε με αφορμή τα εγκαίνια της έκθεσής του. «Χρησιμοποιώ μάτια και συναισθήματα για να περιγράψω τον κόσμο. Ο καλλιτέχνης διαδραματίζει ένα ρόλο, εφεύρει μια γλώσσα για να εκφράσει τον εαυτό του και πρέπει να το πιστέψει αυτό και να το μετατρέψει σε επικοινωνία. Εγώ 'αναγκάστηκα' για να επικοινωνήσω το έργο μου να γίνω ακτιβιστής».

«Αυτό που συμβαίνει σήμερα στον πλανήτη είναι μια πολύπλοκη ιστορία», συνεχίζει ο Ai Weiwei «στην Λέσβο και στην Ελλάδα έφτασα με σεβασμό για όλους τους ανθρώπους που άνοιξαν τα σύνορα. Είναι η μεγάλη ιστορία της ανθρωπιάς σε μια χώρα που γέννησε την κουλτούρα. Αυτές οι αποφάσεις που πήρε η Ελλάδα για το προσφυγικό θα τις θυμόμαστε».

Η Σάντρα Μαρινοπούλου, Πρόεδρος του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης,λέει: «Η παρουσία του Ai Weiwei στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης έρχεται ως συνέχεια του πρωτοποριακού, υψηλής ποιότητας προγράμματος των –αρχαιολογικών και σύγχρονων– εκθέσεών μας. Η ιδέα ενός διαρκούς, δημιουργικού διαλόγου των αρχαιολογικών συλλογών με τη σύγχρονη τέχνη υλοποιείται στο Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης εδώ και μία δεκαετία. Ο Ai είναι ένας καλλιτέχνης ανατρεπτικός, ένας έντονα πολιτικοποιημένος ακτιβιστής αλλά ταυτόχρονα ένας ειλικρινής, ζεστός και ανοικτός άνθρωπος που συγκινήθηκε βαθιά όταν είδε για πρώτη φορά τις συλλογές του Μουσείου. Η επίσκεψή του είχε ως αποτέλεσμα τη δημιουργία ενός νέου έργου εμπνευσμένου από την κυκλαδική τέχνη, φτιαγμένου ειδικά για αυτή την έκθεση.Οι επισκέπτες θα έχουν την ευκαιρία να δουν επιλεγμένες δημιουργίες του, καθώς επίσης και νέα έργα, μεταξύ των οποίων φωτογραφίες και βίντεο που εστιάζουν στην προσφυγική κρίση».

Ο επιμελητής της έκθεσης Michael Frahm υπογραμμίζει: «Ο Ai Weiwei είναι αναμφίβολα ένας από τους καλλιτέχνες της εποχής μας με τεράστια επιρροή. Συνεργαστήκαμε στενά με το Μουσείο ώστε να οργανώσουμε αυτή την έκθεση που παρουσιάζει έργα του καλλιτέχνη της τελευταίας δεκαετίας αλλά και νέα έργα που δημιούργησε ειδικά για τη συγκεκριμένη έκθεση. Η συγκεκριμένη δουλειά ήταν μια πρόκληση καθώς η έκθεση ανοίγει τις πόρτες της σε μια σημαντική χρονική στιγμή της ελληνικής και της ευρωπαϊκής ιστορίας. Είμαστε, λοιπόν, πολύ χαρούμενοι που κατορθώσαμε να μετατρέψουμε το όραμα σε πραγματικότητα. Το έργο του Ai είναι πάντοτε αυστηρό, δυνατό και προκλητικό και ελπίζουμε ότι οι επισκέπτες θα φύγουν συγκινημένοι και προβληματισμένοι».

 Πληροφορίες:

Ai Weiwei at Cycladic

Ημερομηνίες: 20 Μαΐου – 30 Οκτωβρίου 2016

Τόπος διεξαγωγής: Μουσείο Κυκλαδικής Τέχνης (ΜΚΤ)

Νεοφύτου Δούκα 4, Βασιλίσσης Σοφίας και Ηροδότου 1, 106 74 Αθήνα

Είσοδος: 7 €

Ελεύθερη είσοδος για τους Φίλους του Μουσείου Κυκλαδικής Τέχνης

Ώρες λειτουργίας: Δευτέρα, Τετάρτη, Παρασκευή, Σάββατο: 10.00-17.00, Πέμπτη: 10.00-20.00, Κυριακή: 11.00-17.00, Τρίτη: Κλειστό.