Ο Λευτέρης Αμπατζής, που γνωρίσαμε μέσα απο το εξώφυλλο του Home 23, δεν σταματά να μας εκπλήσσει: αυτή τη φορά, σχεδιάζοντας πρωτότυπες βιβλιοθήκες, που κρατούν ψηλά τον πήχη του ελληνικού design.
Ξεκίνησα να ασχολούμαι με το βιομηχανικό σχεδιασμό πριν από 4 χρόνια, όταν ήμουν ακόμα στο Λονδίνο, όπου και μου ζητήθηκε να σχεδιάσω μία συλλεκτική σουπιέρα από μαύρη πορσελάνη και ασήμι για ένα ξενοδοχείο στην Πορτογαλία. Ήταν η πρώτη φορά που χρειάστηκε να λειτουργήσω σχεδιαστικά σε μικρή κλίμακα, πολύ διαφορετική από αυτή του κτιρίου. Στόχος μου ήταν εξαρχής να προσπαθήσω να δημιουργήσω ένα αντικείμενο 'αφηγηματικό'. Κάτι το οποίο να εξιστορεί ένα γεγονός, μια κατάσταση, ένα μύθο, συνδυάζοντας την χρηστικότητα με την αισθητική και το συμβολικό χαρακτήρα του αντικειμένου.
Τότε λοιπόν συνειδητοποίησα, στην πράξη, την ευρύτητα δυνατότητας σχεδιασμού που μπορεί να έχει ένας αρχιτέκτονας, από το πιο μικρό αντικείμενο, μέχρι το πιο πολυσύνθετο κτιριακό έργο.
Έκτοτε έχω σχεδιάσει αρκετά αντικείμενα, τραπέζια, βάζα, πίνακες, γραφεία, φωτιστικά και έχω πειραματιστεί και αγαπήσει ποικίλα υλικά. Ανέκαθεν το αγαπημένο μου αντικείμενο σε ένα σπίτι ήταν η βιβλιοθήκη του, καθώς πιστεύω οτι μελετώντας τη βιβλιοθήκη ενός ατόμου μπορείς να εισχωρήσεις σε κάποιο βαθμό στα ενδιαφέροντα του, τις σκέψεις του, τις αντιλήψεις του. Θεωρώ ότι όπως κάθε αρχιτέκτονας, έτσι κι εγώ έχω μια ιδιαίτερη αδυναμία στα βιβλία μου, τα οποία είναι οι φίλοι αλλά και οι σύμβουλοι στη δουλειά μου.
Όταν χρειάστηκε λοιπόν να σχεδιάσω μια βιβλιοθήκη για το σπίτι μου, η οποία θα στελέχωνε τα αγαπημένα μου αρχιτεκτονικά βιβλία, αποφάσισα να κάνω κάτι το ιδιαίτερο. Ήθελα τα βιβλία διακριτικά να επιβάλλονται στο χώρο και να αποτελούν σημείο αναφοράς ολόκληρου του σπιτιού. Η βιβλιοθήκη τοποθετήθηκε σε εσοχή του τοίχου, στο χώρο του σαλονιού και έχει πάρει αφαιρετικά τη μορφή κλαδιών (κατασκευασμένα από μαύροcorian), τα οποία πλέκονται και εγκλωβίζουν τα βιβλία.
Λίγο μετά την ολοκλήρωρη αυτής της βιβλιοθήκης, ένα φιλικό ζευγάρι μου ζήτησε να μελετήσω μια ιδιαίτερη βιβλιοθήκη για το διαμέρισμα τους, όπου στο χώρο του σαλονιού υπήρχε μια εσοχή στον τοίχο (2.7μ μήκος Χ 2.4μ ύψος). Στη συγκεκριμένη περίπτωση, η πρόταση μου ήταν να γίνει μια διαμόρφωση με εσοχές-εξοχές δίνοντας την εντύπωση της αποσύνθεσης του τοίχου. Αλλά η αποσύνθεση έπρεπε να πλαισιωθεί με μια δική της φόρμουλα. Γι αυτό το λόγο και καθώς γνώριζα την αγάπη του ζευγαριού για τα video games, αποφάσισα να δουλέψω το μοτίβο του tetris. Έτσι, ένα παίξιμο μορφών tetris διαμορφώνει μια πολυεπίπεδη οθόνη παιχνιδιού, κατασκευασμένη από λευκό corian, συνολικού βάρους 900 κιλών. Στόχος μου είναι το παιχνίδισμα των όγκων να παρακινήσει έναν εφευρετικό τρόπο όσον αφορά την τοποθέτηση και διάταξη των βιβλίων.
