Παγκόσμια ημέρα αμβλώσεων. Στιγμιότυπα από την συγκέντρωση υπέρ του δικαιώματος στην έκτρωση από γυναικείες οργανώσεις. Πέμπτη 28 Σεπτεμβρίου 2017. (EUROKINISSI / ΕΛΕΝΗ ΡΟΚΟΥ)
Με αφορμή τη συζήτηση για τις αμβλώσεις, θυμόμαστε τις τοποθετήσεις των βουλετών για το σχετικό νόμο που ψηφίστηκε το 1986
Η κλασική ατάκα που ακούγεται αυτές τις ημέρες και με αφορμή τις αφίσες που τελικά κατέβηκαν από το μετρό, είναι «μα αυτά τα έχει λύσει η χώρα μας το 1986». Και πράγματι το 1986 ψηφίστηκε ο νόμος 1609/1986 με τίτλο «Τεχνητή διακοπή της εγκυμοσύνης και προστασία της υγείας της γυναίκας και άλλες διατάξεις». Βρισκόμαστε στην εποχή όπου το ΠΑΣΟΚ βρίσκεται στα ντουζένια του, ο πλανήτης ακόμα συζητάει το Τσέρνομπιλ, πρωθυπουργός είναι (φυσικά!) ο Ανδρέας Παπανδρέου και πρόεδρος της Δημοκρατίας ο Χρήστος Σαρτζετάκης.
Αρμόδιοι υπουργοί που συνυπογράφουν και το ΦΕΚ με τη δημοσίευση του νόμου είναι: Γιώργος Γεννηματάς (Κοινωνικών Ασφαλίσεων), Απόστολος Κακλαμάνης (Δικαιοσύνης), Δημήτρης Τσοβόλας (Οικονομικών).
Το σχετικό ΦΕΚ δημοσιεύθηκε την 1η Ιουλίου και ο νόμος άρχισε να ισχύει τυπικά από την 3η Ιουλίου του ίδιου πάντα έτους.
Χάρη στα πρακτικά της Βουλής που συνεδρίαζε για μέρες επί του θέματος και αποσπάσματα των οποίων είχε δημοσιεύσει τότε το φεμινιστικό περιοδικό «Δίνη» (πρώτο τεύχος, Δεκέμβριος 1986), μπορούμε να θυμηθούμε εδώ, σήμερα, τι ακούστηκε στην αίθουσα της Ολομέλειας. Τα αποσπάσματα προέρχονται από τις συνεδριάσεις που έγιναν στις 26 και 28 Μαΐου και στις 2, 4 και 5 Ιουνίου.
Βασίλης Σωτηρόπουλος(βουλευτής Νέας Δημοκρατίας 1985 - 2000, διετέλεσε Πρόεδρος Πανελλήνιου Ιατρικού Συλλόγου και Νομάρχης Αργολίδας)
«Και είναι λυπηρό, διότι από την εισήγηση του συναδέλφου της πλειοψηφίας, απεδείχτη ότι η Κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έχει υιοθετήσει όλα τα επιχειρήματα των δήθεν προοδευτικών γυναικών. Δεν έχουμε καμία αντιπάθεια προς τις προοδευτικές γυναίκες, καλά κάνουν να είναι ή να λένε ότι είναι προοδευτικές, αλλά δεν είναι αντιπροσωπευτικές στην Ελλάδα. Δεν περιμέναμε λοιπόν στην αίθουσα αυτή, να γίνει μία απόλυτη υιοθέτηση όλων αυτών των θέσεων που υποστηρίζουν μετά μανίας οι λεγόμενες προοδευτικές γυναίκες […]
«Από τον εισηγητή της Αξιωματικής Αντιπολίτευσης –και δεν το περίμενα– άκουσα και προσβολές εναντίον του γυναικείου κινήματος […] Αλλά δεν έχετε το δικαίωμα να θίγετε ένα ολόκληρο γυναικείο κίνημα, ένα γυναικείο πληθυσμό […] είναι τιμή μας που ακούσαμε τη φωνή της γυναίκας και φέραμε κάποιες βελτιώσεις.
