Ο πλανήτης κινδυνεύει. Τι μπορείς να κάνεις εσύ;

Ο Αγ. Νικόλαος στην Κρήτη αρχίζει τη φετινή τουριστική σεζόν με ένα περιβαλλοντολογικό μήνυμα. Σε συνεργασία με την ΜΚΟ ECOWEEK, το ίδρυμα Γ & Α Μαμιδάκη και τον όμιλο bluegr Hotels & Resorts, ο Δήμος Αγ. Νικολάου φιλοξενεί την ECOWEEK, μία ολόκληρη εβδομάδα, γεμάτη με προτάσεις για οικολογικές παρεμβάσεις μέσα στην πόλη. Από τις 3/7 έως και τις 10/7 θα πραγματοποιηθεί διεθνές συνέδριο και εργαστήρια αειφόρου σχεδιασμού με τη συμμετοχή ειδικών από την Ελλάδα και το εξωτερικό, αλλά και με πολλές εκδηλώσεις, όπως προβολές ταινιών οικολογικού περιεχομένου, έκθεση προτάσεων αειφόρου σχεδιασμού, επισκέψεις σε οικολογικά κτίρια στην περιοχή του Αγ. Νικολάου, καθαρισμός παραλίας και βυθού κ.α.

Στη συνέντευξη τύπου που πραγματοποιήθηκε στις 13 Ιουνίου, στο Επιμελητήριο Λασιθίου, παρουσιάστηκε το πρόγραμμα της ECOWEEK, ενώ ο πρόεδρος της ΜΚΟ ECOWEEK, κ. Ηλίας Μεσσίνας, μίλησε για την περιβαλλοντική κρίση, για τον σύγχρονο τρόπο ζωής, για τις οικολογικές λύσεις και για πολλά ακόμα, που όλοι θα έπρεπε να ξέρουμε. Ακολουθεί το κείμενο της ομιλίας του.

Πριν παρουσιάσω το πρόγραμμα της εβδομάδας αλλά και την ΜΚΟ ECOWEEK, θα ήθελα να πω δύο λόγια για το ΓΙΑΤΙ. Γιατί είμαστε εδώ και γιατί παίρνουμε αυτή την πρωτοβουλία να μιλήσουμε για το περιβάλλον;

Είμαστε εδώ διότι ο πλανήτης μας έχει πρόβλημα. Το πρόβλημα ίσως δεν είναι το γεγονός ότι είμαστε 7 δις άνθρωποι που ζούμε στον πλανήτη. Το πρόβλημα ξεκινάει από τον τρόπο που ζούμε και καταναλώνουμε. Και όχι αυτά που αγοράζουμε που πραγματικά χρειαζόμαστε, αλλά αυτά που αγοράζουμε και ΔΕΝ χρειαζόμαστε.

Το αυτοκίνητο έγινε πλέον απαραίτητο. Αλλά η αύξηση των αυτοκινήτων απαιτεί και δρόμους με ότι αυτό συνεπάγεται σε μεγάλη περιβαλλοντική επιβάρυνση.

Το τηλέφωνο επίσης. Όμως κάθε φορά που αλλάζουμε το κινητό μας δημιουργούμε πρόβλημα με τη συσσώρευση αποβλήτων που είναι τοξικά και επικίνδυνα και μόνο 11% εκ των οποίων ανακυκλώνονται.

Το κομπιούτερ μας επίσης. Ναι, γίνεται ανακύκλωση αλλά μόνο 30%. Το υπόλοιπο 70% πού καταλήγει; Σε αναπτυσσόμενες χώρες όπου καταστρέφουν τα οικοσυστήματα και τις κοινότητες: άνθρωποι που άλλοτε ασχολούνταν με τη γεωργία, την κτηνοτροφία ή τις τέχνες, τώρα ασχολούνται με το να ανακτήσουν πολύτιμα μέταλλα από τα καλώδια των ηλεκτρικών και ηλεκτρονικών μας συσκευών για λογαριασμό κάποιου μεγαλοεργολάβου. Το Cloud που τόσο αθώα το ονομάσαμε, ουσιαστικά είναι τεράστιες μονάδες αποθήκευσης δεδομένων που ολοένα αυξάνονται, καθώς η αποθήκευση δεδομένων ολοένα αυξάνεται. Από κάτι σημαντικό μέχρι το πιο ασήμαντο, όλα απαιτούν τεράστιους χώρους αποθήκευσης που υπερθερμαίνονται και απαιτούν κλιματισμό. Ο κλιματισμός απαιτεί ενέργεια.

