Η Κρυπτοκοινότητα αποκαλύπτεται στη Στέγη με άγνωστες λέξεις που θα καθορίσουν το μέλλον

Τι είναι το blockchain network και πώς αλλάζει τους κανόνες που ξέραμε;
Σε μια απλουστευμένη εξήγηση του είναι ένα δημόσιο λογιστικό φύλλο. Είναι η τεχνολογία πίσω από τα κρυπτονομίσματα, όπως το bitcoin. Κάθε συναλλαγή καταγράφεται σε ένα ολόκληρο δίκτυο χρησιμοποιώντας κρυπτογραφία και είναι ορατό από όλους τους εμπλεκόμενους σε αυτή την συναλλαγή, τη συμφωνία ή σε ένα συμβόλαιο. Μπορούμε να πούμε ότι ο βασικός κανόνας που αλλάζει τα δεδομένα στο επίπεδο του νομίσματος και της διανομής του είναι η διαφάνεια των συναλλαγών και η αποκεντρωμένη λογική του. Ουσιαστικά παρακάμπτει τη λογική της τράπεζας που διαχειρίζεται κεντρικά τις συναλλαγές και κατ’ επέκταση το χρήμα. Για την εισαγωγή μας στην τεχνολογία blockchain έχουμε καλέσει να ανοίξει το φεστιβάλ ο Γιώργος Παπαγεωργίου, μέλος της κρυπτοκοινότητας και καθηγητής στο πανεπιστήμιο της Λευκωσίας.

Θα αποτελέσει το επόμενο τεράστιο άλμα στην τεχνολογία;
Ήδη αποτελεί μια μεγάλη καινοτομία. Αν φανταστούμε ιστορικά τον ρόλο της τράπεζας από την αναγέννηση έως σήμερα, δεν είναι μια μικρή εξέλιξη ο πειραματισμός αλλά και η πρώιμη εφαρμογή με αυτό το νέο μοντέλο διαχείρισης των συναλλαγών.

Πώς υπόσχεται να αλλάξει τη ζωή μας;
Αυτό είναι και το αντικείμενο του συνεδρίου στη Στέγη. Από τη μια έχουμε το κριτικό πεδίο που τοποθετεί την τεχνολογία blockchain σε μια ιστορική προοπτική μέσα στον ανθρώπινο πολιτισμό. Από την άλλη έχουμε τις εφαρμογές και τον πειραματισμό που λέει ότι είναι άδικο να κρίνεις αρνητικά μια τεχνολογία από την πρώιμη εκδοχή της. Και πραγματικά είναι πολύ νωρίς αν σκεφτούμε ότι όλα ξεκίνησαν το 2009 στη γνωστή για όλους εκδοχή αυτής της τεχνολογίας, που είναι το bitcoin.

Tι σημαίνει για τη θέση μας στην ψηφιακή εποχή;
Η θέση μας στην ψηφιακή εποχή δεν μπορεί να κριθεί από μια τεχνολογική εφαρμογή. Το blockchain είναι ένα μέρος από ένα ολόκληρο σύμπαν στον ψηφιακά δικτυωμένο κόσμο μας. Η θέση όλων μας σε αυτό τον κόσμο είναι του χρήστη. Αυτό δεν φτάνει. Πρέπει να μπορούμε και να κατανοούμε τι σημαίνει όλο αυτό το σύμπαν για την καθημερινή μας ζωή. Σε αυτήν την κατεύθυνση θέλει το φεστιβάλ να βοηθήσει. Είναι χαρακτηριστικό αυτό που λέει ο Benjamin Bratton, καλεσμένος την πρώτη μέρα του φεστιβάλ: Platforms don't look like how they work and don't work like how they look.

Είναι το bitcoin ο ψηφιακός χρυσός;
Ψηφιακός χρυσός είναι τα data μας. Αυτά που απλόχερα χαρίζουμε στους μεγάλους ιντερνετικούς κολοσσούς κάθε στιγμή που σερφάρουμε. Και η αλήθεια είναι ότι αυτό που εκμεταλλεύονται οι εταιρείες αυτές, δεν είναι απλά ο χρόνος μας και οι προτιμήσεις μας, αλλά η ίδια η απλήρωτη εργασία μας.