Γεώργιος Αλέξανδρος Μαγκάκης (βουλευτής ΠΑΣΟΚ 1985 – 1996, νωρίτερα το 1974 βουλευτής Ένωσης Κέντρου – Νέες Δυνάμεις ΕΚ/ΝΔ και την περίοδο 1974 – 1977 βουλευτής ΕΔΗΚ).
«Πίσω από τις έντονες ηθικολογίες για την αξία της ζωής του εμβρύου, κρύβεται πολύ ανδροκρατική αντίληψη […] Υφέρπει η ανδροκρατική αντίληψη που κάθε μέρα καταλύεται όλο και περισσότερο. Γιατί συντελείται και στη χώρα μας η κατάκτηση της ισότητας στη λαϊκή συνείδηση ανάμεσα στους άνδρες και τις γυναίκες. Έτσι σήμερα όλο και περισσότερο γίνεται σεβαστό το δικαίωμα του αυτοπροσδιορισμού της γυναίκας.
Ηλίας Μαλεβίτης (βουλευτής ΝΔ 1985 – 1989, λίγο μετά την εκλογή του εντάχθηκε στην ΔΗΑΝΑ την οποία και εκπροσωπεί στην ομιλία του εδώ)
«Το νομοσχέδιο γίνει την εντύπωση ότι (η άμβλωση) είναι μία πράξη που επιδοκιμάζεται και μπορεί εύκολα, με την αρωγή μάλιστα της πολιτείας, να οδηγηθεί οποιαδήποτε σε αυτήν […] Το νομοσχέδιο προσπαθεί να δημιουργήσει ευχάριστες εντυπώσεις σε κάποιες προοδευτικές φεμινίστριες».
«Γιατί σήμερα η κακομοιριά της Ελλάδος και ο κατήφορος που έχει πάρει ο τόπος δυστυχώς, είναι αποτέλεσμα αυτής της αντίληψης περί απελευθερώσεως των γυναικών […] Πιστεύω ότι το πολιτικό θέμα το οποίο είναι πρωτεύον στην υπόθεση των αμβλώσεων, έχει ταυτιστεί με τις αποφάσεις της 4ης Διεθνούς της οποίας φαίνεται ότι τις προτιμήσεις έχει εγκολπωθεί το ΠΑΣΟΚ […] Οι Τεταρτοδιεθνηστές, οι τροτσκιστές δηλαδή, πιστεύουν πως οι γυναίκες πρέπει να εξεγερθούν ενάντια στην καταπίεση της οικογενειακής και οικονομικής εξάρτησης, ενάντια στην αρχή του καθορισμού της προσωπικότητάς του από το φύλο. […] Και θεωρούν ότι η πιο σοβαρή κατάκτηση του παγκοσμίου γυναικείου κινήματος είναι το δικαίωμα στη νόμιμη έκτρωση […] Έτσι λοιπόν αυτές οι φεμινίστριες που υπερασπίστηκαν εδώ οι κυβερνητικοί υπουργοί θα πρέπει να ξεχάσουν και την Τρίτη και την τέταρτη διεθνή. Και είμαι βέβαιη ότι όταν θα τους εξηγηθούν ορισμένα πράγματα, θα αλλάξουν πλώρη γιατί πιστεύω ότι αγαπάνε την Ελλάδα και στο βάθος τους είναι γυναίκες που δεν θέλουν μέσω του φεμινισμού ανταγωνισμό με τον άντρα τους […] Είναι μία πράξη δικτατορική. Είναι μία απόφαση (η άμβλωση για τις γυναίκες) που ταιριάζει σε ένα άλογο ον, δηλαδή σε ένα ζώο. Και το ΠΑΣΟΚ τις γυναίκες, τις Ελληνίδες, από ελεύθερο άνθρωπο τις καθιστά ζώα με αυτόν το νόμο […] Προσβάλλει τη γυναίκα γιατί την εντάσσει στην κατηγορία του κτήνους που συλλαμβάνει το μωρό για χάρη μόνο του ερωτικού οργασμού της και μόνο μετά, όταν καταστρέφει μονομερώς το προϊόν αυτής της ερωτικής πράξεως, αισθάνεται απελευθερωμένη γιατί έκανε με λίγα λόγια το δικό της».
