Νίκη Κεραμέως: Συνέντευξη υπ. Παιδείας στην ATHENS VOICE- Το νέο ν/σ για την Αναβάθμιση & Αυτονομία του σχολείου– Μόνιμοι διορισμοί, αλλαγές από τον Σεπτέμβριο
«Εκ βάθρων μεταρρύθμιση» χαρακτηρίζει η υπουργός Παιδείας, Νίκη Κεραμέως, τις ρυθμίσεις του νέου νομοσχεδίου για την Αναβάθμιση και την Αυτονομία των σχολείων, σε συνέντευξη που παραχώρησε στην ATHENS VOICE. Η Νίκη Κεραμέως προσδιορίζει τις αλλαγές που έρχονται από τον Σεπτέμβριο στα σχολεία όλων των βαθμίδων, το πώς θα γίνει η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών, την ενίσχυση του ρόλου των διευθυντών και τη δημιουργία συνεργασιών από τα σχολεία, τονίζοντας ότι «οι διαφοροποιήσεις που μπορεί να προκύψουν μεταξύ των σχολείων αποτελούν δείγμα υγιούς λειτουργίας».
Από τον ερχόμενο Σεπτέμβριο τα σχολεία αναμένεται να είναι ανεξάρτητα από το Υπουργείο. Για πρώτη φορά μαθητές θα φοιτήσουν στα πρώτα έξι προτυπα ΕΠΑΛ της χώρας, το νηπιαγωγείο θα δεχθεί όλα τα παιδιά από 4 ετών, ενώ η σεξουαλική αγωγή μπαίνει στα σχολεία μέσω των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων. Ακόμη, στο νομοσχέδιο προβλέπεται ότι οι κληρικοί που μισθοδοτούνται από το Δημόσιο θα είναι πλέον μόνο πτυχιούχοι, ενώ θα υπάρξει μείωση των εκκλησιαστικών ακαδημιών.
«Δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί. Κάνουμε ένα μεγάλο βήμα προς την ενίσχυση της ελευθερίας και της αυτονομίας της σχολικής μονάδας. Πρέπει να δείξουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς μας, τους διευθυντές μας, να τους δώσουμε περισσότερο χώρο να λαμβάνουν πρωτοβουλίες», δηλώνει στην ATHENS VOICE η υπουργός Παιδείας για το νέο νομοσχέδιο και αναφέρεται στον προβληματισμό του Υπουργείου για την αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. «Όλο το διάστημα που συζητάμε για την αξιολόγηση με τους εκπαιδευτικούς υπήρχε μία βασική ανησυχία σχετικά με το ενδεχόμενο να τους αξιολογεί μόνο ένας αξιολογητής. Ακούσαμε και καταγράψαμε τον προβληματισμό αυτό, και για αυτό και προβλέψαμε αξιολόγηση από 3 αξιολογητές».
Σχετικά με την πρόσφατη στάση εργασίας της ΟΛΜΕ την ημέρα διεξαγωγής των εξετάσεων για τα Πρότυπα Σχολεία, η οποία και κρίθηκε παράνομη, η κ. Κεραμέως σχολιάζει ότι προκάλεσε «αλγεινή εντύπωση» και υπογραμμίζει «τα Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία είναι κατεξοχήν αντι-ταξικά σχολεία!».
Επιπλέον, η υπουργός Παιδείας ανακοινώνει μόνιμες προσλήψεις εκπαιδευτικών στη Γενική Εκπαίδευση μετά από 12 χρόνια. «Το ανθρώπινο δυναμικό μας είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε στην εκπαίδευση, και για αυτό πρώτη προτεραιότητά μας είναι να επενδύσουμε σε αυτό για παράδειγμα μέσω διορισμών και επιμορφώσεων».
