Αληθινή αγάπη για το νησί. Μόνο αυτό κρύβει η δημιουργία του Sterna από τον Γρηγόρη Χατζηιωαννίδη. Όπου Sterna, ένας διεπιστημονικός μη κερδοσκοπικός οργανισμός με έδρα τη Νίσυρο και για τη Νίσυρο, σκοπός του οποίου είναι να καλλιεργήσει και προωθήσει τη δημιουργική έκφραση Ελλήνων και ξένων καλλιτεχνών. Ο Sterna βρίσκεται μέσα στο μεσαιωνικό κάστρο της Παντονίκης στον Εμπορειό της Νισύρου στα Δωδεκάνησα. Οφείλει το όνομα του στην δεξαμενή που βρίσκεται στο εσωτερικό του χώρου, όπου φιλοξενείται, η μεγαλύτερη δεξαμενή που κατασκευάστηκε ποτέ στον Εμπορειό. Σε ένα μεταφορικό επίπεδο, αυτή η δεξαμενή φιλοξενεί νέες ιδέες, συναντήσεις και παρεμβάσεις.
Από την παραγωγή στην έκθεση
Το Sterna Project περιλαμβάνει δυο μέρη: το πρόγραμμα φιλοξενίας καλλιτεχνών (κάλυψη των εξόδων μετακίνησης, παραμονής και διαβίωσής τους στη Νίσυρο, καθώς επίσης όλα τα κόστη που συνδέονται με την παραγωγή και έκθεση των έργων τους) και εικαστικές εκθέσεις. Οι καλλιτέχνες που επιλέγονται (3-6 κάθε χρονιά με διάρκεια παραμονής απο 2 εώς 4 εβδομάδες) διαμένουν στις εγκαταστάσεις της Sterna Nisyros Residences* κατά την διάρκεια ανάπτυξης του έργου τους. Ο οργανισμός παράλληλα διοργανώνει την έκθεση των έργων των συμμετεχόντων καλλιτεχνών - και αναλαμβάνει επίσης την ανάπτυξη, έκδοση και προώθηση του καταλόγου της έκθεσης..
«Στα λουτρά»
Ο τίτλος της έκθεσης που παρουσιάζεται αυτή την εποχή σε επιμέλεια Ξένιας Καλπακτσόγλου με τη συμμετοχή των καλλιτεχνών: Πάκυ Βλασσοπούλου, Χρυσάνθη Κουμιανάκη, Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή, Κοσμάς Νικολάου, Ντόρα Οικονόμου, Poka-Yio.
Η Νίσυρος είναι μύθος ή πραγματικότητα; To ηφαίστειο δεν λέει να κοιμηθεί, οι αναθυμιάσεις του υδρόθειου κυριαρχούν, και σε πολλά σημεία κατά μήκος των ακτών του νησιού αναβλύζει ζεστό νερό δημιουργώντας άφθονες θερμές πηγές με ιαματικές ιδιότητες.
Έξι καλλιτέχνες καλούνται να δημιουργήσουν νέα έργα στο ιστορικό κτίριο των Λουτρών στο Μανδράκι, έχοντας ως σημείο αφετηρίας τον απόκοσμο χαρακτήρα της Νισύρου και ως στόχο την ενεργοποίηση ενός χώρου που κάποτε υπήρξε τόπος ίασης, απομόνωσης αλλά και συνάντησης. Το κτίριο των Λουτρών υπερβαίνει τον ρόλο του ως απλού χώρου όπου φιλοξενείται μια εικαστική έκθεση και γίνεται ένα ζωντανό πρόσωπο, ένας ακόμη συμμετέχοντας. Έτσι χτίζεται στα Λουτρά ένα εναλλακτικό θέρετρο, ένας κόσμος παρατήρησης και ανταλλαγής με κεντρική ιδέα το ζωντανό συναπάντημα με τους ανθρώπους του νησιού.
Η έκθεση Στα Λουτρά δανείζεται τον τίτλο της από το αυτοβιογραφικό έργο του Έρμαν Έσσε, στο οποίο ο συγγραφέας περιγράφει το διάστημα που πέρασε στην λουτρόπολη Μπάντεν της Ελβετίας, την καθημερινότητά του και την (όχι πάντα) αρμονική συμβίωση με του υπόλοιπους επισκέπτες.
Η Ντόρα Οικονόμου ενδύεται τον ρόλο του αρχαιολόγου και ξεκινώντας από μία υπόθεση όπως «τι κι αν είχε εκραγεί το ηφαίστειο πάνω στα λουτρά» θα δημιουργήσει ένα έργο «τεκμηριωμένης φαντασίας». Αναπαριστώντας αλλά και αναπαράγοντας μια τοπική ιστορία που θα αποκαλύψει κατά τη διάρκεια της παραμονής της, θα φτιάξει μία εγκατάσταση στον χώρο χρησιμοποιώντας αντικείμενα και ίχνη από τους συμμετέχοντες καλλιτέχνες και κατοίκους.
