Το μοντέρνο καταφύγιο στον Παρνασσό που βλέπει το μέλλον και προκαλεί διεθνή θαυμασμό

Chalet ή urban loft; Η απάντηση είναι ένα ιδανικό μέρος για να ζεις, ένα ησυχαστήριο κρυμμένο στη βουνοπλαγιά του Παρνασσού «με παράθυρο» στις τολμηρές ιδέες. Η πρόσφατη μεταμόρφωση που υπέγραψε το γραφείο Kokosalaki | Architecture κέρδισε το ενδιαφέρον μεγάλων μέσων όπως τα Wallpaper* και Dezeen και κέντρισε τις εντυπώσεις για τον τρόπο με τον οποίο η βραβευμένη αρχιτέκτονας και η ομάδα της ανταποκρίθηκε στην πρόκληση που είχε.

Το στούντιό της στην Πλάκα, έχει διαμορφώσει τα τελευταία 8 χρόνια μια πλατφόρμα για νέες ιδέες και μοναδικό σχεδιασμό, αναλαμβάνοντας ποικίλα έργα ανεξαρτήτως μεγέθους ή προγράμματος. 

Ποια ήταν η μεγαλύτερη πρόκληση που είδες σε αυτό το τριώροφο σαλέ, αναλαμβάνοντας τη μεταμόρφωσή του;
Το όραμά μας ήταν ένας σύγχρονος αλλά ζεστός χώρος που να σέβεται το υπάρχον εξωτερικό κέλυφος και να εναρμονίζεται με αυτό το εξαιρετικό περιβάλλον μέσα στα έλατα. Η βασική στρατηγική μας στον σχεδιασμό ήταν να δημιουργήσουμε καθαρές γραμμές και έναν ενιαίο ανοιχτό χώρο, αναπτύσσοντας την τυπολογία της αστικής κατοίκησης, η οποία είναι λειτουργική, ενεργειακά αποδοτική και γεμάτη φυσικό φως. Έτσι συνδυάσαμε δύο τύπους κατοικιών, αυτόν του σαλέ και του urban loft.

Τα χειμωνιάτικα σαλέ στην Ελλάδα είναι λίγο παρεξηγημένα ή όχι; Πολλοί τα έχουν ταυτίσει με το νεοπλουτισμό ενώ την ίδια στιγμή σε πολλά ακολουθείται ευλαβικά η τυποποιημένη παράδοση του χωριού. 
Η Ελλάδα διεθνώς, ως καλοκαιρινός προορισμός, είναι πιο στενά συνδεδεμένη με το νησιωτικό τοπίο. Στα ελληνικά νησιά και ιδιαίτερα στις Κυκλάδες, υπάρχουν δείγματα πολύ ενδιαφέρουσας σύγχρονης αρχιτεκτονικής που είχε ως αφετηρία τοπικές πρακτικές και στοιχεία. Θέλαμε να ανανεώσουμε αντίστοιχα και τον τρόπο που βλέπουμε τα χειμωνιάτικα καταφύγια και τα παραδοσιακα σαλέ. Ήταν πρόκληση, για παράδειγμα, να συνδυάσουμε το ρουστίκ ξύλο  και παραδοσιακές μεθόδους κατασκευής με επενδύσεις και υφές που συνήθως συναντώνται στον βιομηχανικό σχεδιασμό, όπως το corten-steel, διάτρητο οξειδωμένο μέταλλο,  πλέγμα ξύλου και 3d πλακάκια.

Έχω την αίσθηση πως με την παρέμβασή σου αμφισβήτησες τα κυρίαρχα μοτίβα για αυτά. Ποιο ήταν το σκεπτικό σου;
Στόχος σε καθε project ανεξαρτήτως κλίμακας ή χρήσης είναι να πειραματιστούμε και να παράγουμε κάτι φρέσκο. Προσπαθού0με να αποβάλλουμε οτιδήποτε είναι trendy ή απλώς αναπαράγει κάποια τάση αρχιτεκτονικής. Αρχή μας είναι η διάρκεια. Το σχέδιο να είναι διαχρονικό και μοντέρνο για πάντα.

Τι χρειάζεται ένας χώρος για να είναι «ζεστός»;
Στη συγκεκριμένη κατοικία προσπαθήσαμε να δημιουργήσουμε μια δική της γλώσσα σχεδιασμού, συνδυάζοντας μοντέρνα στοιχεία με ρουστίκ κομμάτια. Αν είναι σύμφωνο με τις ευαισθησίες και τις ανάγκες του πελάτη μας, το αποτέλεσμα είναι να το νιώθει δικό του, άρα και ένα «ζεστό» σπίτι. 

Στην Ελλάδα της κρίσης οι κλάδοι των κατασκευών και της αρχιτεκτονικής επλήγησαν σημαντικά. Εσύ μοιάζεις με εξαίρεση στον κανόνα της ύφεσης. Από τη μια έχεις προσαρμοστεί στη σημερινή τάση που είναι το interior renovation, με έμφαση στην ποιότητα των υλικών, από την άλλη κάνεις κατασκευές από το μηδέν-κάτι που είναι σούπερ σπάνιο. Πώς ισορροπείς ανάμεσα σε αυτά τα δύο;
Αποφάσισα να φύγω από το γραφείο που δούλευα και να ακολουθήσω ανεξάρτητο δρόμο το 2010, στην αρχή της κρίσης, όπου κυριαρχούσε η απαισιοδοξία και ο φόβος. Για το δικό μου γραφείο λοιπόν η κρίση και τα χαμηλά μπάτζετ ήταν η συνθήκη που γαλουχήθηκε και αναδείχτηκε. Επομένως σε καμία περίπτωση δεν νιώθω ότι είμαστε η εξαίρεση. Τα μπάτζετ είναι πάντα πολύ σφικτά, και η καθημερινή μας μάχη είναι πως να χωρέσουμε λίγο από εμάς σε αυτό που σχεδιάζουμε.