Πόσο εύκολο είναι να γίνει κανείς blockchain developer;
Το πιο σημαντικό με όλες τις εφευρέσεις είναι αν θες να τις χρησιμοποιήσεις για προσωπικό σου όφελος ή για ένα κοινό καλό, αλλάζοντας τον κόσμο γύρω σου. Αυτό το θέμα θα αναπτύξει ο Marco Sachy τη δεύτερη και πολύ σημαντική μέρα του φεστιβάλ, όπου τα θέματα θα είναι αυτά της κοινωνικής ενδυνάμωσης, του δικαίου και διακυβέρνησης μέσα από την τεχνολογία blockchain.

Μπορούμε να εμπιστευόμαστε την google ή το facebook και πώς το blockchain μπορεί να επέμβει στο ζήτημα της χειραγώγησης;
Είναι πολύ σημαντική η εφαρμογή του blockchain στο επίπεδο των ειδήσεων, των μέσων και του λόγου. Το blockchain είναι από φύση «δημοκρατικό» και στηρίζεται στην αποκέντρωση των χρηστών. Έτσι, θα μπορούσε να δημιουργήσει μια νέα σειρά από μέσα στα social media. Υπάρχει ήδη σε επίπεδο beta το επόμενο Facebook που στηρίζεται σε αυτή την τεχνολογία, το xsocial. Το σημαντικότερο όμως στον δημόσιο λόγο δεν είναι η πλατφόρμα διαχείρισης και από ποια τεχνολογία θα τρέχει. Είναι το επίπεδο της εμπλοκής του καθενός μας και εάν θέλουμε να υπερβούμε τον ρόλο ενός απλού παίκτη. Είναι ζήτημα πολιτικό, είναι ζήτημα περιεχομένου. Και βέβαια είναι και ζήτημα τεχνολογικής υποδομής ή κεφαλαίου που θα μας έλεγε ένας οικονομολόγος. Δηλαδή ποιος ελέγχει το καλώδιο που περνάει τους ωκεανούς ή τον δορυφόρο.

Μέχρι σήμερα η διασφάλιση των αρχείων μας βασίζεται στο σύστημα user password. Τι αλλάζει με το Blockchain στο θέμα της ασφάλειας;
Είναι ισχυρές η κωδικοποίηση και η κρυπτογραφία που χρησιμοποιούνται για την συμπλήρωση ενός block, ή να το πούμε πιο απλά μιας συναλλαγής. Όμως, εκείνο που την κάνει ασφαλή είναι το ότι είναι δημόσια και έχουν λάβει γνώση όλα τα μέρη.

Περνάμε σε μια νέα peer-to-peer οικονομία;
Όχι. Δεν έχουν φοβηθεί οι τραπεζίτες από όσο γνωρίζουμε από την έλευση του blockchain. Απλώς έχουν στερέψει από ιδέες. Γενικά από την κατάρρευση της Lehman το 2008, κατέρρευσαν και όλα τα ιδεολογήματα περί αυτό ρύθμισης της αγοράς, λιγότερης κρατικής παρέμβασης και αυτονομίας της ελεύθερης αγοράς. Το κράτος έπρεπε να μπει στο παιχνίδι και να σώσει την ιδιωτική φούσκα. Αυτό δεν έκανε τους τραπεζίτες ανέργους αλλά πιο δραστήριους στο επίπεδο της χρηματοοικονομικής καινοτομίας. Αυτή την στιγμή που μιλάμε δίνονται παρά πολλά κεφαλαία σε start up και ιδέες που θα βελτίωναν τη γερασμένη δουλειά τους. Στα κρυπτονομίσματα βλέπουν μια νέα ιδέα. Βλέπουν την προοπτική της συμμετοχής όλων μας σε ένα νέο τραπεζικό σύστημα. Απλά χρειάζονται κάποια χρόνια για να το ελέγξουν πλήρως. Ήδη στο παγκόσμιο οικονομικό φόρουμ του Νταβός το 2016 ήταν θέμα μεταξύ κρατών και τραπεζιτών το blockchain. Για αυτό το θέμα έχουμε καλέσει την Jemima Kelly των Financial Times την Κυριακή 17 Φεβρουαρίου. Νομίζω ότι είναι ένα πολύ σοβαρό θέμα και αξίζει να ακούσουμε τις απόψεις της.

