Συνέντευξη με την Λίνα Μενδώνη για το κίνημα Support Art Workers, το Μητρώο καλλιτεχνών, τις επιχορηγήσεις, το Φεστιβάλ & τους Δεληβοριά, Ξαρχάκο, Κεφαλογιάννη.
Συναντηθήκαμε Κυριακή βράδυ στο γραφείο της στον πέμπτο όροφο της οδού Μπουμπουλίνας, τηρώντας όλες τις υγειονομικές προφυλάξεις. Μια πολύ μικρή ομάδα συνεργατών της ήταν εκεί, όπως κάθε βράδυ. Γιατί η υπουργός Πολιτισμού, το ξέρουν και οι εχθροί της, δεν έχει αργίες ούτε ωράρια. Δουλεύει άοκνα, δίχως παράπονα. Ακόμα και σε συνθήκες δύσκολες λόγω της πανδημίας, ακόμα και με τον θόρυβο από τις φωνές που τον τελευταίο καιρό υψώνονται εναντίον της. Ακόμα κι όταν όλοι, ταραγμένοι από το άγχος ή τον φόβο της επόμενης μέρας, σωπαίνουμε πια, επειδή πέρασε η ώρα. Κλείνοντας τη βαριά πόρτα της εισόδου πίσω μου μετά από ώρες, αυτό σκεφτόμουν, «αύριο είναι Δευτέρα και έχει πολλά ακόμα να τελειώσει».
Κυρία υπουργέ, θα ήθελα να ξεκινήσουμε με κάτι προσωπικό. Σας στενοχωρεί όλος αυτός ο θόρυβος και η έντονη κριτική που σας ασκούν το τελευταίο διάστημα;
Όλοι ζούμε σε μια πρωτόγνωρη κατάσταση. Από τις 12 Μαρτίου βρεθήκαμε να πρέπει να αντιμετωπίσουμε ένα γενικό lockdown με όλες τις συνέπειες, προσωπικές και επαγγελματικές. Επομένως, όλοι είμαστε ιδιαίτερα φορτισμένοι. Ο χρόνος χάθηκε. Συνήθειες δεκαετιών άλλαξαν. Ξέρετε, προσωπικά, παρά τα όσα ακούγονται, εγώ έχω μάθει να δέχομαι την κριτική. Ναι, κάποιοι με κατηγορούν. Κάποιοι άλλοι δεν το κάνουν. Ο καθένας έχει δικαίωμα να κρίνει. Όμως, ο κρίνων είναι αυτομάτως και κρινόμενος, όπως όλοι.
Αυτό που ακούγεται περισσότερο είναι ότι δράσατε καθυστερημένα και όχι επαρκώς.
Μέσα στα οριζόντια μέτρα του Μαρτίου περίπου 45.000 εργαζόμενοι στον χώρο του Πολιτισμού εντάχθηκαν στο επίδομα των 800 ευρώ και σε μια σειρά από υποστηρικτικά μέτρα. Αυτό που με στενοχωρεί είναι το άδικο της υπόθεσης! Να επιμένουν ότι δεν ελήφθησαν μέτρα άμεσα. Στις 2 Απριλίου ανακοινώσαμε ένα νέο πακέτο μέτρων 15.000.000 ευρώ που αφορά αναπτυξιακές δράσεις. Για να βρεθούν αυτοί οι πόροι το Υπουργείο Οικονομικών διέθεσε 10.000.000 ευρώ. Καταλαβαίνετε ότι αυτά δεν γίνονται σε μια μέρα. Μέχρι να ολοκληρωθεί η διαδικασία προηγήθηκαν αρκετές μέρες διαβουλεύσεων. Και το πετύχαμε μετά από δική μου παράκληση στον πρωθυπουργό να υπάρξει ενίσχυση του προϋπολογισμού μας, για αναπτυξιακές δράσεις. Ανταποκρίθηκε ακαριαία. Στη συνέχεια, εξοικονομήσαμε άλλα 6.000.000 ευρώ από επιπλέον ανακατανομή του προϋπολογισμού του Υπουργείου, άρα μιλάμε για ένα σύνολο 21.000.000 ευρώ. Με αυτά τα τελευταία χρήματα θα καλυφθούν, για παράδειγμα, οι οριζόντιες επιχορηγήσεις που θέλουμε να δώσουμε στις ΑΜΚΕ (περίπου 2.500.000) που είναι εγγεγραμμένες στο Μητρώο του υπουργείου και είναι ενεργές. Πώς, λοιπόν, δεν κάναμε αρκετά;
