Onassis AiR Open Call: Είσαι καλλιτέχνης; Τσέκαρέ το

«Ένα πρόγραμμα δικτύωσης που υποστηρίζει τον καλλιτεχνικό πειραματισμό», το Onassis AiR έχει φιλοξενήσει από την ίδρυσή του το 2019 πάνω από 150 καλλιτέχνες. «Παρέχει χώρο και χρόνο σε επαγγελματίες της τέχνης από διαφορετικά υπόβαθρα και πεδία, δίνοντάς τους τη δυνατότητα να εμβαθύνουν στην πρακτική τους χωρίς την πίεση της παρουσίασης ενός τελικού έργου» αναφέρει η επικεφαλής του Νεφέλη Μυρωδιά, τονίζοντας πως «λειτουργεί σαν ένα ενσώματο εργαστήριο, που υποστηρίζει τις πρακτικές της εικασίας και της μη γραμμικής αφήγησης, τη σύνδεση μεταξύ δημιουργών και το βιωματικό μοίρασμα της γνώσης».

Στο πλαίσιό του γεννήθηκαν και αναπτύχθηκαν πρότζεκτ όπως η ατμοσφαιρική περφόρμανς «Constantinopoliad» της Sister Sylvester (που παρουσιάστηκε στο εμπνευσμένο από τον Καβάφη φεστιβάλ «Archive of Desire» στη Νέα Υόρκη αλλά και στην Αθήνα και στο Άμστερνταμ), το «SPAfrica» του Julian Hetzel (που έχει περιοδεύσει στο Spring Festival Utrecht, το Theatre Vidy-Lausanne, το Schauspiel Leipzig, μεταξύ άλλων), το «Sounding the silent world» της εικαστικού Μαρίνας Γιώτη (που θα συναντήσει το κοινό στην προσεχή έκθεσή της στο Παρίσι), το «Remains persist» της Νεοϋορκέζας χορογράφου Moriah Evans, αλλά και το «Margaroni Residency» των Θανάση Δεληγιάννη και Γιάννη Μιχαλόπουλου, οι μουσικές, εικαστικές και σκηνικές δράσεις οι οποίες αποτέλεσαν τα βασικά υλικά για το «Ξηρόμερο/Dryland» που θα εκπροσωπήσει την Ελλάδα στην 60η Μπιενάλε της Βενετίας.

Προετοιμάζοντας τον νέο κύκλο residencies, που θα πραγματοποιηθούν στην Αθήνα από τον Σεπτέμβριο του 2024 έως τον Ιούλιο του 2025, το Onassis AiR περιμένει τις αιτήσεις συμμετοχής επαγγελματιών απ’ όλο το καλλιτεχνικό φάσμα μέχρι τις 4 Μαρτίου. Μάλιστα, ανεβάζει τον αριθμό των προσφερόμενων θέσεων φιλοξενίας στις 30, αποκαλύπτει η συνομιλήτριά μου, ενώ διευρύνει τη λειτουργία του ως πλατφόρμα συν-δημιουργίας.

Onassis AiR: τι νέα φέρνει η σεζόν 2024/25

Ανοιχτό σε προτάσεις δημιουργών όλων των πεδίων για φιλοξενία έως και τρεις μήνες παραμένει σταθερά το Onassis AiR Extended Research Residencies. «Προσκαλούμε όσους και όσες ενδιαφέρονται να συνδεθούν με τον τόπο της Αθήνας και είναι ανοιχτοί και ανοιχτές σε στιγμές ανταλλαγής και συλλογικής έρευνας και μελέτης. Το Onassis AiR προσφέρει τα εργαλεία και ένα ισχυρό δίκτυο υποστήριξης ώστε κάθε έργο να ανθίσει και να επεκταθεί σε διάφορα μέσα και καθοδήγηση σε σχέση με τις δυνατότητες παραγωγής του».

