Design & Αρχιτεκτονικη

Οι ναοί της μόδας και οι διάσημοι αρχιτέκτονές τους

Εκεί που δεν πας μόνο για να ψωνίσεις αλλά κυρίως για να δεις τα εμβληματικά σχέδια της σύγχρονης αρχιτεκτονικής
Μπήλη Στεφανή
7’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ποιοι είναι οι αρχιέκτονες πίσω από τα flagship stores των διασημότερων Οίκων Μόδας;

Όταν η μόδα φλερτάρει με κορυφαίους αρχιτέκτονες και το στιλ ενώνει τις δυνάμεις του με την κατασκευή, τότε το αποτέλεσμα είναι συνήθως μαγικό. Κάποια από τα ομορφότερα καταστήματα στον κόσμο αποδεικνύουν ότι η σύμπραξη της μόδας με την αρχιτεκτονική ξεπερνά και τις πιο τρελές υλιστικές μας προσδοκίες. Κάποτε υπήρξαν τα 7 θαύματα του αρχαίου κόσμου. Σήμερα υπάρχουν κάποια θαύματα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής τα οποία, όταν καλούνται να συνυπάρξουν με τη μόδα, προσφέρουν ένα αποτέλεσμα στο οποίο κανείς δεν μπορεί να πει με σιγουριά πού τελειώνει το σττιλ, πού αρχίζει η τέχνη και πόσα κωδικοποιημένα μηνύματα κρύβονται στον χώρο. Αυτή τη στιγμή υπάρχουν στον κόσμο designer boutiques που δεν είναι απλά καταστήματα, αλλά συναρπαστικοί προορισμοί. Από τη Νέα Υόρκη μέχρι το Τόκιο, σε αυτές τις μοναδικές μπουτίκ η αρχιτεκτονική προβάλλει τις αρχές και τα πιστεύω που πρεσβεύει ο εκάστοτε οίκος μόδας, «ράβοντας» με τον τρόπο της στα κτίρια εμπνευσμένα στοιχεία τα οποία αντηχούν παράλληλα και το πνεύμα της εποχής.

Armani Teatro

Ποιος: Tadao Ando
Τοποθεσία: Μιλάνο

O Tadao Ando, πρώην επαγγελματίας μποξέρ, ο οποίος εξελίχθηκε στον διάσημο Iάπωνα αρχιτέκτονα, ήταν εκείνος που ανέλαβε να μεταμορφώσει ένα πρώην εργοστάσιο της σοκολατοποιίας Nestle στο αρχηγείο του Τζόρτζιο Αρμάνι στο Μιλάνο. Διάσημος για τις δεξιοτεχνικά μίνιμαλ δημιουργίες του από σκυρόδεμα ο αυτοδίδακτος Ando σχεδίασε έναν μεγάλης κλίμακας χώρο, αφενός για να στεγάσει τα γραφεία του οίκου μόδας και αφετέρου για να φιλοξενεί εκδηλώσεις, παραστάσεις και φυσικά τις blockbuster επιδείξεις μόδας του διάσημου μόδιστρου. Η επιθυμία που του είχε εκφράσει ο Τζόρτζιο Αρμάνι όταν του ανέθεσε το project, ήταν πως ήθελε να δημιουργήσει κάτι «όσο το δυνατόν πιο απλό, αρκετά όμως πολύτιμο ώστε να διαρκέσει στον χρόνο». Επηρεασμένος από τις αρχές της διδασκαλίας του Ζeν και επικεντρωμένος στην έννοια της απλότητας, ο Ando είναι γνωστό ότι δημιουργεί χώρους που θυμίζουν γυμνά καταφύγια, χώρους σκυθρωπούς, χώρους που αποπνέουν μια έντονη πνευματικότητα, εξαιρετικά ακριβείς και εκλεπτυσμένους. Στο εντυπωσιακό και μίνιμαλ interior του Armani Teatro, συρόμενα γυάλινα πάνελ συνδιαλέγονται με καμπυλωτά χωρίσματα ενώ στα χέρια του «βαριά» υλικά όπως το μπετόν και το μέταλλο μεταμορφώνονται σε αρχοντικά υλικά, μεγαλειώδη θα έλεγε κάποιος. Την αίσθηση της καθαρότητας, της γαλήνης και της ισορροπίας συμπληρώνει η χρήση του κατάλληλου φωτισμού, θεμελιώδες στοιχείο το οποίο μορφοποιεί τον χαρακτήρα των χώρων, ενώ πρωταγωνιστής σε όλο το Armani Teatro είναι το γκρι, αγαπημένο χρώμα του ιταλού σχεδιαστή μόδας.

