Πολιτισμος

Women Bridging Worlds

Η Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη και η B'Beth Weldon ζωγραφίζουν και γεφυρώνουν με τέχνη και φιλία ηπείρους και διαστήματα.

Στέφανος Τσιτσόπουλος
ΤΕΥΧΟΣ 650
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

Και οι δυο είναι μέλη της Art Committee Board for the United States. Πώς επιτυγχάνεται η προσέγγιση και πώς γεφυρώνεται η μοναδικότητά τους, όταν καλούνται να συμπράξουν και να βρουν συνδετικούς αρμούς των έως τώρα προσωπικών διαδρομών αλλά και του μέλλοντός τους; Πώς τα αναγνωρίσιμα προσωπικά ύφη τους μπορούν να συνυπάρξουν αλλά και ταυτόχρονα η κάθε μια τους, περιφρουρώντας τη ζωγραφική της αυτονομία, θα καταφέρει ταυτόχρονα να συνομιλήσει με την άλλη; Την Παρασκευή 16 Μαρτίου, στον Εικαστικό Κύκλο Sianti, μια ζωγραφική «γέφυρα» θα αναπτύξει υποκειμενικές διαδρομές, μα και ταυτόχρονα θα ενώσει με χρώμα τις διαστάσεις του χώρου, πέρα από τη διάταξη των πινάκων - ακόμα μακρύτερα: καθώς η ταχύτητα ορίζεται από το διάστημα που διανύει το σώμα στη μονάδα του χρόνου, η Βαλυράκη και η Weldon καλούνται να κάνουν υπερβάσεις σκέψης και έργων δομώντας μια άλλη γλώσσα, κοινή για άτομα, χώρες, τόπους και ηπείρους. Περισσότερα από τις ίδιες...

Τόσο διαφορετικές οι δυο σας! Η μία δείχνει να δοξάζει ένα σύμπαν όπου κυριαρχεί η κίνηση, η ταχύτητα, η απεικόνιση της έντασης των τοπίων και των συντεταγμένων του νέου κόσμου. Η άλλη, πιο χαμηλόφωνη, ένας ρυθμός πιο εσωτερικός και μια ένταση πιο υποδόρια. Πώς καταφέρατε να βρείτε τον κοινό τόπο και να συν-εκθέσετε; Και ποιος είναι αυτός, ως περιεχόμενο, έκφραση και, φυσικά, το νόημα αυτής της συνεύρεσης; 
Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη: Ο εικαστικός μας διάλογος ήταν πολύ ενδιαφέρων και εποικοδομητικός από την αρχή της φιλίας μας. Κοινός μας τόπος, η θέση μας στο Art Committee, στο διοικητικό συμβούλιο της United States Sports Academy, και τα έργα μας στη συλλογή του ASAMA Museum. Η τέχνη μας, η ζωγραφική μας, πιστεύω, έχουν την ίδια τάση για ελευθερία, χρωματικά, σχηματικά σε ό,τι έχει να κάνει με το μήνυμα - το ανεικονικό ή το παραστατικό. Η γλώσσα της ζωγραφικής είναι οικουμενική και σχετίζεται με συναισθήματα και τον τρόπο έκφρασης με σημαίνοντα και σημαινόμενα. Με την B’Beth, έχουμε πολλά κοινά στον τρόπο που σκεφτόμαστε, που αντιλαμβανόμαστε τη ζωή, τον τρόπο που εκφραζόμαστε. Αυτό δημιούργησε τη φιλία μας και μας έφερε κοντά σαν καλλιτέχνες και όχι μόνο.
B’Beth Weldon: Κοινός τόπος υπήρξε από την πρώτη στιγμή, τον καθόριζε η ίδια η δημιουργική και ερευνητική μας διάθεση. Πιστεύω σου δίνονται πάντα ευκαιρίες για την οποιαδήποτε συνεργασία με έναν άλλο καλλιτέχνη, του οποίου τη δουλειά σέβεσαι. Δεν είναι τόσο αυτά που μαθαίνεις από τον άλλο, είναι και ο διάλογος που αναπόφευκτα ανοίγεις μαζί του που σε οδηγεί ακόμη παραπέρα. Εγώ και η Μίνα είχαμε ήδη αναπτύξει μια φιλία πριν συνεργαστούμε εικαστικά, κάτι που έκανε αυτή την κοινή εμπειρία ακόμη πιο ενδιαφέρουσα, τη διερεύνηση των ομοιοτήτων και των διαφορών στην καλλιτεχνική προσέγγιση της κάθε μιας και στο αντικείμενο των έργων μας.

