Σχόλιο για την επιστροφή του Γιώργου Παπανδρέου στην ηγεσία του ΠΑΣΟΚ.
Αξίζει να το δει κανείς ως σύμπτωμα της κληρονομικής δημοκρατίας. Σαν σήμερα, πριν από σαράντα χρόνια, ο πατέρας σου, ο Βασιλιάς - Ήλιος του σοσιαλισμού α λα γκρέκα, πανηγύριζε τη μεγαλειώδη νίκη του ΠΑΣΟΚ στις εκλογές. Κι εσύ, την ίδια μέρα τέσσερις δεκαετίες μετά, αναρωτιέσαι εάν οι μνηστήρες που διεκδικούν τα απομεινάρια εκείνου του κόμματος θα αποσυρθούν από την κούρσα για να σου προσφέρουν το δαχτυλίδι της διαδοχής. Γιατί ποιος άλλος μπορεί να εγγυηθεί την ενότητα της παράταξης εάν όχι κάποιος που φέρει το βαρύ όνομα του γενάρχη; Ποιος άλλος μπορεί να κάνει τον ήλιο να λάμψει και πάλι;
Δεν είναι ανάγκη να κάνει κανείς τον κόπο και να μπει στο μυαλό του Γιώργου Παπανδρέου για να δει τη θεωρητική σύλληψη της επιστροφής του στην ηγεσία του κόμματος που ίδρυσε ο πατέρας του. Ο ΓΑΠ κάπως έτσι το φαντάζεται. Σαν μια λούπα της ιστορίας και εκείνης της ημέρας, όχι πριν από σαράντα αλλά πριν από δεκαοχτώ χρόνια, που ο Κώστας Σημίτης του προσέφερε το δαχτυλίδι της διαδοχής για να αναμετρηθεί ένας Παπανδρέου, πάλι σε συνθήκες λούπας, με έναν Καραμανλή. Τώρα, ακόμη καλύτερα, θα είχε απέναντί του έναν Μητσοτάκη. Το ’80 θα ήταν εδώ ενωμένο δυνατό. Και ποιος ξέρει; Μπορεί να ήταν και το ΠΑΣΟΚ.
Εντάξει, το σχήμα είναι απλό και χωρίς το απαραίτητο βάθος. Δεν λαμβάνει, ας πούμε υπόψη του, πως όσοι ψηφίζουν τα απομεινάρια του ΠΑΣΟΚ δεν βλέπουν στον Κυριάκο Μητσοτάκη έναν «εφιάλτη», αλλά έναν πρωθυπουργό, τις πολιτικές του οποίου εγκρίνουν σε μεγάλο βαθμό. Η πασοκική δεξαμενή σήμερα είναι τουλάχιστον φιλοκυβερνητική, αν όχι φιλομητσοτακική. Το Κέντρο και οι παλιοί σοσιαλιστές παραμένουν αντι-ΣΥΡΙΖΑ, σε αντίθεση με εκείνο το κομμάτι της λαϊκής Δεξιάς που φλέρταρε αγρίως με τον συριζαϊκό λαϊκισμό και ο Βαγγέλης Βενιζέλος κατήγγειλε ως κρυφή συνιστώσα των ΣΥΡΙΖΑΝΕΛ. Τη Δεξιά πάντως που μνημόνευε ο Ανδρέας Παπανδρέου, ο λαός την έχει ξεχάσει.
Η απροθυμία όμως των μνηστήρων να επαναλάβουν την ιστορία και να δώσουν το δαχτυλίδι στον ΓΑΠ, ακόμη κι εκείνων που ανήκουν στον κύκλο της επιρροής του, όπως ο Χάρης Καστανίδης και ο Παύλος Γερουλάνος, δεν οφείλεται στο γεγονός πως δεν επαναλαμβάνεται το ’80. Δεν είναι ένα παρελθόν που δεν μπορεί να επαναλάβει ο Γιώργος Παπανδρέου, αλλά ένα παρελθόν που δεν μπορεί να διαγράψει. Και είναι το δικό του. Ο ΓΑΠ δεν είναι ο θεόσταλτος, παρθένος και άμωμος γιος του Βασιλιά - Ήλιου, αλλά ο διάδοχος στα χέρια του οποίου το κόμμα έγινε κομμάτια. Είναι ο πρωθυπουργός του Καστελόριζου, αλλά και ο αρχηγός του κόμματος που έφτιαξε γυμναστήριο στην κομματική έδρα, ο new age τουρίστας της Σοσιαλιστικής Διεθνούς και, ναι, ο πρόεδρος του ΚΙΔΗΣΟ - ποια ενότητα μπορεί να εγγυηθεί κάποιος που έφυγε από το κόμμα του πατέρα του για να φτιάξει ένα άλλο κόμμα;
Δεν είναι το παρελθόν του ΠΑΣΟΚ που δεν μπορεί να ζωντανέψει, αλλά το παρελθόν του ΓΑΠ που δεν διαγράφεται. Αν όμως ισχύει αυτό που λέγεται, ότι ο Γιώργος Παπανδρέου περισσότερο απ’ οτιδήποτε άλλο φοβάται τα βιτριολικά σχόλια, ο κίνδυνος για τον ίδιο είναι να επαναληφθεί το παρελθόν ως οικογενειακή σάγκα. Να ανεβεί μια μέρα στο βήμα της Βουλής και, σαν τον παππού του το 1964, να πει «κατέστημεν χλεύη των αντιπάλων μας». Ναι, τότε η ιστορία θα έχει επαναληφθεί. Αλλά θα έχει επαναληφθεί σαν φάρσα.