Πολλοί άνθρωποι που εργάζονται στον Πολιτισμό και έχουν άμεσο πρόβλημα επιβίωσης έμειναν απ' έξω. Το Υπουργείο Πολιτισμού δεν έχει θεσμικό πλαίσιο που να του επιτρέπει να δίνει επιδόματα. Αυτό το λέω πολλές φορές και ξέρω ότι κάποιοι δυσαρεστούνται που το ακούν. Όμως, δεν είναι θέμα δικής μου επιλογής ή βούλησης. Αυτό που κυρίως αναδείχθηκε με την πανδημία είναι το δομικό πρόβλημα της τεράστιας ποικιλομορφίας εργασιακών σχέσεων στον χώρο του Πολιτισμού. Γι’ αυτό κι ένα οριζόντιο μέτρο δεν μπορεί να καλύψει όλες τις υποπεριπτώσεις. Λάβαμε αιτήματα και διαμαρτυρίες, ακούσαμε ανθρώπους, προσαρμοστήκαμε και εξακολουθούμε να προσαρμοζόμαστε. Συμπεριλάβαμε, θυμίζω, στις επιδοτήσεις των 800 ευρώ και εργαζόμενους που σταμάτησαν να δουλεύουν από τις 15 Φεβρουαρίου.
Υπάρχουν όμως κι εκείνοι που δεν πρόλαβαν να υπογράψουν συμβάσεις για το καλοκαίρι.
Θέλω να κάνω σαφές το εξής: Εμείς εισηγούμαστε τη διεύρυνση των μέτρων. Δεν τα αποφασίζουμε μόνοι μας. Έχουμε άριστη συνεργασία με τα υπουργεία Εργασίας και Οικονομικών στον βαθμό που μπορούν να μας καλύψουν. Μας άκουσαν και κατάλαβαν τα προβλήματα. Γι’ αυτό και πρόσθεσαν ως κριτήριο, σε επόμενη φάση, το εποχικό επίδομα του 2019, ώστε να αυξηθούν οι κατηγορίες εκείνων που εντάχθηκαν στα 800 ευρώ. Υπήρξαν και νέες διαμαρτυρίες. Έτσι, αυξήσαμε την περίμετρο να χωρέσουμε κι άλλους. Την προηγούμενη Πέμπτη ανακοίνωσα ένα νέο μέτρο για να ενταχθούν και όσοι, από 1η Ιουνίου 2019 μέχρι 1η Μαρτίου 2020, έχουν 50 ημερομίσθια ή 6 ημερομίσθια τον μήνα.
Οι επικριτές σας ήθελαν να προσπαθήσετε περισσότερο, να διεμβολήσετε την κρατική μηχανή προκειμένου να πετύχετε κι άλλα για τους καλλιτέχνες.
Μακάρι να πετύχω περισσότερα. Κάνουμε το μάξιμουμ. Όταν άκουσα ότι και τα 6 ημερομίσθια είναι πολλά, έκανα καινούργια συνεννόηση με το Υπουργείο Εργασίας. Μας άκουσαν ξανά, και έχουμε ανοίξει νέο γύρο συζήτησης, ώστε να επιτευχθεί το καλύτερο δυνατόν. Να πω εδώ ότι από την ποικιλομορφία των συμβάσεων προκύπτει πολύ έντονο το πρόβλημα της αδήλωτης εργασίας. Γι’ αυτό αποφασίσαμε να συγκροτήσουμε το Μητρώο των καλλιτεχνών και δημιουργών στο Υπουργείο Εργασίας και στο οποίο καλούμε καλλιτέχνες και τεχνικούς του Πολιτισμού να εγγραφούν. Καταλαβαίνετε τη σημασία του Μητρώου για την καταπολέμηση της αδήλωτης εργασίας. Στην πραγματικότητα δεν ξέρουμε σήμερα πόσοι επαγγελματίες ενεργοποιούνται στον Πολιτισμό. Εικάζουμε από έρευνες ότι είναι περίπου 100.000.