Η παραγωγή της ενέργειας γίνεται κατά μεγάλο ποσοστό από ορυκτά καύσιμα. Η καύση τους ελευθερώνει διοξείδιο του άνθρακα στην ατμόσφαιρα που αυξάνει το στρώμα της ατμόσφαιρας και έτσι παγιδεύει περισσότερη ηλιακή ακτινοβολία, με αποτέλεσμα να αυξάνεται η θερμοκρασία του πλανήτη. Για τις χώρες του βορρά αυτό σημαίνει μεσογειακό κλίμα και ζεστό καλοκαίρι. Αλλά για εμάς εδώ στην Κρήτη, υπερθέρμανση σημαίνει κλίμα ερήμου με ότι αυτό συνεπάγεται για τη ζωή μας αλλά και για την τοπική οικονομία, όπως ο τουρισμός – καθώς οι ξένοι θα προτιμήσουν βορειότερες χώρες για τις διακοπές τους.

Η αλλαγή του κλίματος δημιουργεί επίσης ακραία καιρικά φαινόμενα, τα οποία ενώ έπρεπε να συμβαίνουν κάθε 50 ή 100 χρόνια, συμβαίνουν όλο και πιο συχνά. Ξηρασία από τη μία και πλημμύρες από την άλλη, που οδηγούν κόσμο έξω από τα σπίτια τους. Ο κόσμος μεταναστεύει σήμερα κυρίως λόγω πολέμων – όπως στη Συρία. Και εδώ στην Ελλάδα ζήσαμε τι σημαίνει ένα εκατομμύριο πρόσφυγες από τη Συρία μέσω Τουρκίας για την κεντρική Ευρώπη.

Όμως με τις αλλαγές του κλίματος ενδέχεται να δούμε πολλά εκατομμύρια προσφύγων. Οι επιστήμονες μιλάνε για 350 εκατομμύρια εξαιτίας των κλιματικών αλλαγών – όπως είναι η αύξηση της στάθμης της θάλασσας που επηρεάζει πόλεις εκατομμυρίων κατοίκων και η πρόσβαση σε πόσιμο νερό και τροφή. Με ότι αυτό σημαίνει για μας εδώ.

Η παραγωγή και η κατανάλωση απαιτούν φυσικούς πόρους. Εξορύξεις που αλλάζουν το πρόσωπο της γης και καταστρέφουν οικοσυστήματα. Όμως, καθώς δεν φροντίζουμε να ανακυκλώνουμε φυσικούς πόρους, οι φυσικοί πόροι δεν φτάνουν. Το Αύγουστο του 2015 καταναλώσαμε τους φυσικούς πόρους που αναλογούσαν για το έτος από τη φυσική ανανέωση των οικοσυστημάτων. Από τον Αύγουστο και μέχρι το τέλος του έτους, καταναλώσαμε όχι από τους τόκους, αλλά από το κεφάλαιο, με αποτέλεσμα να μειώνεται και ο τόκος για το επόμενο έτος, αλλά και το κεφάλαιο που τελικά θα παραδώσουμε στις επόμενες γενεές.

Η παραγωγή και η κατανάλωση επίσης παράγουν απόβλητα. Η καταστροφή είναι τεράστια αν αναλογιστούμε ότι το νερό είναι απαραίτητο για την επιβίωσή μας αλλά και των οικοσυστημάτων που εξαρτούνται από το νερό. Και ότι μόνο το 1% του νερού στον πλανήτη είναι προσβάσιμο για χρήση από τον άνθρωπο. Οπότε φανταστείτε την καταστροφή κάθε φορά που άλλη μια λίμνη ή ποτάμι μολύνεται από τη βιομηχανία ή άλλες ανθρωπογενείς δραστηριότητες. Από το νερό εξαρτάται ο άνθρωπος και τα οικοσυστήματα στα οποία βασίζεται και η τροφική αλυσίδα του ανθρώπου. Η καταστροφή στα οικοσυστήματα απειλεί και την υγεία τη δική μας.

Η οικοδομή επίσης: οικοδομή σημαίνει απόβλητα. Το γνωρίζετε και εσείς καλά, με τα μπάζα που πετιούνται σε κάθε προσβάσιμο σημείο στη φύση – όπως και σε ολόκληρη τη χώρα άλλωστε.

Όμως τα καλά νέα είναι ότι υπάρχουν λύσεις και υπάρχει και άλλη οδός. Υπάρχει η οδός της ενημέρωσης, ευαισθητοποίησης, του διαλόγου και της συνεργασίας – σε τοπικό και πλανητικό επίπεδο. Υπάρχουν πρακτικές αλλά και τεχνολογικές λύσεις, που ήδη εφαρμόζονται και που πρέπει να εφαρμοστούν από όλους ακόμη περισσότερο. Σπίτια, παραδείγματος χάριν, μπορούν να είναι αυτόνομα, όπως τα Earthships του Michael Reynolds.