Η βιβλιοθήκη που μόλις παρέδωσα αποτελεί ένα project, το οποίο είναι σε εξέλιξη εδώ και περίπου ένα χρόνο. Πρόκειται για ένα Cabinet-βιβλιοθήκη το οποίο θα στελεχώσει μια συλλογή με πολύτιμα κειμήλια και βιβλία από τα ταξίδια της πελάτισσας στις τέσσερις μεριές του κόσμου. Ο χώρος, στον οποίο μου ζητήθηκε να δημιουργήσω, συνδυάζει μια ευρωπαική κουλτούρα 18ου αιώνα με μια σύχρονη σχεδιαστική αισθητική αλλά και αντιφατικά μεταξύ τους υλικά. Στόχος μου ήταν να μη σταθώ στο πλευρό κανενός 'ρεύματος' αλλά να επιχειρήσω να τα 'παντρέψω απρόσμενα'. Στράφηκα λοιπόν στο 18ο αιώνα και το ροκάιλ (που σημαίνει βράχος), απ΄όπου και γεννήθηκε το ροκοκό. Έτσι, συνέθεσα μια μεγάλη cartouche (αφηρημένο σχέδιο που συναντάται σε ροκοκο εκκλησίες της κεντρικής Ευρώπης), το οποίο κατασκευάστηκε από μαύρο φυσικό γρανίτη, που σκαλίστηκε και αποτέλεσε τη διακοσμητική κορνίζα του αντικειμένου. Στο κέντρο διαμορφώθηκε ένα 'πλέγμα' με ράφια από πλέξιγκλας, τα οποία τρυπάνε βίαια το γρανίτη μεταφέροντας μας σε μια άλλη διάσταση και εποχή. Γι αυτό το λόγο και στην πλάτη των κουτιών τοποθετήθηκε καθρέπτης, ώστε το έπιπλο να δίνει την αίσθηση της πύλης, η οποία 'ρουφάει' το θεατή σε ένα ιστορικό, γεωγραφικό και πολιτιστικό ταξίδι.
Mου αρέσει να βλέπω την κάθε βιβλιοθήκη ως μια νέα ευκαιρία να διηγηθώ μια ιστορία. Άλλες φορές η έμφαση είναι στο σχεδιασμό, άλλες στα υλικά κι άλλες στη λειτουργία και τη χρήση. Πρόσφατα σχεδίασα με μια φίλη μου αρχιτέκτονα, μια δημόσια ανταλλακτική βιβλιοθήκη στην Κηφισιά, η οποία είναι ανοιχτή στο κοινό 24 ώρες το 24ωρο και το βράδυ αυτόφωτη μέσω ενός φωτοβολταικού πάνελ που έχει τοποθετηθεί στη οροφή της.
Στόχος μου είναι σε κάθε περίπτωση που καλούμαι να σχεδιάσω μία βιβλιοθήκη, να προσπαθώ αρχικά να επεξεργαστώ αλλά και να ψυχολογήσω, όσο μπορώ καλύτερα, τόσο το περιβάλλον στο οποίο αυτή πρόκειται να στηθεί όσο και τους μελλοντικούς χρήστες της. Έτσι πλάθοντας μορφές, σχέδια και υποθετικά σενάρια επιδιώκω με το κάθε έργο που αναλαμβάνω να αναδιαμορφώνω τη σχέση του ανθρώπου με το εκάστοτε αντικείμενο και το χώρο του.
Μιλήσαμε με τους επικεφαλής του παγκοσμίου φήμης βραβευμένου αρχιτεκτονικού γραφείου, Νατάσα Λιανού και Ερμή Χαλβατζή. Έχουν σχεδιάσει το νέο κτίριο της COSMΟTE TV και το The Orbit
11°
