Design & Αρχιτεκτονικη

Πολιτιστικός σύλλογος «Παρνασσός»

Ένα από τα ομορφότερα κτίρια της Αθήνας

Γιάννης Νένες
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Στο νούμερο 8 της πλατείας Πατησίων, στέκει ένα υπέροχο κτίριο γεμάτο μουσικές, τέχνες, ιδέες και ιστορία. Καθαρό, κομψό, επιβλητικό, ένα ατόφιο κομμάτι της νεοκλασικής Αθήνας: ο αρχαιότερος πολιτιστικός σύλλογος της πόλης, ο Φιλολογικός Σύλλογος «Παρνασσός». Ο Σύλλογος ιδρύθηκε στις 24 Ιουνίου 1865 από τα τέσσερα παιδιά του νομισματολόγου Παύλου Λάμπρου, Μιχαήλ, Σπυρίδωνα, Κωνσταντίνο και Διονύσιο με σκοπό την πνευματική, κοινωνική και ηθική βελτίωση του λαού. Σύντομα απέκτησε φήμη και κύρος Ακαδημίας η οποία λειτουργούσε κατά τμήματα διοργανώνοντας επίσης διάφορες εκδηλώσεις και διαγωνισμούς. Η πρώτη έδρα του Παρνασσού βρισκόταν στην οικία του πατέρα των ιδρυτών ενώ από την 1η Νοεμβρίου του 1891 ως σήμερα ο Φιλολογικός Σύλλογος βρίσκεται στο Μέγαρο της πλατείας Αγίου Γεωργίου Καρύτση. Αν και οι ιδρυτές του δεν ήταν παρά γυμνασιόπαιδες, ο Σύλλογος απέκτησε φήμη χάρη στην κοινωνική θέση της οικογένειας.

Με παρέμβαση του ίδιου του Παύλου Λάμπρου, το 1872, ο πρύτανης του Πανεπιστημίου Αθηνών Κωνσταντίνος Παπαρρηγόπουλος αποδέχθηκε τη θέση του επίτιμου προέδρου. Στην εδραίωση του Συλλόγου συνέβαλαν, ήδη από πολύ νωρίς, με την οικονομική τους ενίσχυση φορείς της Πολιτείας, νομικά πρόσωπα και εξέχουσες προσωπικότητες. Στα μέσα του εικοστού αιώνα, το 1951, τα ενεργά μέλη έφθαναν τα 1.010. Από την ίδρυσή του, πριν από 145 χρόνια, ως σήμερα, στα μέλη του «Παρνασσού» και του Διοικητικού του Συμβουλίου συγκαταλέγονται πλήθος διακεκριμένων προσωπικοτήτων (εστεμμένοι άρχοντες, πρόεδροι και πρωθυπουργοί της Ελλάδας και άλλων χωρών, πατριάρχες και αρχιεπίσκοποι, πολιτικοί, ακαδημαϊκοί, καθηγητές Πανεπιστημίου, επιστήμονες, επιχειρηματίες, λογοτέχνες, ποιητές, ηθοποιοί, ζωγράφοι, μουσικοί). Σήμερα τα τακτικά μέλη του Παρνασσού είναι 480.

n

To μέγαρο του «Παρνασσού»

Το ιστορικό τριώροφο, ανεγέρθηκε το 1890 σε εκπονηθέντα σχέδια και επίβλεψη του Ιφικράτη Κοκκίδη, συνταγματάρχη του μηχανικού, και συγκαταλέγεται στα κορυφαία διατηρητέα κτίρια των Αθηνών που ξεχωρίζουν για την κλασική και αριστοκρατική τους αρχιτεκτονική. Ιστορικά έπιπλα και αντικείμενα, όμορφοι ανάγλυφοι και ζωγραφισμένοι διάκοσμοι, υπέροχοι πολυέλαιοι κοσμούν τις αίθουσές του. Η περιήγησή στους χώρους του κτιρίου αυτού είναι ένα ζωντανό ταξίδι στην Αθήνα του 19ου και των αρχών του 20ού αιώνα. Εκεί, εξάλλου, έχουν φιλοξενηθεί πλήθος καλλιτεχνικών, επιμορφωτικών αλλά και κοσμικών εκδηλώσεων.

Από τα πρώτα χρόνια του Συλλόγου άρχισε να σχηματίζεται από διάφορες δωρεές ένας πρώτος πυρήνας της περίφημης Βιβλιοθήκης του, η οποία αριθμεί περισσότερους από 70.000 τόμους. Το 1947 ιδρύεται επίσημα και η Πινακοθήκη του Συλλόγου, η οποία σήμερα αριθμεί 259 έργα Ελλήνων καλλιτεχνών. Στις Σχολές του «Παρνασσού» σήμερα φοιτούν δωρεάν περισσότεροι από 200 αλλοδαποί και 800 Έλληνες και σπουδάζουν ελληνική γλώσσα, ελληνικό πολιτισμό, ξένες γλώσσες, χρήση ηλεκτρονικών υπολογιστών, βυζαντινή μουσική κ.ά. Η «Νυκτερινή Σχολή Απόρων παίδων» του «Παρνασσού» στεγάζεται σε άλλο, παρόμοιου αρχιτεκτονικού κάλλους κτίριο, επί των οδών Θεμιστοκλέους και Καντακουζηνού 2, κοντά στην πλατεία Κάνιγγος.

n

Lia Hide, Μαρίκα Παπάζογλου, Idra Kane: Κορίτσια με σμόκιν στον «Παρνασσό»