Μία από τις κατηγορίες εναντίον σας είναι ότι δεν λύσατε αυτά τα προβλήματα τα πολλά χρόνια που ήσασταν Γενική Γραμματέας.
Ο Γενικός Γραμματέας υπηρετεί πάντοτε την πολιτική του υπουργού. Εισηγείται αλλά δεν αποφασίζει. Ούτε έχει προσωπικές στρατηγικές και πολιτικές. Επιτρέψτε μου όμως να αναρωτηθώ κι εγώ γιατί όσοι σήμερα φωνάζουν για το πρόβλημα δεν φρόντισαν να το διορθώσουν από τον Ιανουάριο του 2015; Γιατί δεν το διόρθωσαν τεσσερσήμισι χρόνια που ήταν στην κυβέρνηση; Γιατί δεν έφτιαξαν μητρώα; Γιατί δεν περιόρισαν την αδήλωτη εργασία;
Το πρόβλημα των οριζόντιων μέτρων που καλύπτουν εφάπαξ αποζημιώσεις είναι ότι δεν λύνουν το πρόβλημα της επόμενης μέρας. Τι θα γίνει μετά, κυρία υπουργέ; Πώς θα βοηθηθούν οι καλλιτέχνες;
Γι’ αυτό λέμε ότι τα αναπτυξιακά μέτρα είναι πολύ σημαντικά. Για παράδειγμα, το Κέντρο Κινηματογράφου θα πάρει επιπλέον της τακτικής του επιχορήγησης άλλα 2.800.000 ευρώ (στο σύνολο κοντά στα 6.500.000 ευρώ) για την ενίσχυση ντοκιμαντέρ, ταινιών μικρού μήκους και animation. Αυτό το ποσό ακριβώς το πρόβλημα της επόμενης μέρας προσπαθεί να λύσει. Θα πρέπει, πάντως, όλοι να λάβουμε υπόψη ότι το κράτος αυτή τη στιγμή δεν έχει έσοδα. Λεφτόδενδρα δεν υπάρχουν. Είμαστε όλοι σε δυσχερή θέση. Αυτό θα πρέπει να γίνει κατανοητό. Δεν μπορείς να δίνεις συνεχώς παραπάνω σε όλους, όσο κι αν το θέλεις. Χωρίς έσοδα στην κρατική μηχανή, πού θα βρεθούν τα επιπλέον χρήματα στο Υπουργείο Οικονομικών για να μας τα διαθέσει;
Ωστόσο, ο χορός των δυσαρεσκειών και οι φωνές του κινήματος Support Art Workers δυναμώνουν. Τι σκέφτεστε να κάνετε γι’ αυτό;
Θα πω ότι έχει μεγάλη σημασία με πόσο καλή πρόθεση ακούς τον συνομιλητή σου. Βγήκαν πολλοί και φώναξαν. Βγήκαν επίσης άλλοι με πολύ λογικές φωνές και προτάσεις. Το Μητρώο πολλοί καλλιτέχνες το χαιρέτησαν θετικά. Μην ξεχνάμε ότι εμείς θίξαμε επίσημα το θέμα της αδήλωτης εργασίας. Μέχρι σήμερα δεν αναφερόταν κανείς σε αυτό.
Σοβαροί άνθρωποι του χώρου τονίζουν την ανάγκη να γίνουν κι άλλες διορθωτικές κινήσεις προκειμένου να αντέξουν οι σκηνές τον χειμώνα που έρχεται. Όπως, για παράδειγμα, μείωση του ΦΠΑ, μείωση στις ασφαλιστικές εισφορές, στη φορολογία, στον ΕΝΦΙΑ κ.λπ. Κάποιοι πιστεύουν ότι δεν πιέζετε αρκετά για όλα αυτά.
