Με αφορμή το καινούργιο του βιβλίο ζητήσαμε από τον εικαστικό, υπεύθυνο της Cheapart και συνιδρυτή του The Art Foundation να μας πει πώς τόλμησε να ξεπεράσει το φόβο τού τι θα πουν οι άλλοι και να τολμήσει να προχωρήσει στο χαοτικό σύμπαν της ελληνικής τέχνης.
Όταν το 1995 ο Γιώργος Γεωργακόπουλος –μία από πιο σοβαρές προσωπικότητες της ελληνικής εικαστικής σκηνής – ίδρυσε μαζί με τον αδερφό του Δημήτρη την Cheapart, η σύγχρονη τέχνη, ειδικά στην Ελλάδα όπου απουσίαζαν και οι υποδομές στήριξής της, θεωρούνταν είδος πολυτελείας, με τα έργα να κοστολογούνται σε δυσθεώρητες τιμές. Η νέα διοργάνωση πρότεινε έργα από φρέσκους και δημιουργικούς καλλιτέχνες σε πολύ προσιτές τιμές. Αμέσως έγινε το πιο πετυχημένο εικαστικό πάρτι της πόλης (κάθε Δεκέμβριο, 15 χρόνια τώρα). Πρόσφατα ο Γιώργος έγραψε και ένα σπαρταριστό «Savoir Vivre για καλλιτέχνες» (κυκλοφορεί από τις εκδόσεις Μελάνι), ένα βιβλίο το οποίο σκανάρει τον καλλιτεχνικό κόσμο με ματιά καθαρή και καυστικό χιούμορ.
Το «Savoir Vivre για καλλιτέχνες» είναι κατάλληλο και για εμάς τους υπόλοιπους; Είναι για όλους, μιας και πρέπει να είμαστε όλοι καλλιτέχνες για να καταφέρουμε να επιβιώσουμε αξιοπρεπώς σε εχθρικά κοινωνικά περιβάλλοντα.
Η λέξη «τζουτζές» κάνει πολύ συχνά την εμφάνισή της στο βιβλίο. Γιατί σας αρέσει τόσο; Η λέξη γελωτοποιός έχει καταλήξει στις μέρες μας να έχει θετική χροιά, προτίμησα τη λέξη «τζουτζές» γιατί περιγράφει καλύτερα το μικρόσωμο γελωτοποιό των αρχόντων.
Η πιο σικ πλευρά της Αθήνας; Για σικ δεν τολμώ πια να μιλήσω, από τις 9 το βράδυ κατεβαίνουν τα ρολά παντού από το φόβο των κάφρων – η Αθήνα είναι η νέα Gotham City. Η άρθρωση και μόνο της λέξης «σικ» φαίνεται στις μέρες μας να αποτελεί έγκλημα καθοσιώσεως (έγκλημα εσχάτης προδοσίας κατά της πατρίδας, του πολιτεύματος και του απλού πολίτη). Τέλος πάντων, η καλύτερη μεριά της Αθήνας είναι εκεί που σου συμπεριφέρονται σαν άνθρωπο και όχι σαν πορτοφόλι.
Στο βιβλίο σας τονίζετε τη σημασία της εξωτερικής εμφάνισης ως σημείο αναφοράς κάθε ανθρώπου. Πείτε μας το πιο δυνατό «εργαλείο» που διαθέτει μια γυναικεία γκαρνταρόμπα. Η δύναμη βρίσκεται στη δυνατότητα να συνδυάζει μια γυναίκα με άνεση και κομψότητα το περιεχόμενο της γκαρνταρόμπας της. «Είσαι κούκλα» – αν σας κολακεύουν με αυτή την έκφραση να είστε επιφυλακτική. Δεν υπάρχουν ούτε αληθινές, αλλά προπάντων ούτε όμορφες κούκλες.
Μια αντρική; Δυο τζιν για να αλλάζουμε, δυο δερμάτινα (ένα χειμωνιάτικο - ένα ντεμί σεζόν), ένα παλτό, ένα αδιάβροχο, ένα διαχρονικό μονόπετο κοστούμι γκρι, μπλε ή μολυβί για κάπως πιο επίσημες εμφανίσεις που να συνδυάζεται με τα τζιν, πουκάμισα και μπλουζάκια, αυτά είναι απαραίτητα. Αθλητικές φόρμες και καδένες παραπέμπουν ευθέως σε νεοκροίσο από την πρώην ΕΣΣΔ και τους ανατολικούς της δορυφόρους, είστε;
Ποια είναι η πιο συνηθισμένη «καταπάτηση» του savoir vivre; Το savoir vivre υπάρχει για να το καταπατούμε όλοι.
Πόσα εγκαίνια μπορεί να αντέξει ένας φιλότεχνος μέσα σε μια εβδομάδα; Πρόκειται για άλυτο μαθηματικό πρόβλημα με βασικές συντεταγμένες τη σωματική ρώμη και την πνευματική ισορροπία του φιλότεχνου. Υπερβολική δόση, πάντως, έδειξαν οι έρευνες ότι οδηγεί σε μόνιμη βλάβη με μόνο αντίδοτο δορυφορικά αθλητικά κανάλια.