Prada, Ayoama Store

Ποιος: Herzog & de Meuron
Τοποθεσία: Τόκιο 

Στην περιοχή Ayoama στο Τόκιο, σε μια γειτονιά που ουσιαστικά αποτελεί ένα hub για τα καταστήματα των διάσημων οίκων μόδας, οι Ελβετοί αρχιτέκτονες Herzog & de Meuron δημιούργησαν το κατάστημα της Prada. Πρόκειται για ένα σύγχρονο κτίριο που ατενίζει το μέλλον χωρίς ίχνος νοσταλγίας, την ώρα που όπως είναι γνωστό τα ρούχα τoυ ιταλικού οίκου κοιτάζουν στο παρελθόν και το παρόν, ισορροπώντας ταυτόχρονα ανάμεσα στο ρετρό και την πρωτοτυπία του 21ου αιώνα. Η γωνιώδης κατασκευή από πράσινο γυαλί και πλέγμα από μέταλλο σε άλλους θυμίζει κυψέλη σε άλλους γιγάντιο κρύσταλλο. Το σίγουρο πάντως είναι ότι το αντισυμβατικό της σχήμα με τις πέντε πλευρές προσφέρει ένα εξωπραγματικό αποτέλεσμα. Πρόθεση των δύο αρχιτεκτόνων ήταν να αλλάξουν το concept του shopping, ενθαρρύνοντας το ταίριασμα του καταναλωτισμού με την κουλτούρα ενώ, όπως έχει πει ο ένας εκ του σχεδιαστικού διδύμου, ο Jacques Herzog: «Στον κόσμο της δημιουργίας μπορείς να πετύχεις μόνο εάν ακολουθείς τον δικό σου δρόμο χωρίς να πηγαίνεις από την μια τάση στην άλλη. Αυτό ισχύει στην αρχιτεκτονική αλλά και στη μόδα. Η Prada θα είναι πάντα η Prada – κάθε φορά όμως καινούργια και αναπάντεχη».

Louis Vuitton
Ποιος: Peter Marino
Τοποθεσία: Place Vendome, Παρίσι

 Ο αρχιτέκτονας με την luxe αισθητική, ο οποίος δίνει σάρκα και οστά σε οποιοδήποτε high-end έργο στον πλανήτη είναι εκείνος ο οποίος πριν από μερικά χρόνια ανέλαβε να φέρει ξανά στην Place Vendome τον αξιοσέβαστο οίκο πολυτελών προϊόντων Louis Vuitton, o oποίος όταν ξεκίνησε πουλώντας δερμάτινες αποσκευές στους ντόπιους αριστοκράτες, βρισκόταν κοντά σε εκείνη την πλατεία. Για τη δημιουργία του καταστήματος, ο Peter Marino συνδύασε δύο διπλανές πολυόροφες κατοικίες του 18ου αιώνα, στις οποίες κάποτε κατοικούσαν αριστοκράτες, αυλικοί και πριγκίπισσες. 

Στην καινούργια κατασκευή, το tres-Parisian εξωτερικό του κτιρίου συνδυάζεται με το μοντέρνο interior. Ένα interior που θυμίζει μάλιστα κάτι ανάμεσα σε μουσείο και κατάστημα, καθώς οι τσάντες του διάσημου οίκου μοιράζονται τα ράφια με έργα τέχνης σύγχρονων καλλιτεχνών. Για τη δημιουργία του συγκεκριμένου καταστήματος, όπως έχει δηλώσει ο διάσημος αρχιτέκτονας, χρησιμοποίησαν πολλές τεχνικές που χρονολογούνται πίσω στον 18ο αιώνα, αναφορά στην γαλλική ιστορία και τέχνη, ενώ πρόθεσή του ήταν να αποδώσει την αντίθεση ανάμεσα στο παραδοσιακό παριζιάνικο μεγαλείο και τη σύγχρονη αισθητική. «Η ισορροπία ανάμεσα στο παλιό και το καινούργιο είναι για εμένα το Παρίσι» έχει πει χαρακτηριστικά.