Πώς το ξέρουν ότι δεν πιέζω; Πώς το ξέρουν ότι η υπουργός δεν είναι σε συνεχή συνεννόηση με τα συναρμόδια υπουργεία; Κι αυτό τεκμαίρεται από τους ίδιους τους υπουργούς, τον κ. Σταϊκούρα και τον κ. Βρούτση, που δημόσια έχουν δηλώσει ότι, από την πρώτη στιγμή, συνεχώς τους ζητάω. Βεβαίως και τα έχω θέσει όλα σε κυβερνητικό επίπεδο. Και πρέπει να πω ότι στα φορολογικά θέματα υπάρχει σοβαρό πρόβλημα του Υπουργείου Οικονομικών, διότι αυτού του είδους οι ρυθμίσεις προσκρούουν σε συνεννοήσεις προηγούμενων ετών, με τους θεσμούς. Είναι αφελής όποιος πιστεύει ότι η υπουργός Πολιτισμού θα δηλώσει τη συμπαράστασή της με το να βγει δημόσια και λέγοντας πόσο προσπαθεί.
Νομίζετε ότι είναι λάθος να το λέτε αυτό;
Η κυβέρνηση λειτουργεί συντονισμένα ως ομάδα, με έναν πρωθυπουργό που εξαντλεί όλες τις δυνατότητες. Ο υπουργός Πολιτισμού οφείλει να λύνει τα θέματα της δικής του αρμοδιότητας στο εύρος του θεσμικού του πλαισίου. Προφανώς, επιδιώκει να λύνει θέματα μαζί με άλλα υπουργεία, αλλά ούτε βγαίνει να το φωνάζει, ούτε αρνείται να αναγνωρίσει τις δυσκολίες των συναδέλφων του. Θα πω, επίσης, ότι ανεξάρτητα με ό,τι έχει κάνει ή θα κάνει το κράτος στο μέλλον, όλα εξαρτώνται από την ατομική μας ευθύνη. Εάν τα πράγματα συνεχίσουν να πηγαίνουν καλά, τότε είναι βέβαιο ότι το ποσοστό 40% πληρότητας των παραστάσεων μπορεί να γίνει 45 ή 50%. Καταλαβαίνετε τη διαφορά και το όφελος που θα προκύψει.
Επιχορηγήσεις: Είπατε ότι θα διπλασιάσετε τις ετήσιες επιχορηγήσεις του θεάτρου από το 1.000.000 στα 2.000.000. Κάποιοι, ωστόσο, μιλούν για τεχνητό διπλασιασμό.
Ας ρωτήσουν την κ. Μουντράκη, πρόεδρο της Επιτροπής Θεάτρου, και την κ. Γαλανοπούλου, πρόεδρο της Επιτροπής Χορού, να το επιβεβαιώσουν. Το 2019 το θέατρο επιχορηγήθηκε με 1.000.000 ευρώ. Οι επιχορηγήσεις του χορού το 2019 ήταν περίπου 400.000. Το 2020 προγραμματίσαμε 1.000.000 για το θέατρο και 630.000 για τον χορό. Λόγω της πανδημίας επιχορηγούμε με 2.000.000 το θέατρο και με 1.000.000 τον χορό. Τα χρήματα θα δοθούν γρήγορα, τις επόμενες εβδομάδες, διότι για πρώτη φορά βγήκαν τόσο γρήγορα οι προκηρύξεις, ήδη από τον Ιανουάριο. Επίσης, διευρύναμε τη χρονική περίοδο για την παρουσίαση των παραστάσεων.
Εάν οι επιχορηγούμενοι δεν προλάβουν, παρόλα αυτά, να είναι συνεπείς;
Θα καταθέσουν ένα εναλλακτικό παραδοτέο έργο, ψηφιακό, εκπαιδευτικό ή άλλο, το οποίο θα μπορούν να το χρησιμοποιήσουν και εκείνοι και εμείς. Οι επιστολές μου προς τις γνωμοδοτικές επιτροπές λένε ρητά ότι καμιά επιχορήγηση δεν θα ζητηθεί πίσω λόγω των εξαιρετικών συνθηκών.
Μήπως αυτές οι διευκολύνσεις μπορεί να σημαίνουν ότι ενδέχεται να μη δοθούν επιχορηγήσεις το 2021 για το θέατρο και τον χορό;
Αυτό πάλι από πού προκύπτει; Από πουθενά. Προφανώς και θα δοθούν κανονικά οι επιχορηγήσεις το 2021.
