Τι ακριβώς γίνεται στα εργαστήρια σεναρίων στη Νίσυρο;

«Το Μεσογειακό Ινστιτούτο Κινηματογράφου μετά από 20 χρόνια πετυχημένης πορείας οργανώνει και φέτος το ευρωπαϊκό πρόγραμμα ανάπτυξης σεναρίων & κινηματογραφικών σχεδίων, MIF Script 2 Film Workshops», ξεκινάει το Δελτίο Τύπου. Το ΜΙΚ είναι μεγάλη ιστορία για τους ευρωπαίους κινηματογραφιστές, σεναριογράφους, σκηνοθέτες και συγγραφείς: φέτος έγιναν αιτήσεις από 179 σενάρια από 35 χώρες. Διαλέχτηκαν 25 κινηματογραφικά σενάρια και 6 σενάρια τηλεοπτικών σειρών.

Τι σημαίνει «διαλέχτηκαν»; Κατ' αρχάς πάμε στο τι σημαίνει «έγιναν αιτήσεις», αν και είναι αρκετά σαφές ίσως για όλους εκτός από εμένα, που μια ζωή κάνω τις πιο κουλές αιτήσεις («ερμ, έχω ένα σεναριάκι, εμμμ, μήπως να ρίχνατε καμιά ματιά, γκουχ, όταν έχετε ελεύθερο χρόνο;»). Φέτος, επειδή το σενάριο το συν-γράφω για ταινία της Όλγας Μαλέα, την αίτηση την έκανε η ίδια, πολύ επαγγελματικά: γράφεις ένα ωραίο βιογραφικό, όχι μικρότερο ούτε μεγαλύτερο από μια σελίδα. Γράφεις τη σύνοψη του σεναρίου σου σε άλλη μια σελίδα. Μετά γράφεις εκτεταμένη σύνοψη ή αλλιώς treatment, 10-20 σελίδες με τα σημαντικά σημεία του σεναρίου. Αν έχεις έτοιμο το σενάριο, το επισυνάπτεις – όλα αυτά, στα αγγλικά. Αφού τα ετοιμάσεις ωραία-ωραία στα ελληνικά, τα μεταφράζεις ακόμα πιο ωραία στα αγγλικά, τα δίνεις σε κάποιο αγγλόφωνο άτομο να τα τσεκάρει να μην έχεις κοτσάνες μέσα, και τα στέλνεις στο ΜΙΚ.

Σου απαντάνε ότι τους άρεσε, κι ότι θα πάς 15 μέρες σε εργαστήρια σεναρίου στη Νίσυρο, φιλοξενούμενη/ος του ΜΙΚ, για να «δουλέψεις πάνω στο σενάριο». Χοροπηδάς από τη χαρά σου. Επειδή το σενάριο είναι μονόχνοτη διαδικασία, αναρωτιέσαι με ποιον τρόπο θα «δουλέψεις» σε ένα νησί με διακόσιους νοματαίους απάνω σου. Μαθαίνεις ότι είναι «εντατικά» – ο σκηνοθέτης Νίκος Λερός π.χ. μου είπε ότι στο περσινό ΜΙΚ δεν κατάφερε να κάνει ούτε ένα μπάνιο στη θάλασσα. Άλλοι μου είπανε ότι τελείωσαν άξουαλι ολόκληρο σενάριο στη διάρκεια των εργαστηρίων.

Το καταπληκτικό, μετά το σοκ του pitching* στο οποίο επανέρχομαι άμεσα, είναι ότι ενώ στην κανονική σου ζωή είσαι ένα ούφο που σκέφτεται χαρακτήρες και ιστορίες και συμπλοκές μεταξύ τους, στο ΜΙΚ είσαι ΚΑΝΟΝΙΚΟΣ ΑΝΘΡΩΠΟΣ γιατί ΟΛΟΙ είναι σαν κι εσένα, ή χειρότεροι. Όλες οι συζητήσεις είναι για ταινίες, σενάρια, σειρές, σκηνοθέτες, ηθοποιούς και φιλμικά κάδρα. Κανένας δεν μιλάει για πολιτική, ζώδια, τον καιρό ή τα προσωπικά του, αν κάτι από αυτά δεν έχει σχέση με το σενάριο που δουλεύεις αυτή την εποχή, άντε με το σενάριο του διπλανού του. Επειδή κάθε εργαστήριο ασχολείται με 5 projects, βουτάς με τα μούτρα στα σενάρια των 4 συμμαθητών σου όπως κάνουν κι αυτοί με το δικό σου. Η «δασκάλα» στο γκρουπ μας είναι η Anna Sanz Magallon και είναι θεά, λες και ξέρει γιατί οι ήρωές μας κάνουν όλα όσα κάνουν και ποια είναι τα γκομενικά τους εκ γενετής. Οι άλλοι «δάσκαλοι», στα υπόλοιπα γκρουπ, είναι ο Νίκος Παναγιωτόπουλος, ο Δημήτρης Εμμανουηλίδης, η Χριστίνα Λαζαρίδη και ο Jan Fleischer. Στις τηλεοπτικές σειρές (φετινή προσθήκη στο πρόγραμμα του ΜΙΚ) είναι ο Gabor Krigler και ο Michael Sabbe.

