Βαθιές ανάσες ελευθερίας

Πέφτει κόσμος και ντουνιάς από τα σύννεφα μετά τη δημοσίευση της γλαφυρής, αν και ασαφούς, συζήτησης μεταξύ των κκ Παππά και Μιωνή. Σιγά τα ωά. Αυτά συμβαίνουν και στις καλύτερες των οικογενειών. Όταν έχεις την κυβέρνηση, μπορεί να σου ανοίξει η όρεξη να δοκιμάσεις και την εξουσία. Με όλα της τα αξεσουάρ. Τι κι αν είσαι δεξιός ή αριστερός; Η ηθική δεν κληρονομείται. Ή την έχεις ή δεν την έχεις, αλλά και, όταν την έχεις, μπορεί και να τη χάσεις. Ειδικά όταν βγαίνουν πολλά λεφτά και το μαγαζί υπόσχεται τη διαιώνιση της ισχύος. 

Γι' αυτό η φιλελεύθερη δημοκρατία διαθέτει θεσμικά αντίβαρα, κατά το δυνατόν αδιάβατα από τις πολιτικές παρατάξεις, ώστε να μη χάνεται ο έλεγχος. Να μην μπορεί η κάθε ηγετική πολιτική ομάδα να αλώνει το κράτος και να το θέτει στη δική της υπηρεσία. Ή τουλάχιστον να μην υπερβαίνει τα εσκαμμένα, μιας και η διαφθορά δεν λείπει από τη δημοκρατία. Γι' αυτό και οι δικτάτορες, είτε με εθνικιστικό είτε με σοσιαλιστικό προσωπείο, δήλωναν «επανάσταση» και λόγω του επαναστατικού δικαίου καταργούσαν κάθε δημοκρατικό ελεγκτικό θεσμό που τους ενοχλούσε. Κάτι ήξεραν.

Ο Φράνκο, ο Παπαδόπουλος, ο Βιδέλα ή ο Πινοσέτ δεν είχαν πρόβλημα να ασκούν ωμή βία στο όνομα του έθνους ή του θεού που τους είχε «διορίσει». Οι κομμουνιστές όμως, που ήθελαν να φαίνονται και δίκαιοι, ονόμαζαν τη δικτατορία τους «λαϊκή δημοκρατία», μιας και αυτούς τους είχε δήθεν διορίσει ένας άλλος θεός, ο «λαός». Στο όνομα αυτής της ντεμέκ δημοκρατίας, στη Σοβιετική Ένωση σε εξαφάνιζαν, στην Κίνα σου έκαναν «πολιτιστική αναμόρφωση», στην Καμπότζη σε καθάριζαν αν φορούσες γυαλιά και στην Κούβα σε έκλειναν σε στρατόπεδο αν ήσουν ομοφυλόφιλος. Στη Βόρειο Κορέα κανείς δεν ξέρει ακόμα και σήμερα τι γίνεται. Εκατομμύρια νεκροί και εκτοπισμένοι στο όνομα ενός άλλου κόσμου που δυστυχώς ήταν εφικτός. Του κόσμου της δουλείας. Εχθρός όλων αυτών η φιλελεύθερη δημοκρατία.

Στην Ελλάδα όμως έχουν φάει τέτοια χλεύη και τόσο φτύσιμο ο φιλελευθερισμός και η σύγχρονη κοινωνία των ανοικτών θεσμών, που οι όποιες αποκαλύψεις για δράση κυβερνητικού παρακράτους συνήθως περνάνε στο ντούκου, αφού προκαλέσουν έναν κάποιο τηλεοπτικό θόρυβο. Οι πολίτες ή ο λαός έχουν άλλες ως κύριες έγνοιες. Την επιβίωση ή τον πλουτισμό. Όταν μάλιστα μια fake υπόθεση κλείνει άπραγη, πολλοί μιλούν για συγκάλυψη. Δεν τους απασχολεί και τόσο η διαδικασία, η δημοκρατία.

Χάρη όμως στους δημοκρατικούς θεσμούς που κάποιοι ευπατρίδες φρόντισαν να υπάρχουν οι επίδοξοι εξουσιαστές δεν τα κατάφεραν. Δεν κατάφεραν να ελέγξουν την ενημέρωση με τις 4 τηλεοπτικές άδειες πανελλαδικής εμβέλειας που επιχείρησαν. Αλλά ούτε και να σπιλώσουν την τιμή δύο τέως πρωθυπουργών και μιας πλειάδας πολιτικών τους αντιπάλων με κάτι κουκουλοφόρους «μάρτυρες» που κάτι άκουσαν για τροχήλατες βαλίτσες. Το τέλος του δήθεν μεγαλύτερου σκανδάλου όλων των εποχών, του σκανδάλου Novartis, ήταν άδοξο. Ένα φιάσκο για την αριστερά που νόμισε ότι όλα μπορούν να γίνουν στο μιλητό, με την πολιτική βούληση, το κληρονομικό «ηθικό πλεονέκτημα» και έναν Ρασπούτιν. Ακόμα και να μπουν άνθρωποι στη φυλακή χωρίς στοιχεία. Αρκεί να είναι πολιτικοί αντίπαλοι. Σκευωρία λέγεται;