Κτίρια, όπως αυτά του Francis Kere στην Burkina Faso, κατασκευάζονται από ντόπια απλά υλικά που όχι μόνο μαθαίνουν στους κατοίκους πώς να τα κατασκευάσουν – και έτσι να μάθουν και οι ίδιοι την τέχνη της κατασκευής και συντήρησής τους, αλλά χτίζοντας και ένα σχολείο, τους παρέχουν χώρο για μόρφωση και για πρόοδο.

Λύσεις LIGHT, QUICK, CHEAPER – όπως οι παρεμβάσεις του Jan Gehl στις μεγαλουπόλεις της Κίνας - δημιουργούν μέρη για τους ανθρώπους να νοιώσουν όμορφα στην πόλη και τη γειτονιά τους. Κατασκευές, όπως αυτές από τους φοιτητές του Rural Studio, από ανακυκλωμένα υλικά ή οικολογικά υλικά, παρέχουν κατοικίες σε πολύ χαμηλό κόστος.

Όλα αυτά είναι παραδείγματα αυτών που μαθαίνουμε στους φοιτητές την εβδομάδα της ECOWEEK και αυτά που προτείνουμε σαν κατασκευές στις πόλεις που μας φιλοξενούν κάθε χρόνο. Γι αυτό είμαστε εδώ και αυτά προγραμματίζουμε να μάθουνε και να κάνουμε και εδώ, στον Άγιο Νικόλαο.

Ποια είναι η ECOWEEK;

Η ECOWEEK είναι μια αστική μη κερδοσκοπική εταιρεία με σκοπό την ενημέρωση και ευαισθητοποίηση για θέματα περιβάλλοντος και η προώθηση των αρχών της αειφορίας και της αξιοβίωτης ολοκληρωμένης ανάπτυξης. Η ECOWEEK δραστηριοποιείται σε 15 χώρες και έχει αναπτύξει δίκτυο μελών σε 54. Η μορφή της είναι 1 εβδομάδα από διαλέξεις, εργαστήρια αειφόρου σχεδιασμού και παρουσιάσεις, που εμπλουτίζεται εδώ στον Άγιο Νικόλαο και με άλλες εκδηλώσεις, ταινίες, ομιλίες, συζητήσεις, έκθεση, εγκατάσταση, καθαρισμό παραλίας και βυθού και άλλα.

Τι θα γίνει την εβδομάδα ECOWEEK 2016 στον Αγ. Νικόλαο:

- Διεθνές συνέδριο και εργαστήρια

- Παρεμβάσεις και μελέτες σε πραγματικά σημεία της πόλης

- Διαλέξεις – επισκέψεις – καθαρισμός παραλίας

- Ομιλητές που θα έρθουν

- Ταινίες για αειφόρο σχεδιασμό στις πόλεις και για τον σχεδιασμό και τη νανοτεχνολογία.

Τα εργαστήρια θα προτείνουν ιδέες και λύσεις και θα εφαρμόσουν κατασκευές. Τα σημεία παρέμβασης στην πόλη είναι τα εξής:

- Θαλάσσιο μέτωπο στον Άγιο Νικόλαο

- Θαλλάσιο μέτωπο στο Σίσσι

- 2 σχολεία – 3ο και 5ο δημοτικό

- Πάρκο Δημαρχείου

- Η ομάδα Πολυτεχνείου Χανίων θα κάνει μετρήσεις και παρεμβάσεις σε σημεία της πόλης – μεταξύ άλλων στην παραλία του ΕΟΤ.

- Κατασκευές με οικολογικά και φυσικά υλικά σε δύο ομάδες που δραστηριοποιούνται εδώ στην περιοχή.

Οι ομιλητές και επιμελητές των εργαστηρίων που θα συμμετέχουν, για να διδάξουν, να εμπνεύσουν και να καθοδηγήσουν τους φοιτητές και τον διάλογο με τους τοπικούς φορείς, περιλαμβάνουν τον περιβαλλοντολόγο Ben Gill της Bioregional (Αγγλία), τον αρχιτέκτονα Chris Doray (Καναδάς), τον αρχιτέκτονα Jorge Martin των Marco &Placemakers (Αγγλία), δύο μέλη της αρχιτεκτονικής ομάδας Orizzontale(Ιταλία), την αρχιτέκτονα τοπίου Galia Hanoch Roe από το Ισραήλ, την ομάδα του Πολυτεχνείου Κρήτης με τους αρχιτέκτονες Πάνο Παρθένιο και Άννα Καραγιάννη, την ομάδα EuZen Architecture από τη Θεσσαλονίκη, που κέρδισε τον διαγωνισμό για το ευρωπαϊκό σχολείο στην Κρήτη, την ομάδα της Φυσικής Δόμησης Κρήτης με τον Γιώργο Σακελλάρη και την ομάδα της LIMNI της Kristell Van Hove που θα κατασκευάσουν με φυσικά υλικά.

Για περισσότερες πληροφορίες πατήστε εδώ.