16 ραντεβού γι' αυτή την εβδομάδα | 5 - 11 Μαΐου

Ο Πάνος Κουτρουμπούσης στην αγκαλιά του Κρισγιαούρτι
Αταξινόμητη και άχρονη, η τέχνη του Πάνου Κουτρουμπούση αντλεί έμπνευση από την ποπ κουλτούρα, τον σουρεαλισμό, τα κόμικς, τη μουσική, τον κινηματογράφο και την επιστημονική φαντασία. Τρία χρόνια μετά τον θάνατο του συγγραφέα και εικαστικού, η φευγάτη εικονογραφία του (που μας έφερε μπροστά σε βαμπίρ που δραπετεύουν, αστείους σταυροφόρους, κοσμοναύτες, παρανοϊκούς ψυχαναλυτές αλλά και εικονοκλαστικές ερωτικές περιπτύξεις) ξετυλίγεται στο Πολιτιστικό Κέντρο «Μελίνα» του Δήμου Αθηναίων (6 Μαϊου-5 Ιουνίου). Μια αναδρομική παρουσίαση, σε επιμέλεια Χριστόφορου Μαρίνου, όπου θα προβάλλεται και το ντοκυμαντέρ των Ηρακλή και Γιώργου Μαυροϊδή για τον καλλιτέχνη.

Πρεμιέρα για την Βληχή του Γιώργου Λάνθιμου
Γυρίστηκε τον Φεβρουάριο του 2020 στην Τήνο και τα πρώτα ασπόμαυρα πλάνα του που είδαμε από το σχετικό τρέιλερ, ντυμένα με τις μελωδίες του Ιάπωνα συνθέτη Τόσιο Χοσοκάβα, μας ταξίδεψαν στο άξενο κυκλαδίτικο τοπίο. Η Έμμα Στόουν να περπατά ξυπόλητη με ένα λευκό χυτό φόρεμα σε ένα ανεμοδαρμένο αλώνι που κρέμεται πάνω από το πέλαγος· σ’ ένα αγροτόσπιτο με αναμμένο το τζάκι ένας άνδρας ξαπλωμένος στο κρεβάτι· δυο ζευγάρια ρυτιδιασμένα χέρια σε στάση αναμονής· ένας ανοιχτός τάφος και μια κατσίκα μέσα στο σκοτάδι. H λέξη «Βληχή» παραπέμπει στο βέλασμα των προβάτων και να που έρχεται η ώρα να δούμε την ομότιτλη νέα ταινία του Γιώργου Λάνθιμου. Στις 6, 7 και 8 Μαΐου 2022 η δεύτερη ανάθεση του προγράμματος της ΕΛΣ και του Οργανισμού ΝΕΟΝ The Artist on the Composer κάνει παγκόσμια πρεμιέρα, συνοδεία μουσικών συνόλων, στην Εθνική Λυρική Σκηνή.

Η Φιλαρμόνια του Λονδίνου στο Μέγαρο
Μια διάσημη ορχήστρα που έχει συνδέσει το όνομά της με μαέστρους-θρύλους –Τοσκανίνι, Κλέμπερερ, Φουρτβένγκλερ, φον Κάραγιαν, Μούτι. Ένας αρχιμουσικός που διευθύνει κάθε έργο σαν χορογραφία, με ρυθμική ακρίβεια. Κι ένας νεαρός βιρτουόζος του πιάνου με διακρίσεις στους Διαγωνισμούς Σοπέν της Βαρσοβίας και Τσαϊκόφσκι της Μόσχας. Το Σάββατο 7 Μαΐου (στις 20:30) η λονδρέζικη Philharmonia Orchestra, στην πρώτη της περιοδεία με τον νέο της βασικό αρχιμουσικό Santtu-Matias Rouvali ερμηνεύει στο Μέγαρο Μουσικής έργα Ροσίνι και Τσαικόφσκι και πλαισιώνει τον Κορεάτη Seong-Jin Cho στο δεξιοτεχνικό Δεύτερο Κοντσέρτο για πιάνο του Προκόπιεφ.