Πνευματικά δικαιώματα: Πολλοί δημιουργοί λένε ότι εάν ήταν λυμένο το θέμα εγκαίρως θα μπορούσαν τουλάχιστον να επιβιώσουν. Και ότι χάθηκε πολύτιμος χρόνος μέχρι την αδειοδότηση της ΕΔΕΜ.
Το θέμα είναι ανοιχτό εδώ και δεκαετίες. Το γεγονός ότι δεν έχει λυθεί δείχνει μια παθογένεια στον χώρο. Η πάγια θέση της κυβέρνησης είναι ότι τα πνευματικά δικαιώματα είναι ιδιωτική υπόθεση των δημιουργών. Το κράτος δεν πρέπει να παρεμβαίνει, όπως ακριβώς και σε όλα τα ευρωπαϊκά κράτη. Σύμφωνα με τον νόμο, η ΕΥΕΔ, ο προσωρινός διαχειριστικός φορέας, έχει ζωή ως τις 6 Ιουνίου 2020. Από την πρώτη στιγμή, λίγες μέρες αφότου ανέλαβα τον Ιούλιο του 2019, είπα στους εκπροσώπους της ΕΔΕΜ ότι, σύμφωνα με τον νόμο, θα έπρεπε να καταθέσουν μελέτη βιωσιμότητας για να αδειοδοτηθούν, όπως ακριβώς ισχύει για όλους τους οργανισμούς συλλογικής διαχείρισης. Η μελέτη κατατέθηκε τελικά στις 3 Φεβρουαρίου του 2020. Στις 7 Φεβρουαρίου είχαν αδειοδοτηθεί.
Ήταν απαραίτητη αυτή η μελέτη ή ήταν ένα εμπόδιο που έθετε το υπουργείο για τους δικούς του λόγους;
Έτσι ορίζει ο νόμος. Κανένας υπουργός δεν είναι πάνω από τον νόμο. Η αναφορά ότι η Μενδώνη έβαζε εμπόδια είναι αστεία. Κάποιοι θεωρούσαν ότι δεν ήταν απαραίτητη η μελέτη βιωσιμότητας. Δεν μπορώ να ξέρω γιατί. Η κοινή υπουργική απόφαση ολοκληρώθηκε την περασμένη Παρασκευή και ολοκληρώθηκε και η διαβούλευση για τη μεταφορά δραστηριοτήτων της ΕΥΕΔ στην ΕΔΕΜ. Η απόφασή μου είναι στο Υπουργείο Οικονομικών για συνυπογραφή. Παράλληλα, έχω δώσει εντολή –και το ξέρουν– στον προσωρινό διαχειριστή να προχωρήσει ταχύτατα σε διανομές. Σήμερα υπάρχουν στην ΕΥΕΔ 1.400.000 ευρώ ονοματισμένα σε δικαιούχους, άμεσα εισπρακτέα. Και μέχρι το τέλος Μαΐου θα προλάβει να διανείμει επιπλέον 1.000.000 ευρώ. Σύνολο 2.400.000. Θέλω να βοηθήσω όσο μπορώ. Με αφορμή την οικονομική ενίσχυση που ζήτησε η ΕΔΕΜ, ψάχνουμε να βρούμε τρόπους να βοηθήσουμε τους Οργανισμούς Συλλογικής Διαχείρισης, σύννομα, συλλογικά και επί ίσοις όροις. Τέλος, επειδή πιστεύω ότι τα προβλήματα των δημιουργών θα ήταν πολύ λιγότερα εάν ομονοούσαν, θα πάρω μια πρωτοβουλία που ίσως αποδώσει καρπούς. Έχω μιλήσει με δημιουργούς και θα προσπαθήσω να φέρω στο ίδιο τραπέζι τόσο την ΕΔΕΜ όσο και την Αυτοδιαχείριση. Είναι προς όφελος όλων να τα βρουν και να δημιουργηθεί ένας και μόνο οργανισμός συλλογικής διαχείρισης.
Και ο Φοίβος Δεληβοριάς εκφράστηκε δημόσια δηλώνοντας τη βαθιά του απογοήτευση για το τοπίο που διαμορφώθηκε.
Εγώ χαίρομαι που ο Φοίβος Δεληβοριάς έχει αναλάβει τη μουσική σε παράσταση του Εθνικού Θεάτρου, που θα δούμε φέτος στην Επίδαυρο.
