Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός, ο απολογισμός και τι φέρνει το 2022

11.100 θεατές, 750 καλλιτέχνες, 300 τεχνικούς, 350 συνεργάτες από τις τοπικές κοινωνίες, 133 δράσεις και 70 παραγωγές έφερε το πρόγραμμα «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός» του Υπουργείου Πολιτισμού και Αθλητισμού στη δεύτερη έκδοσή του που πραγματοποιήθηκε από τις 15/7 έως τις 27/9 σε 68 αρχαιολογικούς χώρους, μνημεία και μουσεία ανά την Ελλάδα.

Ένας κύκλος εκδηλώσεων που «πολύ σύντομα εδραιώθηκε και έγινε ένας νέος θεσμός», όπως σημείωσε στη σημερινή σχετική συνέντευξη τύπου ο Γιώργος Κουμεντάκης, ο καλλιτεχνικός διευθυντής της Εθνικής Λυρικής Σκηνής που ανέλαβε την εκτέλεση της παραγωγής και το συντονισμό των ενεργειών για το 2021 και θα συνεχίσει και για την επόμενη χρονιά.

«Τέκνο» της εποχής της πανδημίας, ο θεσμός ξεκίνησε το 2020 και σύμφωνα με την υπουργό Πολιτισμού Λίνα Μενδώνη από την πρώτη κιόλας διοργάνωσή του «απέδωσε θετικά αποτελέσματα και είχε θετική επίπτωση στη ζωή πάρα πολλών ανθρώπων».
Είκοσι επτά θεατρικές παραστάσεις, 15 εκδηλώσεις μουσικής, οκτώ μουσικού θεάτρου και άλλες τόσες χορού, έξι προτάσεις παιδικού θεάτρου και ισάριθμες εικαστικές εκθέσεις και εγκαταστάσεις, παραγωγές που δημιουργήθηκαν ειδικά για τη διοργάνωση, έγιναν αφορμή για να ξανασυναντήσει τη φετινή θερινή σεζόν το κοινό μνημεία σύμβολα της ελληνικής ιστορίας, όπως οι Δελφοί, η αρχαία Ολυμπία, η Δήλος και η Μονεμβασιά και να ανακαλύψει 11 αρχαιολογικούς χώρους που άνοιξαν για πρώτη φορά με εκδηλώσεις (από τη Λατώ και την Κάτω Ζάκρο στην Κρήτη και τον Σκάρκο στην Ίο ως τη Μονή Κοιμήσεως Θεοτόκου Τορνικίου στη Δεσκάτη Γρεβενών).

Ανοίγοντας τη σχετική παρουσίαση, η υπουργός Πολιτισμού και Αθλητισμού υπογράμμισε την αναπτυξιακή πτυχή του προγράμματος για τις τοπικές κοινωνίες ενώ στάθηκε και στη «μαγεία με την έννοια της έμπνευσης και των νέων αναγνώσεων» που έχει η σύνδεση της σύγχρονης δημιουργίας με τους αρχαιολογικούς χώρους. «Πιστεύω απόλυτα ότι οι αρχαιολογικοί χώροι και τα μνημεία είναι ζωντανοί οργανισμοί, τους οποίους πρέπει να διαχειριζόμαστε όπως και τα έμβια όντα», δήλωσε χαρακτηριστικά. «Με μία παράσταση η οποία σέβεται απόλυτα τον ίδιο το χώρο και τις αξίες τις οποίες εκπέμπει αποκτά μια καινούργια ζωή {…} Τα μνημεία προστατεύονται καλύτερα όταν τα αγαπάς και όταν αυτά κοινωνικοποιούνται. Ο καλλιτέχνης, με την ευαισθησία που έχει, επιτρέπει στον θεατή να τα βλέπει με έναν διαφορετικό τρόπο».

