«Συναυλία ειρήνης» στα Προπύλαια: Ειδική ανταπόκριση από τη συναυλία στο κέντρο της Αθήνας.
Έναν μικρό που τον τραβάνε οι δικοί του και έχει αρχίσει να κουράζεται μπορείς να τον δεις σχεδόν σε κάθε συναυλία. Τον πατέρα όμως να μασουλάει πατατάκια από το σακουλάκι του μικρού και να σιγοντάρει τον Μανώλη Μητσιά στον «Ερωτικό» του Αλκη Αλκαίου, όχι. Για να το ζήσει αυτό κανείς θα έπρεπε να κατηφορίσει το βράδυ της Τρίτης την Πανεπιστημίου με τα πόδια και να φτάσει στα Προπύλαια. Εκεί όπου η μκο «Αλληλεγγύη για όλους» είχε καλέσει καμιά σαρανταριά καλλιτέχνες να τραγουδήσουν για την ειρήνη.
Και σε κάθε συναυλία μπορείς να δεις πάγκους με ευγεμέθη λουκάνικα και σουβλάκια γεμάτα λίπος και να καταβροχθίσεις από τον αέρα τη μυρωδιά της τσίκνας. Αλλά πάγκους με ουκρανικές σημαίες, όχι. Για να το δεις αυτό, θα έπρεπε να είσαι εκεί. Για να σου προσφέρει κάποιος μια μπροσούρα με την οποία το «Δίκτυο Ελεύθερων Φαντάρων “Σπάρτακος”» ζητά να μην υπάρξει «καμία εμπλοκή της Ελλάδας στον πόλεμο στην Ουκρανία», θα έπρεπε να είσαι και πάλι εκεί. Κι εκεί, μόνο εκεί, μπορείς να δεις μια αφίσα με το σύνθημα «Μέχρι xθες σου λέγανε μην βήξεις και κολλήσεις, αύριο θα σου πουν να πας να πολεμήσεις».
Αλλά έτσι είναι οι συναυλίες. Πολύχρωμες. Και η συναυλία για την ειρήνη στα Προπύλαια ήταν πολύχρωμη με τον τρόπο της. Δεν ανακατεύτηκαν μόνο η πανδημία με έναν πόλεμο και αντιεμβολιαστές υγιειονομικοί με τους τραγουδιστές. Είχε και πατατάκια και λουκάνικα και σουβλάκια να τσικνίζουν αλλά και σημαίες που ανέμιζαν, μόνο που αυτές δεν ήταν οι ουκρανικές. Οι ουκρανικές «δεν έδωσαν μεροκάματο», οι μικροπωλητές γύρισαν με τις τσέπες άδειες στο σπίτι. Οι σημαίες που ανέμισαν ήταν κανά δυο ελληνικές. Ηταν και οι πολύχρωμες, σαν τη συναυλία, που έγραφαν «Peace» - «Ειρήνη».
Στην πρώτη γραμμή της ειρήνης η ειρήνη ήταν παντού. Ηταν εκεί και τα καλιαρντά ενός τραγουδιστή και η υψωμένη γροθιά μιας τραγουδίστριας και άλλων μαχητικών τραγουδιστών. Αλλά πού ήταν ο πόλεμος που γίνεται; Ηταν εκεί τα ποιήματα του Λειβαδίτη και του Ρίτσου, η ατάκα του Μπρέχτ πως «όταν αυτοί εκεί ψηλά μιλάνε για ειρήνη ο απλός λαός ξέρει πως έρχεται πόλεμος». Αλλά πού ήταν ο πόλεμος που γίνεται; Πού ήταν ο θύτης;
Μπορεί η συναυλία για την ειρήνη στα Προπύλαια να ήταν πολύχρωμη, αλλά ο θύτης έμεινε περίπου στο ημίφως – εκτός αν ο θύτης ήταν οι «φονιάδες των λαών Αμερικανοί» που προστέθηκαν στην πολυχρωμία ως σύνθημα κάποιων από το κοινό. Στο άλλο σύνθημα, το βασικό, προστέθηκε εκείνο το «όχι στη ρωσική εισβολή» που μπορούσε να δώσει μια ιδέα για τον θύτη. Αλλά εάν για τον θύτη μπορούσες έστω να διαβάσεις κάτι σε ένα πανό, δεν μπορούσες να ακούσεις. Από τη σκηνή η λέξη «εισβολή» δεν ακούστηκε ποτέ, ούτε η λέξη «επίθεση». Οι λέξεις έμοιαζαν τόσο απαγορευμένες όσο απαγορευμένες είναι σήμερα στη Ρωσία.