Διαβάστε ολόκληρη τη συνέντευξη της υπ. Παιδείας, Νίκης Κεραμέως στην ATHENS VOICE
Μετά από μία δύσκολη χρονιά για μαθητές, γονείς και εκπαιδευτικούς, το Υπουργείο Παιδείας κατέθεσε προς δημόσια διαβούλευση ένα νέο νομοσχέδιο που φέρνει αλλαγές από τον Σεπτέμβριο στα σχολεία. Μεταξύ άλλων προβλέπει την αυτονομία των σχολικών μονάδων και την απαγκίστρωσή τους από την κεντρική διοίκηση. Πώς θα μπορέσει ένα σχολείο να αυτονομηθεί μετά από τόσα χρόνια σχεδόν πλήρους ελέγχου των αποφάσεων για τη λειτουργία του από σχολικές επιτροπές και διευθύνσεις του Υπουργείου; Ποια εργαλεία θα δοθούν από τον Σεπτέμβριο και πότε εκτιμάτε ότι ένα σχολείο θα μπορέσει να σταθεί πραγματικά αυτόνομο;
Η χώρα μας έχει ένα από τα πιο υπερσυγκεντρωτικά εκπαιδευτικά συστήματα μεταξύ των χωρών του ΟΟΣΑ με πάνω από 80% των αποφάσεων να λαμβάνεται σε κεντρικό επίπεδο έναντι ποσοστού 35% που αποτελεί τον αντίστοιχο μέσο όρο των άλλων χωρών. Είναι σαφές ότι απαιτείται αλλαγή φιλοσοφίας, καθώς τα στοιχεία είναι αδιάσειστα και καταδεικνύουν ότι όσο μετατοπίζεται το κέντρο λήψης αποφάσεων από το Υπουργείο στο σχολείο, αυτό οδηγεί σε βελτίωση των μαθησιακών αποτελεσμάτων. Πρόκειται για μία εκ βάθρων μεταρρύθμιση, μια συνολική αλλαγή φιλοσοφίας η οποία ξεκινάει άμεσα, από τον Σεπτέμβριο, μέσα από ρυθμίσεις όπως η ελευθερία στις διαδικασίες αξιολόγησης των μαθητών, η αποκέντρωση των εγκρίσεων για προγράμματα, για συνεργασίες, για έρευνες, για πρακτικές ασκήσεις, αλλά και το πολλαπλό βιβλίο. Ειδικότερα για το πολλαπλό βιβλίο ετοιμάζονται προκηρύξεις από Σεπτέμβριο, προκειμένου να έχουμε περισσότερες της μίας συγγραφικές ομάδες για τα βιβλία μας. Έχουμε απόλυτη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς μας, οι οποίοι έχουν διακριθεί για την προσαρμοστικότητά τους, κάτι που φάνηκε και στον εξαιρετικό τρόπο που ανταποκρίθηκαν στην πρόκληση της τηλεκπαίδευσης.
Πόσο εύκολη ή δύσκολη θα είναι η αυτονομία ενός σχολείου εάν τον Σεπτέμβριο, ή αρκετά μετά την έναρξη του σχολικού έτους, η εκπαιδευτική κοινότητα κληθεί και πάλι να λειτουργήσει με τηλεκπαίδευση;
Ο σχεδιασμός μας βασίζεται στη δημιουργία ενός προστατευτικού τείχους ανοσίας. Έχει ήδη εμβολιαστεί ένα μεγάλο μέρος του πληθυσμού, συμπεριλαμβανομένων των συμπολιτών μας που ανήκουν σε ευάλωτες ομάδες, το οποίο ευελπιστούμε να μας επιτρέψει να ελαχιστοποιήσουμε τις επιπτώσεις στην εκπαιδευτική διαδικασία. Σημειωτέον ότι οι εκπαιδευτικοί είναι από τις πληθυσμιακές ομάδες που έχουν ανταποκριθεί μαζικά στον εμβολιασμό (πάνω από το 73% των εκπαιδευτικών έχει ήδη εμβολιαστεί ή έχει κλείσει ραντεβού για εμβολιασμό) και τους ευχαριστούμε θερμά για αυτό. Με αυτά τα δεδομένα, προσβλέπουμε σε μια γόνιμη σχολική χρονιά κατά την οποία θα εφαρμοστούν οι μεταρρυθμίσεις που έχουμε σχεδιάσει για ένα πιο σύγχρονο, πιο ελεύθερο και αυτόνομο σχολείο.