«Για να μακροημερεύσει ένα γεγονός και να γίνει θεσμός θα πρέπει να φέρνει κάτι νέο και ταυτόχρονα διαχρονικό. Το “Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός” είναι σημαντικός θεσμός και θα συνεχίσει να αναπτύσσεται γιατί απαντά σε ένα διαχρονικό αίτημα των ανθρώπων του πολιτισμού αλλά και των τοπικών κοινωνιών για τη δημιουργική αξιοποίηση των μνημείων της πολιτιστικής κληρονομιάς με τη φιλοξενία παραστάσεων σύγχρονου πολιτισμού», επεσήμανε ο Γιώργος Κουμεντάκης χαρακτηρίζοντας το πρόγραμμα ως «ένα παράθυρο αισιοδοξίας για τους καλλιτέχνες και τους τεχνικούς που εργάστηκαν για την εκτέλεσή του αλλά και μια σοβαρή πολιτιστική πρόταση υψηλού επιπέδου, όχι μόνο για τις τοπικές κοινωνίες αλλά και για τους επισκέπτες από την Ελλάδα και το εξωτερικό».

Τι κόστισε το 2021 το «Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός»

Με τη χρηματοδότησή του να καλύπτεται το 2021 από το ΥΠΠΟΑ, αλλά και για την ερχόμενη χρονιά, φέτος διατέθηκαν για το πρόγραμμα €2.284.000. Ο αρχικός προϋπολογισμός ανερχόταν στα € 1.800.000, ενώ εκταμιεύθηκαν επιπλέον €34.000 για παραστάσεις που χρειάστηκε να επαναπρογραμματιστούν λόγω πυρκαγιών και του τριήμερου εθνικού πένθους για τον Μίκη Θεοδωράκη. Συγκεκριμένα, για τις παραγωγές θεάτρου δόθηκαν € 455.600, για τις μουσικές € 483.600, για τις παραστάσεις χορού και μουσικού θεάτρου διατέθηκαν από €279.000, για το παιδικό θέατρο και τα εικαστικά από € 167.400. Όπως επισημάνθηκε, όλες οι ΑΜΚΕ που συμμετείχαν έχουν αποπληρωθεί στο σύνολό τους.

Το 2022 για το Όλη η Ελλάδα ένας πολιτισμός

Με εξασφαλισμένο το κονδύλι από τον τακτικό προϋπολογισμό του ΥΠΠΟΑ για τη συνέχειά της το 2022, η διοργάνωση αναμένεται να εκκινήσει από αντίστοιχου ύψους πόρους (2 εκατομμύρια ευρώ) και να φιλοξενήσει ξανά περί τις 70 παραγωγές, ένα μέγεθος οργανωτικά διαχειρίσιμο σύμφωνα με την υπάρχουσα εμπειρία. Αυτή τη φορά, ωστόσο, θα έχει θεματικό άξονα καθώς θα είναι αφιερωμένη στα 100 χρόνια από τη Μικρασιατική Καταστροφή. Τον Νοέμβριο αναμένεται η σχετική ανακοίνωση και τον Δεκέμβριο να ανοίξει η πλατφόρμα για την υποβολή προτάσεων. Τα δικαιώματα των επιχορηγούμενων θεαμάτων ανήκουν πάντα στις ομάδες που τα προτείνουν και δημιουργούν, ώστε να μπορούν να συνεχίσουν και κατόπιν την πορεία τους – με τέσσερις παραγωγές της φετινής χρονιάς να βρίσκονται ήδη σε περιοδεία. Αναφερόμενη στα μέσα που απαιτούνται για την υλοποίησή τους, πέρα από αυτά για τα οποία επιχορηγούνται οι ίδιες οι ομάδες, η επικεφαλής του ΥΠΠΟΑ ανάφερε ότι από το 2022 θα ξεκινήσουν οι διαδικασίες ώστε αρχαιολογικοί χώροι και μουσεία να αποκτήσουν μια βασική υλικοτεχνική υποδομή που θα χρησιμοποιείται στις εκδηλώσεις.