Το We are in the army now έρχεται στη Στέγη
Απέσπασε 18 χιλιάδες views στην online εκδοχή του, παρουσιάστηκε στην Ισπανία και τη Γερμανία και από τις 6 Μαΐου έρχεται να μεταμορφώσει τη Μικρή Σκηνή της Στέγης σε ένα υβριδικό social medium, κάτι μεταξύ χορευτικού βίντεο στο Tiktok και αρχικής οθόνης στο Twitter. Στην παράσταση του 31χρονου Ηλία Αδάμ, τέσσερις θλιμμένοι millenials, σαν άλλοι υπερήρωες, ποστάρουν την ορμή και την οργή τους για την περιβαλλοντική κρίση και την κοινωνική αδικία.  Σε μια ατμόσφαιρα camp βγαλμένη στον κόσμο της τεχνολογίας, των βιντεοπαιχνιδιών και των κινητών τηλεφώνων χορεύουν στον ρυθμό της Μπρίτνεϊ Σπίαρς και καταφεύγουν σε εξομολογήσεις μέσα από selfies και memes.

Ένας Ηρακλής από την… Πράγα
Ο ξακουστός ήρωας της αρχαίας ελληνικής μυθολογίας επιστρέφει στην Αθήνα αναζητώντας εξιλέωση για τον φόνο της οικογένειάς του. Θα καταφέρει να παραδοθεί στη θεά Αθηνά και να βρει ειρήνη και συγχώρεση; Ή δε θα μπορέσει να ελέγξει τα συναισθήματά του, να ξεπεράσει την περηφάνια του και θα αποτύχει να μετανοήσει; Ο 31χρονος Τσέχος σκηνοθέτης Τομάς Λούζνυ στρέφει το βλέμμα του στον Ηρακλή, με αφετηρία τα κείμενα του Ευριπίδη και του Σενέκα, και προτείνει μια σύγχρονη σκηνική ερμηνεία με στοιχεία πειραματικής ραπ συναυλίας. Η παράσταση του οργανισμού Prague City Theatres έρχεται στο Ίδρυμα Μιχάλης Κακογιάννης από τις 7 έως τις 9 Μαϊου.

Το Εθνικό Θέατρο των παιδιών
Σ’ ένα σκηνικό χώρο σαν τρισδιάστατο παζλ, που διαρκώς φτιάχνεται, χαλάει και ανασυντίθεται, οι ήρωες των βραβευμένων συγγραφέων Άγγελου Αγγέλου και Έμης Σίνη (της ομάδας Κοπέρνικος) περιμένουν τα παιδιά (ηλικίας από 3 ετών) για να στήσουν μαζί ένα σπίτι. Από τι υλικά χτίζονται τα κτήρια, οι σχέσεις, η υπομονή, η εμπιστοσύνη; Πώς αντιμετωπίζει κανείς τα εμπόδια και τις αναποδιές; Πώς διαχειριζόμαστε το λάθος μας; Μπορούμε μόνοι μας ή είναι καλύτερα να ζητήσουμε βοήθεια; Στην παράσταση «Δίπλα δίπλα» (από τις 7 Μαϊου στο κτήριο Τσίλλερ) θα διασκεδάσουν μαθαίνοντας για  τη φιλία, την αξία της συνεργασίας, την επιμονή, τη χαρά της επιτυχίας αλλά και την αντιμετώπιση της αποτυχίας.

Χορεύοντας μέχρι τελικής πτώσης
Τι συνέβη στο Στρασβούργο στις 14 Ιουλίου του 1518 και για λίγες εβδομάδες χιλιάδες πολίτες ξεχύθηκαν στους δρόμους χορεύοντας μέχρις εξαντλήσεως και θανάτου; Αντλώντας έμπνευση από ένα γεγονός που παραμένει από τα άλυτα μυστήρια της Ιστορίας, ο Κωνσταντίνος Μάρκελλος γράφει και σκηνοθετεί την «Χορευτική πανούκλα». Μια αλληγορία πάνω στα όρια και τις ανεπάρκειες της ανθρώπινης φύσης, τον φόβο του θανάτου, την φθορά, την ενστικτώδη αντίδραση του ανθρώπου στην καταπίεση και στην ανέχεια, από τις 9 Μαΐου στη σκηνή Ωμέγα του Δημοτικού Θεάτρου Πειραιά.