Καλλιόπη Μπουρδάρα (βουλευτής ΠΑΣΟΚ 1985 – 1989 και ιδρυτικό μέλος και πρόεδρος της Ένωσης Γυναικών Ελλάδας)
«Χρειάστηκαν δυναμικές κινητοποιήσεις και σκληρές καταγγελίες από μέρους των γυναικείων οργανώσεων για να δρομολογηθεί το χρόνιο αίτημά τους […] έπρεπε να είναι ένα από τα πρώτα νομοσχέδια που ψήφισε η Κυβέρνηση της Αλλαγής. Υπήρξε μία αδικαιολόγητη καθυστέρηση στην επεξεργασία και στην κατάθεσή του».
Νίκος Ψαρουδάκης (ανεξάρτητος βουλευτής Επικρατείας του ΠΑΣΟΚ ως επικεφαλής της Χριστιανικής Δημοκρατίας 1985 - 1989)
«Αν ζούσαμε στην εποχή που ήταν τα Σόδομα και τα Γόμορα θα υποστηρίζαμε την νομική κάλυψη του σοδομισμού επειδή είχε πάρει έκταση και το εδέχετο η κοινωνία; Επειδή το δέχεται η σημερινή κοινωνία λέμε ότι δεν υπάρχει ηθικό πρόβλημα; Μήπως με τέτοια νομοθετήματα δεν κάνουμε τίποτε άλλο, παρά να ανοίγουμε τον δρόμο της πλήρους κοινωνικής διαφθοράς και αποσύνθεσης στη χώρα μας; […] Τα παιδιά των ανεπιθύμητων κυήσεων να γεννιούνται, να μεγαλώνουν, να μορφώνονται και να αποκαθίστανται με την οικονομική φροντίδα της Πολιτείας και την πνευματική και παιδαγωγική ευθύνη της εκκλησίας».
Μαρία Δαμανάκη (βουλευτής ΚΚΕ 1977 – 1989, στη συνέχεια βουλευτής και Πρόεδρος του Συνασπισμού και τέλος βουλευτής ΠΑΣΟΚ 2004 – 2010)
«Κατά την άποψή μας, το ερώτημα που τίθεται ναι στις αμβλώσεις ή όχι στις αμβλώσεις είναι όχι μόνο απλουστευτικό, αλλά και πραγματικά αποπροσανατολιστικό […] Η θέση του ΚΚΕ είναι εναντίον των αμβλώσεων […] Θέλουμε να παρθούν μέτρα που θα τις περιορίσουν […] μέτρα οικογενειακού προγραμματισμού […] μέτρα στήριξης μίας δημοκρατικής οικογενειακής πολιτικής […] που πράγματι θα βοηθήσουν σε μία ουσιαστική αντιμετώπιση και του δημογραφικού μας προβλήματος […] Και είναι αναμφισβήτητο πως το μέγεθος της επιθυμητής οικογένειας στην πατρίδα μας είναι πολύ μεγαλύτερο από αυτό που υπάρχει».