Το Mycelia της Imogen Heap για παράδειγμα που προτείνει ένα νέο σύστημα για τη μουσική βιομηχανία μπορεί να αλλάξει τα πράγματα προς μια πιο δίκαιη για τους δημιουργούς πραγματικότητα;
Η μουσική βιομηχανία, δεν είναι μυστικό, έχει πεθάνει τουλάχιστον με τον τρόπο που τη ξέραμε. Δηλαδή δικαιώματα από την πώληση φυσικού μέσου (cd, βινυλίου) δεν υπάρχουν. Όμως για το επίπεδο της Cardi b ή του Kanye τα δικαιώματα συνεχίζουν να υπάρχουν στα plays των Spotify και Apple Music και στα views του YouTube. Για την πιο κάτω κατηγορία όμως των καλλιτεχνών της underground παραγωγής τα πράγματα είναι ρευστά. Σίγουρα αυτές οι νέες πλατφόρμες διαχείρισης βοηθούν την ανεξάρτητη παραγωγή. Δεν παύει όμως να είναι μια παλιά ιδέα το κυνήγι δικαιωμάτων.

Σε αυτόν τον τομέα θα συνδράμει στο φεστιβάλ ο Mat Dryhurst, συνεργάτης της Holy Herndon. Αυτό που θα πει ο Mat είναι ότι δια μέσω της κουλτούρας που καταναλώνουμε καθημερινά μέσα στις πόλεις μας θα μπορούσαμε συνεργατικά δια μέσω του blockchain να κατέχουμε κτίρια και χώρους και να στηρίζουμε έτσι τη διαφορετικότητα και την ανεξάρτητη παραγωγή στη μουσική. Την ιδέα αυτήν τη διαμόρφωσε στην Αθήνα, ως ένα επίπεδο άμυνας στην έλευση της κονιορτοποίησης των πάντων από την κουλτούρα της βιομηχανίας του τουρισμού στην πόλη μας.

Πόσο εύκολο και πόσο απαραίτητο θα είναι να ακολουθήσουμε αυτές τις ραγδαίες αλλαγές που πραγματοποιούνται ασταμάτητα στον ψηφιακό κόσμο;
Καθόλου εύκολο. Αλλά απαραίτητο, ναι. Εκείνο που μπορούμε να δανειστούμε από τον James Bridle, τον συγγραφέα του πολυσυζητημένου New Dark Αge και καλεσμένο του φεστιβάλ είναι: οι υπολογιστές μας δεν είναι φτιαγμένοι για να δίνουν απαντήσεις, αλλά εργαλεία για να φτιάχνουμε τις ερωτήσεις.

Το χρήμα, όπως το ξέρουμε μπορούμε να φανταστούμε ότι θα το ξεχάσουμε κάποια στιγμή;
Το χρήμα κάνει τον κόσμο να γυρίζει όποια μορφή και να έχει. Από την εποχή που οι Κινέζοι έμποροι σκέφτηκαν το τρύπιο κέρμα, ώστε να το περνάνε στη ζώνη τους έως το πλαστικό χρήμα σήμερα και τα ΑΤΜ σε κάθε γωνιά του κόσμου, βλέπουμε ότι το χρήμα πάντα είχε μέσα του την καινοτομία. Όμως πίσω από κάθε τεχνολογική καινοτομία κρύβεται και μια μεγαλύτερη ιδέα που δεν σχετίζεται άμεσα με αυτή. Η τεχνολογία δεν είναι ουδέτερη και μέσα της έχουμε εμφυσήσει κάθε καλό ή κακό φορτίο που έρχεται από όλη την ιστορία του ανθρώπινου πολιτισμού. Η Saskia Sassen καλεσμένη του φεστιβάλ μας έχει την άποψη ότι μέσα στις πόλεις μας και στην καθημερινότητα μας κρύβονται λεπτομέρειες που, ενώ χάνονται μέσα στη γενική εικόνα, μπορούν να αναπτύξουν νέες δυνατότητες. Και μιλάει για χρήση δικτύων επικοινωνίας και αλληλοβοήθειας σε επίπεδο γειτονιάς, για γνώση κρυμμένη ανάμεσα στους ανθρώπους της καθημερινότητάς μας. Λέει χαρακτηριστικά, ο μετανάστης παρκαδόρος της γειτονιάς μου ήταν γιατρός στη χώρα του, αυτό δεν είναι μια δυνατότητα κρυμμένη που μπορεί να αναδειχθεί μέσα από αυτόνομα κοινωνικά δίκτυα επικοινωνίας;