Πλέον, όμως, είναι σαφής η διάθεση από πλευράς των διοργανωτών να παρακολουθούν εξαρχής την έρευνα των συμμετεχόντων ώστε ιδανικά οι δουλειές που θα προκύπτουν να παρουσιάζονται στους πολιτιστικούς χώρους του Ιδρύματος Ωνάση.

Με αυτό το σκεπτικό μέσα στο 2023-24 ανατέθηκαν πιλοτικά τέσσερα Dramaturgy Fellowships, με στόχο να προκύψουν δραματουργίες που θα συναντήσουν το κοινό στη Στέγη την επόμενη καλλιτεχνική περίοδο. Έτσι, ο Μάριο Μπανούσι, ύστερα από μια υπαρξιακή τριλογία γύρω από την ζωή και τον θάνατο, εστίασε στον έρωτα και τα όνειρα στη λαϊκή παράδοση. Ο Γιώργος Κουτλής, μετά τους φρενήρης «Παίχτες» του Γκόγκολ, καταπιάνεται με έναν ακόμα Ρώσο συγγραφέα, τον σύγχρονό μας Ιβάν Βιριπάγεφ και το «Οξυγόνο» του. Κεντρικό δραματουργικό ερώτημα αποτελεί το πώς μεταγράφονται στο σήμερα οι Δέκα (Αντι)Εντολές με τρόπο που να ανταποκρίνεται στις ανάγκες, τα όνειρα και τα αιτήματα της Generation Z και της δικής της «ψυχοπολιτικής ασφυξίας». Ο μινιμαλιστής χορογράφος Χρήστος Παπαδόπουλος –ο οποίος πρόσφατα επιμελήθηκε την κίνηση στην υποβλητική αφήγηση της «Νέκυιας» από τον Γιάννη Αγγελάκα– δημιουργεί ένα χορογραφικό έργο βασισμένο στις μνήμες και τα ακούσματα της παιδικής και εφηβικής του ηλικίας στη Νεμέα με κύρια πηγή έμπνευσης τους δίσκους των Μίκη Θεοδωράκη και Μάνου Χατζιδάκι που άκουγε με τα αδέρφια και τη μητέρα του. Το επόμενό του πρότζεκτ, όμως, ως Onassis AiR Fellow ξεκινά μέσα στο 2024 και ο περιζήτητος Πολωνός σκηνοθέτης Λούκας Ταρκόβσκι, που το επόμενο διάστημα επιστρέφει στην Αθήνα με το αλησμόνητο «Rohtko» και το «Respublika». Στο πλαίσιο της επιστημονικής τριλογίας που σχεδιάζει, θα ασχοληθεί με την παντοδυναμία της επιστήμης –συγκεκριμένα, της κβαντικής φυσικής– και την ταυτόχρονη αδυναμία αποκωδικοποίησης της ύπαρξης και των μυστηρίων του κόσμου μας.

Τώρα, για πρώτη φορά αυτό το σκέλος του προγράμματος δέχεται αιτήσεις μέσω ανοιχτής πρόσκλησης από δημιουργούς και συλλογικότητες που δραστηριοποιούνται στο πεδίο της δραματουργίας στο θέατρο, στον χορό, στη μουσική, στην περφόρμανς, στις εικαστικές τέχνες και στις υβριδικές διασταυρώσεις τους. Απευθύνεται σε όσους/ες επιθυμούν να υποβάλουν τις προτάσεις τους για την ανάπτυξη ενός νέου έργου που αποτελεί πρωτότυπη δημιουργία και δεν έχει παρουσιαστεί ποτέ στο παρελθόν.

Οι προοπτικές και τα ζητήματα που εισάγει η τεχνολογία στην καλλιτεχνική έκφραση, τόσο ως μέσο όσο και ως θέμα, συστήνουν τον τρίτο πυλώνα των καινοτομιών του Onassis AiR για τη σεζόν. Γιατί το πρόγραμμα του Onassis ONX, που ξεκίνησε το 2019 στη Νέα Υόρκη, αποκτά προσεχώς στέγη και στην Αθήνα.

