El Centro: Ισπανικό lifestyle σε ένα σύγχρονο πολιτιστικό κέντρο

Μέσα από την ανάπλαση ενός διατηρητέου κτιρίου στο Άλσος της Κηφισιάς, μια κομψή καλοκαιρινή κατοικία με κήπο φιλοξενεί έναν σύγχρονο πολιτιστικό χώρο προώθησης της ισπανικής γλώσσας. Ο λόγος για το El Centro που στοχεύει να γίνει σημείο αναφοράς για όσους αγαπούν τον πολιτισμό των ισπανόφωνων χωρών.

H διευθύντρια του κέντρου και εμπνεύστρια του εγχειρήματος, Ana de Miguel, βρέθηκε στην Αθήνα από την Μαδρίτη, πριν από περίπου 14 χρόνια για χάρη του Έλληνα συζύγου της, και έκτοτε εγκαταστάθηκε μόνιμα, καθώς εντόπισε πολλά κοινά ανάμεσα στους δύο λαούς. Η ιδέα για τη δημιουργία ενός πολιτιστικού κέντρου αφιερωμένο στον ισπανικό πολιτισμό και σε σχετικές δράσεις που τον προωθούν, προέκυψε όταν -ούσα η ίδια δασκάλα ισπανικών- παρατήρησε την έφεση των Ελλήνων στην εκμάθηση της ισπανικής γλώσσας. Τότε μπήκε στην διαδικασία να αναζητήσει το κατάλληλο κτίριο στα βόρεια προάστια, ώσπου ανακάλψε τη διατηρητέα μονοκατοικία στην Κηφισιά.

Oυσιαστικά έγινε η αναμόρφωση ενός προστατευόμενου κτηρίου, το οποίο εμφανίζεται για πρώτη φορά στα αρχεία το 1926. Από το 2021 που ολοκληρώθηκαν οι εργασίες, το El Centro είναι κέντρο αναφοράς για πολιτιστικές εκδηλώσεις διάφορων Ισπανόφωνων χωρών, φιλοξενώντας μαθήματα Ισπανικών, εκπαιδευτικές δραστηριότητες για παιδιά, συνέδρια, ομιλίες και σεμινάρια με προσωπικότητες από τον κόσμο του πολιτισμού. Οι δράσεις όμως που λαμβάνουν χώρα στον πολυχώρο του El Centro δεν περιορίζονται εκεί. Μουσικά lives, προσωρινές εκθέσεις φωτογραφίας και πλαστικών τεχνών με θέματα που σχετίζονται με τον Ισπανικό πολιτισμό, ταινίες στα Ισπανικά με ελληνικούς υπότιτλους και μαθήματα χορού όπως τάνγκο από δασκάλους της Αργεντινής είναι κάποιες από τις υπηρεσίες που προσφέρει το κέντρο.

Οι τιμές διαμορφώνονται ανάλογα με το πακέτο δραστηριοτήτων που θα επιλέξει ο εκάστοτε ενδιαφερόμενος ενώ ισχύουν ειδικές τιμές και εκπτώσεις για τα εγγραμμένα μέλη. «Ο Έλληνας αγαπάει την ισπανική κουλτούρα, αυτός είναι και ο λόγος που μόλις πάτησα το πόδι μου στην Ελλάδα ένιωσα κατευθείαν σαν το σπίτι μου και ξεπέρασα τις δυσκολίες της γλώσσας. Το Ινστιτούτο Θερβάντες στο κέντρο της Αθήνας αποτελεί έμπνευση για τη διάδοση τoυ ισπανικού τρόπου ζωής αλλά σκέφτηκα πως καλό θα ήταν να υπάρχει κάτι ανάλογο και στα βόρεια. Ήταν βασικό μέλημα να βρεθεί χώρος που να αποπνέει αυθεντικότητα» εξηγεί η Ana de Miguel. 

Στόχος της αρχιτέκτονα, Angeles Mira από τους A & O Architects, ήταν να δώσει στο κτίριο μια ισπανική, μεσογειακή και λατινική ψυχή ταυτόχρονα. Κεντρικό και εμβληματικό στοιχείο του χώρου είναι η ιδιαίτερη σκάλα που αποτελεί άξονα και στολίδι ολόκληρου του κτιρίου. Πρόκειτα για ένα έργο με πολλες τεχνικές δυσκολίες, σύμφωνα με την κατασκευαστκή εταιρεία, λόγω της παλαιότητας του κτιρίου και των υψηλών απαιτήσεων της μελέτης. Η πύλη εισόδου, με τη μεγάλη τζαμαρία αποκαλύπτει κήπο που με τα αρώματα και τα χρώματα από τις πορτοκαλιές και τις λεμονιές του, τα φώτα και τις σκιάσεις που δημιουργούν, θυμίζει Ανδαλουσιανό αίθριο. Το εξωτερικό χολ, με δάπεδο από παλιό τούβλο, προηγείται μιας σκάλας η οποία οδηγεί τον επισκέπτη στον προθάλαμο του κτιρίου, με δάπεδο από άσπρη πέτρα και ένα σχέδιο από μαύρο γρανίτη που απεικονίζει ένα χέρι έτοιμο να γράψει ιστορίες.