Ήταν η Ρωσία παρούσα στη συναυλία; Μόνο για πλάκα. Ηταν στην πλάκα του διασκεδαστή που, για να διασκεδάσει την κατηγορία ότι σε αυτήν την συναυλία για την ειρήνη, το θύμα έπεφτε και θύμα μιας αοριστίας για κάποιον πόλεμο που γινόταν κάπου ανάμεσα σε δυο ισότιμους εχθρούς, είπε πως εκεί πίσω υπάρχουν κάποιοι που πίνουν βότκα και κάποια τραγουδίστρια που τη λένε Νατάσα και ένας άλλος τραγουδιστής που βλέπει Μπολσόι στο κινητό και ταράζεται η λίμπιντό του.
Ταράζεται η λίμπιντό του; Δεν το είπε έτσι, ποιος να γελάσει με αυτό; Η αλήθεια είναι πως είπε ότι «αγγίζει το πουλί του». Με αυτό, πάλι, ποιος γελάει; Δεν γέλασαν πολλοί ούτε ανάμεσα στο κοινό ούτε εκεί πίσω. Αλλά αυτό δεν σημαίνει πως εκεί, στο back stage, δεν ήταν χαλαρή η ατμόσφαιρα. Ηταν εκεί τα χάχανα, η κουβεντούλα, οι αγκαλιές, καμιά σέλφι. Η Τέχνη που ανταποκρίθηκε στο κάλεσμα της «Αλληλεγγύης για όλους» μπορεί να μην ήταν στα καλύτερά της, αλλά ήταν γενικώς στα καλά της, ένιωθε άνετα, περιφερόταν σαν να ήταν στο περιβάλλον της. Έτσι, σε καλή διάθεση και με ανοικτή την αγκαλιά της, τη βρήκε ο αρχηγός του ΣΥΡΙΖΑ. Κι έτσι, σε αυτό το φιλόξενο περιβάλλον, ένας μεγάλος τραγουδιστής είπε σε μια ομάδα δημοσιογράφων πως «κανένας δεν μπορεί να σε υποχρεώσει να βάλεις στο στόμα σου το όνομα ενός ανθρώπου».
Ο «άνθρωπος», στον οποίο αναφερόταν ο μεγάλος τραγουδιστής ήταν ο Βλαντίμιρ Πούτιν. Στην ίδια ανάγνωση, η Ουκρανία, σχεδόν ακατανόμαστη κι αυτή σαν να μην έρχονται οι πρόσφυγες από κάποια πατρίδα, είναι μια χώρα που «τα τελευταία 80 χρόνια έχει εμφύλιο». Εμφύλιο; «Με τα πολλά χρόνια είμαι λίγο επιφυλακτικός. Δεν μπορώ να κάθομαι 1800 μίλια νότια από μια χώρα που έχει εμφύλιο και έχει μια παράδοση σύγκρουσης 80 χρόνων και να μπω εγώ να αναλύω από το καφενείο χωρίς να γνωρίζω τίποτα. Εγώ θα περιμένω. Θα περιμένω και ίσως εκπλαγούμε όλοι από αυτά που θα μάθουμε από αυτόν τον πόλεμο». Κι αυτοί που λένε πως έτσι εξισώνεται ο θύτης με τα θύματα; «Δεν έχουν μυαλό». Κι εκείνα τα σκίτσα; «Θα σας πω ένα σύνθημα που είδα σε μια μάντρα: Ούτε το κατάλαβες πως έγινες φασίστας».
Να τι μαθαίνεις στο τέλος σε μια πολύχρωμη συναυλία για την ειρήνη: Πως η πολιτική σάτιρα είναι φασιστική και η ρωσική εισβολή ένας πόλεμος χωρίς όνομα. Επειτα από τέσσερις ώρες τραγουδιού, το πλήθος που απλώθηκε στο οδόστρωμα της Πανεπιστημίου έως τις αρχές της πλατείας Κοραή θα αποχωρήσει. Τα παιδιά θα μαζεύουν όλη τη νύχτα τις σκαλωσιές έτσι ώστε την επομένη το πρωί δεν θα υπάρχει τίποτε που να θυμίζει την προηγούμενη νύχτα. Αλλά μήπως δεν το ξέραμε; Είναι δύσκολο, πολύ δύσκολο πράγμα η ειρήνη, είναι δύσκολο να την υπερασπιστείς χωρίς να την πληγώσεις. Κι έτσι, ακόμη και από αυτήν την ειρήνη, την σχεδόν ανέμελη και πολύχρωμη ειρήνη που δεν πιάνει εύκολα στο στόμα της τους θύτες, φοβάμαι πως δεν θα απομείνει ίχνος.
13°