Όλα αυτά τα ονόματα σάς λένε πολλά αν είστε σεναριογράφος, σκηνοθέτης ή σχετικός με τις σόου μπίζνες. Τα εργαστήρια, στα αγγλικά όλα, ξεκινάνε στις 9.00 πμ, και κάθε απόγευμα υπάρχει μια ομιλία ή προβολή επίσης μέσα στο θέμα «γράφω σενάρια/σκηνοθετώ κι εγώ όπως όλοι εδώ πέρα». Στο μεσημεριανό κενό πας για μια γρήγορη βουτιά στη θάλασσα, τρως ή δουλεύεις το προτζεκτάκι σου που, επειδή το έχουνε ακούσει με περισσότερο ή λιγότερο ενθουσιασμό οι άλλοι 4 της ομάδας σου μέχρι να τους βγει από το ρουθούνι, δεν σου φαίνεται πια τόσο -άκι. Είναι προτζεκτάρα κανονική, έχει πάρει τα πάνω του.

Το μυστήριο pitching*: Την πρώτη μέρα που είσαι ακόμα λίγο αλλαλουίτα από το ταξίδι/από φυσικού σου, στον Εμποριό μέσα σε μια ωραία αίθουσα με 250 άτομα, σηκώνεσαι, παίρνεις το μικρόφωνο και λες με σταράτα λόγια, όχι τον πόνο σου, αλλά το σενάριο. Το «πετάς» δηλαδή, για τέσσερα λεπτά, στους καθηγητές, επιμελητές και γιατρούς σεναρίων, όπως και στους «συμμαθητές» σου, με όση αυτοπεποίθηση σου βρίσκεται. Ιδρώνεις φρικτά, αλλά άμα γελάσουν οι από κάτω, έχεις κερδίσει πόντους – κι έχεις περάσει καλύτερα, στην τελική, από ότι αν έκλαιγαν με μαύρο δάκρυ.

Ανάμεσα στους «μαθητές» φέτος είναι οι σκηνοθέτες Θοδωρής Παπαδουλάκης, Πέννυ Παναγιωτοπούλου, Παναγιώτης Φαφούτης και Όλγα Μαλέα. Παραγωγοί, μαρκετινίστες, επισκέπτες καθηγητές, διάσημα διεθνή ονόματα, αναλύουν με προσοχή το σενάριό σου στη δροσερή σκιά της Πλατείας Ηλικιωμένης, ή στις επίσης δροσερές αίθουσες του σχολείου, στο Μανδράκι. Η οργάνωση είναι υψηλού επιπέδου. Το ΜΙΚ, «ένας εξειδικευμένος κινηματογραφικός εκπαιδευτικός οργανισμός», ιδρύθηκε το 1998 από τον Γιώργο Καλογερόπουλο κι από τότε έχουν περάσει από αυτό πάνω από 800 δημιουργοί από όλες τις χώρες της Ευρώπης. Μεγάλο ποσοστό των projects υλοποιήθηκαν και τα σενάρια δουλεύονται από την πρώτη τους μορφή ως την τελική για έξι μήνες, μετά τα εντατικά εργαστήρια της Νισύρου.

Η Ελένη Καλογεροπούλου, που έχει αναλάβει την οργάνωση στο νησί, σκοτώνεται για να είναι όλοι ευχαριστημένοι και κανονίζει ραντεβού των δημιουργών με «γιατρούς σεναρίου» ή με καθηγητές.

Τα ξενοδοχεία είναι ωραία, κι επειδή όλοι έχουμε τον ίδιο νταλκά (σενάριό μου/σου/του), κανένας δεν ενοχλεί κανέναν. Ο διπλανός μου από τη μία πλευρά πάει στη θάλασσα στις 7.00 το πρωί και μετά πίνει τον καφέ του στο μίνι-μπαλκονάκι τσιτσιδουάρ (= πουλί στον άνεμο) και καλά κάνει. Ο διπλανός από την άλλη πλευρά είναι δύο αγόρια, που νόμιζα ότι είναι ζευγάρι αλλά τελικά είναι αδέρφια και συζητάνε ΑΤΕΛΕΙΩΤΑ για το σενάριό τους όλη νύχτα, σα κρεβατομουρμούρα. Ο απέναντι στεγνώνει τις πέντε τρίχες του με σεσουάρ, επίσης στις 7.00 πμ – ξυπνάω από του ΓΟΥΟΥΟΥ, τον συναντάω στο πρωινό και το μαλλί του είναι ΧΑΛΙΑ, αλλά έτσι κι αλλιώς κανένας μας δεν ήρθε στο ΜΙΚ για να κοιμηθεί. Για την ακρίβεια, κανείς μας δεν θα κοιμηθεί μέχρι να τελειώσουν τα MFI Script 2 Film Workshops 2018 ή και για κάμποσο καιρό μετά, όσο θα δουλεύουμε τα σενάριά μας, και θα ονειρευόμαστε, νούμερα-ξενούμερα μια (όχι απαγορευτικά απόμακρη...) διεθνή καριέρα. ΓΙΕΣ!

Το ΜΙΚ συνεργάζεται με το Φεστιβάλ Θεσσαλονίκης, το Φεστιβάλ Κινηματογράφου Σόφιας, τις Νύχτες Πρεμιέρας της Αθήνας, το Φεστιβάλ Ελληνικού Κινηματογράφου του Λος Άντζελες, το Balkan Film Fund, Cyprus Film Days, When East Meets West, Connecting Cottbus, Forum Crossroads, forum Sofia Meetings. Υποστηρίζεται από το πρόγραμμα Creative Europe/Media EU, την ΕΡΤ, την ΓΓ Αιγαίου & Νησιώτικης Πολιτικής, Δήμο Νισύρου, Δήμο Ρόδου και Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας. Mediterranean Film Institute, info@mfi.gr, www.mfi.gr