«Το Οnassis AiR είναι ένας χώρος στον οποίο έχει κανείς την ευκαιρία να επιστρέφει ξανά και ξανά. Επενδύοντας στη μακροχρόνια σύνδεση, επιθυμεί να παραμένει ανοιχτό για όλους τους προηγούμενους συμμετέχοντες, που είναι πάντα ευπρόσδεκτοι να χρησιμοποιούν τον χώρο, τον εξοπλισμό και τις υποδομές του προγράμματος», επισημαίνει η Νεφέλη Μυρωδιά. Και προσθέτει: «Καθώς η κοινότητά μας μεγαλώνει, αυξάνεται και η ανάγκη για πρόσβαση σε ένα εκτεταμένο δίκτυο χώρων προς πειραματισμό. Επομένως, το 2024 επεκτείνουμε τις δραστηριότητές μας και στο Onassis Ready, το ολοκαίνουργιο εκκολαπτήριο του Ιδρύματος Ωνάση που θα λειτουργεί ως εργοστάσιο εμπειριών για τους Fellows του Onassis AiR και του Onassis ONX, ένα μέρος όπου η τέχνη της εμβύθισης και των νέων μέσων αμφισβητείται, διαμορφώνεται, βιώνεται και εκτίθεται. Με βάση τις ερευνητικές τους ανάγκες, οι συμμετέχοντες στο πρόγραμμα μπορούν να επωφεληθούν από την πρόσβαση σε χώρους προβών, ατομικούς χώρους εργασίας, στούντιο ηχογράφησης και στούντιο επεξεργασίας ήχου και βίντεο, μεταξύ άλλων».

Εκεί, λοιπόν, στο κτίριο της οδού Λεγάκη στο Ρέντη θα φιλοξενηθούν και τα Onassis ONX Fellowships που σχεδιάζουν σε συνεργασία με τη Διεύθυνση Ψηφιακής Ανάπτυξης και Καινοτομίας του Ιδρύματος στην οποία προϊσταται ο Πρόδρομος Τσιαβός. Αυτό το διεθνές πρόγραμμα νέων μέσων που έχει ως στόχο να εξερευνήσει διάφορες πτυχές του μετα-ψηφιακού κόσμου, αγκαλιάζει πρότζεκτ που αναδύονται από τις διασταυρώσεις του πολιτισμού, της τεχνολογίας και της ανθρώπινης εμπειρίας και διερευνούν εναλλακτικές δυνατότητες, με βασική εστίαση στους τρόπους με τους οποίους η τεχνολογία αμφισβητεί τις υπάρχουσες έννοιες της υποκειμενικότητας, των δημόσιων και ιδιωτικών θεσμών, της ταυτότητας και των κοινών. Η φιλοξενία αφορά, λοιπόν, σε προτάσεις που χρησιμοποιούν την τεχνητή νοημοσύνη, XR/ VR/ AR και αναλογικές εμπειρίες εμβύθισης, παιχνίδια, χωρικούς υπολογιστές, γλυπτά hardware, τεχνολογίες ζόμπι και ρομπότ, για διάστημα διμήνου.

Onassis AiR Residencies και Fellowships 2024/25

Το πρόγραμμα παρέχει καλλιτεχνική αμοιβή, ατομικό κονδύλι για έρευνα, δωρεάν διαμονή, μετακινήσεις από/προς την Αθήνα, συλλογικό budget για ομαδικές επισκέψεις και ερευνητικά ταξίδια, δυνατότητα για επαφή με την τοπική καλλιτεχνική σκηνή μέσω εκδηλώσεων δικτύωσης και πρόσβαση σε mentoring και οπτικοακουστικό εξοπλισμό. Η γλώσσα εργασίας του προγράμματος είναι τα αγγλικά.

Περισσότερες πληροφορίες στο https://www.onassis.org/el/open-calls/onassis-air-open-call-2024-25 και στο air@onassis.org. Οι αιτήσεις θα πρέπει να υποβληθούν το αργότερο μέχρι τις 4 Μαρτίου 2024 στις 12:00 το μεσημέρι.