© B'Beth Weldon

© Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη

Παρά τις διαφορές στην αντίληψη ως προς το μήκος, το πλάτος και το βάθος του χώρου, άρα και τη γλώσσα απεικόνισης των ιδεών σας, υπάρχει και στις δυο σας μια «μνήμη» ως προς την πράξη- ζωγραφική. Λάθος; Αν ναι, μπορείτε να μου περιγράψετε το γενεσιουργό αίτιο των έργων σας; 
Μ.Π.Β.: Ναι, πράγματι υπάρχει. Η ζωγραφική αμιγώς και όχι το «διακοσμητικό στην Τέχνη» ήταν το ζητούμενο στη δουλειά μου από την αρχή της περιόδου μου στη Σχολή (Ανώτατη Σχολή Καλών Τεχνών) της Αθήνας. Ο δάσκαλός μου Γιάννης Μόραλης μου δίδαξε χρώμα, σύνθεση, σχέδιο, μου έδωσε την αυτοπεποίθηση να μπορώ να εκφράζομαι με όλη την άνεση στα θέματα που με ενδιέφεραν. Αυτό είχε ως αποτέλεσμα να βρω το στίγμα μου ως καλλιτέχνης και να είμαι αναγνωρίσιμη μέσω της δουλειάς μου, κάτι που είναι σημαντικό στην καριέρα κάθε καλλιτέχνη.
B’B.W.: Νομίζω πως όλοι οι καλλιτέχνες περνούν από την ίδια διαδικασία καλλιτεχνικής «ενηλικίωσης», διαβάζεις, μαθαίνεις, αναγνωρίζεις τους κορυφαίους, αντιλαμβάνεσαι τις επιρροές, τα διαφορετικά στιλ, τα ρεύματα που ταιριάζουν σε σένα. Και μετά ενδίδεις στον πειραματισμό, εκφράζοντας το όποιο αντικείμενο μέσα από τη δική σου ματιά, εκφράζοντας αυτό που εσύ νιώθεις. Και ύστερα, όταν κατασταλάξεις στο προσωπικό σου στιλ, μένεις πιστός σ’ αυτό, γιατί αυτό είναι το αληθινό για σένα, ως καλλιτέχνης και ως άνθρωπος.

© Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη

© B'Beth Weldon

Ποια η αναμεταξύ σας σχέση; Γνωρίζεστε από παλιά, ok, μα πόσο καιρό σας πήρε να επικοινωνήσετε ώστε να διασχίζετε μαζί τη «Γέφυρα»; 
Μ.Π.Β.: Είναι πολύ σημαντικό μέσα από μια φιλία με αμοιβαία εκτίμηση και αγάπη, να αναπτύσσεται μια τόσο ωραία συνεργασία που βασίζεται σε παραδοχή και θαυμασμό της τέχνης του άλλου. Η επικοινωνία μας, η γεφύρωση της Τέχνης, η συνεργασία μας είχε ως φυσικό επακόλουθο αυτή την έκθεση και θα επακολουθήσουν και άλλες. Η δουλειά μας έχει πολλά κοινά στοιχεία που από διαφορετικό σημείο αναφοράς συγκλίνουν.
B’B.W.: Απλά συνέβη, ήρθε από μόνο του. Νομίζω και οι δυο αποζητούσαμε μια κοινή συνεργασία. Θαυμάζουμε τη δουλειά η μια της άλλης εδώ και χρόνια και είχαμε αυτόν τον συνεχή, ειλικρινή, υποστηρικτικό διάλογο που απολαμβάνουν οι γυναίκες-καλλιτέχνιδες. Αφήνοντας τη φιλία στην άκρη, είναι πολύ όμορφο να δείχνεις πόσο πραγματικά σέβεσαι τη δουλειά και τον επαγγελματισμό εκείνου με τον οποίο συνεργάζεσαι, κάτι που κάνει την όλη «συνύπαρξη» ακόμη πιο ταιριαστή.

