Oι κακομαθημένοι

Κάθε λεπτό κάθε ημέρας είμαστε στο έλεος των συμπολιτών που ακόμα δεν έχουν καταλάβει ότι η «κοινωνία» είναι κάτι που δυστυχώς έχει και υποχρεώσεις και παραχωρήσεις. Ότι εκτός από τα ευχάριστα, έχει και εκείνα τα δυσάρεστα που είναι απαραίτητα για να μπορεί να λειτουργεί ένα σύνολο ανθρώπων με διαφορετικά επιμέρους συμφέροντα, διαφορετική καλλιέργεια και διαφορετική νοημοσύνη.

Ο λόγος που δεν το έχουν καταλάβει, συνήθως δεν οφείλεται (χωρίς να μπορεί να αποκλειστεί και αυτή η πιθανότητα) στην ελαττωματική εγκεφαλική λειτουργία. Οι άνθρωποι αυτοί δεν είναι απαραίτητα χαζοί, με την έννοια ότι δεν αποκλείεται να μπορούν να λύσουν δύσκολα προβλήματα μαθηματικών, να σχεδιάσουν πολύ ωραίες κατοικίες και να γράψουν ωραία τραγούδια. Δεν είναι χαζοί με τον τρόπο που ένα αυτοκίνητο που τρέχει σε αγώνες drag δεν είναι σακαράκα αλλά, αφού δεν μπορεί να στρίψει, στον δρόμο είναι πιο άχρηστο κι από μια σακαράκα. Είναι χαζοί κοινωνικά.

Είναι κακομαθημένοι.

Είναι ψυχολογικά ανεπαρκείς να αντιληφθούν ότι οι ίδιοι δεν είναι το κέντρο του κόσμου και ότι οι επιθυμίες τους δεν μπορεί να είναι κοινωνικές προτεραιότητες. Από κοινωνικής άποψης είναι βρέφη που απαιτούν να απολαμβάνουν, χωρίς να αισθάνονται καμία απολύτως υποχρέωση σε οποιαδήποτε δυσάρεστη παραχώρηση.

Κι αυτοί είναι το μεγαλύτερο πρόβλημα όχι μόνο στη χώρα αλλά στη Δύση ολόκληρη.

Άνθρωποι οι οποίοι, αδιαφορώντας πλήρως (ή ασυγχώρητα πολύ) για την πραγματικότητα, όχι απλώς διαμαρτύρονται ζητώντας ο γάιδαρος να πετάξει, όχι απλώς δρουν μόνο για να κάνουν το κέφι τους, αλλά απαιτούν και από όλους τους υπόλοιπους να εξυπηρετήσουν αδιαμαρτύρητα το κέφι αυτό.

Πάρτε για παράδειγμα τις καταλήψεις.

Οι φορολογούμενοι δίνουν ένα σκασμό λεφτά, λεφτά που τα έχουν δουλέψει και τους λείπουν, για να μπορούν να πηγαίνουν σχολείο όλα τα παιδιά χωρίς να χρειάζεται να πληρώνουν δίδακτρα. Προφανώς αυτό δεν κάνει την Παιδεία δωρεάν (καμία υπηρεσία δεν είναι δωρεάν), αλλά διασφαλίζει ότι θα πάνε σχολείο ακόμα και τα παιδιά που οι οικογένειές τους δεν έχουν την οικονομική δυνατότητα να «τα σπουδάσουν».

Μπορεί το σύστημα να είναι γεμάτο ελαττώματα, αλλά όποιος δεν προσγειώθηκε στον πλανήτη χθες ξέρει πως έχουν περάσει μόλις λίγες δεκαετίες από τότε που η οικονομική κατάσταση καθόριζε απολύτως όχι απλώς την εξέλιξη ενός μαθητή, αλλά ακόμα και την ίδια του τη δυνατότητα να είναι μαθητής. 

Η οργανωμένη κοινωνία, λοιπόν, έλυσε αυτό το πρόβλημα και πια η ιδιότητα του μαθητή δεν εξαρτάται από το πορτοφόλι του μπαμπά και της μαμάς (ναι, φυσικά εξαρτώνται πολλά άλλα πράγματα, αλλά σίγουρα λιγότερα από όσα παλιότερα).

Στην Ελλάδα, τις τελευταίες τρεις δεκαετίες, η ιδιότητα του μαθητή εξαρτάται απολύτως από τις ορέξεις κάποιων «μαθητών» ή των καθοδηγητών τους. Τις τελευταίες τρεις δεκαετίες η ιδιότητα του μαθητή εξαρτάται από τις ανάγκες για χαβαλέ κάποιων «συμμαθητών» ή τις ανάγκες για αντιπολίτευση.