O Peter Marino έχει σχεδιάσει μια σειρά από πολυφωτογραφημένα flagship καταστήματα και μπουτίκ σε όλο τον πλανήτη για μια μεγάλη λίστα πελατών που περιλαμβάνει από Chanel, Louis Vuitton, Βulgari και Christian Dior μέχρι Armani, Zegna, Fendi, Calvin Klein, κ.ά. Από τα πιο πρόσφατα έργα στα οποία έβαλε την υπογραφή του είναι το flagship κατάστημα κοσμημάτων Tiffany&Co. στην Fifth Avenue στη Νέα Υόρκη. O διάσημος αρχιτέκτονας το ανακαίνισε προκειμένου να μοιάζει με art gallery, προσφέροντας στο αμερικάνικο luxury brand ένα δεκαόροφο κτίριο στο οποίο συνυπάρχουν πανάκριβα κοσμήματα με έργα τέχνης.

Maison Hermès

Ποιος: Renzo Piano
Τοποθεσία: Τόκιο

Ήταν το μακρινό 1998 όταν ο γαλλικός οίκος Hermès ανέθεσε στον παγκοσμίου φήμης αρχιτέκτονα Renzo Piano να σχεδιάσει ένα κτίριο αφιερωμένο στο shopping και όχι μόνο. Το 13οροφο κτίριο περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, τα κεντρικά γραφεία του Οίκου στην Ασία ενώ στην κορυφή του δεσπόζει ένας κήπος γαλλικών προδιαγραφών. Το project υπήρξε για τον διάσημο αρχιτέκτονα μια πρόκληση τόσο από τεχνικής όσο και από αισθητικής πλευράς. Πληρώντας τα απαραίτητα αντισεισμικά μέτρα ασφαλείας (γιατί μιλάμε για το Τόκιο) και εν μέσω της αρχιτεκτονικής ποικιλομορφίας της πόλης, εμπνεύστηκε από τα παραδοσιακά γιαπωνέζικα φαναράκια και σχεδίασε ένα landmark, ένα «μαγικό φανάρι» που φωτίζει τη σικάτη περιοχή της Ginza. H εντυπωσιακή όψη του καταστήματος αποτελείται από χιλιάδες bespoke γυάλινα κομμάτια τα οποία αστράφτουν την ημέρα και λάμπουν τη νύχτα, δημιουργώντας ένα «γυάλινο πέπλο» ανάμεσα στην εσωτερική γαλήνη του καταστήματος και τη φασαριόζικη πόλη.

Christian Dior

Ποιος: Christian de Portzamparc
Τοποθεσία: Γενεύη, Ελβετία

Ένα εμβληματικό κτήριο «ζωντάνεψε» την περασμένη άνοιξη την πόλη της Γενεύης, ένα κτίριο που μοιάζει τη νύχτα με επιβλητικό φανάρι. Υπεύθυνος γι’ αυτό είναι ο αρχιτέκτονας Christian de Portzamparc, ο πρώτος Γάλλος που έχει λάβει το υψηλού κύρους αρχιτεκτονικό βραβείο Pritzker. 

Η ολοκαίνουργια μπουτίκ του οίκου Dior στη Γενεύη βρίσκεται στη Rue du Rhone, εκεί όπου χτυπά η καρδιά της μόδας και της πολυτέλειας.

Το κτήριο αποτελεί μια γλυπτική παρουσίαση της σύγχρονης αρχιτεκτονικής με καμπύλες, κοψίματα και παιχνίδια με το φως, την ώρα που έξι εντυπωσιακές κατασκευές από fiberglass κοσμούν την όψη του, θυμίζοντας λευκά πέταλα λουλουδιών που υψώνονται προς τον ουρανό. Το γυαλί και η ρητίνη που έχει χρησιμοποιήσει o αρχιτέκτονας στις αέρινες επιφάνειες αποτελούν αναφορά στα θεσπέσια υφάσματα που άλλοτε έδιναν μορφή στις δημιουργίες του Dior ενώ το εσωτερικό του καταστήματος αποτελεί σίγουρα έναν χώρο προς εξερεύνηση.

