Πολιτισμος

Πέθανε ο Νομπελίστας Γκύντερ Γκρας

Ο συγγραφέας του «Τενεκεδένιου Ταμπούρλου» ήταν η φωνή της μεταπολεμικής Γερμανίας

Newsroom
1’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Σε ηλικία 87 ετών έφυγε από τη ζωή ο σπουδαίος Γερμανός συγγραφέας και ποιητής, Γκύντερ Γκρας, ο οποίος θεωρούνταν η φωνή της μεταπολεμικής γενιάς της χώρας του. Ο Γκύντερ Γκρας, συγγραφέας του «Τενεκεδένιου Ταμπούρλου», τιμήθηκε με το Νομπέλ Λογοτεχνίας το 1999.

Γεννήθηκε στις 16 Οκτωβρίου του 1927 στην Ελεύθερη Πόλη του Ντάντσιχ (το σημερινό Γκντασκ της Πολωνίας) και πολλά από τα βιβλία του διαδραματίζονται στην πόλη αυτή. Ο πατέρας του ήταν Γερμανός προτεστάντης και η μητέρα του καθολική πολωνικής καταγωγής. Ο Γκρας ανατράφηκε ως καθολικός.

Σε ηλικία 15 ετών προσπάθησε χωρίς επιτυχία να καταταγεί στα γερμανικά υποβρύχια, για να ξεφύγει από το ασφυκτικό οικογενειακό περιβάλλον του, όπως ο ίδιος είχε υποστηρίξει σε συνέντευξή του το 2006. Εντάχθηκε πρώτα στο Reichsarbeitdienst και το 1944 στα Waffen-SS (ένοπλος κλάδος της SS). Ως μέλος των Waffen-SS συμμετείχε στις επιχειρήσεις της 10ης Μεραρχίας Θωρακισμένων SS "Frundsberg" από τον Φεβρουάριο του 1945 μέχρι τον Απρίλιο του ίδιου έτους, οπότε τραυματίστηκε, συνελήφθη από Αμερικανούς στρατιώτες και στάλθηκε σε στρατόπεδο αιχμαλώτων. Μετά τον πόλεμο εργάστηκε για δύο χρόνια σε ορυχείο και έλαβε εκπαίδευση λιθοξόου. Πολλοί κριτικοί θεωρούν ότι ο Γκρας έφερε το βάρος της ενοχής των προγόνων του για τις ακρότητες που διέπραξαν οι Ναζί στην Ευρώπη.

Σπούδασε γλυπτική και γραφιστική, πρώτα στην Ακαδημία Τεχνών του Ντίσελντορφ (Künstakademie Düsseldorf) και έπειτα στο Βερολίνο. Από τα μέσα της δεκαετίας του '50 ξεκινά και το λογοτεχνικό του έργο, που θα τον κάνει παγκοσμίως γνωστό. Από το 1983 έως το 1986 διετέλεσε Πρόεδρος της Ακαδημίας Τεχνών του Βερολίνου. Ο Γκύντερ Γκρας έκανε δύο γάμους, το 1954 και το 1979.

Το πιο γνωστό του μυθιστόρημα «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο» εκδόθηκε το 1959 και έγινε ταινία είκοσι χρόνια αργότερα. Ακολούθησαν το 1961 το «Γάτα και Ποντίκι» και το 1963 το «Σκυλίσια Μέρα» που μαζί με το Τενεκεδένιο ταμπούρλο αποτελούν την Τριλογία του Ντάντσιχ.

Άλλα γνωστά του έργα, που μεταφράστηκαν και στα ελληνικά, όπως και η Τριλογία του Ντάντσιχ, είναι: Η πρόβα της εξέγερσης των πληβείων (1966), Ο Μπουτ το ψάρι (1977), Δυσοίωνα κοάσματα (1992), Γράφοντας μετά το Άουσβιτς (1993), Ένα ευρύ πεδίο (1995), Ο αιώνας μου (1999) και Σαν τον κάβουρα (2002).

Αν και δεν έγινε μέλος του Σοσιαλδημοκρατικού Κόμματος, ο Γκύντερ Γκρας τάχθηκε υπέρ της σοσιαλδημοκρατίας, υποστηρίζοντας ότι μόνο με μεταρρυθμίσεις και όχι με επαναστατική ανατροπή είναι δυνατή η οικονομική και κοινωνική αλλαγή.

Μετά την πτώση του Τείχους του Βερολίνου ο Γκρας τάχθηκε ενάντια στην ένωση των δύο Γερμανιών και πρότεινε, για τουλάχιστον μια επταετία, μια Συνομοσπονδία των δύο Γερμανικών κρατών, η οποία μελλοντικά θα μπορούσε να αποκτήσει την μορφή μιας ένωσης Γερμανικών κρατών.

ΦΩΤΟ: EPA, ARNE DEDERT