Πολιτισμος

MIRfestival 2016: Ό,τι πιο συναρπαστικό συμβαίνει στην πόλη

Ηρώ Παρτσακουλάκη
5’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ

MΙΡfestival 5: Ένα φεστιβάλ πρωτότυπο, επαναστατικό, για την Ευρώπη, το μέλλον, την ελπίδα και το φόβο.

Τo MIRfestival (8-16/12) στην 5η του χρονιά είναι καλύτερο από ποτέ. Χρησιμοποιεί πρωτότυπους χώρους, παρουσιάζει επίκαιρα δρώμενα και ενεργοποιεί το κοινό. Ευρώπη, φόβος, ελπίδα, όνειρο, θέματα που «καίνε» και πολίτες σε εγρήγορση, που προσπαθούν μέσα σε οκτώ μέρες να πιστέψουν ξανά στον άνθρωπο. Αθηναίοι κάθε ηλικίας συμμετέχουν ουσιαστικά στα δρώμενα, από την προετοιμασία και την κατασκευή, μέχρι στην παρουσίαση και η πόλη  γεμίζει θεάματα και  καλλιτέχνες από τη Ελλάδα και το εξωτερικό.

Μυστικές δραματουργίες, γοητευτικές και αόρατες ιστορίες πολιτών της Αθήνας και του κόσμου έρχονται στο φως, μέσα σε σπάνιους χώρους και κτίρια ιστορικής σημασίας, που μεταμορφώνονται και γίνονται σκηνές, έτοιμες να υποδεχτούν καλλιτεχνική δράση.  Με το βλέμμα στην πραγματικότητα, οι  παραστάσεις  του φεστιβάλ «φωνάζουν» ανακάλυψη και οδηγούν από το Τριανόν και τον πολυχώρο –ισμός στο Γκάζι, μέχρι  το ξεχωριστό 14ο Δημοτικό Σχολείο «Δ. Πικιώνης» και την Οικία Σπητέρη/Προβελέγγιου.

Η Χριστιάνα Γαλανοπούλου, επιμελήτρια του προγράμματος, κρυφοκοιτάζει στο μέλλον της σύγχρονης τέχνης επιλέγοντας παραστάσεις που αναδεικνύουν τις πιο σύγχρονες τάσεις στις παραστατικές τέχνες, ανοίγοντας λίγο τη χαραμάδα της σύγχρονης τέχνης προς το ευρύ κοινό. Στόχος των καλλιτεχνών είναι να δείξουν ότι η σύγχρονη τέχνη δεν είναι κάτι απόμακρο που δεν μας αφορά, αλλά αντίθετα, κάτι που μας αφορά βαθιά, μια γενεσιουργός δύναμη που πρέπει να την εμπιστευτούμε.

Επτά καλλιτεχνικά πρότζεκτ ρίχνουν το καθένα το δικό του, διαφορετικό φως στο ζήτημα της ουτοπίας. Ψάχνουν μαζί μας τη σχέση μας με την  πραγματικότητα, στην ιστορία και όσα μπορούμε να διεκδικήσουμε. Την πίστη σε ένα μέλλον, όπως το ονειρευόμαστε. Την πίστη στον άνθρωπο, παρά τις απειλές που παραμονεύουν, κόντρα στη σκοτεινή πλευρά του ανθρώπινου γένους που δεν θέλει πολύ για να επικρατήσει, αλλά ευτυχώς, ακόμα δεν τα έχει καταφέρει.

Η γιορτή ξεκινά με μουσική και τους Someone Who Isn’t Me στις 8 Δεκέμβρη στο Τριανόν. H μπάντα έκανε αισθητή την παρουσία της, πριν λίγο καιρό, με την πρωτότυπη μουσική της για την ταινία Αστέρω, καθώς και με το πρώτο single που γράφτηκε ειδικά για το Chevalier, της Αθηνάς Τσαγγάρη. Στο MIRfestival παρουσιάζουν νέα κομμάτια και είναι μαζί τους η Σtella και ο Coti, για να δώσουν αργότερα τη σκυτάλη στην DJ Agent Mo.