Περνώντας μέσα από τη σκοτεινή περίοδο που διανύουμε μπορούμε να ελπίζουμε σε μια μετάβαση σε κάτι καινούριο που θα αλλάξει τον κόσμο όπως τον ξέρουμε για πάντα;
Ο κόσμος μας έχει αλλάξει τελείως από τη στιγμή που συνδεθήκαμε στη συλλογική μνήμη, αυτή του ίντερνετ. Το θέμα είναι να σκεφτούμε πως η τεχνολογία έχει μια ιστορική συνέχεια, πως τα πράγματα δεν πέφτουν από τον ουρανό, η γη δεν είναι επίπεδη και πως όταν ακούμε για κάτι νέο δεν σημαίνει αναγκαστικά ότι δεν φέρει και παλιές ιδέες μέσα του. Η μετάβαση αυτή σε ένα καλύτερο μέλλον προς το παρόν έχει αναβληθεί σε θεωρητικό επίπεδο αλλά σε πρακτικό, τίποτα δεν σταματάει το ποτάμι αυτό που λέγεται καθημερινή ζωή. Μια πολύ ελπιδοφόρα φωνή είναι αυτή της Kei Kreutler. Θα επιχειρηματολογήσει πάνω στη μετατροπή αυτής της ενεργοβόρας τεχνολογίας, όπως είναι το mining του bitcoin, σε μια τεχνολογία στήριξης των δασών και του φυσικού μας πλούτου. Η ίδια είναι τεχνολόγος και ερευνήτρια και μένει να ακούσουμε αυτήν την πρόταση, για ένα νέο πράσινο κίνημα.

Τι πρέπει να κάνουμε για να βρεθούμε στο cryptorave party του Ουτοπία ή U–turn?
Ακολουθήστε το λινκ στα social media και στο σαϊτ της στέγης. Το cryptorave είναι ένα conceptual έργο τέχνης, ένα κοινωνικό πείραμα, που γίνεται πρώτη φορά στην Ελλάδα. Είναι ένα έργο που πραγματοποιείται από τις ομάδες !Mediengruppe Bitnik και Omsk και συμμετέχουν οι Arpanet (ex Drexciya, Dopplereffekt), Amnesia Scanner, Bill Kouligas, Voltnoi και M.E.S.H. Στο πρόγραμμα περιλαμβάνεται, επίσης, μια ειδική παρουσίαση ενός πρότζεκτ των Amnesia Scanner, του AS WiFi, που διευρύνει τη ζωντανή εμπειρία, συνδέοντας τους χρήστες μέσω του Oracle, του στοιχείου τεχνητής νοημοσύνης της μπάντας, και επιτρέποντάς τους να κερδίσουν κρυπτομάρκες, με τις οποίες μπορούν να κατεβάσουν ακυκλοφόρητη μουσική τους. Πρόκειται για ένα πρότζεκτ που συλλαμβάνει το μέλλον της μουσικής, χρησιμοποιώντας αποκεντρωμένες πλατφόρμες στο διαδίκτυο.

Τι μπορούμε να μάθουμε από το Ουτοπία ή U-Turn και πόσο ειδικοί πρέπει να είμαστε για να το παρακολουθήσουμε;
Το Ουτοπία ή U-Turn δεν είναι ένα συνέδριο για ειδικούς ή πώς να κάνεις γρήγορα και εύκολα χρήματα. Είναι διαρθρωμένο σε 4 μέρες-ενότητες, μια εισαγωγή στην τεχνολογία του blockchain και της πολιτικής στην ψηφιακή εποχή, την εφαρμογή της σε κοινωνικό αλλά και σε καλλιτεχνικό επίπεδο και τέλος μια κριτική. Ως μέρος της ενότητας Λέξεις και Σκέψεις της Στέγης προσφέρεται για ένα ταξίδι που περιλαμβάνει τη γνώση, τον προβληματισμό και την κριτική στον κόσμο που ζούμε.