Δεν υπάρχει λόγος να αναλωθούμε σε ιστορικά γεγονότα για να δούμε το ηθικό πλεονέκτημα της αριστεράς εκεί όπου κυβέρνησε και εξουσίασε. Το 2020 αυτά είναι γνωστά και στο νηπιαγωγείο. Κατανοώ την τεχνητή πολιτική όξυνση ή τα παραπειστικά επιχειρήματα προς πολιτικό όφελος. Κατανοώ ακόμα και την κατευθυνόμενη δημοσιογραφία, όταν όλοι λίγο πολύ την έχουν χρησιμοποιήσει. Ακόμα και τα κατάπτυστα fake news που κάνουν θραύση την εποχή του internet, παγκοσμίως. Εκλέγουν ακόμα και πλανητάρχη. Αλλά αυτή η εμμονή να βρούμε κάτι, έστω και ψευδομαρτυρία, για τη σύζυγο του πρωθυπουργού ώστε να πλήξουμε τον ίδιο με ξεπερνάει. Όχι για αριστερούς αλλά για τον κάθε πολίτη, για τον κάθε άνθρωπο. Ποιο ηθικό και ποιο πλεονέκτημα, ρε παίκτες μου. Αν χρειάζεται κάπου η ηθική είναι για να θέτει όρια στους στόχους και τα μέσα.

Αν η συμπολίτευση θελήσει να επενδύσει πολιτικά στις όποιες αποκαλύψεις Μιωνή θα έχει κάνει πολιτικό ατόπημα. Αν υπάρχουν παράνομες πράξεις να επιληφθεί η δικαιοσύνη, μέχρις εκεί. Η δημοσιογραφία φυσικά και θα κάνει τη δουλειά της, άλλη καλή και άλλη κακή. Αν κάτι απομένει για τους θεσμούς είναι να φροντίσουν να γίνουν πιο διαφανείς αλλά και πιο ανοξείδωτοι ώστε να μη χρειάζονται οι παράνομες μαγνητοφωνήσεις για να μαθαίνουν οι πολίτες κάτι από τα σκοτεινά έργα και τις πονηρές ημέρες της κάθε κυβέρνησης.

Ο κόσμος που ακολουθεί σήμερα το ΣΥΡΙΖΑ δεν θα αλλάξει γνώμη από τις ιστορίες με τα «μαγαζιά» και τις σκευωρίες, έστω και αν ξέρει ότι είναι αληθείς. Ο κόσμος από το βαθύ ΠΑΣΟΚ, τη λαϊκή δεξιά ή τη ριζοσπαστική αριστερά που σήμερα συγχρωτίζεται γύρω από τον κύριο εκπρόσωπο της αριστεράς έχει δυσανεξία στη ΝΔ, στην κεντροδεξιά, στον φιλελευθερισμό ή απλά στον Μητσοτάκη. Μπορεί να μην είδε καλύτερες μέρες από την αριστερά, αλλά είναι πεπεισμένος ότι ο «νεοφιλευθερισμός» και η ελεύθερη οικονομία επιβουλεύονται την ελευθερία και το πορτοφόλι του. Ως εκ τούτου μπορεί και να νιώθει υπερήφανα που οι αριστεροί δεν είναι τελικά και τόσο αθώοι.

Οι κοινωνικές δυνάμεις που συσπειρώνει σήμερα ο ΣΥΡΙΖΑ έχουν δυσανεξία στην πρόοδο και κοιτούν με νοσταλγία προς τα πίσω. Η σύγχρονη κοινωνία που έρχεται τους φοβίζει και η αριστερά είναι η άμυνά τους. Γι' αυτό και οι επικλήσεις στο παρελθόν, στο «βρώμικο 89» ή στον εμφύλιο. Πολλοί αδύναμοι πολίτες φοβούνται ότι όλα θα γίνουν κάποια στιγμή ιδιωτικά και ανταγωνιστικά, κυρίως η υγεία και η παιδεία, και αυτοί θα βρεθούν εκτός. Τα πολιτικά μαγαζιά, η λαϊκή ανομία, η αναξιοκρατία, το «δώσε στο παιδί ένα πτυχίο», το «έχω δικό μου άνθρωπο», «η σύνταξη στα 50» που επί πολλά χρόνια υποστηρίχτηκαν από όλο το πολιτικό φάσμα είναι το παλιό αποκούμπι τους, που βλέπουν να υποχωρεί και ανησυχούν. Αυτά όμως είναι τα λάβαρα που σήμερα σηκώνει η αριστερά. Η αριστερά υπόσχεται ως μέλλον το ίδιο παρελθόν, αλλά με δικαιοσύνη. Πτωχός, ανίκανος πλην έντιμος. Θα έχει πάντοτε κοινό.

