Την περασμένη εβδομάδα έκανα ένα οκταήμερο ταξίδι στην Βοστώνη στο οποίο βρεθήκαμε με τον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη. Την Τετάρτη, τελευταία μέρα, ο Κωνσταντίνος με κάλεσε σε μια εκδήλωση που θα γινόταν προς τιμήν του στο ΜΙΤ, με αφορμή την βράβευση του με το Rolf Nevanlinna Prize πριν ένα μήνα. Την οργάνωσαν οι συνάδελφοί του καθηγητές στο CSAIL (Computer Science and Artificial Intelligence Laboratory) του ΜΙΤ, οι φοιτητές του τμήματος, και φυσικά η πρυτανεία του ΜΙΤ…
Τετάρτη απόγευμα γύρω στις 4, πήγαμε μαζί στο κτίριο και η γραμματέας του ζήτησε να μην κατέβει στο αίθριο που θα γινόταν η εκδήλωση μέχρι να τον ειδοποιήσει…
Λίγα λεπτά πριν αρχίσει η εκδήλωση τον άφησα στο γραφείο του και κατέβηκα στον 5ο όροφο του ΜΙΤ STATA center για να τον περιμένω μαζί με όλους. Ξαφνικά είδα μπροστά μου γύρω στα τριάντα άτομα, φοιτητές, καθηγητές, άνδρες και γυναίκες, να φοράνε περούκες «Κωνσταντίνος Δασκαλάκης». Αμερικανοί, Ινδοί, Κινέζοι , Έλληνες… Πολύ εντυπωσιακό θέαμα, και κυρίως εντελώς εντυπωσιακή ιδέα!
Όταν εμφανίσθηκε ο Κωνσταντίνος όλοι άρχισαν να χειροκροτούν και να ζητωκραυγάζουν, πηγαίνοντας προς το μέρος του για να τον χαιρετήσουν και να τον συγχαρούν. Ο Κωνσταντίνος είχε έναν πολύ θερμό εναγκαλισμό με έναν καθηγητή που και αυτός φορούσε την περούκα. Ήταν ο Peter Shor, ο τελευταίος που πήρε το βραβείο Nevanlinna για το ΜΙΤ πριν είκοσι χρόνια. Το 1998.
Ξαφνικά, μετά από λίγα λεπτά, ένας καθηγητής που φορούσε περούκα «Δασκαλάκης» είπε δυνατά «κυρίες και κύριοι ας ξεκινήσουμε». Όλοι έκαναν κάτι σαν μεγάλο κύκλο γύρω από μια ξύλινη καρέκλα στην οποία ανέβηκε αυτός ο καθηγητής, ο Silvio Micali, αυθεντία στην αποκρυπτογράφηση όπως μου είπε αργότερα ο Κωνσταντίνος. Εικόνα από τον «κύκλο των χαμένων ποιητών». Μίλησε 4-5 λεπτά λέγοντας μεταξύ άλλων ότι «ο “Costis” είναι σπουδαίος επιστήμονας σε παγκόσμιο επίπεδο», και «περιμένω πολύ σημαντικά πράγματα από αυτόν στο άμεσο μέλλον»..
