Σχόλιο για τη δημοσιοποίηση από την Ντόρα Μπακογιάννη και τη Φώφη Γεννηματά για την ασθένειά τους και τη μάχη με τον καρκίνο.
Μέχρι πρόσφατα δεν λέγαμε καν τη λέξη. Λέγαμε η «επάρατη νόσος», σαν να θέλουμε να ξορκίσουμε το κακό, ενώ συγχρόνως παραδιδόμασταν στην αναπόδραστη μοίρα: δεν υπήρχε οδός διαφυγής, δεν υπήρχε σωτηρία, υπήρχε μόνο μια καταραμένη αρρώστια που θέριζε ζωές σχεδόν σε κάθε σπίτι. Έπαιρνε συγγενείς και φίλους, γνωστούς και γείτονες, ηλικιωμένους και νέους και καμιά φορά και παιδιά – πώς γίνεται να χτυπάει η «κατάρα» ένα παιδί, πώς μπορεί να γίνεται η ζωή τόσο σκληρή, πώς επιτρέπεται αυτός ο πόνος, πού ήταν, αν υπάρχει, ο Θεός;
Απέναντι σε τέτοια ερωτήματα στέκεται ο καθένας μας μόνος του. Είσαι μόνος σου όταν χάνεται η γη κάτω από τα πόδια σου, όταν η ζωή δείχνει ξαφνικά να φεύγει από τα χέρια σου, όταν το μέλλον στενεύει, γίνεται χρόνος που λιγοστεύει, μια κλεψύδρα που αδειάζει. Είσαι μόνος με αυτό που είπε η Ντόρα Μπακογιάννη: «Δεν είναι ποτέ εύκολο να ακούς πως έχεις καρκίνο». Στο μεταξύ, όμως, έχουμε αρχίσει να νικάμε τον καρκίνο. Αρχίσαμε να τον νικάμε, όταν είπαμε το όνομά του. Όταν πάψαμε να τον κρύβουμε σαν να ήταν ένα στίγμα που μας χώριζε σε τυχερούς και άτυχους, υγιείς και ασθενείς, νικητές και ηττημένους, εκλεκτούς και καταραμένους. Επάρατος; Όχι, καμία κατάρα. Ο καρκίνος είναι μια μάχη. Δεν κερδίζουν όλοι, αλλά όλοι έχουμε παλέψει. Ασθενείς και οι οικείοι τους, αλλά και γιατροί και ερευνητές σε εκατοντάδες εργαστήρια του κόσμου – και να που ο καρκίνος προλαμβάνεται πια με ένα εμβόλιο στον τράχηλο της μήτρας και να που σε δυο τρία χρόνια νέα εμβόλια θα προλαμβάνουν και άλλες μορφές. Ο καρκίνος δεν είναι ανίκητος, μας τρομάζει ακόμη, αλλά τώρα λέμε το όνομά του και μαθαίνουμε, όπως είπε η Ντόρα, να ζούμε μαζί του όταν μας χτυπάει την πόρτα.
«Είναι μια ασθένεια με την οποία μαθαίνεις να ζεις», έγραψε στο μήνυμά της. Αλλά πώς; Ως μαχητής που δεν καταθέτεις ποτέ τα όπλα; Τον ζεις σαν έναν τιτάνιο αγώνα που απαιτεί τεράστια ψυχικά αποθέματα για να πειστείς πως αυτό είναι κάτι άλλο από ένα κρυφτό με τον θάνατο, πως μόνο έτσι μπορείς να αρπαχτείς από τη ζωή για να σου χαριστεί λίγη ακόμη; Όχι, δεν είναι κάθε μάχη μια μεγαλειώδης μάχη ούτε μια απελπισμένη μάχη. Η μάχη βρίσκεται στην πρόληψη, στα άλματα της επιστήμης, στα πρωινά που πήγαινε μόνος του ένας αγαπημένος μου άνθρωπος να κάνει τις χημειοθεραπείες του για να γυρνά κατάκοπος, στις περιοδικές εξετάσεις που ζητά μια φίλη να τσεκάρουμε μαζί και να τις συγκρίνουμε με τις παλαιότερες, στην απόφαση του φίλου να μην μπει στη λογική της πάλης αλλά της συμβίωσης – «μπορεί να με αφήσει, μπορεί και όχι».
Όχι, δεν είμαστε πάντοτε καλά, φοβόμαστε για εμάς και τους αγαπημένους μας, θα παλέψουμε και λέμε τα πράγματα με το όνομά τους.
Τώρα που είπες το όνομά του, μαθαίνεις να ζεις με τον εχθρό σου – «πολλαπλό μυέλωμα, τόσους χτυπάει κάθε χρόνο στην Ελλάδα, σε αυτό το στάδιο είμαι, αυτή είναι η πρόγνωση, θα συνεχίσω να δουλεύω κανονικά, αυτή είναι μια νέα καθημερινότητα». Διαβάζεις το μήνυμα της Ντόρας Μπακογιάννη και ξέρεις πως απηχεί τη σκέψη όλων εκείνων που ευτυχώς έχουν πάψει να βλέπουν απέναντί τους μια «επάρατη νόσο», μια καταραμένη αρρώστια. Ξέρεις ακόμη πως η δημοσιοποίηση και από την Ντόρα Μπακογιάννη και από τη Φώφη Γεννηματά της ασθένειάς τους δεν είναι μόνο μια θαρραλέα πράξη, αλλά και βαθιά και ουσιωδώς πολιτική, αν πολιτική δεν είναι κάτι άλλο από την υπενθύμιση της αξίας της ζωής, από τη σημασία που έχει η φροντίδα της ως υπέρτατου αγαθού. Είναι και μια αναγκαία πράξη, επειδή σπάει τη σιωπή και τα ταμπού όλων των ακατανόμαστων – δεν λέμε τι έχουμε, λέμε ότι είμαστε πάντα καλά, υπάρχουμε μόνον ως υγιείς, στη δημόσια σφαίρα έχει θέση μόνο το σφρίγος.
Όχι, δεν είμαστε πάντοτε καλά, φοβόμαστε για εμάς και τους αγαπημένους μας, θα παλέψουμε και λέμε τα πράγματα με το όνομά τους. Λέμε πως δεν είναι ποτέ εύκολο ν’ ακούς πως έχεις καρκίνο. Και μαζί με τις καλύτερες προγνώσεις, τα καλύτερα φάρμακα, τις ανακουφιστικές θεραπείες, τα νέα εμβόλια mRNA, τον νικάμε.
