H χρωματιστή γοητεία των νέων Pocket Penguins

Βιβλία λαχταριστά σαν καραμέλες. Βιβλία στολισμένα σαν κορίτσια που περιμένουν καβαλιέρο να τα πάρει από το χέρι. Ο σκοπός είναι πάντοτε ο ίδιος. Να διαβάσουν οι άνθρωποι περισσότερα βιβλία. Το μέσο στην περίπτωσή μας είναι το ντιζάιν. Ο φορέας, η Penguin και η διαχρονικά άρτια σχεδιαστική γραμμή της.

Πόσα από τα έργα της φωτογραφίας δεν διατίθενται δωρεάν στο Project Gutenberg; Πόσα δεν φιγουράρουν ήδη στα ράφια μας σε τάδε ή δείνα εκδόσεις; Και όμως, η Penguin κατάφερε για άλλη μια φορά να πακετάρει ένα παλιό προϊόν με τρόπο που κάνει το αναγνωστικό κοινό να παραληρεί. Δοκιμάστε το hashtag #pocketpenguins στο Twitter ή στο Instagram. Με σλόγκαν το «colourful classics for everybody», τα Pocket Penguins προκαλούν απανωτές ονειρώξεις στους φετιχιστές των τυπωμένων σελίδων.

Είχαν ήδη προηγηθεί τα Little Black Classics, τα οποία εξαφανίστηκαν σωρηδόν από τις προθήκες όλου του κόσμου το 2015. Καβαλώντας την επιτυχία των σέξι μικρών μαύρων τομιδίων, και με ημερομηνία κυκλοφορίας την 26η Μαΐου 2016, η Penguin έριξε στην αγορά μια νέα γκάμα πολύτιμων έργων της κλασικής γραμματείας που δοκιμάζουν την τύχη τους στην κορεσμένη φυλή των κοινοποιήσεων που προσδοκά ρετρό φωτογραφίες για το προφίλ της. Ουδέν μεμπτόν. Είπαμε, ο σκοπός αγιάζει τα μέσα.

Τα Pocket Penguins αφηγούνται με φρέσκια ματιά μια πολύ παλιά ιστορία. Είκοσι κλασικά μυθιστορήματα, επανασχεδιασμένα, ανατυπωμένα και χρωματικά κωδικοποιημένα ώστε να μπογιατίζουν την εθνικότητα των λογοτεχνών: πορτοκαλί για τους Βρετανούς, κόκκινο για τους Ρώσους, κίτρινο για τους Ισπανούς, πράσινο για τους Γερμανούς, διάφορες διαβαθμίσεις του μπλε για Ιταλούς, Γάλλους και Τσέχους. Ζολά, Τολστόι, Μπλίξεν, Ρίλκε, Βιρτζίνια Γουλφ, Λάβκραφτ, Κάφκα, Κόνραντ, Γκόρκι, Ντε Μοπασάν, Θόρο, Ντ. Χ. Λόρενς, Φουρνιέ, Μπουλγκάκοφ. Μυθιστορηματικά στάνταρ φτιαγμένα ώστε να παθιάζουν. Αυτή είναι η συλλεκτική σειρά που οπτικοποιεί τη μουσική της σελίδας που θροΐζει.

Τίποτα το διαφορετικό σε σχέση με την αρχική ιδέα που μετέτρεψε την Penguin στο εκδοτικό φαινόμενο που λατρέψαμε: η κρεμ ντε λα κρεμ της λογοτεχνίας σε μαζική κλίμακα και προλεταριακή τιμή. Βασισμένη στην άποψη του Άλεν Λέιν, σύμφωνα με την οποία ένα βιβλίο δεν θα έπρεπε να κοστίζει ακριβότερα από ένα πακέτο τσιγάρα, η εταιρία ξεκίνησε το 1935. Σε τέσσερις ημέρες ξεπούλησε 150.000 αντίτυπα, σε έναν μήνα, 1 εκατομμύριο. Ως το 1946, η φίρμα είχε διαθέσει τον ιλιγγιώδη εκατοστό εκατομμυριοστό της τόμο. 250 εκατομμύρια Penguins διέθεταν κατόχους το 1961, εξωθώντας τον Όργουελ να πει: «τα Penguin συμφέρουν σε τέτοιο βαθμό, που αν οι υπόλοιποι εκδότες διέθεταν κοινή λογική θα συνέπρατταν για να τα καταπνίξουν».

Επιχείρηση του σπάνιου είδους που προσδίδει κύρος στον πελάτη της ή ακόμη και οργανισμός κοινωφέλειας, η Penguin διένυσε περιπετειώδεις φάσεις, με πλέον αμφιλεγόμενη τη συγχώνευσή της με τη Random House το 2012. Όπως αποδεικνύεται, τα θεμέλιά της παραμένουν ακλόνητα. Χρώμα, γεωμετρία, αυστηρή τυπογραφία, διακριτή λογοτύπηση. Στην κλασική εκδοχή του οίκου, οι χρωματικοί προσδιορισμοί ήταν: πορτοκαλί για τα μυθιστορήματα, πράσινο για τα αστυνομικά, μπλε για τις βιογραφίες, ροζ για τις περιπέτειες και τα ταξιδιωτικά. Κείμενο σε γραμματοσειρά Gill Sans αυστηρά κεντραρισμένο. Και βέβαια, το διάσημο πιγκουινάκι να δεσπόζει. Πλειάδα σχεδιαστών μόχθησε για να προκύψει, να μεταλλαχθεί και να μετεξελιχθεί η καλαίσθητη παράδοση. Germano Facetti, Alan Fletcher, Colin Forbes, Derek Birdsall, David Pearson. Η γραμμή επικαιροποιείται σήμερα με τα αξιολάτρευτα, φθηνά colourful classics. Για να δανειστούμε ξανά από τον Allen Lane, «το καλό ντιζάιν δεν κοστίζει περισσότερο από το κακό». Υπάρχει λόγος που τα βιβλία αυτά αγοράζονται ξανά και ξανά στις διαφορετικές τους εκδόσεις. Ο εκδημοκρατισμός του διαβάσματος είναι πολύ συχνά ζήτημα κομψότητας. H γοητεία των νέων Pocket Penguins είναι χρωματιστή και απέριττη.