Η επίγεια Εδέμ

Γνωρίζεις ότι μπορείς να ταξιδέψεις από την Μεσόγειο στο τροπικό δάσος του Αμαζονίου σε λίγα μόνο λεπτά; Στην καρδιά της Κορνουάλης, στη νοτιοδυτική Αγγλία, πριν 20 περίπου χρόνια και ο Tim Smit, επιχείρησε κάτι δύσκολα φιλόδοξο και το πέτυχε.

Εμπνευσμένος από τον «Χαμένο Κόσμο» του Sir Arthur Conan Doyle, θέλησε να φτιάξει ένα τεράστιο θερμοκήπιο, όπου θα μπορούσε να χωρέσει ένα τροπικό δάσος στο φυσικό του μέγεθος. Ο χώρος είχε βρεθεί. Ένα λατομείο καολινίτη (λευκός πηλός), τοπίο που έμοιαζε σαν να βρισκόσουν στο φεγγάρι. Απευθυνόμενος στους διάσημους Grimshaw Architects, τους ανέθεσε την πρόκληση, την οποία δεν θα μπορούσαν να αρνηθούν. 

Η πρώτη προσέγγιση στον σχεδιασμό ήταν εντελώς διαφορετική από το αποτέλεσμα. Παρότι οι αρχιτέκτονες είχαν ξεκινήσει να σχεδιάζουν, το λατομείο ήταν ακόμη σε λειτουργία. Κάτι που δυσκόλευε εξαιρετικά το έργο τους, καθώς κάθε εβδομάδα το έδαφος μετακινούνταν κατά 10 μέτρα! Χρησιμοποιώντας τα μαθηματικά και τους νόμους της φύσης ως εργαλείο, κατέληξαν σε μία ευφυή λύση.

Φυσαλίδες! Προσομοιώνονται συνεχώς στην επιφάνεια την οποία καταλαμβάνουν, κρατώντας τη μορφή τους σταθερή. Εκεί στο τοπίο, οραματίστηκαν μια σειρά από φυσαλίδες, οι οποίες θα «καθόταν» στην μία πλευρά του λατομείου.

Το σύμπλεγμα των φυσαλίδων χωρίζεται σε δύο μεγάλες ενότητες, δύο διαφορετικά κλίματα που ενώνονται με έναν κοινό χώρο δραστηριοτήτων και ενημέρωσης. Μόλις εισέρχεσαι στο μεγαλύτερο Biome, όπως το αποκαλούν, η αναπνοή σου σε δυσκολεύει. Βρίσκεσαι μέσα σε ένα τροπικό δάσος, όπου θα συναντήσεις τοπογραφία και φυτά από τις διάφορες τροπικές ζώνες στον κόσμο. Πάρε το χρόνο σου για να το περπατήσεις, ειδικά όσο ανεβαίνεις ψηλότερα στον λόφο, όπου τα επίπεδα θερμοκρασίας και υγρασίας ανεβαίνουν ιδιαίτερα!

Παράξενοι σαν μια μορφή κυψέλης, οι γεωδαιτικοί θόλοι είναι μια αλληλουχία εξάγωνων και πεντάγωνων, μορφή που συναντάς παντού στη φύση. Αυτό που είναι αξιοθαύμαστο είναι η σωστή επιλογή των υλικών που συνιστούν σε μια πανάλαφρη αλλά σταθερή κατασκευή. Τα κενά ανάμεσα στον σκελετό καλύπτονται με τα φουσκωμένα με αέρα μαξιλάρια ETFE, ένα υλικό που αποτελείται από πολλές στρώσεις μεμβράνης, ανθεκτικής και εύκολα επιδιορθώσιμης. Το υλικό αυτό είναι εξαιρετικά ελαφρύ, ένας άνθρωπος μπορεί να σηκώσει μία εξαγωνική φούσκα 11 μέτρων μόνος του. Οι απαιτήσεις επομένως του σκελετού μειώνονται σε τέτοιο βαθμό, που καθιστούν όλη την κατασκευή όχι μόνο οικονομική, αλλά και πολύ περιβαλλοντικά φιλική.

Φεύγοντας από το τροπικό Biome, έχεις πλέον μια καθαρή εικόνα για το ποια είναι η αίσθηση του να ζεις σε ένα τέτοιο περιβάλλον. Δίπλα, το μεσογειακό Biome, είναι ένα μέρος γνωστό σε εμάς που έχουμε ζήσει σε αυτό. Μπαίνοντας στο θερμοκήπιο, μια δροσιά σε καλωσορίζει μαζί με τις μυρωδιές των αρωματικών θάμνων. Προχωράς ανάμεσα στα αμπέλια μέχρι να καταλήξεις σε μια πλατεία με μικρά λευκά κτίσματα καλυμμένα με βουκαμβίλιες.

Εκεί μπορείς να κάνεις μια στάση. Ποιος μπορεί να αντισταθεί στη φρέσκια ιταλική πίτσα και ένα ποτήρι κόκκινη Rioja από την Ισπανία ή ακόμη και μια ελληνική χωριάτικη σαλάτα;

Η έκταση του παλαιότερα ενεργού λατομείου είναι πλέον καταπράσινη φιλοξενώντας έναν βοτανικό κήπο όπου θα βρεις φυτά του εύκρατου κλίματος. Περιπλανώμενος ανάμεσα στους κήπους, η μυρωδιά των θάμνων της λεβάντας θα σε κάνει να συνεχίσεις τη διαδρομή σου. Ολόκληρο το Eden Project είναι μια μικρογραφία της χλωρίδας του πλανήτη, που θα σου θυμίσει ποια θα πρέπει να είναι η σχέση των ανθρώπων με τα φύση και το πράσινο.

Σε ένα ολοένα και πιο πυκνά κτισμένο περιβάλλον, όπου συνεχώς τα οικοδομικά απόβλητα αυξάνονται η αρχιτεκτονική πρέπει να λύσει ένα από τα ζητήματα, το οποίο δεν είναι άλλο από το γεγονός ότι το κτισμένο περιβάλλον θα πρέπει να είναι άμεσα συνδεδεμένο με το φυσικό. Και το ένα να εξελίσσεται δίπλα στο άλλο, μαζί με τον άνθρωπο.