Η αρχαιολογία στην οθόνη
Από το σπήλαιο των Νεάντερταλ στα φαράγγια του Αβεϊρόν και την ανασκαφή της Κέρου στην ιστορία των Ελλήνων ναυτικών που συμμετείχαν στον πρώτο περίπλου του κόσμου με την αποστολή των Μαγγελάνου και Ελκάνο πριν από 500 χρόνια μας ταξιδεύει φέτος το 11ο Διεθνές Φεστιβάλ Αρχαιολογικής Ταινίας Αγών (10-15 Μαϊου). Πενήντα οκτώ ταινίες από 15 χώρες προβάλλονται στον κινηματογράφο Λαΐς της Ταινιοθήκης της Ελλάδος βάζοντας σε πρώτο πλάνο την ανθρώπινη δραστηριότητα μέσα στους αιώνες.

Βιβλία από 1 ευρώ στην Κλαυθμώνος
Διακόσιοι εκδότες και 500.000 βιβλία για κάθε γούστο, που κάποια θα μπορούμε να τα αποκτήσουμε ακόμα και με 1 ευρώ, μας περιμένουν από τις 6 Μαϊου στην καρδιά της Αθήνας. Έως τις 29 Μαϊου, καθημερινά από τις 9 το πρωί έως τις 10 το βράδυ, το 25ο Παζάρι Βιβλίου υπόσχεται πάνω από 10.000 τίτλους, σε τιμές, που δεν ξεπερνούν το 30% της αρχικής τους λιανικής τιμής.

Δημητριάδης δια χειρός Knot
Με το εμβληματικό, γραμμένο το 1978, «Πεθαίνω σαν χώρα» του Δημήτρη Δημητριάδη μας υποδέχεται η ομάδα Knot στο Bios. Στην παράσταση, που σκηνοθετεί η Αλίκη Στενού, η δράση εκτυλίσσεται σε μια χώρα που καταρρέει, σε έναν χρόνο όπου καμιά γυναίκα δεν φέρνει πια παιδί στον κόσμο. Μετά από χίλια χρόνια πολέμου και ενώ ο εχθρικός στρατός πρόκειται να περάσει από ώρα σε ώρα τα σύνορα, βλέπουμε το έθνος να διαλύεται, εξουθενωμένο από την ίδια του την ιστορία και ανίκανο πια να αντισταθεί…

Dennis Oppenheim στη Roma Gallery
Από την περφόρμανς, το βίντεο και τη φωτογραφία, στο σχέδιο, την γλυπτική και τις εγκαταστάσεις, στις τέσσερις δεκαετίες της δημιουργικής του διαδρομής ο Αμερικανός διάσημος εννοιολογικός καλλιτέχνης (1938-2011) δεν δίστασε να πειραματιστεί με κάθε μορφή έκφρασης. Κι αν στα sixties μίλησε με τη γλώσσα της body art και της land art, στις δεκαετίες του ’80 και του ’90 ήταν τα σαρκαστικά και υπονομευτικά του σχόλια μέσα από τη χρήση συμβόλων της παιδικής αθωότητας που έγιναν κεντρικά στη δουλειά του. Έντεκα επιτοίχια έργα του σαν αφηγήσεις ενός ρευστού και επικίνδυνου κόσμου θα φιγουράρουν από τις 5 Μαϊου στην γκαλερί της οδού Ρώμα.

Ο Ένκε Φεζολλάρι «διαβάζει» Αναγνωστάκη
Δέκα χρόνια μετά την σκηνοθεσία του στην Παρέλαση, από τις 5 Μαϊου ο Ένκε Φεζολλάρι αναμετριέται ξανά με την γραφή της Λούλας Αναγνωστάκη. Στο μονόπρακτο από την τριλογία της Πόλης, με την οποία η σημαντική συγγραφέας συστήθηκε στο θεατρικό κοινό το 1965, η Ελισάβετ (Βάνα Πεφάνη) και ο Κίμων (Βασίλης Αφεντούλης) προσπαθούν να ξορκίσουν το ζοφερό παρελθόν τους αναζητώντας στις αδιάκοπες μετακινήσεις τους ένα θύμα…

Δέκα χρόνια ΙΣΕΤ
«Γεννήθηκε» με στόχο να καταγράψει την πορεία των εικαστικών τεχνών στην Ελλάδα από το 1945 έως σήμερα (μέσα από το αρχείο του, την σχετική ψηφιακή πλατφόρμα, εκθέσεις και εκδηλώσεις) και πλέον ανοίγει έναν νέο κύκλο ζωής καθώς οι ιδρυτές του Τζούλια Δημακοπούλου, Ιωάννα Μεντζενιώτου, Μαρία Βασιλείου και Λεωνίδας Δημακόπουλος το δώρισαν στην Εθνική Πινακοθήκη. Η νέα έκθεση που «τρέχει» στην έδρα του Ινστιτούτου Σύγχρονης Ελληνικής Τέχνης στην Βαλαωρίτου 9α και μια επετειακή έκδοση καταγράφουν το ιστορικό της δράσης του το διάστημα 2010-2020.

