Στο Υπουργείο Πολιτισμού περνά το σπίτι του Κωστή Παλαμά στην Πλάκα - Θα γίνουν εργασίες συντήρησης - Σε τραγική κατάσταση το κτίριο στην οδό Περιάνδρου 5.
Άμεσες οι ενέργειες από το Υπουργείο Πολιτισμού για το σπίτι του Κωστή Παλαμά στην Πλάκα, το οποίο βρίσκεται σε τραγική κατάσταση.
Όπως ανακοινώθηκε, την Πέμπτη 27 Αυγούστου 2020 συνεδριάζει το Κεντρικό Συμβούλιο Νεωτέρων Μνημείων για το σπίτι του Κωστή Παλαμά στην Πλάκα.
Μεταξύ άλλων θα αποφασιστεί η απαλλοτρίωση ή η απευθείας αγορά της κατοικίας στην Πλάκα, όπου έζησε τα τελευταία χρόνια της ζωής του και πέθανε ο Κωστής Παλαμάς. Όπως επισημαίνεται στην ανακοίνωση του Υπουργείου Πολιτισμού, με εντολή της αρμόδιας υπουργού Λίνας Μενδώνη, το σπίτι της οδού Περιάνδρου 5, που είχε κηρυχτεί το 1999 «ιστορικό διατηρητέο μνημείο (ΦΕΚ Β΄1579 (06.8.1999) περνά στο κράτος».
Όπως αναφέρει η υπουργός Πολιτισμού, στο έγγραφό της προς τον πρόεδρο του ΚΣΜΝ και γενικό γραμματέα Πολιτισμού Γ. Διδασκάλου, «το εν λόγω ακίνητο σήμερα βρίσκεται σε τραγική κατάσταση διατήρησης, η οποία προσβάλλει όχι μόνον τη μνήμη του μεγάλου μας ποιητή, αλλά και τον ελληνικό λαό, δεδομένου ότι από την κατοικία του Παλαμά ξεκίνησε την ημέρα της εξοδίου ακολουθίας του, τον Φεβρουάριο του 1943, η αυθόρμητη αντίσταση του λαού στις δυνάμεις του Άξονα, καθώς χιλιάδες κόσμου συνόδευσαν την σορό του ποιητή στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών, ψάλλοντας τον Εθνικό Ύμνο».
Η Λίνα Μενδώνη προσθέτει για το σπίτι του Κωστή Παλαμά στην Πλάκα: «Σήμερα μια πινακίδα στην είσοδο του κτιρίου δηλώνει ότι στο κτίριο αυτό έζησε για κάποια χρόνια ο ποιητής. Παρά τις προσπάθειες που έγιναν κατά καιρούς από τους ιδιοκτήτες για την πώληση του κτιρίου, κάτι τέτοιο δεν κατέστη δυνατόν».
Στόχος της είναι η κατοικία Παλαμά «να αποκατασταθεί και να μετατραπεί από τις υπηρεσίες του ΥΠΠΟ σε χώρο μελέτης και σπουδής της νεότερης ελληνικής λογοτεχνίας».
Το σπίτι της οδού Περιάνδρου 5 στην Πλάκα όπου έζησε και πέθανε ο Κωστής Παλαμάς
Το διώροφο κτίριο, το οποίο οικοδομήθηκε στη δεκαετία 1920-1930, φέρει χαρακτηριστικά ενός νεοκλασικού αστικού σπιτιού του Μεσοπολέμου, με τα ακροκέραμα του γείσου του και τις σιδεριές στα μπαλκόνια.
Τα τελευταία χρόνια της ζωής του, ο Κωστής Παλαμάς, και σε μεγάλη ηλικία, αναγκάστηκε να μετακομίσει στην οδό Περιάνδρου 5, μετά την έξωσή του από την κατοικία επί της οδού Ασκληπιού 3, η οποία σήμερα δεν υπάρχει.
Έζησε σε ένα από τα δύο διαμερίσματα του δευτέρου ορόφου με τη σύζυγό του Μαρία και την κόρη τους, Ναυσικά, μαζί με άλλους ενοίκους. Εκεί, ο ποιητής έγραψε πολλά από τα ποιήματα και λογοτεχνήματά του. Εκεί, ήταν που άφησε και την τελευταία του πνοή, στις 27 Φεβρουαρίου 1943.