Σχολεία καταλαμβάνονται «γιατί έτσι» ή (ακόμα χειρότερα, όπως χειρότερη είναι κάθε υποκρισία) με «αιτήματα» που κάνουν τον τετραγωνισμό του κύκλου να μοιάζει πιθανός. Από αιτήματα κατασκευής αιθουσών για τις οποίες απαιτούνται μερικά δισεκατομμύρια (βγάζει το λεφτόδεντρο) μέχρι υποδείξεις για το εξοπλιστικό πρόγραμμα (ή, για να το πω πιο σωστά, «υποδείξεις ανηλίκων για το εξοπλιστικό πρόγραμμα»). Η λίστα έχει από όλα. Και συνήθως καταρτίζεται από ανθρώπους που γράφουν τη λέξη «αιτήματα» «ΑΙΤΙΜΑΤΑ».

Και το χειρότερο δεν είναι αυτό.

Το χειρότερο είναι πως αυτή η διάθεση για χαβαλέ και κομματοσκυλίσια αντιπολίτευση θεωρείται δικαίωμα των μαθητών. Όχι μόνο από τους ίδιους που μεγαλώνουν νομίζοντας πως μπορούν να κάνουν τα πάντα χωρίς συνέπειες (αναγνωρίζω βέβαια πως οι ψυχολόγοι και οι ψυχίατροι κάπως πρέπει να ζήσουν), αλλά και από μεγάλους. Από μεγάλους που είτε με θλιβερό τρόπο προσπαθούν να κολακέψουν τη νεότητα μπας και πάρουν κάτι από το σφρίγος της (ανταλλάσοντάς το με το μυαλό) είτε χρησιμοποιούν τους κακομαθημένους (και, λόγω ηλικίας, εντελώς επιπόλαιους) πιτσιρικάδες για να ικανοποιήσουν το αρρωστημένο πάθος τους για εξουσία και ιδεολογική ηγεμονία.

Κι έτσι, κάτι το οποίο σε μια κοινωνία στοιχειωδώς σοβαρή θα έπρεπε να είναι αδιανόητο, δηλαδή μερικοί τινέιτζερς να εμποδίζουν την εκπαιδευτική διαδικασία, στην Ελλάδα γίνεται δικαίωμα που βρίσκει υπερασπιστές γονείς, βουλευτές, δημοσιογράφους και φυσικά τους συνδικαλιστές της ΟΛΜΕ που ξέρουν καλά ότι καμία ευκαιρία για μισθό χωρίς δουλειά δεν πρέπει να πηγαίνει χαμένη.

Κακομαθημένα παιδιά πουλούν το νταβατζιλίκι τους στη δημόσια περιουσία, με τους αρμόδιους για την προστασία της είτε να σιγοντάρουν είτε να «καταδικάζουν» απρόθυμα και μόνο στα λόγια. Κακομαθημένα παιδιά που μεγαλώνοντας θα γίνουν οι κακομαθημένοι νέοι που βάζουν το ποτάκι τους πιο πάνω από ζωές και μετά κακομαθημένοι μεγάλοι που θα φωνάζουν «δεν φοράω μάσκα», «όχι στους περιορισμούς», και άλλα δήθεν αγωνιστικά που συμπυκνώνονται στα δυο πιο αντικοινωνικά και κακομαθημένα συνθήματα στην ιστορία των συνθημάτων: το «είμαστε ρεαλιστές, ζητάμε το αδύνατο» και το «τα θέλουμε όλα και τα θέλουμε τώρα».

Έτσι, χωρίς υποχρεώσεις, με απόλυτη αδιαφορία για τις συνέπειες και με τον εαυτό τους στον κέντρο ενός σύμπαντος που έχει φτιαχτεί για να υπηρετεί τις ορέξεις τους. Σαν Αντώναροι και σαν Λιάκοι που δηλώνουν (τάχα γενναίοι, αλλά ξέροντας ότι οι γνωριμίες μας θα φροντίσουν για την καλύτερη δυνατή νοσηλεία μας) ότι δεν πρόκειται να συμμορφωθούν με όποιο μέτρο κρίνουν ανάξιο συμμόρφωσης.

Φίλες, φίλοι και οι υπόλοιποι, οι καταλήψεις και η πανδημία (και ακόμα περισσότερο ο συνδυασμός τους) δίνουν μια καλή εικόνα του πόσο καταστροφικοί μπορεί να είναι για μια κοινωνία οι κακομαθημένοι συμπολίτες. Αυτοί που νομίζουν ότι οι νόμοι και οι κανόνες είναι μόνο για τους άλλους και τινάζουν προγράμματα εκπαίδευσης στον αέρα για λίγο χαβαλέ ή για ένα κομματικό χειροκρότημα. Αυτοί που αρνούνται να ζοριστούν λίγο στερούμενοι το ποτάκι στους στην πλατεία, ακόμα κι αν αυτό το μικρό τους ζόρι μπορεί να σώσει ζωές. Αυτοί που πια το έχουν παρακάνει. Και μπράβο τους.