Μ. Ζουμπουλάκη: Do it yourself... or Don’t

Το πόσο μου τη σπάει η ιδέα του “do it yourself”, δεν λέγεται. Όχι, βλέπει κανείς στο κούτελό μου να γράφει «μαραγκός»; «Παντοκολλητής»; «Συναρμολογητής ηλιθίων πραγμάτων», έστω; Γιατί αν βλέπει κανείς κάτι τέτοιο, ο κανείς δεν με έχει δει ούτε στον ύπνο του…

Μια φορά αγόρασα μια ντουλάπα, χωρίς να καταλάβω ότι θα μου την έφερναν σε θρύψαλα και θα ’πρεπε να τη συναρμολογήσω εγώ η ιδία. Ήταν ένα από τα λάθη που διαπράττουν μόνο άνθρωποι που δεν έχουν ιδέα από έπιπλα: Όταν ένα έπιπλο πουλιέται σε εξευτελιστική τιμή, λίγο να γνωρίζεις από βέσπα, την ψυλλιάζεσαι τη δουλειά – το έπιπλο είναι φτιαγμένο από παλιά σουβέρ ή είναι φτιαγμένο από άλλο υλικό, αλλά φτάνει στα χέρια σου ως υλικό. Δεν σε νοιάζει τι υλικό είναι και κατά πόσο πρόκειται για νοβοπάν ή οξιά. Σε νοιάζει όμως που θα ’χεις το υλικό (μαζί με βίδες, παξιμαδάκια, καρφάκια και κονταράκια) απλωμένο επί μέρες μέσα στο σπίτι σου, με την κρυφή ελπίδα ότι θα ξυπνήσεις ένα πρωί και θα το δεις να συναρμολογιέται από μόνο του…

Τέτοια θαύματα συμβαίνουν εξαιρετικά σπάνια και ίσως μόνο στο τσίρκο: Η ντουλάπα έκλεισε τρεις εβδομάδες σε κατάσταση «χύμα ξύλα» στο πάτωμα, μέχρι που εμφανίστηκε ανυποψίαστος πρώην σύζυγος να πιει καφέ. Ίσως κάτι να υποψιαζόταν, μια και επέμενα στην πρόσκλησή μου μέχρι δακρύων. Ίσως να υποψιαζόταν ότι τον είχα φωνάξει με τόση επιμονή επειδή ήθελα επαναληπτικό σεξ, καβγά, λεφτά ή το τζιν μπουφάν του. Πάντως ήρθε. Και του έχωσα ένα κατσαβίδι στο χέρι. Και συναρμολόγησε τη ρημάδα την ντουλάπα. Και η ντουλάπα βρίσκεται ακόμα εδώ, λίγο στραβοχυμένη (έλειπε ένα ξύλο), ωστόσο χρήσιμη (στέκεται όρθια).

Αλλά αν δεν είχα περάσει μεγάλη φάση της ζωής μου ερωτευόμενη άντρες «που πιάνει το χέρι τους»… αν δεν υπήρχε ένα αμαρτωλό, πλην όμως τσακίρικο παρελθόν να με σώσει… η ντουλάπα θα ήταν ακόμη πλίνθοι-κέραμοι και θα είχε σκοτωθεί κόσμος σκοντάφτοντας απάνω στα «υλικά» της. Το κακό δηλαδή με τα do it yourself είναι ότι απευθύνονται σε γυναίκες που δεν έχουν συνήθως λεφτά να αγοράσουν ακριβά, άρα κομπλέ, έπιπλα. Και παρά το γεγονός ότι απευθύνονται σε γυναίκες, απαιτούν έναν άντρα για να τα ρημαδο-φτιάξει.

Καμία από τις γυναίκες που ξέρω δεν έχει άνεση με το κατσαβίδι και ελάχιστες γνωρίζουν τι είναι το γαλλικό κλειδί, αν υπάρχει. Την ικανότητα να συναρμολογούν μπούρδες την έχουν οι άντρες, μαζί με την ικανότητα να χάνουν το τηλεκοντρόλ και τις δεξιές τους κάλτσες. Σίγουρα είναι κάτι που «στο μαθαίνει η κοινωνία», και σίγουρα όταν μάθαινα σταυροκέντημα στο σχολείο οι συμμαθητές μου πριόνιζαν σανιδάκια, που ήτανε πιο «ανδρική» δουλειά.