Κωστής Παλαμάς: Η κηδεία του, ο Εθνικός Ύμνος και το ποιήμα του Άγγελου Σικελιανού - Η αυθόρμητη «αντίσταση» των Ελλήνων κατά της γερμανικής Κατοχής
Το νέο του θανάτου του επιφανέστερου ποιητή της γενιάς του 1880, κυκλοφόρησε με αστραπιαία ταχύτητα στην κατοχική Αθήνα.
«Χτες βράδυ μία είδηση ακατανόητη μας ήρθε. Μία είδηση ασύλληπτη. Ο Γέρο-Παλαμάς πέθανε. Είχαμε ξεχάσει πως ήταν θνητός» γράφει στο προσωπικό της ημερολόγιο η Ιωάννα Τσάτσου. Στην πάνδημη κηδεία του, χιλιάδες Αθηναίοι συνέρρευσαν έξω από το σπίτι της οδού Περιάνδρου, πλημμύρισαν τους γύρω δρόμους, και τον συνόδευσαν στην τελευταία του κατοικία, αποτίοντας το ύστατο χαίρε στον μεγάλο ποιητή και εκφράζοντας τα αντικατοχικά τους αισθήματα.
Εκείνη την ημέρα ο πνευματικός κόσμος της χώρας έδωσε βροντερό «παρών»: Σπύρος Μελάς, Μαρίκα Κοτοπούλη, Κωνσταντίνος Τσάτσος, Γιώργος Θεοτοκάς, Άγγελος Σικελιανός, Ηλίας Βενέζης, Ιωάννα Τσάτσου, Γιώργος Κατσίμπαλης, κ.ά.
Οι επίσημες αρχές, προσπαθώντας να περιορίσουν το νόημα της παλλαϊκής συγκέντρωσης, εκπροσωπήθηκαν στην κηδεία από τον δοτό πρωθυπουργό Κωνσταντίνο Λογοθετόπουλο και από εκπροσώπους των γερμανικών και ιταλικών κατοχικών δυνάμεων. Η παρουσία τους όχι μόνο δεν απέτρεψε τη μετατροπή της κηδείας σε εκδήλωση πατριωτικής έξαρσης αλλά την έκανε μεγαλειώδη.
«Σε αυτό το φέρετρο ακουμπάει η Ελλάδα» είχε πει ο ποιητής Άγγελος Σικελιανός, εκφράζοντας το πνεύμα της ομόθυμης παρουσίας του λαού στην κηδεία. Και «με μια φωνή όσο ποτέ δυνατή» απήγγειλε το ποίημα «Παλαμάς», που είχε γράψει τα χαράματα της 28ης Φεβρουαρίου προς τιμήν του μεγάλου ποιητή:
«Ηχήστε οι σάλπιγγες... Καμπάνες βροντερές,
δονήστε σύγκορμη τη χώρα πέρα ως πέρα...
Βογκήστε τύμπανα πολέμου... Οι φοβερές
σημαίες, ξεδιπλωθείτε στον αέρα !
Σ' αυτό το φέρετρο ακουμπά η Ελλάδα…».
Όταν τελείωσε η νεκρώσιμη ακολουθία, ο Σπύρος Μελάς, ο Άγγελος Σικελιανός και νέα παιδιά σήκωσαν το φέρετρο και κατευθύνθηκαν προς τον χώρο της ταφής. Την ώρα που θα εναπόθεταν το φέρετρο μέσα στη γη, πλησίασε ο αντιπρόσωπος του κατακτητή να καταθέσει στεφάνι. Τότε, ο λογοτέχνης Γιώργος Κατσίμπαλης άρχισε να τραγουδά τον Εθνικό Ύμνο: «Σε γνωρίζω από την κόψη...». Ακολούθησε το συγκεντρωμένο πλήθος, «πρώτα δειλά -περιγράφει ο Κωνσταντίνος Τσάτσος- ύστερα η φωνή κατάκτησε όλον τον κόσμο, μυριόστομη. Ήταν η στιγμή, η πιο συγκινητική. Ο κόσμος τραγουδούσε με πάθος. Κάποιος φώναξε "Ζήτω η ελευθερία του πνεύματος". Αλλά ο κόσμος ήθελε μόνο ελευθερία σκέτη και φώναζε "Ζήτω η Ελευθερία!"».
Στο σπίτι του Κωστή Παλαμά στην οδό Περιάνδρου 5 στην Πλάκα, μια πλάκα πάνω από την κύρια είσοδο αναγράφει: «Στο σπίτι αυτό πέθανε ο εθνικός μας ποιητής Κωστής Παλαμάς στις 27 Φεβρουαρίου 1943».
11°