Φεστιβάλ Αθηνών: Είναι ασφαλές, τελικά, να γίνουν παραστάσεις στην Επίδαυρο και στο Ηρώδειο; Πιστεύετε ότι με πληρότητα 40% θα βγουν οικονομικά οι παραγωγές; Και τι θα γίνει με αυτές που θα ακυρωθούν; Εφόσον ανακοινώθηκαν, δεν μπαίνει θέμα αποζημίωσης, έστω για ηθικούς λόγους;
Πολλά ερωτήματα, αλλά σημαντικά. Ακούμε τους λοιμωξιολόγους του Υπουργείου Υγείας και συμμορφωνόμαστε απολύτως στις εντολές τους. Οι επικαιροποιήσεις των δεδομένων, εξάλλου, είναι καθημερινές. Σχετικά με τα προβλεπόμενα έσοδα, έχω να πω ότι μπορούν να εξισορροπηθούν, ιδιαίτερα αν τα συγκρίνουμε με τα έσοδα της περσινής συνολικής χρονιάς του Εθνικού Θεάτρου, που ήταν ελάχιστα. Τον Δεκέμβριο δώσαμε στο Εθνικό 1.200.000 ευρώ έκτακτη επιχορήγηση για να καλύψει τα ελλείμματά του. Και για το ΚΘΒΕ ισχύει το ίδιο περίπου. Το θέμα των πιθανών αποζημιώσεων παραγωγών που δεν θα γίνουν, δεν μου έχει τεθεί προς το παρόν από την κα Ευαγγελάτου. Εάν δεν υπάρχουν συμβάσεις είναι δύσκολο να ορίσεις μέχρι ποιου σημείου φτάνει η «αποζημίωση». Σε περίπτωση που μου τεθεί τέτοιο θέμα, θα το ακούσω και θα προσπαθήσω να βοηθήσω ελληνικές παραγωγές, στο βαθμό που μπορώ, υπό την προϋπόθεση ότι το Δ.Σ. του Φεστιβάλ έχει προηγουμένως ελέγξει ότι το νομικό πλαίσιο επιτρέπει κάτι τέτοιο.
Κυρία υπουργέ, οι καλλιτέχνες είναι άνθρωποι με αυξημένες ευαισθησίες και πολύπλοκη ψυχοσύνθεση. Αναρωτιέμαι εάν προσπαθήσατε να τους προσεγγίσετε και να συζητήσετε μαζί τους για όλα αυτά.
Έχετε την εντύπωση ότι δεν μιλάω με καλλιτέχνες, ότι δεν τους προσεγγίζω, ότι δεν τους ακούω; Σας λέω απλά ότι μιλάω μαζί τους, σχεδόν καθημερινά, και τους ακούω με την προσοχή που τους αξίζει.
Ο Σταύρος Ξαρχάκος, εμβληματικό όνομα του χώρου, ήταν ιδιαίτερα δεικτικός απέναντί σας. Σας κόστισε αυτό;
Φυσικά, μου κόστισε γιατί θεωρώ ότι η επίθεσή του ήταν απολύτως άδικη. Τον κ. Ξαρχάκο τον γνωρίζω, κι εκείνος με γνωρίζει. Θεωρώ ότι οι χαρακτηρισμοί του ήταν άδικοι. Μέχρι εκεί. Δεν θα ήθελα να πω τίποτε άλλο.
Σας βλέπω φορτισμένη...
Είμαι εδώ για να κάνω τη δουλειά μου. Και πρέπει να πω ότι κανείς, ειδικά όταν είναι σε μια θέση σαν τη δική μου και κάτω απ’ αυτές τις ιδιάζουσες συνθήκες, οφείλει να λαμβάνει υπόψη του το κοινωνικό σύνολο. Είναι γεγονός ότι οι άνθρωποι του Πολιτισμού, που ορισμένοι είναι μεγάλα ονόματα εξαιτίας της προσφοράς τους, έχουν τη δυνατότητα πολύ μεγαλύτερης απήχησης στα ΜΜΕ και στον κόσμο. Είμαι σίγουρη, όμως, ότι υπάρχουν και άλλοι άνθρωποι, σε άλλα επαγγέλματα, με προσφορά σημαντική στους τομείς τους, που απλώς δεν ακούγονται. Έχουμε τεράστια προβλήματα στον τουρισμό, στην εστίαση, στο εμπόριο, στη βιομηχανία, παντού.