Αλλά συνήθως αν δώσεις ένα μπλακ-εν-ντέκερ σε άντρα το χειρίζεται καλύτερα απ’ ό,τι αν το δώσεις σε μια γυναίκα, η οποία απλώς το βάζει κάπου να μη φαίνεται. Το sexual stereotyping δεν είναι πάντα στο βρόντο. Έχω φίλο γκέι που πιάνει το χέρι του (γνωστός και ως «η αδερφή με το μπλακ-εν-ντέκερ») κι όταν ιδροκοπάει πάνω από διαλυμένα ράφια μετατρέπεται σε Alpha-male – πιο ανδροπρεπής δεν γίνεται, θα βγάλει μούσι στο σβέρκο. Βρίζει με εντελώς ανδρικό τρόπο («μη σε γ…σω, παλιόπραμα») και μόνο όταν τελειώσει με τη συναρμολόγηση επανέρχεται στην γκεϊ-οσύνη του («κούκλα στην έκανα, μωρή, τη ραφιέρα!»). Κι αυτό ακόμα, σου δίνει την εντύπωση ότι το κάνει για να μην του οργανώσεις προξενιό με την ξαδέρφη σου…

Θα έπρεπε τουλάχιστον τα do it yourself να έχουν απάνω σαφείς οδηγίες: «πόσοι άντρες χρειάζονται για να με φτιάξουν», «πόσες μπουτς αδερφές» και «πόσες εργατο-ώρες απαιτούνται για να συναρμολογηθώ». Οι οδηγίες, εκτός που είναι γραμμένες στα κινέζικα, είναι και σαν τη Βίβλο – ατέλειωτες. Με μία ποιητική ασάφεια ως προς το πού είναι το πάνω και πού το κάτω, με μια σουρεαλιστική διάθεση ως προς το πού πάνε τα βιδάκια στο ένα σακουλάκι και πού τα παξιμαδάκια στο άλλο σακουλάκι, σε αφήνουνε ξεκρέμαστη να κοιτάς το χάος. Ναι, υπάρχουν τρυπούλες – αλλά είναι πάρα πολλές! Υπάρχουν ράφια, αλλά δεν αντιστοιχούν ούτε με τις τρυπούλες ούτε με τα σακουλάκια. Υπάρχει έλεος, αλλά δεν το ’χουμε πρόχειρο…

Το ότι κάποιοι από τους πρώην μου είναι χειροτέχνες, με σώζει μερικές φορές. Το ότι κάποιοι απ’ αυτούς δεν θέλουν να με δούνε ούτε ζωγραφιστή, μου κάνει ζημιά. Τη μεγαλύτερη ζημιά μού την κάνει η μετέπειτα ερωτική μου πορεία, που χτύπησε μια στροφή ξαφνικά προς άντρες χωρίς κανένα απολύτως ταλέντο στη συναρμολόγηση πραγμάτων. Την πρώτη φορά δηλαδή που ερωτεύτηκα άντρα και συνειδητοποίησα ότι δεν ήξερε να αλλάξει λάμπα, ξαφνιάστηκα: Μα είναι μέσα στο ρόλο σου!

Μα ξέρω να φτιάχνω γεμιστά, άρα εγώ είμαι μέσα στο ρόλο μου (άσχετα που τα φτιάχνω σαν πατσαβούρες), εσύ γιατί ξεφεύγεις; Γιατί δεν κάνεις do it yourself; Ένα ντουλαπάκι, μια μίνι ραφιέρα, ένα σκαμπό, έστω; Κάτι; Τέλοσπάντων, ο καθένας από μας ζει με τις επιλογές του. Και κατ’ ανάγκην, με διαλυμένα έπιπλα στο πάτωμα του σαλονιού, που περιμένουν έναν πρώην να έρθει να τα μετατρέψει σε 200 ενωμένα εργοστάσια… ή να τα πετάξει απ’ το παράθυρο μια κι έξω.