Αυτό το φωτιστικό βραβεύτηκε με German Design Award

Μιλάμε με την Αλεξάνδρα Δαλιάνη από τους Creative Architects που το σχεδίασε 

Περίγραψέ μας τη διαδρομή σου μέχρι σήμερα…
Ξεκίνησα με σπουδές στο design (ΤΕΙ Αθήνας). Έκανα Erasmus στο Παρίσι στις γραφικές τέχνες (École Estienne). Όταν ολοκλήρωσα τις σπουδές στην Αθήνα, πήγα και πάλι στο Παρίσι όπου συνέχισα με δεύτερο πτυχίο στην Αρχιτεκτονική και μεταπτυχιακό στον Αστικό σχεδιασμό στην École Nationale Supérieure d'Architecture de Paris la Villette. Ξεκίνησα την επαγγελματική μου δραστηριότητα στο γραφείο Moatti & Rievière που είχε αναλάβει τότε την ανακαίνιση των Gallery Lafayette στη Μασσαλία και την ανακαίνιση των μπουτίκ Yves Saint Laurent. Επέστρεψα στην Αθήνα το 2013 και από τότε ιδρύσαμε με τον συνεργάτη μου τους Creative Architects.

Παρά την κρίση του επαγγέλματος, οι Έλληνες αρχιτέκτονες μοιάζουν πολύ δραστήριοι τελευταία. Παίρνουν μέρος σε διεθνείς διαγωνισμούς, ταξιδεύουν, συνεργάζονται με γραφεία του εξωτερικού… Εσύ πως κινείσαι;
Αυτή είναι πάνω κάτω η πορεία που πρέπει να διαγράψει ένας επαγγελματίας που θέλει να αποδεσμευτεί από το δυσμενές ελληνικό οικονομικό περιβάλλον. Έτσι προσπαθούμε να κινηθούμε και εμείς. Tον Φεβρουάριο βραβευτήκαμε για τον σχεδιασμό ενός φωτιστικού στα German Design Awards. Πρόκειται για έναν από τους πιο αναγνωρίσιμους διαγωνισμούς design παγκοσμίως.

Πες μας λίγα λόγια για τα German Design Awards; Τι ένιωσες όταν έμαθες τη βράβευση; Πως σκοπεύεις να την «αξιοποιήσεις»;
Σε γενικές γραμμές, προσπαθούμε ως γραφείο οι υπηρεσίες μας να είναι εξαγώγιμες μέσα από την αρχιτεκτονική και τον σχεδιασμό αντικείμενων, καθώς η εξωστρέφεια είναι σχεδόν μονόδρομος δεδομένης της περιορισμένης εγχώριας ζήτησης. Η βράβευση μας έδωσε την ηθική ικανοποίηση και την επιβεβαίωση ότι μπορούμε να σταθούμε επάξια στον διεθνή ανταγωνισμό ώστε να συνεχίσουμε σε αυτή την κατεύθυνση, να γίνουμε καλύτεροι και να εδραιώσουμε τη φήμη μας. Είχαμε μέχρι σήμερα κάποιες πολύ ενδιαφέρουσες συνεργασίες και οικονομικά και επιστημονικά, με πελάτες από το εξωτερικό για τη μελέτη και την κατασκευή εξοχικών κατοικιών κυρίως σε νησιά των Κυκλάδων. Οικονομικά, διότι ο προϋπολογισμός ήταν πιο άνετος και επιστημονικά διότι η ευχέρεια στον προϋπολογισμό μας έλυσε τα χέρια για να καινοτομήσουμε πειραματιζόμενοι με νέα διαπνεόμενα οικολογικά  υλικά και εναλλακτικούς τρόπους δόμησης. Ενδεικτικά θα αναφέρω τρεις κατοικίες που έχουμε ολοκληρώσει στην Τήνο με πέτρινη φέρουσα τοιχοποιία, ξύλινες δοκούς από καστανιά, επιχρίσματα από έγχρωμο σοβά (το αρχαίο κουρασάνι) και μόνωση από επεξεργασμένο μαλλί προβάτου. Αυτά τα έργα δεν θα είχαν υλοποιηθεί αν δεν είχαμε πελάτες ανοιχτούς σε προτάσεις, διατεθειμένους να πληρώσουν. 