Η ενίσχυση του ρόλου του διευθυντή είναι ανάμεσα στις ρυθμίσεις του νομοσχεδίου. Πώς μπορεί το Υπουργείο Παιδείας να διασφαλίσει ότι δεν θα προκύψουν προβλήματα με υπερεξουσίες; Τι θα γίνει στην περίπτωση που ένας διευθυντής δεν «τρέξει» για τους πρόσθετους ρόλους που καλείται να αναλάβει;
Προχωράμε μια διαδικασία μεγαλύτερης αυτονομίας των σχολικών μονάδων, η οποία συνοδεύεται από ενισχυμένες αρμοδιότητες του διευθυντή, και συνακόλουθη ανάγκη για αυξημένη λογοδοσία. Αφενός προβλέπεται ένα σημαντικό υποστηρικτικό πλαίσιο του Διευθυντή και εντός της σχολικής μονάδας (Υποδιευθυντής, ενδοσχολικοί συντονιστές, μέντορες κτλ) και εκτός (Διευθυντής εκπαίδευσης, σύμβουλοι εκπαίδευσης), αφετέρου προβλέπεται φυσικά αξιολόγηση του Διευθυντή, και σε περίπτωση μάλιστα που ένας Διευθυντής κριθεί ότι δεν ανταποκρίνεται στο ρόλο για τον οποίο έχει επιλεγεί, τότε αντικαθίσταται.
Φοβάστε μήπως η αυτονομία των σχολείων και οι αποφάσεις που λάβουν για συνεργασίες με ΑΕΙ και φορείς, οδηγήσει σε ανισότητες στην παρεχόμενη εκπαίδευση μεταξύ των σχολικών μονάδων;
Θεωρώ ότι δεν πρέπει να είμαστε φοβικοί. Κάνουμε ένα μεγάλο βήμα προς την ενίσχυση της ελευθερίας και της αυτονομίας της σχολικής μονάδας. Πρέπει να δείξουμε μεγαλύτερη εμπιστοσύνη στους εκπαιδευτικούς μας, τους διευθυντές μας, να τους δώσουμε περισσότερο χώρο να λαμβάνουν πρωτοβουλίες. Οι διαφοροποιήσεις μεταξύ των σχολείων που μπορεί να προκύψουν αποτελούν δείγμα υγιούς λειτουργίας. Κάθε σχολική μονάδα έχει τις δικές της ιδιαιτερότητες και κλίσεις. Θέλουμε την πολυφωνία, θέλουμε διευθυντές ενεργούς, ευνοούμε τις πρωτοβουλίες και την ανάδειξη της μοναδικότητας της κάθε σχολικής μονάδας μέσα από αυτές.
Βασικός άξονας του νέου νομοσχεδίου είναι και η αξιολόγηση των εκπαιδευτικών. Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις σε περίπτωση αρνητικής αξιολόγησης; Ποια είναι τα μηνύματα που παίρνετε από την εκπαιδευτική κοινότητα;
Η αξιολόγηση είναι ένας εξαιρετικά αποτελεσματικός μηχανισμός βελτίωσης, ενδυνάμωσης και υποστήριξης των εκπαιδευτικών. Πρόκειται για μία διαδικασία αξιολόγησης η οποία έχει δυο πτυχές: πρώτον την επιβράβευση των αρίστων με μοριοδότηση για την ανάληψη θέσεων ευθύνης (π.χ. για να γίνουν Διευθυντές), και δεύτερον την επιμόρφωση όσων κριθεί ότι χρήζουν βελτίωσης. Όλο το διάστημα που συζητάμε για την αξιολόγηση με τους εκπαιδευτικούς υπήρχε μία βασική ανησυχία σχετικά με το ενδεχόμενο να τους αξιολογεί μόνο ένας αξιολογητής. Ακούσαμε και καταγράψαμε τον προβληματισμό αυτό, και για αυτό και προβλέψαμε αξιολόγηση από 3 αξιολογητές, όλοι εκ των οποίων αξιολογούνται. Εφαρμόζουμε τη βασική αρχή, «όποιος αξιολογεί, αξιολογείται». Έχω την αίσθηση ότι έχει καταστεί σαφές ότι μέσω της αξιολόγησης θα αναδειχθεί ακόμη περισσότερο το έργο των εκπαιδευτικών μας και θα έχουν την ευκαιρία να γίνουν ακόμη καλύτεροι.
