Η αλήθεια για την αύξηση του κατώτατου μισθού

Για το θέμα χύθηκε πολύ μελάνι. Γράφτηκαν ανακρίβειες, θριαμβολογίες, κρεσέντα λαϊκισμού και άπειρες αναλύσεις στα social media, όπου ο καθένας αναδιαμόρφωνε τα νούμερα, το αφορολόγητο, την αύξηση και εν πολλοίς την πραγματικότητα με βάση τις κομματικές του προτιμήσεις.

Τι ισχύει πραγματικά;
Οι εργοδοτικές οργανώσεις ζητούσαν αύξηση του κατώτατου μισθού σε αντιστοιχία με την αύξηση της μέσης παραγωγικότητας, πρακτικά, δηλαδή, 1%. Το πόρισμα της επιτροπής σοφών πρότεινε μία αύξηση της τάξεως 5-10%. Η κυβέρνηση πλειοδότησε ανακοινώνοντας μία αύξηση της τάξεως του 11% (10,92%). Έτσι κι αλλιώς ήταν τσάμπα, αφού την επιβάρυνση θα την επωμιστούν οι επιχειρήσεις. Άλλωστε η αύξηση του κατώτατου είναι ουσιαστικά μία έμμεση αύξηση της φορολογίας των επιχειρήσεων. Οι αριθμοί το αποδεικνύουν.

Πόσα θα πάρει ο εργαζόμενος στο χέρι – πόσο θα επιβαρυνθεί η επιχείρηση

Με την αύξηση του κατώτατου μισθού από τα 586 ευρώ στα 650 ευρώ μεικτά, ο εργαζόμενος θα εισπράττει 54 ευρώ καθαρά επιπλέον κάθε μήνα, ο εργοδότης όμως θα πρέπει να πληρώσει λόγω των εργοδοτικών εισφορών στο κράτος 80 ευρώ επιπλέον τον μήνα.

Ακόμα μεγαλύτερη θα είναι η επιβάρυνση μιας επιχείρησης για εργαζόμενους κάτω των 25 ετών. Από την 1 Φεβρουαρίου ο μισθός τους θα πρέπει να αυξηθεί κατά 117 ευρώ καθαρά, ενώ ο εργοδότης θα επιβαρύνεται κατά 174 ευρώ επιπλέον κάθε μήνα. Ας δούμε πόσα από τα χρήματα που δίνει ο εργοδότης καταλήγουν στις τσέπες του εργαζόμενου. Για να λάβει ένας εργαζόμενος τον νέο κατώτατο –650 ευρώ μεικτά, δηλαδή 546 καθαρά– η επιχείρηση θα πρέπει να πληρώνει συνολικά 812 ευρώ. Δηλαδή από αυτά τα 812 ευρώ, ο εργαζόμενος θα πάρει 546 καθαρά και το κράτος 266 ευρώ!

Μέχρι τώρα η επιχείρηση πλήρωνε 732,05 ευρώ για να παίρνει ο εργαζόμενος 492 καθαρά (586 μεικτά). Εάν για παράδειγμα μία επιχείρηση απασχολεί με τον κατώτατο 30 εργαζόμενους θα πρέπει να πληρώσει φέτος επιπλέον εισφορές 33.574 ευρώ! Πρακτικά, δηλαδή, όσο κοστίζει ο μισθός 3 εργαζομένων. Μένει να φανεί πώς θα αντιδράσουν οι επιχειρήσεις. Εάν θα κρατήσουν τους εργαζόμενους, εάν θα μετατρέψουν κάποιους σε part time ή ένα θα μειώσουν το προσωπικό.

Σημειωθείτω, όλα θα συμβούν σε μία αγορά εργασίας στην οποία οι νέοι δεν έβρισκαν δουλειά ούτε με τον υποκατώτατο των 511 ευρώ και άκουγαν, όταν έψαχναν για θέση εργασίας: «φίλε, 300 ευρώ για 8ωρο, αλλά θα υπογράψεις σύμβαση part time 4ωρο». Ένα σκηνικό ζούγκλας στο οποίο παιδιά με πτυχία και δεξιότητες αναγκάζονται να μένουν ανασφάλιστα για να βγάζουν, έστω με μαύρα, τα προς το ζην. Και έρχεται τώρα το κράτος και τι λέει; Ότι ο ελάχιστος μισθός που θα μπορείς να παίρνεις με το που τελειώσεις το σχολείο, εάν κάποιος θελήσει να σε προσλάβει, θα είναι 650 ευρώ. Από 511 ευρώ που ήταν πριν και με τα οποία δεν μπορούσες να βρεις δουλειά για να τα πάρεις. Σε μία αγορά εργασίας με 40% ανεργία στους νέους, η πρόσληψη γίνεται πλέον ακόμα πιο ακριβή και η ανασφάλιστη ή υπο-ασφαλισμένη εργασία όλο και πιο ελκυστική. Σε ένα σκηνικό όπου κυριαρχούν σαρωτικά πλέον οι ελαστικές μορφές απασχόλησης και σύμφωνα με την Εργάνη οι 6 στις 10 νέες προσλήψεις που γίνονται είναι με καθεστώς part time, έρχεται η Πολιτεία για να κάνει τι; Να πει στον εργοδότη, δεν μπορείς πλέον να πάρεις ένα νέο παιδί με λιγότερα χρήματα, ώστε να αντισταθμίσεις έτσι την έλλειψη πείρας του, θα πρέπει να του δώσεις όσα δίνεις και σε έναν έμπειρο υπάλληλο. Ποιον άραγε θα διαλέξει ένας εργοδότης, λέτε; Τον άπειρο ή τον έμπειρο, εάν υποχρεούται πλέον να δώσει και στους δύο τα ίδια λεφτά;