Μπορεί η αρχιτεκτονική μιας χώρας να μιλήσει για το τι συμβαίνει σε αυτή; Κι αν ναι, τι έχει να πει κατά τη γνώμη σου η ελληνική;  
Θεωρώ ότι υπάρχει μια φουρνιά από νέους αρχιτέκτονες που κάνουν κάτι καλό σε αυτή την χώρα. Ένα μεγάλο ποσοστό τους έχει σπουδάσει  ή δουλέψει στο εξωτερικό, έστω και για ένα χρόνο, άρα έχει εκτεθεί σε πολλά και ετερογενή ερεθίσματα, κάτι απαραίτητο στην αρχιτεκτονική. Συνήθως αυτό που τους λείπει είναι ένα καλό μπάτζετ και ένας ανοιχτόμυαλος πελάτης για να σχεδιάσουν αυτό που θέλουν. Αλλά ίσως αυτή η δυσκολία δημιουργήσει ακόμα περισσότερα μικρά αριστουργήματα.

Τι αποκόμισες από τις συνεργασίες σου με τους Enrique Miralles Benedetta Tagliabue στη Βαρκελώνη, Ellis Williams στο Λονδίνο και decaArchitecture στην Αθήνα;
Τελείως διαφορετικές επιρροές, αλλά κοινό σημείο τους είναι η υψηλή αισθητική και το υπέροχο design. Η πιο μεγάλη επιρροή ήταν ο Enric Miralles, τον παρακολουθούσα στενά και λάτρευα τις καμπύλες στα σχέδιά του. Η γυναίκα του η Benedetta Tagliabue,  με δέχτηκε στο γραφείο τους αμέσως μετά τον θάνατό του, με συμβούλεψε αρκετά και μου έδειξε πώς μπορείς και να κάνεις αυτό που σ’ αρέσει και να καταφέρεις να ζεις από αυτό. Το ίδιο αποκόμισα και από τους decaArchitecture στην Αθήνα. Αγάπησα την προσέγγισή τους και την φιλοσοφία τους του τι σημαίνει να είσαι πραγματικός αρχιτέκτονας. Όσο για τους Ellis Williams, ήταν και το δικό μου πέρασμα από ένα μεγάλο, καλά οργανωμένο γραφείο.

Έχεις βρει το επόμενό σου σχεδιαστικό στοίχημα;
Η εμπειρία που έχουμε τα τελευταία δέκα χρόνια μας έχει δείξει ξεκάθαρα πως υπάρχει αξιοσημείωτη ζήτηση για εξοχικές κατοικίες υψηλοτάτων απαιτήσεων στα ελληνικά νησιά κυρίως από αλλοδαπούς. Έχουμε εστιάσει στην Κρήτη όπου ήδη έχουμε ολοκληρώσει δύο αποκαταστάσεις διατηρητέων κατοικιών και ολοκληρώνουμε τώρα μια νέα τρίτη κατοικία. Στόχος μας είναι το έργο μας να συνεχιστεί στην Κρήτη, μέσω επενδύσεων, και να αποτελέσει πρότυπο για την ποιοτική ανάπτυξη των παραδοσιακών οικισμών και των εκτός σχεδίου πόλεως περιοχών. Μάλιστα, φέτος συμμετείχαμε με ένα έργο μας στο KAM στα Χανιά με σκοπό την ανάδειξη της ποιοτικής αρχιτεκτονικής στην Κρήτη.

Η Ναταλία Κοκοσαλάκη ζει και εργάζεται στην Ελλάδα ως εγγεγραμμένος Αρχιτέκτονας τα τελευταία 11 χρόνια αποκτώντας διαρκώς μια μακρά ιστορία στο σχεδιασμό και την υλοποίηση ιδιωτικών έργων. Έχει μια ισχυρή διεθνή εμπειρία, εκπαιδεύτηκε και εργάστηκε στο Λονδίνο, την Ολλανδία και την Βαρκελώνη. Αποφοίτησε από την Σχολή Αρχιτεκτονικής του Bartlett, UCL όπου το έργο της βραβεύτηκε με έπαινο στο σχεδιασμό από τον Sir Peter Cook. Στην συνέχεια απέκτησε πιστοποιητικό ανακαίνισης και αναπαλαίωσης από το TUDelft στην Ολλανδία και μεταπτυχιακό M.Arch στον βιώσιμο περιβαλλοντικό σχεδιασμό στη Σχολή Architectural Association στο Λονδίνο. Συνεργάστηκε με τους Enrique Miralles Benedetta Tagliabue στη Βαρκελώνη, Ellis Williams στο Λονδίνο και decaArchitecture στην Αθήνα.

Τα σχέδια των Κokosalaki | Architecture έχουν προσελκύσει την προσοχή του διεθνούς Τύπου, με άρθρα στο Dezeen, Wallpaper*, Elle Décor Turkie, Apartments για να αναφέρουμε μερικά, ενώ η μετατροπή ενός νεοκλασικού κτιρίου σε κατοικία loft στου Ψυρρή και ο σχεδιασμός μιας νέας εξοχικής κατοικίας στο Αλιβέρι έχουν διακριθεί και βραβευτεί από διεθνές πάνελ στον ετήσιο διαγωνισμό για το περιοδικό ΔΟΜΕΣ. Το 2017 ήταν ανάμεσα στα 10 under 40, 10 νέα υποσχόμενα αρχιτεκτονικά γραφεία επιλεγμένα από το περιοδικό ΚΤΙΡΙΟ.