Γι' αυτό σαρωτικές αλλαγές τώρα. Η πολιτική ηγεμονία δεν κατακτάται από τα σφάλματα ή τα άπλυτα του άλλου, αλλά από τις πολιτικές εφαρμογές αυτού που τολμά. Εφαρμογές, όχι λόγια και διακηρύξεις. Η πρωτοβουλία ανήκει στον Μητσοτάκη. Ή θα κάτσει να φθείρεται και να χασομερά με γελοίες αποκαλύψεις ή θα σαρώσει με τις αλλαγές του τα πάντα μπαίνοντας στη θέση του οδηγού της κοινωνίας. Μαγαζιά τέτοιους είδους, τέλος, κλειστά.

Τώρα είναι η ευκαιρία όπου η διαχείριση της πανδημίας έχει ανεβάσει το image της χώρας διεθνώς και τα χρήματα πέφτουν από το ελικόπτερο. Γιατί να μη γίνει η Ελλάδα ένας ψηφιακός παράδεισος της εργασίας από απόσταση; Γιατί να μη γίνει ένας κόμβος πανεπιστημιακής και τεχνικής εκπαίδευσης στα Βαλκάνια και την Ανατολική Μεσόγειο; Ένα μεγάλο ιατρικό κέντρο; Ο προορισμός των Ευρωπαίων συνταξιούχων; Μια ευρωπαϊκή μπουτίκ αγροτικών προϊόντων; Μια λοκομοτίβα της μεταποίησης; Τι θα λέγατε για μια Αθήνα πολιτιστική πρωτεύουσα της Ευρώπης;

Η ευκαιρία που έχουμε είναι τόσο ξεκάθαρη που δεν χρειάζεται καμιά ιδιαίτερη τόλμη. Οι λαϊκιστές, τα συνδικάτα, οι παλιοί «μαγαζάτορες» θα αντισταθούν αλλά είναι πολιτικά πλέον τόσο αδύναμοι. Ο καυγάς με όλους αυτούς είναι χάσιμο χρόνου. Διαφάνεια, σοβαρός διάλογος και εφαρμογή. Αρκεί να μη γίνονται λάθη που δίνουν λαβές για απαξίωση και φαλκιδεύουν τον στόχο. Θες να κάνεις αυστηρά πρότυπα σχολεία με εξετάσεις κλπ. Να τα κάνεις, αλλά να έχεις ενημερώσει το κοινό περί τίνος πρόκειται, να έχει «κάνει τα κουμάντα του».

Άκουσα τον πρωθυπουργό της χώρας Κυριάκο Μητσοτάκη στο Διεθνές Διαδικτυακό Συνέδριο για τα «Ανθρώπινα Δικαιώματα στο Εργασιακό Περιβάλλον» να λέει […] «Όλοι οι άνθρωποι γεννιούνται ελεύθεροι και ίσοι στην αξιοπρέπεια και στα δικαιώματα»… «Δεν υπάρχει ανάπτυξη χωρίς κοινωνική αρμονία την οποία μόνον ο αλληλοσεβασμός εξασφαλίζει. Όπως δεν υπάρχει και παραγωγή δίχως συνεργασία των εργαζομένων, ανεξάρτητα από φύλο, χρώμα, γλώσσα, θρησκεία, σεξουαλικό προσανατολισμό και ταυτότητα φύλου. Αυτή, θα έλεγα, είναι η πυξίδα στον δρόμο του 21ου αιώνα!».

Αυτά θα έλεγα εγώ είναι όσα περιμένουν οι πολίτες να γίνουν πράξη, εδώ και τώρα. Ας κάνουμε τα επόμενα τρία χρόνια έναν ιστορικό σταθμό μεταμόρφωσης της Ελλάδας. Με ασφάλεια για όλους και ειδικά για τους πιο ευάλωτους. Με ίδια δικαιώματα για όλους. Με σύνεση, πρόγραμμα και αποφασιστικότητα. Η δημοκρατία λειτουργεί όταν αποδίδει, γιατί μόνο τότε ο κόσμος αντιλαμβάνεται την αξία της. Όταν εγγυάται και προωθεί την ισονομία, την πρόοδο και την ευημερία. Χάσαμε ως χώρα τόσο χρόνο ψάχνοντας τον ολοκληρωτισμό που μας ταιριάζει. Είναι καιρός για βαθιές ανάσες ελευθερίας.