Χρυσάνθη Κουμιανάκη, 10 ημέρες διακοπές δεν αρκούν για να σώσουν τον κόσμο, 2015 15 πυξίδες, μαγνήτες, χάρτες, διαστάσεις μεταβλητές, Φωτογραφία Νύσος Βασιλόπουλος, Sterna Art Project, 2015
Με την εξάλειψη των ορίων ανάμεσα στο πραγματικό και στο φανταστικό καταπιάνεται η Χρυσάνθη Κουμιανάκη. Με απρόσμενο τρόπο παραλλάσσει όργανα προσανατολισμού (όπως η κλασική πυξίδα) και ανατρέπει την ορθόδοξη χρήση τους με στόχο τον αποπροσανατολισμό του θεατή κατά τη διάρκεια της περιήγησής του στα ερείπια.
Στις αισθήσεις απευθύνεται η εγκατάσταση της Πάκυ Βλασσοπούλου που ταξιδεύει στο νησί με ένα ρολό νάιλον στις αποσκευές της. Κόντρα στην καλοκαιρινή συνθήκη της ζέστης, το «θερμοκήπιο» της Βλασσοπούλου θα καλύψει τον χώρο των λουτρών δημιουργώντας μία άλλου είδους αποπνικτική ατμόσφαιρα από αυτή των θερμών λουτρών δοκιμάζοντας τα όρια του ανθρώπινου σώματος.
Με αφετηρία την εταιρεία ψυχικών ερευνών του Άγγελου Τανάγρα και με «πρώτη ύλη» την ιδιαίτερη ενέργεια του νησιού, ο Κοσμάς Νικολάου θα δημιουργήσει μια πατέντα η οποία θα ενεργοποιεί το ψυχικό δυναμικό της κοινότητας των κατοίκων και των τουριστών που προσπαθούν να αφουγκραστούν, να διαβάσουν και να ερμηνεύσουν τα σημάδια των καιρών.
Ο Poka-Yio χρησιμοποιεί κυριολεκτικά και μεταφορικά το στοιχείο του Θείου (αέριο/ψυχή) που κυριαρχεί στη Νίσυρο. Μέσα από μία εικαστική δράση, που θα εκτυλιχθεί πριν την έκθεση, δημιουργεί μία ιστορία όπου η υπαρξιακή αγωνία και οι φιλοσοφικές αναζητήσεις του καλλιτέχνη μετακυλίονται έντεχνα στον θεατή.
Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή, Undressed, 2005 dj act Lies Vanborm, Φωτογραφία Νύσος Βασιλόπουλος, Sterna Art Project, 2015
Την αλληλεπίδραση ανάμεσα στη χειρονομία και την κίνηση αλλά και τα στερεότυπα αναπαράστασης του σώματος εξερευνά με τις δράσεις της η Αλεξάνδρα Μπαχτσετζή. Στη Νίσυρο η καλλιτέχνης θα δημιουργήσει ένα ζωντανό εργαστήριο με τη συμμετοχή των κατοίκων και των τουριστών του νησιού. Με αναφορές στην έννοια του συμβάντος (événement), η Μπαχτσετζή θα «χορογραφήσει» από κοινού με τους συμμετέχοντες του εργαστηρίου μια δράση που θα βασίζεται στην έννοια της ανταλλαγής αγαθών, ρόλων κ.ο.κ.
Διάρκεια έκθεσης: 30 Ιουλίου – 30 Αυγούστου
Ο οργανισμός Sterna συνεργάζεται με τον Δήμο Νισυρίων και τον Δήμαρχο κ. Χριστοφή Κορωναίο για την παραχώρηση του ιστορικού κτιρίου των Λουτρών του Μανδρακίου ως εκθεσιακό χώρο. Πρόκειται για ένα ιστορικό κτίριο του νησιού που χρονολογείται από το 1872. Ένα παλαιό τουριστικό θέρετρο που εγκαταλείφθηκε μετά τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο και αναβιώνει μέσω του Sterna Projects για πρώτη χρονιά. Το κτίριο έχει έκταση 500τ.μ. περίπου σε δύο ορόφους, όπου για τις ανάγκες της πραγματοποίησης της έκθεσης θα χρησιμοποιηθεί ο ισόγειος λειτουργικός χώρος.
* Ο oργανισμός Sterna χρησιμοποιεί τις εγκαταστάσεις της Sterna Nisyros Residences με τη δωρεάν παραχώρηση του ιδρυτή του οργανισμού. Έτσι, έχει στη διάθεση του την κυρίως κατοικία ενώ σύντομα πρόκειται να προστεθούν το Στούντιο εργασίας και η Γκαλερί.
Η Sterna Nisyros Residence I είναι ένα παραδοσιακό διώροφο σπίτι που χρονολογείται στα μέσα του 17ου αιώνα. Κατέρρευσε μαζί με το υπόλοιπο ιπποτικό κάστρο στον καταστροφικό σεισμό του 1933. Είναι το πρώτο σπίτι που αναστηλώθηκε στο μεσαιωνικό κάστρο της Παντονίκης στον Εμπορειό και έχει αποκτήσει συμβολική σημασία για το νησί. Μπορεί να φιλοξενήσει 2-4 καλλιτέχνες ταυτόχρονα παρέχοντας έναν παραδοσιακό χώρο πλήρως εξοπλισμένο με σύγχρονες εγκαταστάσεις.
Η A.V. είναι χορηγός επικοινωνίας
Διαβάστε το κείμενο του Γρηγόρη Χατζηϊωαννίδη για το νησί του στο Summer Guide
3°