Ιωάννης Ζίγδης (βουλευτής και υπουργός από το 1950 μέχρι την δικτατορία, βουλευτής ΕΔΗΚ 1974 – 1981 και ΠΑΣΟΚ 1985 – 1989)
«Εμμέσως δέχεται (το νομοσχέδιο) τις εξωσυζυγικές σχέσεις της συζύγου. Διότι όταν η σύζυγος μπορεί να αποφασίσει μόνη της για μία έκτρωση, χωρίς τη συγκατάθεση του συζύγου, ενός εμβρύου το οποίο συνελήφθη εκτός της συζυγικής παστάδας, βεβαίως κατά κάποιο τρόπο εμμέσως, της αναγνωρίζεται ένα τέτοιο δικαίωμα».
Ιωάννης Παλαιοκρασσάς (βουλευτής ΝΔ 1977 – 1990 και 2004 – 2007, ενδιάμεσα Επίτροπος στην ΕΕ)
«Θεωρούμε επίσης ότι αυτή η νοοτροπία του να επιτρέπουμε, έστω στη μητέρα, να αποφασίζει μόνη της για τη ζωή ή το θάνατο του παιδιού που κυοφορεί, είναι η ίδια νοοτροπία η οποία οδηγεί και στις δικτατορίες».
Ιωάννης Καραβατζής (βουλευτής ΝΔ 1974 – 1996)
«Όποιος παρεμβαίνει στη φύση, τότε η ίδια η φύση θα τον τιμωρήσει […] Εγώ ειλικρινά δεν ξέρω τι είναι αυτή η διαφορά του προοδευτικού και ποιος είναι προοδευτικός. Εάν προοδευτικός είναι αυτός ο οποίος είναι υπέρ των αμβλώσεων, υπέρ της μοιχείας ή υπέρ της αθεΐας, ή του πολιτικού γάμου, ή του ελεύθερου έρωτα, ή της εξωγαμιαίας σχέσεως των παιδιών […] έτσι οδηγούμαστε στην αναρχία, στην εκληματικότητα, στην τεμπελιά, στην αμορφωσιά, στη διάλυση της οικογένειας κλπ».
Γιώργος Σούρλας (βουλευτής ΝΔ 1981 -200 και 2004 – 2009
«Για φανταστείτε να μην είχε γεννηθεί ο Χριστός, να μην είχε γεννηθεί ο Μαρξ και κάποιες άλλες μεγάλες φυσιογνωμίες που έχουν προσφέρει πολλά στον κόσμο γιατι΄θα ήταν υποχρεωμένοι τότε εκείνοι να κάνουν άμβλωση […] Είναι βαρύ, κύριε Πρόεδρε, να πληρώνει ο ελληνικός λαός τα κέφια πολλές φορές πολλών ζευγαριών που θέλουν να κάνουν συχνές ερωτικές συνομιλίες»
Ιωάννης Κεφαλογιάννης (βουλευτής ΝΔ 1974 – 2007)
«Διότι είναι εντυπωσιακό ότι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ έδειξε συνέπεια στην ψήφιση ορισμένων νόμων που ως αντικειμενικό σκοπό είχαν πώς να κλονίσουν το θεσμό της οικογένειας. Γιαυτό και βλέπετε ότι έδειξε συνέπεια το ΠΑΣΟΚ και ψήφισε το νόμο για τον πολιτικό γάμο, ψήφισε το νόμο για την αποποινικοποίηση της μοιχείας. Και έρχεται σήμερα και ψηφίζει το νόμο για τις αμβλώσεις για να ολοκληρώσει την καταστροφή την οποία μέχρι σήμερα είχε επιτελέσει στο θεσμό της ελληνικής οικογένειας».
Ο επιτυχημένος προσεταιρισμός των ψηφοφόρων της μεσαίας τάξης σε μία συγκεκριμένη χρονική στιγμή δεν αποτελεί εφάπαξ κατάκτηση ενός κόμματος, αλλά πρόσκαιρο χαρτί
Μια προσπάθεια να σκιαγραφηθεί η εικόνα της πλέον εύλογης και πιθανής απόφασης του Διεθνούς Δικαστηρίου της Χάγης, στην υποθετική περίπτωση κοινής ελληνο-τουρκικής προσφυγής σε αυτό
18°