Tα Πρότυπα και Πειραματικά Σχολεία σχεδόν διπλασιάζονται από το νέο έτος. Οι εξετάσεις εισαγωγής στα Πρότυπα Σχολεία ολοκληρώθηκαν την Δευτέρα, μετά από την κήρυξη της κινητοποίησης της ΟΛΜΕ ως παράνομης. Γιατί πιστεύετε ότι η ΟΛΜΕ θεωρεί ότι τα συγκεκριμένα σχολεία έχουν «αντιδημοκρατικό και βαθιά τοξικό χαρακτήρα»;
Κάθε άποψη είναι σεβαστή, αν και προκαλεί εύλογα ερωτήματα και αλγεινή εντύπωση η προκήρυξη στάσης εργασίας της ΟΛΜΕ την περασμένη εβδομάδα την ώρα των εξετάσεων εισαγωγής στα Πρότυπα Σχολεία. Ήταν χρέος μας να προστατεύσουμε τους μαθητές μας και υποψηφίους για εισαγωγή στα Πρότυπα σχολεία, όπως και τους υποψηφίους μας πριν από 2 εβδομάδες στις Πανελλαδικές εξετάσεις όπου και τότε είχε προκηρυχθεί απεργία που θα εμπόδιζε τη διεξαγωγή των εξετάσεων, και για αυτό και προσφύγαμε στη Δικαιοσύνη. Τα Πρότυπα και Πειραματικά σχολεία είναι κατεξοχήν αντι-ταξικά σχολεία! Είναι εξαιρετικά δημόσια σχολεία στα οποία μπορεί να φοιτήσει οποιοσδήποτε ανεξαρτήτως του οικονομικού ή κοινωνικού του υπόβαθρου. Και βοηθούν καθοριστικά στη διάχυση βέλτιστων εκπαιδευτικών πρακτικών σε όλα τα δημόσια σχολεία της χώρας. Θα σας δώσω ένα παράδειγμα: μέχρι σήμερα λειτουργούν εκπαιδευτικοί όμιλοι μόνο στα Πρότυπα και τα Πειραματικά. Με το νέο νόμο που βρίσκεται σε διαβούλευση, προβλέπεται η λειτουργία ομίλων πλέον σε όλα τα σχολεία της χώρας.
Από τον Σεπτέμβριο εκπαιδευτικοί καλούνται να αποκτήσουν και νέους ρόλους, τόσο σε ό,τι αφορά την αυτονομία των σχολείων, όσο και στη διεξαγωγή των Εργαστηρίων Δεξιοτήτων. Προβλέπονται προσλήψεις για τη νέα σχολική χρονιά;
Το ανθρώπινο δυναμικό μας είναι ό,τι πολυτιμότερο έχουμε στην εκπαίδευση, και για αυτό πρώτη προτεραιότητά μας είναι να επενδύσουμε σε αυτό για παράδειγμα μέσω διορισμών και επιμορφώσεων. Ξεκινήσαμε πέρυσι με τους πρώτους 4.500 μόνιμους διορισμούς στην ιστορία μέσω ΑΣΕΠ στην ειδική αγωγή. Και συνεχίζουμε φέτος με τους πρώτους μόνιμους διορισμούς στη γενική εκπαίδευση μετά από 12 χρόνια. Ταυτόχρονα προχωράμε με οριζόντιες επιμορφώσεις σε οτιδήποτε νέο εισάγεται στα σχολεία: για παράδειγμα αυτή την εποχή τρέχει επιμόρφωση για τα εργαστήρια δεξιοτήτων που θα εφαρμοστούν από τον Σεπτέμβριο στα σχολεία.