© B'Beth Weldon

© Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη

Πώς «βλέπετε» η μία την άλλη, αν υποθέσουμε, ας πούμε, πως πρέπει η κάθε μια σας να συστήσει την άλλη στους αναγνώστες μας; 
Μ.Π.Β.: Θεωρώ την B’ Beth μια ζωγράφο με έντονη προσωπικότητα με ελεύθερο και ανεξάρτητο πνεύμα και μια ειλικρίνεια που συμπίπτει με τα δικά μου χαρακτηριστικά.
B’B.W.: Η Μίνα είναι μια πολύ δυνατή προσωπικότητα, τόσο ως άνθρωπος όσο και ως εικαστικός. Και πιστεύω πως αυτή τη δύναμη στον χαρακτήρα της τη βλέπεις και στη δουλειά της, στον τρόπο που «επικοινωνεί» τον αθλητισμό και τα ταξίδια. Είναι περιπετειώδης και δημιουργική, έχει απίστευτο ενδιαφέρον σαν άνθρωπος, έχει ακεραιότητα, είναι τολμηρή, αλλά και ευχάριστη και αστεία ταυτόχρονα, με μια αυθεντική αίσθηση του χιούμορ. Και φυσικά, είναι μια υπέροχη φίλη.

Σας καθορίζει ο τόπος που μένετε και κινείστε, οι παραστάσεις που προσλαμβάνετε; Κι αν, Μίνα, έπρεπε να ζωγραφίσεις φύση και τοπία έξω από τα βιομηχανικά περιβάλλοντα, θα χρησιμοποιούσες «γραμμές» της Beth; Κι εσύ, Beth; Θα έμπαινες ποτέ στον πειρασμό να ενδώσεις σε εντάσεις και μητροπολιτικά περιβάλλοντα, όπως αυτά της Μίνας; 
Μ.Π.Β.: Οι προσλαμβάνουσες του κάθε καλλιτέχνη προέρχονται από το περιβάλλον του και τα ερεθίσματα που αντλούνται από αυτό. Ο καλλιτέχνης τα καταγράφει, τα φιλτράρει και τα εκφράζει με ξεχωριστό τρόπο, δημιουργώντας το «στίγμα» του, τον χαρακτήρα του. Η B’Beth είναι ξεχωριστή για τα μπλε της abstract τοπία, όπως το «Clarity», και τις πόλεις της σειράς «Urban», που χαρακτηρίζονται από τις δυναμικές διαγώνιες, που «διασταυρώνονται» με τις δικές μου διαγώνιες στις γέφυρες που δημιουργώ, εικαστικά και συμβολικά.
B’B.W.: Φυσικά και παίζουν ρόλο. Το μεγαλύτερο μέρος της δουλειά μου εμπνέεται από τα ταξίδια μου ή από τις καθημερινές μου στιγμές στο σπίτι μου στην Αλαμπάμα. Τα αντικείμενα της δουλειά σου προέρχονται πρωτίστως από τα δικά σου βιώματα, τις εμπειρίες σου, αυτά που βλέπεις γύρω σου, τον δικό σου κόσμο. Θαυμάζω τόσο τη δουλειά της Μίνας, είναι σαν να βλέπω την πραγματικότητα μέσα από τα δικά της μάτια. Έχει μια ιδιόμορφη δυναμική. Για παράδειγμα, η δουλειά της για τη Νέα Υόρκη, δεν χρειάζεται να ρωτήσεις πού «τοποθετείται» - νιώθεις με την πρώτη ματιά σαν να κάθεσαι εσύ ο ίδιος σε ένα ταξί κολλημένος στην κίνηση της 9ης Λεωφόρου. Οι δικές μου «αστικές» απεικονίσεις, από την άλλη, εμπνέονται σίγουρα από τον καιρό που έζησα στη Νέα Υόρκη, αλλά δείχνουν εντελώς διαφορετικά συναισθήματα, άλλο στιλ, άλλη προοπτική. Δυο διαφορετικοί άνθρωποι «συνομιλούν» με το δικό του ύφος ο καθένας, για το ίδιο μέρος. Και αυτό είναι που το κάνει πιο διασκεδαστικό, να έχεις ως αφετηρία διαφορετικές απόψεις και πηγές για να απολαύσεις έναν απόλυτα κατανοητό κοινό διάλογο.

© Μίνα Παπαθεοδώρου Βαλυράκη

Δείτε πληροφορίες για την έκθεση στο Guide της Athens Voice