Το σύμπαν του Dior εκτείνεται σε περισσότερους από έξι ορόφους περιλαμβάνοντας γυναικεία, ανδρική μόδα και κοσμήματα, ενώ παντού υπάρχουν έργα τέχνης.

Μια κίνηση που αποτελεί φόρο τιμής στο παρελθόν του διάσημου μόδιστρου καθώς πριν γίνει ο διάσημος couturier υπήρξε ιδιοκτήτης γκαλερί στο Παρίσι και art collector. Έτσι για την ιστορία, το σημερινό κατάστημα Dior φέρει κάποιες ομοιότητες σχεδιαστικά με το flagship κατάστημα Dior στη Σεούλ το οποίο έχει επίσης σχεδιάσει ο γάλλος αρχιτέκτονας αφού εδώ και πολλά χρόνια έχει κερδίσει την προτίμηση και τον σεβασμό του αφεντικού του οίκου LVMH, Bernard Arnault.

Valentino

Ποιος: Sir David Chipperfield
Τοποθεσία: Fifth Avenue, ΝέαΥόρκη

Ο David Chipperfield, ο αρχιτέκτονας που πρόκειται να σχεδιάσει το Νέο Εθνικό Αρχαιολογικό Μουσείο της Αθήνας σε συνεργασία και με το αρχιτεκτονικό γραφείο του Αλέξανδρου Ν. Τομπάζη, διαθέτει στο σχεδιαστικό του portfolio μια πληθώρα εντυπωσιακών αρχιτεκτονημάτων. Ένα από αυτά είναι και το flagship κατάστημα του οίκου Valentino που σχεδίασε στη Fifth Avenue πριν από κάποια χρόνια. Το κατάστημα αποτελεί ένα συνδυασμό του παλιού με το καινούργιο, ένα αποτέλεσμα minimal και maximal την ίδια στιγμή. 

Στο εσωτερικό του, και σε μια έκταση 1,100 τ.μ. το μωσαϊκό, (η γκρι Palladiana βρίσκεται παντού) ο μπρούτζος, ο δρυς και το μάρμαρο, προωθούν «σιωπηλά» μια αρχιτεκτονική προσέγγιση του λιανεμπορίου, περιορίζοντας τις περιττές διακοσμήσεις και παρουσιάζοντας τις αξίες του οίκου Valentino που είναι η προσήλωση στη δεξιοτεχνία, ο ρομαντισμός και το κλασσικό στιλ. 

Για το εξωτερικό του καταστήματος, ο πολυβραβευμένος αρχιτέκτονας δημιούργησε μια custom-designed όψη από μαύρο ατσάλι και αλουμίνιο παίρνοντας έμπνευση από τα νεωτεριστικά σύμβολα της πόλης, όπως τον ουρανοξύστη Seagram Building που έχει σχεδιάσει ο διάσημος αρχιτέκτονας Mies van de Rohe.

Η μπουτίκ της Νέας Υόρκης δεν είναι η μοναδική συνεργασία του αρχιτέκτονα με τον ιταλικό Οίκο. Ο David Chipperfield έχει σχεδιάσει και άλλα καταστήματα στο Παρίσι, το Λονδίνο και τη Ρώμη.

Tom Ford Stores

Ποιος: William Sofield (Studio Sofield)
Τοποθεσία: Νέα Υόρκη & Λος Άντζελες

Και ενώ ο κόσμος της μόδας μπορεί να δείχνει κάποιες φορές ότι ταλαντεύεται ανάμεσα στην αρχιτεκτονική πρωτοτυπία ή τη λιτότητα μιας γκαλερί όσον αφορά τη δημιουργία εμπορικών καταστημάτων, ο Tom Ford θα είναι πάντα ο Tom Ford τυλίγοντας με πλούσια υλικά, οτιδήποτε περιβάλλει τις δημιουργίες του. Το κατάστημα που σχεδίασε για λογαριασμό του ο αρχιτέκτονας William Sofield στην Μadison Avenue στη Νέα Υόρκη είναι μοντέρνο και τόσο πληθωρικό που η λέξη minimal στη συγκεκριμένη περίπτωση φαντάζει με χαμένη καρφίτσα κάπου στα δοκιμαστήρια.