Τι αλλάζει από τον Σεπτέμβριο στα σχολεία;
Ο Σεπτέμβριος θα βρει τα σχολεία μας με αρκετές σημαντικές βελτιώσεις. Αρχής γενομένης από το Σεπτέμβριο, πολλές από τις τομές που δρομολογήσαμε το τελευταίο διάστημα, θα πάρουν «σάρκα και οστά». Θα αναφερθώ επιγραμματικά σε μερικές εξ αυτών, όπως είναι η φοίτηση στο νηπιαγωγείο για όλα τα παιδιά από τεσσάρων ετών και η καθολική εισαγωγή των αγγλικών, μέσω δραστηριοτήτων, στο νηπιαγωγείο. Επιπλέον, από φέτος ξεκινά η καθολική εφαρμογή των «Εργαστηρίων Δεξιοτήτων του 21ου αιώνα» σε όλα τα νηπιαγωγεία, δημοτικά και γυμνάσια της χώρας. Στόχος είναι τα παιδιά να αποκτήσουν ήπιες δεξιότητες, ψηφιακές δεξιότητες και δεξιότητες ζωής (κριτική σκέψη, ενσυναίσθηση, επίλυση προβλημάτων κτλ) μέσα από θεματικές όπως ο σεβασμός στο περιβάλλον, η εκπαιδευτική ρομποτική, η σεξουαλική αγωγή, ο εθελοντισμός, η επιχειρηματικότητα και η οδική ασφάλεια. Από φέτος θα λειτουργεί σχεδόν διπλάσιος αριθμός Πρότυπων και Πειραματικών Σχολείων, ενώ ιδρύσαμε και τα πρώτα 6 πρότυπα ΕΠΑ.Λ. στην ιστορία της χώρας. Διαμορφώνουμε νέα προγράμματα σπουδών στη γενική εκπαίδευση, προχωρούμε σε οριζόντιες επιμορφώσεις εκπαιδευτικών, ενώ από φέτος εφαρμόζεται και η ελάχιστη βάση εισαγωγής και το παράλληλο μηχανογραφικό. Έχουν γίνει πολλά, θα συνεχίσουμε και με άλλες πρωτοβουλίες για να δώσουμε στα παιδιά μας περισσότερο και καλύτερα εφόδια για το μέλλον τους.
Η μεταρρύθμιση για την Εκκλησιαστική Εκπαίδευση έχει ως στόχο τη συνολική αναβάθμιση της εικόνας του κλήρου. Πλέον θα μιλάμε για πτυχιούχους ιερείς. Θα υπάρξει ρύθμιση για το μάθημα των θρησκευτικών στα σχολεία; Τι προβλέπεται για τις Ανώτατες Εκκλησιαστικές Ακαδημίες;
Ο τέταρτος πυλώνας του νομοσχεδίου για την «Αναβάθμιση του Σχολείου και την Ενδυνάμωση των Εκπαιδευτικών» που βρίσκεται σε διαβούλευση αφορά στην ουσιαστική αναβάθμιση της εκκλησιαστικής εκπαίδευσης. Δύο από τις βασικές τομές είναι οι ακόλουθες:
Πλέον κληρικοί μισθοδοτούμενοι από το Δημόσιο θα είναι μόνο απόφοιτοι μεταδευτεροβάθμιων σχολών ή ΑΕΙ. Δεν θα αρκεί - όπως ισχύει μέχρι σήμερα - να είναι απόφοιτοι π.χ. πρωτοβάθμιας εκπαίδευσης.
Το νομοσχέδιο προβλέπει και εξορθολογισμό των Ανώτατων Εκκλησιαστικών Ακαδημιών: από 4 λειτουργούσες σήμερα, προβλέπεται η σύμπτυξή τους σε 2.
Το νομοσχέδιο δεν περιλαμβάνει καμία ρύθμιση για το μάθημα των Θρησκευτικών.
12°
