Πολιτισμος

Η μετάλλαξη ενός Μονομανούς

Στους δύσκολους καιρούς καταφεύγεις στην τέχνη

Γιώργος Φλωράκης
ΤΕΥΧΟΣ 920
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Ο Γιώργος Φλωράκης γράφει για τις συναυλίες που περιμένει και τα βιβλία που διαβάζει το φετινό καλοκαίρι.

Όταν ξεκίνησε αυτή εδώ η στήλη έγραφα αποκλειστικά για καινούργιες μουσικές, για καινούργιους δίσκους. Τώρα πια γράφω πιο πολύ για άλλα πράγματα: για βιβλία, κινηματογράφο, θέατρο και, σπανιότερα, για μουσική. Τελικά, ο Μονομανής δεν ήταν άραγε ποτέ τόσο… Μονομανής; Ή πρόκειται για κάποιου είδους μετάλλαξη;

Λοιπόν, όχι, δεν πρόκειται για μετάλλαξη. Ακούω μουσικές συνεχώς και με την ίδια τρέλα. Και σε πείσμα της γνωστής γκρίνιας, βγαίνουν σπουδαίοι δίσκοι. Πάρε για παράδειγμα τον καινούργιο του Shabaka Hutchings, αυτή η post jazz σχεδόν σιωπηλή αισθητική του στο «Perceive Its Beauty, Acknowledge Its Grace» ακούγεται μυστικιστική, νιώθεις να συμμετέχεις σε μια τελετουργία. Ο υπέροχος τρόπος που παίζει Gabriel Fauré o Γάλλος πιανίστας Lucas Debargue, ο Bill Frisell στο ζωντανό album με τις ορχήστρες, όλες –μηδεμίας εξαιρουμένης– οι επανεκδόσεις της Tone Poet/Blue Note κι από δίπλα της Verve και της Original Jazz Classics, η καινούργια Nalyssa Green, ο Κ. Βήτα. Αλλά κι όλα αυτά που έρχονται: καινούργιοι Hermanos Gutierrez, BadBadNotGood, Aaron Frazer, Pat Metheny, το «Interplay» των Ride

Ναι, οι Ride είναι το συγκρότημα που περιμένω να δω περισσότερο απ’ οποιοδήποτε άλλο αυτό το καλοκαίρι. Πιο πολύ από τους headliners της βραδιάς, Pulp, πιο πολύ ακόμα και από τους Massive Attack από την πατρίδα μου, το Bristol. Κι ύστερα λατρεύω τα δικά μας: Nalyssa που παρουσιάζει απόψε (Πέμπτη και 13) τον δίσκο της στο Ρομάντσο. Κ. Βήτα αύριο στον Κήπο του Μεγάρου. Κι άλλα που έρχονται μέσα στο καλοκαίρι: έχει Λεωνίδα Καβάκο με Yo Yo Ma και Emmanuel Ax σε έργα Beethoven και Brahms στο Ηρώδειο το Σάββατο, έχει στον ίδιο χώρο Sir Simon Rattle με Magdalena Kozena σε έργα Mahler, Dvorak, Bartok, Schubert.

Στα μέσα μεταφοράς, στη διαδρομή από το σπίτι μέχρι την Αγία Παρασκευή και πίσω, ακούω συνεχώς μουσική. Καινούργια πράγματα, αλλά μερικές φορές και παλιά: Άκουσα ολόκληρη τη δισκογραφία των Eagles για λόγους που δυσκολεύομαι ακόμη κι εγώ να κατανοήσω.

Συχνά, ταυτόχρονα διαβάζω. Ή κάποιες φορές, μόνο διαβάζω. Έρχεται κείμενο για την υπέροχη «Μαργαρίτα Ιορδανίδη» (Κίχλη) του Μιχάλη Μακρόπουλου, για την απίστευτη σύλληψη της «Κατάλυσης του χρόνου» του Μιχάλη Αλμπάτη (Νήσος), για την «Τέχνη της φυγής» (Δώμα) του Σέρχιο Πιτόλ. Διάβασα με σκοτεινή απόλαυση το «De Mysteriis» του Χρυσόστομου Τσαπραΐλη και το «Teatro Grottesco» του Τόμας Λιγκότι (Αντίποδες και τα δύο), το –επίσης σκοτεινό– «Νόμπερ» (Δώμα) του Όσιν Φέιγκαν κι ετοιμάζομαι για το «Grand Hotel Europa» (Ίκαρος) του Ilja Leonard Pfeijffer. Κάθε φορά που τελειώνω ένα τεύχος, επιστρέφω στα παλαιότερα της Βλάβης, αυτού του εξαιρετικού περιοδικού που κυκλοφορεί από τους Αντίποδες.

Στους δύσκολους καιρούς καταφεύγεις στην τέχνη. Όταν νιώθεις ότι οι επιλογές στη μεγάλη εικόνα λιγοστεύουν, δεν έχεις παρά να ακούς, να διαβάζεις και να παρακολουθείς. Είναι φορές που νιώθω ότι βιώνω το σκοτάδι ενός ακήρυχτου πολέμου, κάπως σαν τον Γιόσουα Ζακάι, τον ήρωα του Αλμπάτη στο καινούργιο του βιβλίο. Είναι φορές που κλείνομαι στον ελάχιστό μου κόσμο – είδος σοφίτας που περιλαμβάνει μόνο δύο ανθρώπους, άπειρα βιβλία και μουσικές, χρώματα από πίνακες και μερικές ταινίες. Δύσκολος εγκλεισμός, εκούσιος αυτή τη φορά, μα έσχατο καταφύγιο.

Το καλοκαίρι έχει μπει για τα καλά. Το νιώθω έντονα γιατί με τον ερχομό του κλείνει προσωρινά μια υπέροχη εποχή: η εποχή της Λέσχης Ανάγνωσης στο Σαίξπηρ της Νέας Σμύρνης, η εποχή της Λέσχη Ακρόασης που όλο ταξίδευε, η εποχή των τριών μαγικών εργαστηρίων Γραφής. Όλα αυτά θα ξεκινήσουν πάλι το φθινόπωρο. Κι επιπλέον νιώθω έντονα την αναμονή: ο ελάχιστος τόπος με την πράσινη θάλασσα, το πατρογονικό νησί, ένα περιπετειώδες κάμπινγκ κάπου στην Πελοπόννησο και μια περισυλλογή για όσα όμορφα κλείνουν και πιο πολύ για όσα, πολλά, έρχονται από τον Σεπτέμβρη.

© Γιώργος Φλωράκης

Περιμένω από τώρα τη μέρα που θα διαλέξω τα βιβλία και τους δίσκους του Αυγούστου, περιμένω τη μέρα που θα ξεκινήσει εκείνη η ολοκαίνουργια ρουτίνα του θέρους. Είδος κάθαρσης και προετοιμασίας για νέες υπέροχες περιπέτειες…