Design ή αρχιτεκτονική. Ποια είναι η μεγαλύτερη αγάπη;
Στο γραφείο ασχολούμαστε και με την αρχιτεκτονική και με τον σχεδιασμό αντικειμένων, αλλά ως ενιαίο σύνολο. Το design τους προκύπτει μέσα από το κτίριο για το οποίο τα σχεδιάζουμε, δηλαδή με αφορμή το χώρο για το οποίο είναι προορισμένα τον οποίο έχουμε δημιουργήσει εμείς. Έχουμε σχεδιάσει, ας πούμε, μία σειρά επίπλων για να τοποθετηθούν σε μια συγκεκριμένη κατοικία που σχεδιάσαμε, φωτιστικά, μαρμάρινους νιπτήρες, με την ίδια λογική. Κάπως έτσι προέκυψε και η βράβευση μας στα GDA.

Άλλα φαντάζεται ένας αρχιτέκτονας, άλλα ονειρεύεται ο πελάτης όταν κτίζει το σπίτι του. Πως «συνεργάζονται» αυτά τα δύο;
Δεν είναι απαραίτητο ότι συμβαίνει έτσι. Υπάρχουν όντως πελάτες που έχουν μια πολύ αποκρυσταλλωμένη άποψη για το τι θέλουν. Σε αυτές τις περιπτώσεις τους καθοδηγούμε για να βγει ένα σωστό αποτέλεσμα με βάση τις αρχικές τους επιθυμίες και τους κανόνες της αρχιτεκτονικής. Από την άλλη υπάρχουν πελάτες που αφήνονται εξ ολοκλήρου στα χέρια μας, δεν έχουν ούτε το οικόπεδο στην ιδιοκτησία τους. Μέσα από συζητήσεις στήνουμε μαζί το καλύτερο δυνατό «σενάριο» προσαρμοσμένο στις ανάγκες και στον προϋπολογισμό τους. Αναζητούμε το καταλληλότερο οικόπεδο και ξεκινάμε τον σχεδιασμό. Κάθε συνεργασία είναι διαφορετική όπως και ο χειρισμός της.

Σκέφτηκες ποτέ να φύγεις –λόγω δουλειάς- στο εξωτερικό όπως κάνουν σήμερα χιλιάδες νέοι;
Η πορεία μου ήταν κατά μια έννοια αντίστροφη. Έφυγα το 2008 πριν αρχίσει η μαζική έξοδος, για σπουδές και εργασία. Χαίρομαι που πέρασα από αυτή τη διαδικασία, ήταν ιδιαίτερα διδακτική. Επέστρεψα το 2013 για ερευνητικούς λόγους σχετικά με το μεταπτυχιακό μου και η αλήθεια είναι ότι σκόπευα να ξαναφύγω. Παρόλα αυτά, μου δόθηκαν κάποιες επαγγελματικές ευκαιρίες εδώ και έτσι ιδρύσαμε τους creative architects.

Πες μας κάποιους αρχιτέκτονες που το έργο τους σε εμπνέει.
Θαυμάζω πολύ όσους έχουν καταφέρει να αφήσουν έργο εκτός των δικών τους συνόρων. Θαυμάζω πολύ όσους καταφέρνουν να χρησιμοποιήσουν με επιτυχία το χρώμα στα έργα τους. Ενδεικτικά θα αναφέρω τον μεξικάνο Luis Barragan. Η σχέση της αρχιτεκτονικής με το χρώμα είναι κάτι που μας ενδιαφέρει πολύ και προσπαθούμε να το εντάξουμε στα έργα μας. 