Μετά ανέβηκαν διαδοχικά στην καρέκλα φορώντας περούκα «Κωνσταντίνος Δασκαλάκης» δύο γυναίκες καθηγήτριες, οι οποίες μίλησαν με πολύ θαυμασμό και σεβασμό για τον καθηγητή Δασκαλάκη. «Χαιρόμαστε και είμαστε υπερήφανες που είμαστε συνάδελφοι με αυτόν τον σπουδαίο επιστήμονα». Μόλις τελείωσαν, μια τρίτη γυναίκα, μέσα σε πολλά χειροκροτήματα πήγε και στάθηκε δίπλα από την καρέκλα. «Ευχαριστώ πολύ για το προνόμιο που μου δώσατε σήμερα, να μπορέσω να μιλήσω για έναν τόσο σημαντικό επιστήμονα όπως ο Κωστής Δασκαλάκης, και φυσικά να φορέσω κι εγώ την περούκα “Costis”», είπε ενώ έβαζε και αυτή την περούκα. Αποθέωση. «Ο “Costis” συνδυάζει την εκπληκτική τεχνική δεξιοτεχνία με το σπάνιο χάρισμα να επιλέγει να δουλεύει σε προβλήματα που είναι και θεμελιώδη αλλά και περίπλοκα. Είναι τιμή για το ΜΙΤ αυτό το βραβείο, είναι τιμή που το ΜΙΤ έχει τον “Costis”»… Ήταν η Daniela Rus η διευθύντρια του CSAIL.
Όλοι αυτοί είπαν για την επιστημονική του πορεία, και όλοι αναφέρθηκαν στον «γρίφο του Νας», ως το πρώτο δείγμα γραφής για αυτή την πορεία.
Κατόπιν μίλησαν τέσσερεις φοιτητές, μεταξύ των οποίων ο ένας έλληνας όπως ήξερα από τον Κωνσταντίνο. Αυτοί δεν ανέβηκαν επάνω στην καρέκλα, αφού αυτό για λόγους συμβολικούς και σεβασμού το έκαναν μόνο οι καθηγητές… Μετά έπαιξε ένα βίντεο με τους υπόλοιπους φοιτητές να τον συγχαίρουν και να δηλώνουν τον θαυμασμό τους. «Σε ευχαριστούμε που είσαι δάσκαλός μας», είπε ένας από αυτούς.
Τέλος μέσα σε αποθέωση μίλησε ο Κωνσταντίνος για 5-6 λεπτά. Πολύ σίγουρος, πολύ χαρούμενος, ολοφάνερα ξέρει, καταλαβαίνει, νοιώθει ότι η ήδη πολύ σημαντική πορεία του, είναι ακόμα στην αρχή της.
Έχει πολλά που θα κάνει ακόμα, και το καταλαβαίνει, και δουλεύει όσο δύσκολα μπορεί να φανταστεί κάποιος. Το μέτρο του είναι μόνο να προχωράνε αυτά που έχει στο μυαλό του και όχι οι ώρες που χρειάζονται.
Και φυσικά μία υπέροχη σκηνή ήταν στο τέλος, όταν ο Silvio Micali κλείνοντας την εκδήλωση ζήτησε «σε ένδειξη χαράς και σεβασμού ας πετάξουμε όλοι τις περούκες "Costis Daskalakis" στον αέρα»… και έτσι έγινε…
Στο ταξί για το αεροδρόμιο, σκεπτόμουν όλα όσα θα σκεφτόταν ένας έλληνας, που βρέθηκε σε αυτή την εκδήλωση προερχόμενος από τον "πλανήτη" Ελλάδα…
Από την άλλη βέβαια, ένα από τα κορυφαία εκπαιδευτικά ιδρύματα του κόσμου, τίμησε και είπε «ευχαριστώ» στον Κωνσταντίνο Δασκαλάκη που προέρχεται από την Ελλάδα.
Είναι κορυφαίο παράδειγμα και κίνητρο για όποιον νέο θέλει…
*Το βραβείο Rolf Nevanlinna Prize είναι το πιο σημαντικό μαζί με το Fields για τον χώρο των μαθηματικών. Δίνεται κάθε τέσσερα χρόνια σε επιστήμονες κάτω των σαράντα ετών, και στον Κωνσταντίνο δόθηκε γιατί όπως έλεγε το σκεπτικό: «Μεταμόρφωσε την κατανόησή μας για την υπολογιστική πολυπλοκότητα των θεμελιωδών προβλημάτων των αγορών, των δημοπρασιών, των "ισορροπιών" και άλλων οικονομικών δομών».
15°