Εσείς σε πόσα δηλώνετε το «παρών»; Σε όσα μου επιτρέπει ο χρόνος μου, πάντοτε όμως σε όσα μου συστήνει ο γιατρός. Η υπερβολική δόση μπορεί να σκοτώσει (τη διάθεση).
Τι θα απαντούσατε σε κάποιον που θα σας έλεγε ότι οι χαρακτηρισμοί «βλαχαδεροί», ορεσίβιοι και τσοπάνηδες, που χρησιμοποιείτε για τους νεο-Έλληνες, είναι κάπως ξιπασμένοι; Στην ηλιόλουστη χώρα μας, όπου οι υψηλές θερμοκρασίες ενθαρρύνουν την αναπαραγωγή και την ανάπτυξη των μυγών, «μυγιαζόμαστε» εύκολα. Τι να σου κάνει η φίνα πορσελάνη, όταν στολίζεται από πάνω με το πούρο Αβάνας; Το να είναι κανείς τσοπάνης είναι θέμα επαγγελματικού προσανατολισμού, το να παριστάνει κανείς τον τσοπάνη είναι αξιοθέατο.
Είμαστε σε εγκαίνια και τα έργα του «ποιητή» μάς φαίνονται πολύ «κουλά». Τι κάνουμε μόλις τον δούμε; Έχουμε κάτι ευχάριστο να πούμε, πάντοτε με σεβασμό στο πρόσωπο του καλλιτέχνη. Δεν προσποιούμαστε ότι γνωρίζουμε τα της τέχνης, αν είμαστε άσχετοι. Πιθανόν τα σκουπιδόμπαζα και τα διάφορα πριονίδια και αποκαΐδια που βρίσκονται μπροστά μας να μην είναι κάποιο σημαντικό έργο, αλλά πραγματικά απορρίμματα.
Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ένας γκαλερίστας; Υπομονή και στωικότητα είναι οι απαραίτητες αρετές για να αντέξουν την παρουσίαση υπερφίαλων και άσχετων με την πραγματικότητα σχεδίων καλλιτεχνών, που πιστεύουν ότι όσο πιο φαραωνικά έργα παρουσιάζουν τόσο πιο επαγγελματίες δείχνουν. Τους ευχόμαστε ολόψυχα οι μεγαλύτερες και σημαντικότερες ιδιωτικές και δημόσιες αίθουσες του πλανήτη, αλλά και του σύμπαντος ολόκληρου, να τους ανοίξουν τις πύλες και τα πορτοφόλια τους. Αμήν.
Το πιο συνηθισμένο πρόβλημα που αντιμετωπίζει ο καλλιτέχνης; Αν η γκαλερί που συνεργάζεται πουλήσει έργο για € 70.000, δικαίως παίρνει 50%. Αν όμως ιδρώνει και τον πρήζει για € 700, δικαίως παίρνει από τα τρία το μακρύτερο. Αν είναι να χαρτζιλικώσει κάποιος τον καλλιτέχνη, ας είναι η μαμά του – είναι πιο αξιοπρεπές.
Γιατί ο πρωταγωνιστής που σκιτσάρετε στα ατοπήματα του savoir vivre το οποίο υπογράφετε, έχει το πρόσωπό σας; Γιατί εγώ είμαι ο αμαρτωλός. Τον πρώτο λίθο μάλιστα θα τον ρίξω στον εαυτό μου. Φυσικά θα το πράξω ως περφόρμανς, για να δείξω ότι είμαι αρκούντως σύγχρονος.
Η τέχνη είναι ένα άγνωστο πεδίο, μια terra incognita. Έχεις τολμήσει να κάνεις κάτι που φοβόσουν; Πολλές φορές φοβόμαστε να εκφράσουμε αυτό που θέλουμε, μη τυχόν παρεξηγηθούμε. Οφείλω να πω ότι μόνο αν ξεπεράσουμε αυτούς τους φόβους και τολμήσουμε να προχωρήσουμε, κερδίζουμε το στοίχημα με τον εαυτό μας και με τον κόσμο που μας περιβάλλει. Αν δεν σηκώναμε το ανάστημά μας σχεδιάζοντας την Cheapart 15 χρόνια πριν και παραμέναμε με το φόβο τι θα πει ο ένας και ο άλλος, θα ήμασταν στην αξιοθρήνητη κατάσταση όλων αυτών που έχοντας ιδέες δεν τόλμησαν ποτέ να τις υλοποιήσουν. Ακόμα και το βιβλίο «Savoir Vivre για καλλιτέχνες» θα παρέμενε ένα σχέδιο στο συρτάρι, αν δεν τολμούσα να το παρουσιάσω στο κοινό.
Το ιδανικό πακέτο «μουσική-μπουφές- ποτό» για τα εγκαίνια μιας έκθεσης; Περί ορέξεως κολοκυθόπιτα.
Εγκαίνια που έγραψαν κεφάλαιο στη σύγχρονη αθηναϊκή ιστορία; Χωρίς να θέλω να αγνοήσω πλήθος εγκαινίων σημαντικών και άλλων που έγραψαν ιστορία – προσωπικά το καλύτερο εγκαίνιο και πάρτι που βρέθηκα ήταν το 2001στην έκθεση “I need a hero” στο Κέντρο Τεχνών του Δήμου Αθηναίων, που είχε σχεδιάσει και επιμεληθεί ο Χαράλαμπος Δερμάτης.
14°