Η Νύχτα των Ιδεών γιορτάζει την Ημέρα της Ευρώπης
Το ζήτημα της εθνικής κυριαρχίας στην Ευρώπη αλλά και ο ρόλος του πολιτισμού σε μια εποχή πολλαπλών προκλήσεων μπαίνουν στο τραπέζι της συζήτησης τη Δευτέρα 9 Μαΐου στο Γαλλικό Ινστιτούτο. Στο πλαίσιο της Γαλλικής Προεδρίας της ΕΕ και με την ευκαιρία της Ημέρας της Ευρώπης, στις 19:00 ο υφυπουργός Πολιτισμού Νικόλας Γιατρομανωλάκης, ο διεθνής διευθυντής του Manifesto Expo Paris, Alexandre Colliex, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Ελευσίνας, Πολιτιστικής Πρωτεύουσας της Ευρώπης 2023 Μιχαήλ Μαρμαρινός και η Σόφη Λάμπρου, ιδρύτρια του ImpactHub, συμμετέχουν σε συζήτηση με θέμα «(Ανα)δομούμε μαζί». Στις 20:00 ο καθηγητής Ευρωπαϊκής Πολιτικής και Οικονομίας Γεώργιος Παγουλάτος και ο ειδικός σύμβουλος στο Ίδρυμα Στρατηγικής Έρευνας στο Παρίσι François Heisbourg συνομιλούν για θέματα ασφαλείας στην Ευρώπη. Η εκδήλωση μεταδίδεται και διαδικτυακά στο www.ifg.gr

Μια γυναικεία «Γη-Νέκυια»
Οι καλλιτέχνιδες Μαργαρίτα Βασιλάκου, Κυριακή Μαυρογεώργη, Λαμπρινή Μποβιάτσου, Ισμήνη Μπονάτσου, Αννέττα Σπανουδάκη και η συγγραφέας-επιμελήτρια Μαρία Γιαγιάννου συναντιούνται στην Project Gallery σε μια έκθεση για το άσμα της ζωής και του θανάτου. Μέσα από τα ζωγραφικά έργα, τα γλυπτά και τις εγκαταστάσεις τους, με πορσελάνη, μολύβια, ρετάλια από κόκκινο βελούδο, κόκκινες κλωστές και χάρτινες δαντέλες καταθέτουν τη δική τους γυναικεία εμπειρία για τη ζωή σ’ έναν μεταμοντέρνο κόσμο με αρχαίες ρίζες. Μέχρι 9/5 στην Νορμανού 3 στο Μοναστηράκι.

Η μουσική κάνει καλό στην υγεία
Αισθητική απόλαυση αλλά και θεραπεία, η μουσική επιδρά θετικά σε πολλές παθολογικές καταστάσεις, του σώματος και της ψυχής, ως ένα εξαιρετικό μέσο σταθεροποίησης του ανοσοποιητικού συστήματος. Αν σε ενδιαφέρει η μουσική παρέμβαση στη σύγχρονη κλινική πρακτική, κάνε την εγγραφή σου στο 7ο Διεπιστημονικό Συνέδριο για τη Μουσική και την Ιατρική, που διοργανώνει η Διεθνής Ένωση Μουσικής και Ιατρικής στις 28/5-3/6, υβριδικά, στο Ωδείο Αθηνών αλλά και μέσω διαδικτύου. Συμμετέχουν πάνω από 60 ομιλητές, όπως ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Στάνφορντ Γιάννης Ιωαννίδης, ο καθηγητής στο Πανεπιστήμιο Κέμπριτζ Αθανάσιος Φωκάς, ο καρδιολόγος στο Ωνάσειο Καρδιοχειρουργικό Κέντρο Αθανάσιος Δρίτσας και η μουσικοθεραπεύτρια Joanne Loewy. Για πληροφορίες: iammonline.com/iamm2022.