Ακρόπολη: Η υψηλότερη πνευματική και καλλιτεχνική βουνοκορφή του πλανήτη

Υπάρχουν πάρα πολλοί πολιτικοί που έμειναν στην ιστορία. Άλλοι για τα ανδραγαθήματά τους όπως ο Μέγας Αλέξανδρος, άλλοι για τις πετυχημένες εκπαιδευτικές μεταρρυθμίσεις τους όπως ο Καρλομάγνος και ο Ναπολέων, άλλοι για τις καλλιτεχνικές τους επιδόσεις όπως ο Οκταβιανός Αύγουστος και υπάρχει και ο Περικλής Ξανθίππου ο Αθηναίος, που συνέλαβε την ιδέα να κατασκευάσει ένα μνημείο αξεπέραστο, όχι μόνο για την καλλιτεχνική του διάσταση αλλά και για την πνευματική. Φυσικά, αναφέρομαι στον Παρθενώνα, γιατί η Ακρόπολη των Αθηνών δεν είναι μόνο ένα υψηλής αισθητικής έργο. Είναι και η υψηλότερη πνευματική βουνοκορφή του πλανήτη, καθώς πρεσβεύει όλες εκείνες τις αξίες που διατύπωσαν οι αρχαίοι φιλόσοφοι για το πραγματικό νόημα της ομορφιάς της ζωής. Σαν να βρίσκονταν σε μία σιωπηλά άριστη συνεννόηση με τους καλλιτέχνες της εποχής όπως τον Ικτίνο, τον Καλλικράτη, τον Μνησικλή… Το σκανδαλώδες στοιχείο εδώ είναι ότι ακόμη κι αν κάποιος αναζητήσει από πού προέρχονται τα ονόματά τους, θα σκεφτεί ενδεχομένως την ύπαρξη κάποιας «άπιαστης» συνομωσίας! Ικτίνος σημαίνει γεράκι. Καλλικράτης αυτός που κρατά το κάλλος στα χέρια του, την ομορφιά, και Μνησικλής αυτός που προορίζεται να μένει το όνομά του ένδοξο στην ιστορία.

2.461 χρόνια μετά την ολοκλήρωσή του, εκατομμύρια πολίτες του κόσμου, διάσημοι και αρχηγοί κρατών θέλησαν να το επισκεφτούν, ποιητές εμπνεύστηκαν από την ομορφιά του, πολιτικές ηγεσίες έσπευσαν να αντιγράψουν στοιχεία του και, ακόμη χειρότερα, να το συλήσουν. Η Ακρόπολη ωστόσο, ακλόνητη στον καιρό και τους καιρούς, καταφέρνει μέχρι σήμερα να αποτελεί σημείο αναφοράς για επιστήμονες και ερευνητές, είτε είναι αρχαιολόγοι είτε αρχιτέκτονες. Άλλωστε, από το 1987 είναι μνημείο ενταγμένο στον Κατάλογο Παγκόσμιας Κληρονομιάς της UNESCO για την εξέχουσα οικουμενική αξία του.

Ο ναός αφιερώθηκε στην προστάτιδα της πόλης θεά Αθηνά και κατασκευάστηκε από πεντελικό μάρμαρο. Εκλεπτυσμένα γλυπτά αναπαριστούν στις μετόπες σκηνές από τη μυθολογία: τη μάχη μεταξύ των Ολύμπιων Θεών και των Γιγάντων, τον Τρωικό πόλεμο, τη μάχη μεταξύ Αθηναίων και Αμαζόνων και την Κενταυρομαχία. Τα δύο αετώματα κοσμούνται από υπέροχα αγάλματα θεών και θεοτήτων, που εξιστορούν τη γέννηση της θεάς Αθηνάς και τη διαμάχη της με τον θεό Ποσειδώνα για την κυριαρχία της πόλης, ενώ η θαυμάσια ζωφόρος (γύρω από τον σηκό του ναού), απεικονίζει την Πομπή των Παναθηναίων. Όταν κάποιος έμπαινε στο ναό, το πρώτο πράγμα που αντίκρυζε ήταν το χρυσελεφάντινο άγαλμα της Αθηνάς ύψους περίπου 12 μέτρων, φιλοτεχνημένο από τον Φειδία.

Εκτός από τον κυρίως ναό, στον ιερό βράχο στέκουν τα Προπύλαια, το Ερέχθειο και ο ναός της Απτέρου Νίκης, που συνομιλούν αρμονικά με τον Παρθενώνα. Αγάλματα καθώς και όσα τμήματα από τη ζωφόρο, τις μετόπες και τα αετώματα, που έμειναν άθικτα -από την αδικαιολόγητη πράξη του λόρδου Έλγιν, να τα αρπάξει όταν η Ελλάδα βρίσκονταν υπό Οθωμανική κατοχή, ώστε να καταλήξουν στο βρετανικό μουσείο- φιλοξενούνται κάτω από άριστες συνθήκες στο Μουσείο της Ακρόπολης, που στις 20 Ιουνίου 2023 έκλεισε 14 χρόνια λειτουργίας. 

Συνήθως, όσοι έχουν επισκεφτεί το Μουσείο της Ακρόπολης το έχουν κάνει συνήθεια και το επισκέπτονται ξανά και ξανά, προκειμένου να θαυμάσουν για άλλη μία φορά είτε τις Καρυάτιδες ή κάποιο από τα θαυμάσια αγάλματα όπως αυτό του ξανθού εφήβου ή το πρόσωπο (που μάλλον είναι) της Αφροδίτης, που σήμερα έχει δάκρυα στο πρόσωπο από το χρώμα που εγκαταλείπει σταδιακά μέσα στον χρόνο τα μάτια και τις βλεφαρίδες. Μία τόσο όμορφη γλυπτική προσωπογραφία με ειλικρινές βλέμμα που μοιάζει να προσμένει και να αναζητά βουβά την πρέπουσα σημασία μας για να σταματήσει να «κλαίει». 

Για εκείνους και εκείνες που ακόμη δεν έχουν επισκεφτεί, αλλά σκοπεύουν να πάνε βόλτα είτε στο Μουσείο είτε στον ιερό βράχο, είναι μάλλον βέβαιο ότι η όψη του Παρθενώνα θα προκαλέσει ακραία αισθήματα υπερηφάνειας για το σήμα κατατεθέν της Δημοκρατίας και συνολικά του δυτικού πολιτισμού. Ό,τι ώρα και να αγναντέψεις τον βράχο, θα διαπιστώσεις εύκολα ότι το πρωί ερωτεύεται με το φως του ήλιου, το βράδυ ερωτεύεται με το φως του ανθρώπου του 21ου αιώνα και, όπως και να έχει, με φυσικό ή τεχνητό φως, ο Παρθενώνας πάντα συμβολίζει την Ελλάδα όπως θα έπρεπε να είναι και αυτό το οφείλουμε αποκλειστικά στον Περικλή.