Στον εσωτερικό χώρο που βρίσκεται η ρεσεψιόν πρωταγωνιστεί η σκάλα, εμπνευσμένη από μια ισπανική κιθάρα, η οποία ενώνει το μίνιμαλ δωμάτιο με τους επάνω ορόφους στους οποίους φιλοξενούνται οι αίθουσες διδασκαλίας και η παιδική βιβλιοθήκη. Ο τίτλος αυτού του έργου, «Ιστορία μιας σκάλας» είναι δανεισμένος από ένα θεατρικό κομμάτι του Ισπανού συγγραφέα Antonio Buero Vallejo, που αναλύει την κοινωνία στα μέσα του εικοστού αιώνα –με τις ίντριγκες, τα προβλήματα, τα ψέματα και τους έρωτές της– μέσα από τους γείτονες που μοιράζονται την ίδια σκάλα.

Πρόκειται για μια σκάλα σε δύο τμήματα, όπου μεταφορικά το αντηχείο της κιθάρας είναι ένα σώμα από μασίφ δρύινες ράβδους που καλύπτουν το ύψος της δομής, φωτισμένης στρατηγικά ώστε να επισημάνει τη ροζέτα ή το κοίλο του μουσικού οργάνου- το οποίο είναι ταυτόχρονα και το λογότυπο του El Centro- σκαλισμένο πάνω σε κάθε ράβδο σχηματίζοντας μια επιβλητική τρισδιάστατη φιγούρα. Οι χορδές της κιθάρας είναι, σε αυτή την περίπτωση, τένοντες βαμμένοι σε χρώμα πεπαλαιωμένο χρυσό, που, σαν κιγκλίδωμα,  συνοδεύουν τον επισκέπτη κατά μήκος της σκάλας και υψώνονται στο κτίριο δημιουργώντας μια σύνθεση που μοιάζει τυχαία, αλλά που, στην πραγματικότητα, διέπεται από την ακολουθία Fibonacci, μια αλληλουχία αριθμών που σχετίζονται στενά με τη Χρυσή Τομή. 

Στον πρώτο όροφο του κτιρίου βρίσκεται η βιβλιοθήκη και οι αίθουσες διδασκαλίας ενώ στον τρίτο η σκάλα αποκαλύπτει τη σιδερένια της δομή και οδηγεί στον πιο παιχνιδιάρικο χώρο, την παιδική βιβλιοθήκη. Αυτός ο χώρος σοφίτας, με λευκό ξύλινο πάτωμα και λευκή οροφή, παίζει συγχρόνως με έντονα χρώματα –κόκκινο, κίτρινο και μπλε–, χρώματα που απαντούν σχεδόν σε όλες τις σημαίες των ισπανόφωνων χωρών. Συνδυάζοντάς τα με τη διαφάνεια του γυαλιού και το μαύρο του σιδήρου, σχηματίζουν αφηρημένες γεωμετρίες και απλά σχήματα και παραπέμπουν στον μεγάλο σουρεαλιστή ζωγράφο Joan Miró.

Η βιβλιοθήκη του El Centro περιλαμβάνει περισσότερους από 2.000 τόμους κάθε είδους για μελέτη και δανεισμό με 12 θέσεις θέσεις ανάγνωσης ώστε κάποιος να απολαύσει επί τόπου την ανάγνωση κάποιου βιβλίου. Ακόμη, σε μια πλήρως εξοπλισμένη κουζίνα παραδίδονται μαθήματα γαστρονομίας και οργανώνονται γευσιγνωσίες κρασιού και τυπικών προϊόντων από ισπανόφωνες χώρες. "Η ισπανική γαστρονομία είναι βασικό στοιχείο με το οποίο πρέπει να έρθει σε επαφή όποιος μαθαίνει ισπανικά γι' αυτό και προσπαθούμε να την εντάξουμε στο El Centro. Στην Αθήνα υπάρχουν πολλά μέρη για τάπας αλλά και catering που επιμελούνται ισπανοί μάγειρες. Για φαγητό με ισπανική αμόσφαιρα ξεχωρίζω το Salero στο κέντρο της Αθήνας". Θα μας πει η διευθύντρια του κέντρου.

Με πληροφορίες από την ΕΠΙΚΥΚΛΟΣ και Archisearch
Φωτογραφίες: SPYROS HOUND PHOTOGRAPHY
Περισσότερες πληροφορίες για τις δραστηριότητες του El Centro στην σελίδα του elcentro.gr. Aνδριανού 18 στην Κηφισιά, τηλ. 2169390272