Η αυλαία σηκώνεται με την ισπανική ομάδα El Conde de Torrefiel. Έρχονται από τη Βαρκελώνη με το GUERRILLA (9-10/12), μία παράσταση για την Ευρώπη που αλλάζει ερήμην μας. Για την αθηναϊκή εκδοχή του έργου έχουν επιστρατεύσει 80 Αθηναίους. Το Guerrilla δεν είναι απλώς μια παράσταση, αλλά ένα ραντεβού με την Ιστορία. Μια μαύρη κωμωδία για τον πόλεμο που συμβαίνει υπόγεια μέσα μας και γύρω μας, ενώ όλα δείχνουν ειρηνικά και αναδιαμορφώνεται με νέες ιστορίες σε κάθε νέο σταθμό περιοδείας.

El Conde de Torrefiel© Dan Witz Big Mosh Pit-2007

El Conde de Torrefiel© Dan Witz Big Mosh Pit-2007

Οι μικροί χορευτές της Κρατικής (ΚΣΟΤ) μπαίνουν σε ένα από τα πιο ωραία δημοτικά σχολεία της Αθήνας. Το 14ο Δημοτικό του δήμου Αθηναίων, έργο του Δημήτρη Πικιώνη, γεμίζει παιδική ενέργεια με την Παγωμένη εικόνα (10-11/12) της Παναγιώτας Καλλιμάνη. Η ζωηρή κίνηση των παιδιών μετατρέπεται σε έναν πολύ αργό χορό, σχεδόν σε ακινησία. Οι κινήσεις των σωμάτων μοιάζουν συμπιεσμένες, αποσυντονισμένες, αποσπασματικές, σαν «παγωμένες εικόνες» στο βίντεο. Η περφόρμανς είναι μια βουτιά στον «καρδιακό παλμό» μιας εύθραυστης κοινωνίας, που μας κάνει να αναρωτηθούμε αν μπορούμε να τον αφουγκραστούμε και να αφήσουμε τα παιδιά να μας οδηγήσουν σε νέους γαλαξίες.

Παναγιώτα Καλλιμάνη, Παγωμένη εικόνα, © Marios Vouros

Παναγιώτα Καλλιμάνη, Παγωμένη εικόνα, © Marios Vouros

Από τις μεγάλες παραγωγές και τις σπουδαίες σκηνές, η  Ίρις Καραγιάν κάνει στροφή σε άλλους δρόμους και δοκιμάζει μια περφόρμανς με τα ουσιαστικά και με τα εντελώς απαραίτητα. Το Moving parts  (11, 12 & 13/12) είναι ένα κινητικό σύμβολο που συμβαίνει μέσα σε μια ηχητική εγκατάσταση. Βασικό ερευνητικό υλικό του πρότζεκτ γίνονται τα εγχειρίδια οδηγιών, όπου οδηγίες και κανόνες κατασκευής μίας άγνωστης συσκευής έρχονται σε αντίθεση με την περφόρμανς που βλέπουμε ή αισθανόμαστε στη σκηνή. Όπως συμβαίνει και στη ζωή: οι κανόνες που κατακλύζουν τη ζωή μας εναπόκεινται στη διάθεση του καθένα μας να τους υπακούσει, να τους αγνοήσει, να τους ακολουθήσει πιστά ή να αντιδράσει για να τους ανατρέψει.

Οι Ιταλοί Cosmesi και το PERIODONERO (13/12) παίζουν με το animation και την περφόρμανς. Μια αλληλουχία μαύρων εικόνων σε λευκό φόντο, θυμίζει θέατρο σκιών και φέρνει στην επιφάνεια το παράλογο ενός κόσμου στον οποίο ό,τι μπορεί να πάει στραβά θα πάει, μέχρι που όλα θα φαγωθούν από το σκοτάδι, για να ξαναρχίσουν από την αρχή... Μια μαύρη κωμωδία για μια «μαύρη εποχή» με τις σκιές του παρελθόντος να μοιάζουν με λεκέ από μελάνι, έτοιμος να καταβροχθίσει το λευκό χαρτί.

Cosmesi, PERIODONERO, © Laura Arlotti

Cosmesi, PERIODONERO, © Laura Arlotti

Cosmesi, PERIODONERO, © Laura Arlotti

Τρεις ερμηνευτές με καλυμμένα πρόσωπα, σαν σε όνειρο. Χωρίς ατομικότητα, με μια ανοίκεια αίσθηση και μία μουτζούρα επάνω στο πρόσωπο για να θυμίζει την παραμόρφωση και το παράξενο, απειλητικό ηχοτοπίο με το οποίο ερχόμαστε αντιμέτωποι στα όνειρα. Μοναδικό μέσο έκφρασης το σώμα, που αλλάζει διαρκώς ταυτότητα μέσω της κίνησης. Η χορογραφία της Αγνής Παπαδέλη Ρωσσέτου, «Το βλέμμα και το τέρας» (14, 15 & 16/12), μπαίνει στην οικία Σπητέρη/Προβελέγγιου, ένα σπίτι της δεκαετίας του ’50, κόσμημα του αθηναϊκού μοντερνισμού, για το οποίο η παράσταση είναι ειδικά σχεδιασμένη.

Αγνή Παπαδέλη Ρωσσέτου, Το βλέμμα και το τέρας, © Agni Papadeli Rossetou

Αγνή Παπαδέλη Ρωσσέτου, Το βλέμμα και το τέρας, © Agni Papadeli Rossetou

Οι J & J, ή αλλιώς Jessica Huber & James Leadbitter (aka The vacuum cleaner), θέτουν ερωτήματα. Σε έναν κόσμο όπου ο φόβος είναι το κατεξοχήν όπλο της διεθνούς πολιτικής, με μία ασταθή και υπό κατάρρευση Ευρώπη, γίνεται να δεις μέλλον και να μη φοβάσαι; Το δίδυμο J&J προσπαθεί να απαντήσει με το πρότζεκτ «Η τέχνη μιας κουλτούρας της ελπίδας/The art of a culture of hope» (12-14/12). Στο πρώτο μέρος «Χώρος για την ελπίδα» οργανώνουν workshops και συζητούν με τους πολίτες που συναντούν σε κάθε σταθμό της περιοδείας τους, με στόχο τη δημιουργία ενός συνταγματικού άρθρου που θα διασφαλίζει το δικαίωμα στην ελπίδα. Με έμπνευση  την Ελβετία, όπου αν 100.000 πολίτες υπογράψουν ένα νέο άρθρο, αυτό μπορεί να ενταχθεί στο Σύνταγμα, οι J & J οραματίζονται το κείμενο, που θα διαμορφωθεί μέσα από τις συζητήσεις και τα εργαστήρια με τους πολίτες, να υπογραφεί από τους Ελβετούς πολίτες και να προστεθεί σε ένα Ευρωπαϊκό Σύνταγμα, ανοίγοντας δρόμο για αντίστοιχα άρθρα σε άλλες χώρες.

J & J Jessica Huber & James Leadbitter (aka The vacuum cleaner) © Jessica HuberJ & J Jessica Huber & James Leadbitter (aka The vacuum cleaner) © Jessica Huber Athens 2

J & J Jessica Huber & James Leadbitter (aka The vacuum cleaner) © Jessica Huber

Η δεύτερη δραστηριότητα που οργανώνουν με τίτλο «Τρυφερές προκλήσεις της ελπίδας και του φόβου/Tender provocations of hope and fear» (16/12) αποτελεί μία σειρά από περφόρμανς που κλείνει το φεστιβάλ και καλεί τους θεατές σε ενεργό συμμετοχή. Η μεγάλη γιορτή τελειώνει εκεί με πολλή ελπίδα, ένα ποτήρι κρασί και την εγκατάσταση του Βασίλη Γεροδήμου, που διαμορφώνεται μαζί με το κοινό δίνοντας μορφή στις ιδέες και τις επιθυμίες του καθένα.


Info: MIRfestival, Αθήνα, 8-16 Δεκεμβρίου 2016, www.mirfestival.gr, Fb: MIRfestivalwww.facebook.com/mirfestival.gr

Tριανόν, Κοδριγκτώνος 21 & Πατησίων 101, Πεδίον Άρεως

14o Δημοτικό Σχολείο Αθηνών «Δημήτρης Πικιώνης», Σίνα 70, Λυκαβηττός

 Studio Griffon, Αργολίδος 48 & Λουΐζης Ριανκούρ, Πανόρμου

Οικία Σπητέρη/Προβελέγγιου, Κυκλάδων 8 & Κεφαλληνίας, Κυψέλη

-ισμός Χώρος Τέχνης, Τριπτολέμου & Ευπατριδών 17, Γκάζι

…και γύρω μας στην πόλη