Τι όνομα έχουν οι νέοι Έλληνες αρχιτέκτονες έξω;
Έχω την αίσθηση ότι ακόμα δεν απασχολούμε ιδιαίτερα τον κόσμο εκτός Ελλάδας. Η ελληνική αρχιτεκτονική πρόσφατα άρχισε να γίνεται πιο εξωστρεφής με την παραθεριστική κατοικία. Πρόκειται όμως για μια αρχιτεκτονική εντός συνόρων που απευθύνεται σε άλλο κοινό.

Αθήνα, η πόλη σου. Πως θα μπορούσε να αποκτήσει περισσότερη χαρά; Ποια θεωρείς ότι είναι τα μεγαλύτερά της προβλήματα;
Νομίζω ότι το μεγαλύτερο πρόβλημα είναι η έλλειψη ευελιξίας και συναίνεσης σε θέματα κεντρικού σχεδιασμού. Από τη μια λείπουν τα νομοθετικά και οικονομικά εργαλεία από τον δήμο ώστε να μπορεί να κινηθεί πιο αυτόνομα από την κεντρική διοίκηση, το περίφημο ζήτημα του μητροπολιτικού Δήμου. Από την άλλη δεν είμαι σίγουρη ότι αν λύνονταν τα διοικητικά ζητήματα, θα υπήρχε η πολιτική ικανότητα για να γίνουν τομές μέσα στην πόλη. Αν ρωτήσετε πολλούς Αθηναίους θα σας πουν ότι η Αθήνα είναι μια υπέροχη πόλη και ότι περνάνε τέλεια. Ωστόσο απέχει πολύ από το να γίνει μια πόλη δυτικοευρωπαϊκών προτύπων. Στην Αθήνα μιλάμε για τις πόλεις του αύριο και εννοούμε τις πόλεις που υπάρχουν ήδη στην Σκανδιναβία και αλλού. Ενώ εκεί πραγματικά σχεδιάζονται οι πόλεις του αύριο. Η πόλη είναι ένα εργαλείο κοινωνικής και οικονομικής ανάπτυξης. Η Αθήνα έχει μεγάλο δρόμο να διανύσει για να δώσει στους πολίτες της ανάπτυξη και τα οφέλη της ανάπτυξης σε υποδομές, τεχνολογία και άλλα. Ευτυχώς ο κόσμος ταξιδεύει όλο και περισσότερο, κάνει συγκρίσεις. Ο κοσμοπολιτισμός μπορεί να γίνει χρήσιμο εργαλείο πολιτικής πίεσης. 

Αν ερχόταν ένας ξένος συνάδελφός σου στην Αθήνα ποια εμβληματικά κτίρια της Αθήνας θα ήθελες να του δείξεις;
Μου έχει συμβεί αυτό και η αλήθεια είναι ότι δεν υπάρχει κάποιο σύγχρονο κτίριο για το οποίο νιώθω ιδιαίτερη εθνική ανάταση ώστε να το προμοτάρω. Έχουμε την τριλογία, αλλά τέτοια στις Ευρωπαϊκές πόλεις υπάρχουν πολλά. Στα Εξάρχεια, ας πούμε, και σε άλλες γειτονίες του κέντρου υπάρχουν πολλά δείγματα μοντέρνας αρχιτεκτονικής της δεκαετίας του 20' και του 30' που αν αναδειχθούν θα είναι κομμάτι ενός αρχιτεκτονικού περιπάτου με ενδιαφέρον.

Κι ένα (αθηναϊκό) που απλά θα ήθελες να μην υπάρχει;
Το Φιξ! Κράτησαν από ιδεοληψία μισή όψη, το υπόλοιπο κτίριο είναι για λύπηση γεμάτο κακοτεχνίες. Δεν μπορεί να είναι αυτό το μουσείο μοντέρνας τέχνης μιας πόλης.