H Γιώτα Αργυροπούλου είναι μια από τις performers που συμμετέχει στο As One, το πρόγραμμα που έστησαν από κοινού ο οργανισμός ΝΕΟΝ και το Ίδρυμα Μαρίνα Αμπράμοβιτς. Τίτλος της performance «Ένα ατομο τη φορά». Δύο πανομοιότυπα δωμάτια προσφέρουν το πεδίο αναζήτησης στις δύο πλευρές του «καθρέφτη», την πραγματικότητα και το κατασκευασμένο. Η Γιώτα Αργυροπούλου προσκαλεί τον επισκέπτη να την ακολουθήσει στη δράση ή την απραξία, στην απόσταση ή την επαφή. Επί 8 ώρες, 7 εβδομάδες, το ένα δωμάτιο είναι η δική της αλήθεια, ο παγωμένος χρόνος, η ιδιωτικότητα, που «σπάει» από την έλευση του πραγματικού, του επισκέπτη του άλλου δωματίου. Το γυαλί ανάμεσά τους απομονώνει και ταυτόχρονα προσκαλεί για επικοινωνία, οικειότητα, αληθινό χρόνο επαφής. Η performer μίλησε στην A.V. για την εμπειρία της.
«Πριν ξεκινήσει η συμμετοχή μου στην έκθεση αυτή, ένιωθα ότι είχα εμπειρία απαιτητικών παραστάσεων ως ηθοποιός και μπήκα με μεγάλο ενδιαφέρον στη δοκιμασία αυτής της δύσκολης διαδικασίας. Αυτό όμως που έχω βιώσει μέχρι στιγμής στο As One είναι κάτι πολύ διαφορετικό, κάτι που ξεπερνάει κατά πολύ τις προηγουμένες εμπειρίες μου ως αντοχή αλλά και έκθεση στον κόσμο. Εδώ, δεν υπάρχει η σύμβαση του θεάτρου και ούτε κάποιοι στοιχειώδεις κανόνες συμπεριφοράς ανάμεσα στους ηθοποιούς και το κοινό. Οι συμβάσεις αυτές έχουμε δει να “σπάνε” σε ανοιχτά θέατρα, μία εμπειρία έντονη άλλα και τρομακτική. Αυτή λοιπόν η κατάσταση, η πιθανή αγριότητα αλλά και οι μεγάλες εκδηλώσεις αγάπης από το κοινό που σε παρακολουθεί, αποτελεί την καθημερινότητα σου όταν βρίσκεσαι στη διαδικασία μίας περφόρμανς.
Το έργο που εκτελώ ―το οποίο σχεδιάσαμε μαζί με τον συνεργάτη μου και σκηνοθέτη Μιχάλη Κωνσταντάτο― ονομάζεται «Ένα άτομο τη φορά», και στα μάτια μου λειτουργεί κάποιες φορές σαν μία συναισθηματική “παγίδα”. Μπαίνεις ανυποψίαστος σε ένα δωμάτιο και δεν μπορείς να φανταστείς πόση έντονη επιρροή μπορεί να ασκήσει πάνω σου αυτό το περιβάλλον και η εγγύτητα σε έναν άλλον άνθρωπο, μέσα από ένα γυαλί. Υπάρχουν άνθρωποι που μπαίνουν μέσα και έκπληκτοι βλέπουν τον εαυτό τους να κλαίει ενώ στο τέλος με αποχαιρετούν σαν έναν δικό τους άνθρωπο και άλλοι που ξεφεύγουν από τα όρια τους και χάνουν την ευγένεια τους. Από ένα απλό παιχνίδι ντόμινο που ξεκίνησε με χαμόγελο, έχουμε καταλήξει να εκσφεντονίζουμε αντικείμενα ο ένας στον άλλον, ενώ στην απόλυτη αρνητικότητα έχουν σπάσει έπιπλα και λάμπες. Μου έχει κάνει εντύπωση πόσο βαθιά ριζωμένο μέσα μας βρίσκονται το ένστικτο διεκδίκησης και κυριαρχίας.