Ο λαϊκισμός που έχει επικρατήσει ολοκληρωτικά πλέον στον δημόσιο διάλογο έχει ενσπείρει τη λογική ότι η αύξηση του κατώτατου είναι θέμα ηθικής. Ότι αυτοί που την υποστηρίζουν είναι καλοί άνθρωποι και οι άλλοι που διατυπώνουν ενστάσεις, κακοί. Παραγνωρίζεται εντελώς το γεγονός ότι παγκοσμίως το ύψος των μισθών αποτελεί συνάρτηση των συνθηκών της οικονομίας κάθε δεδομένη στιγμή και πως μία υπέρμετρη αύξηση μπορεί τελικά να λειτουργήσει αρνητικά για τους εργαζόμενους στο σύνολο – και ιδίως για τους νέους. Ψιλά γράμματα. Όπως απεδείχθη και στην περίπτωση της συζήτησης για τον κατώτατο μισθό, λίγη σημασία έχει η πραγματικότητα.

Μετά από 10 χρόνια κρίσης και 3 μνημόνια, φαίνεται ότι το πολιτικό σύστημα δεν έχει καταλάβει τίποτα. Μακάρι κάποτε κάποιος πολιτικός να ενδιαφερθεί πραγματικά να βοηθήσει τη νέα γενιά. Και να της πει αλήθειες. Ίσως τότε ενδιαφερθεί και η νέα γενιά για την πολιτική.

Η αύξηση του κατώτατου σε 3 σημεία:

1.  Ο κατώτατος μισθός βρίσκεται σήμερα στα 586 ευρώ μεικτά, δηλαδή 492 καθαρά, ενώ ο υποκατώτατος που λαμβάνουν περίπου 200 χιλιάδες νέοι έως 25 ετών ανέρχεται σε 511 μeικτά, δηλαδή 430 ευρώ καθαρά. Από την 1 Φεβρουαρίου οι εργοδότες όφειλαν να κάνουν εν μία νυκτί αύξηση 11% σε εργαζόμενους άνω των 25 και αύξηση 27% σε εργαζόμενους κάτω των 25 ετών, ώστε να φτάσουν όλοι στα 650 ευρώ μεικτά (546 καθαρά).

2. Η αύξηση του κατώτατου φέρνει αυτόματα αύξηση εισφοράς για 700.000 ελεύθερους επαγγελματίες: Αφού ο κατώτατος μισθός αποτελεί τη βάση υπολογισμού για τα όρια των ανώτατων και κατώτατων εισφορών που καλούνται να πληρώσουν περίπου 1 εκατ. ελεύθεροι επαγγελματίες. Αυτή τη στιγμή των 80% των ελευθέρων επαγγελματιών, σύμφωνα με το υπουργείο Εργασίας, πληρώνει την κατώτατη εισφορά. Επομένως το 80%  θα επωμιστεί από την 1 Φεβρουαρίου αύξηση της εισφοράς του. Σήμερα η κατώτατη εισφορά είναι 168 ευρώ τον μήνα. Αυτοαπασχολούμενοι που έχουν και επικουρική ασφάλιση και εφάπαξ πληρώνουν 233 ευρώ τον μήνα. Πλέον η κατώτατη εισφορά για ελεύθερους επαγγελματίες αυξάνεται στα 185 ευρώ τον μήνα και για όσους έχουν επικουρική και εφάπαξ στα 257 ευρώ τον μήνα.

3. Η μείωση του αφορολόγητου από 1.1.2020 εξανεμίζει την αύξηση: Από 1 Ιανουαρίου 2020 θα εφαρμοστεί η ψηφισμένη μείωση του αφορολόγητου. Από τις 8.636 ευρώ στις 5.685 ευρώ. Αυτό σημαίνει ότι οι μισθωτοί που θα αμείβονται με τον κατώτατο θα έχουν από την επόμενη χρονιά παρακράτηση φόρου που δεν είχαν έως τώρα. Έτσι, πρακτικά, η πραγματική αύξηση του εισοδήματος του εργαζόμενου από την αύξηση του κατώτατου θα είναι 23 ευρώ. