Πολιτισμος

Ευγένιος Σπαθάρης: Τραγούδα καραγκιόζη, τραγούδα

Το 86 ήταν μια χρονιά με πολύ αερογράφο στις εικόνες της και πολύ αέρα στα τραγούδια της.

atk_0452.jpg
Γιάννης Νένες
ΤΕΥΧΟΣ 334
2’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
12440-28278.jpg

Η τηλεόραση, ο Γιώργος Παυριανός, ο Ευγένιος Σπαθάρης, και η Οδύσσεια με μουσικές από τον Δημήτρη Λέκκα και τον Καραγκιόζη - Θερσίτη.

Το ’86 ήταν μια χρονιά με πολύ αερογράφο στις εικόνες της και πολύ αέρα στα τραγούδια της. Η τηλεόραση άρχιζε να παίρνει θάρρητα στις σαλοτραπεζαρίες του κόσμου. Το ραδιόφωνο μόλις είχε πετάξει τα μαλλιά του κάτω κι έτρεχε σαν γυμνός χίπι, ανίδεο, στις ιδιωτικές συχνότητες. Τη mainstream ελληνική μουσική την είχε καταπιεί το μπουζούκι πολυτελείας και οι πρώιμοι κομπιούτορες. Κραουνάκηδες, Σαββόπουλοι, Γερμανοί, Κηλαηδόνηδες, Λιλιπουπολίτες, συσπειρώνονταν σε σχήματα και παρέες, προσπαθούσαν να περισώσουν «μαγνητοσκοπημένη» την ιστορία και την παράδοση που κρατούσαν στα χέρια τους και κινδύνευε να τη μασήσει κάνα βίντεο εκεί που θα έπαιζε, στα καλά καθούμενα. Εκπομπές για το ελληνικό τραγούδι. Συνδυασμοί και σχήματα.

Ο Γιώργος Παυριανός είχε ένα πακέτο ιδέες για στίχους στο μυαλό του που δεν γινόταν να τις γράψει στα περιοδικά που, τότε, ζούσαν μέσα στη γυαλιστερή τους χλίδα. Ήθελε σενάριο, έργο, να στήσει μέσα στην ιστορία τα τετράστιχα, να τα ραδιοσκηνοθετήσει όπως απολαυστικά έκανε στο Τρίτο του Χατζηδάκι και στο Τρίτο Στεφάνι του Ταχτσή. Η παλιά του συνεργασία, περιοδείες σε βουνά, λαγκάδια και νησιά με τον Ευγένιο Σπαθάρη και τον καθοριστικό του εκείνον Καραγκιόζη ξαναζωντάνεψε. Αυτή τη φορά ο Παυριανός ξανάφτιαξε όλη την Οδύσσεια, κείμενα και τραγούδια των ηρώων της, μουσικές από τον Δημήτρη Λέκκα και τον Καραγκιόζη - Θερσίτη, ακόλουθο του Οδυσσέα. Πρότεινε στον Σπαθάρη τηλεοπτική σειρά. Εικοσιπέντε επεισόδια, κάθε φορά και ένας γκεστ τραγουδιστής (η φιγούρα του, σε σκιά) να λέει το τραγούδι του επεισοδίου. Η ΕΡΤ πήρε τη σειρά, χάλασε ο κόσμος με το λαϊκό μύθο και το σουρεαλιστικό χιούμορ της ομάδας. Όλες οι φωνές, αντρικές - γυναικείες, παιγμένες από τον Σπαθάρη με εκπληκτική ευελιξία αστραπιαίων αλλαγών σε ύφος, τόνο, χαρακτήρες και ρυθμό.

«Τραγούδα Καραγκιόζη, τραγούδα» έλεγε ο Οδυσσέας. Καραγκιόζης: «Για πέτα μου σαν πρώτα / ένα κομμάτι κότα / κι ας κάνουμε σεφτέ με σάλτσα και κεφτέ». Η ζωή στην Οδύσσεια κυλούσε ιδανικά. Τριάντα τραγούδια, η Χ. Αλεξίου σαν Τρωαδίτισσα, η Ελένη Δήμου η Λαιστρυγόνα, Αίολος ο Νταλάρας, Σειρήνες η Γιαννάτου, η Πλάτωνος και η Σόνια Θεοδωρίδου, Ήλιος ο Βασίλης Παπακωνσταντίνου, η Δόμνα Σαμίου η Μάνα του Οδυσσέα στον Κάτω Κόσμο (πόσο τέλειο το καστ;), θεά Αθηνά η Αφροδίτη Μάνου, ο Πάριος τραγουδιστής των Φαιάκων, ο τεράστιος Ζαμπέτας Κύκλωπας, η Μαρία Δημητριάδη Καλυψώ…

«Καλυψώ διψώ» έλεγε ο Σπαθάρης Οδυσσέας. 

«Μα το νερό είναι λειψό» απαντούσε ο Σπαθάρης Καλυψώ.

● Και η ζωή κυλούσε στα νερά σαν μυθολογία.

Εικοσιπέντε χρόνια μετά, ο Παυριανός χώθηκε σε αποθήκες και αραχνιασμένα ντέξιον, άνοιξε κουτιά και χτύπησε πόρτες, βρήκε τα χαμένα είκοσι πέντε επεισόδια και, λίγο πριν τα κάψει καμιά ηλιακή καταιγίδα, τα περιμάζεψε, τα έσωσε, τα μοντάρισε σε «ραδιοφωνική σκηνοθεσία» και τα πρότεινε στην ΕΡΤ, για ένα comeback ηχητικής νοσταλγίας, ραδιοφωνικής μυθολογίας και υπέροχων τραγουδιών – τα οποία, αλήθεια, γιατί δεν τα κυκλοφορεί η ΕΡΤ σε cd; Ο γενικός διευθυντής της ραδιοφωνίας Δημήτρης Παπαδημητρίου και η διευθύντρια προγράμματος Μαρίνα Λαχανά ήταν παραπάνω από θετικοί και βοήθησαν να ξεπεραστούν οι γραφειοκρατικές δυσκολίες και να ανέβει (από τις 14/2), στη συχνότητα του Β΄ Προγράμματος, η Οδύσσεια του Θεάτρου Σκιών.

Κι αν πετύχει και την αγαπήσουμε ξανά όπως της πρέπει, μπορεί να ξαναρχίσει να υπάρχει στα ραδιόφωνά μας η ραδιοφωνική σκηνοθεσία και οι παραγωγές από δημιουργούς. Μπορεί να φύγει η τηλεορασίλα και τα έρμαιά της από τις υπενοικιασμένες συχνότητες.

● Μακάρι, να μπει ο Κύκλωπας και να τα κάνει όλα λίμπα εκεί μέσα.

Info: Κάθε μεσημέρι στις 12.30 στο Δεύτερο Πρόγραμμα 103,7 (από 14/2, σε 25 επεισόδια)

panikoval500@gmail.com 

ΕΓΓΡΑΦΕΙΤΕ ΣΤΟ NEWSLETTER ΜΑΣ

Tα καλύτερα άρθρα της ημέρας έρχονται στο mail σου

ΠΡΟΣΦΑΤΑ

ΤΑ ΠΙΟ ΔΗΜΟΦΙΛΗ

ΔΙΑΒΑΖΟΝΤΑΙ ΠΑΝΤΑ

ΔΕΙΤΕ ΕΠΙΣΗΣ

Έχετε δει 20 από 200 άρθρα.