Η διαφορά από την 1η εβδομάδα που έχω ξεκινήσει την περφόρμανς μέχρι σήμερα νιώθω ότι είναι τεράστια. Αυτό ήταν και ένα πράγμα που μας επαναλάμβανε η Αμπράμοβιτς από την αρχή, ότι μετά από αυτή την εμπειρία δεν θα είστε ποτέ πάλι οι ίδιοι. Και έχει σίγουρα δίκιο. Κατ’ αρχήν νιώθω πιο δυνατή, πιο σίγουρη. Και έχω μάθει να προστατεύω περισσότερο τον εαυτό μου. Παραμένει δύσκολο βέβαια να εκτελείς μία περφόρμανς κάθε μέρα για 8-10 ώρες, οι προκλήσεις δεν εξαντλούνται. Με τον καιρό όμως οπλίζεσαι για να αντιμετωπίσεις τις απαιτήσεις της και, κυρίως, αποδέχεσαι ολοκληρωτικά ότι ποτέ δεν μπορείς να προβλέψεις ή να ορίσεις εξ ολοκλήρου τίποτα και κανέναν. Και αυτό, μόλις το αποδεχτείς, είναι φοβερά απελευθερωτικό και σε κάνει πραγματικά δυνατό.
Γνωρίζοντας τη Μαρίνα Αμπράμοβιτς από κοντά, συνειδητοποίησα πως είναι ένας καλλιτέχνης ζωντανός μύθος. Στην Αγγλία όπου σπούδασα δεν υπάρχει σχολή τέχνης που να μη μελετάει το έργο της· έτσι είχα παρακολουθήσει τη δουλειά της στο πανεπιστήμιο. Όποια και αν είναι η γνώμη κάποιου για το έργο της ή την περφόρμανς, κανείς δεν μπορεί να αμφισβητήσει ότι αποτελεί μία από τους καλλιτέχνες που καθόρισαν την εξέλιξη της τέχνης, όπως την ξέρουμε. Οπότε ναι, μου έκανε τρομερή εντύπωση στην αρχή, επειδή όμως είναι ένας ζεστός άνθρωπος, έσπασαν αμέσως οι αποστάσεις. Συζητούσαμε όλοι μαζί αλλά και χωριστά για το έργο του καθενός και τις απαιτήσεις του αλλά και καθημερινά έχουμε τη συμπαράσταση των στενών συνεργατών της από το ΜAI, αλλά και τον Οργανισμό ΝΕΟΝ. Πιστεύω ότι η ίδια αισθάνεται τους καλλιτέχνες της περφόρμανς σαν οικογένειά της. Προτού φύγει για παράδειγμα στην τελευταία ιδιωτική συνάντηση που είχαμε μαζί της οι έξι βασικοί περφόρμερς, μας ευχαρίστησε συγκινημένη που θελήσαμε να μπούμε σε αυτή την περιπέτεια της μακράς διάρκειας περφόρμανς. Ήταν ένα όμορφο αντίο.
Νομίζω ότι είναι πολύ θετικό που η έκθεση έχει τόση μεγάλη επισκεψιμότητα. Ήρθε πολύς κόσμος στο μουσείο, ακόμη και άνθρωποι που ίσως να μη συνηθίζουν να επισκέπτονται χώρους τέχνης τακτικά. Νιώθω ότι πολλοί από τους επισκέπτες είναι ανοιχτοί σε αυτό που συμβαίνει στην έκθεση, προσπαθούν να συνδεθούν μαζί μας με κάποιον τρόπο, να καταλάβουν. Αυτό είναι πολύ σημαντικό, η τέχνη ακόμη και η πιο “δυσνόητη” λειτουργεί πάνω μας ενστικτωδώς αλλά και σε βάθος χρόνου. Αυτή είναι μία επιτυχία συνολική και ιδιαίτερα φυσικά του ΝΕΟΝ που διοργάνωσε μια τόσο σημαντική έκθεση και κατάφερε να φέρει τόσο κόσμο στο μουσείο».
18°