Στο σύμπαν του διάσημου σχεδιαστή πρωταγωνιστούν μοχέρ καναπέδες, ανγκορά χαλιά, τζάκια και μπρούτζινοι καθρέφτες. Ένα concept το οποίο απέδωσε με τον καλύτερο τρόπο στο κατάστημα ο αρχιτέκτονας, στο portfolio του οποίου φιγουράρουν μεταξύ άλλων πελάτες όπως ο Salvatore Ferragamo, η Coach, o Harry Winston κ.;a. Σε αυτή την τόσο προσεκτικά σχεδιασμένη και ενορχηστρωμένη φαντασίωση από μάρμαρο και έβενο, η οποία φιλοξενεί την ανδρική και τη γυναικεία συλλογή καθώς και καλλυντικά και αξεσουάρ, το luxury «Black Orchid» σκηνικό μοιάζει να λειτουργεί σαν προάγγελος όλων όσων πρόκειται να δει και να δοκιμάσει ο επισκέπτης.

Armani

ΠοιοςStudio FUKSAS
Τοποθεσία: Fifth Avenue, Ν. Υόρκη

Μετά το Χονγκ Κονγκ και το Τόκιο, η Νέα Υόρκη ήρθε -πριν από αρκετά χρόνια- και συμπλήρωσε την τριλογία των καταστημάτων που σχεδίασαν για λογαριασμό του ιταλού μόδιστρου η Doriana και ο Massimiliano Fuksas, το ζευγάρι των Ιταλών του καινοτόμου studio FUKSAS. Την καρδιά στο εσωτερικό του κτιρίου, αντιπροσωπεύει μια άμορφη σκάλα, μια γλυπτική κατασκευή φτιαγμένη από ατσάλι και επενδυμένη με πλαστικό. Οι αρχιτέκτονες, ακολουθώντας το concept της κίνησης και της ρευστότητας στους χώρους, έκαναν τη σκάλα να μοιάζει με δίνη ή κορδέλα η οποία ξετυλίγεται στους τέσσερις ορόφους του κτιρίου. Στο εσωτερικό του καταστήματος, οι επισκέπτες θα βρουν και ένα καφέ-εστιατόριο με θέα τη διάσημη λεωφόρο και το Central Park, ενώ η δυναμική του κτηρίου συμπληρώνεται και εξωτερικά με την όψη του καταστήματος και τον φωτισμό του με νήματα led, ένα θέαμα ιδιαίτερα εντυπωσιακό τη νύχτα.

Μερικές ακόμα μπουτίκ…

  • Εrdem, Λονδίνο από τον Philip Joseph
  • A.P.C., -σχεδόν όλα τα καταστήματα σε όλο τον κόσμο- από τον Laurent Deroo
  • Thakoon, στο Soho της Ν.Υόρκης, από τους SHoP Architects.
  • Stuart Weitzman, στο Μιλάνο από την Zaha Hadid
  • Persol (Μιλάνο), Bally (Λονδίνο), AKRIS (Oυάσινγκτον & Τόκιο), Furla (Μιλάνο) από τον Sir David Chipperfield.

Και ένας πολυχώρος με την υπογραφή διάσημων αρχιτεκτόνων

Fondazione Prada: Περιλαμβάνει χώρους εκθέσεων και εκδηλώσεων, σινεμά και ένα καφέ σχεδιασμένο από τον Wes Anderson. Το άλλοτε αποστακτήριο ποτών το οποίο σήμερα έχει μεταμορφωθεί σε έναν χώρο αφιερωμένο στον πολιτισμό και τη σύγχρονη τέχνη, λειτουργεί σαν «γλυκάκι-κέρασμα» προς τους απανταχού art lovers από την αγαπημένη ιταλίδα σχεδιάστρια, Miuccia Prada. Βρίσκεται στα περίχωρα του Μιλάνου και έχει σχεδιαστεί στο σύνολό του από τον διάσημο Ολλανδό αρχιτέκτονα Rem Koolhaas του γραφείου ΟΜΑ, ο οποίος έχει σχεδιάσει και το κατάστημα Prada Epicenter στη Νέα Υόρκη.

*Όλες οι φωτογραφίες είναι από τα sites των αρχιτεκτόνων.