Ποιο θεωρείτε το πιο σημαντικό από τα μέτρα που πήρατε;
Τα μέτρα αναπτυξιακής τροχιάς. Ο Κυριάκος Μητσοτάκης είναι ο πρώτος πρωθυπουργός που αναγνώρισε την αναπτυξιακή διάσταση του Πολιτισμού και συμπεριέλαβε το Υπουργείο Πολιτισμού στα αναπτυξιακά υπουργεία. Αυτό είναι μια σημαντική πρωτοβουλία και μεταρρύθμιση. Διαρθρωτική ουσιαστική μεταρρύθμιση είναι και το θέμα του Μητρώου, με διαρκή αποτελέσματα στο μέλλον.
Τι πρόγραμμα ετοιμάζετε για τους αρχαιολογικούς χώρους;
Οι εκδηλώσεις στους αρχαιολογικούς χώρους, από τις 15 Ιουλίου μέχρι και τον Σεπτέμβριο, μπορούν να ξεπεράσουν τις 200, εάν έχουμε προσφορά από τους εποπτευόμενους ή επιχορηγούμενους φορείς μας. Το κοστολόγιο γι’ αυτό το πρόγραμμα είναι 2-2,5 εκ. ευρώ. Όλοι οι φορείς θα δουλέψουν με ανθρώπους της αγοράς, που δεν είναι μόνο καλλιτέχνες αλλά και τεχνικοί. Εντός του Μαΐου, με διαδοχικές παρουσιάσεις, θα ανακοινωθεί ολόκληρο το πρόγραμμα.
Θα ασκήσετε την επιρροή σας στους διευθυντές των φορέων ώστε να απασχολήσουν όσο το δυνατόν πιο ευρεία γκάμα καλλιτεχνών στις εκδηλώσεις αυτές;
Το Υπουργείο δεν επεμβαίνει στο καλλιτεχνικό έργο. Οι οδηγίες πάντως που έχω δώσει είναι να χρησιμοποιήσουν όσο γίνεται μεγαλύτερο αριθμό ανθρώπων που δεν εργάζονται. Νομίζω όλοι συμφωνούμε σ’ αυτό.
Είστε, τελικά, υπουργός μόνο της Ακρόπολης, όπως έχει γραφτεί, ή σας ενδιαφέρει στ’ αλήθεια ο σύγχρονος πολιτισμός;
Η Ακρόπολη είναι η εικόνα της χώρας. Η ιλιγγιώδης τεχνολογική εξέλιξη μας επιτρέπει να θεωρούμε πλέον πως ό,τι παράγεται είναι οιονεί κληρονομιά. Ένα μέρος της είναι και το ελληνικό τραγούδι. Ακόμα και με την έννοια αυτή το ελληνικό τραγούδι –που είναι και η γλώσσα μας– με ενδιαφέρει να το στηρίξω, διότι πρέπει να αποδοθεί στο μέγιστο και στις επόμενες γενιές. Από τον περασμένο Δεκέμβριο με μια ομάδα νομικών, μετά από μια συζήτηση με τον Γάλλο ομόλογό μου, ετοιμάζουμε σειρά ρυθμίσεων για την ενίσχυση και προώθηση του ελληνικού τραγουδιού.
Τελευταία άφησα την αντιπολίτευση που δέχεστε μέσα από την ίδια την κυβέρνηση στην οποία συμμετέχετε. Από την Όλγα Κεφαλογιάννη, η οποία έχει κάνει τέσσερις ερωτήσεις στη Βουλή από τότε που αναλάβατε. Πώς το σχολιάζετε;
Όλοι οι βουλευτές της Συμπολίτευσης και της Αντιπολίτευσης έχουν βασική τους υποχρέωση να ελέγχουν την κυβέρνηση. Με αυτή την έννοια, η Όλγα, με την οποία συνεργάστηκα στενά τα δύο χρόνια, που ήταν τομεάρχης Πολιτισμού και τη θεωρώ φίλη μου, καλά κάνει και ασκεί τον θεσμικό της ρόλο.
18°
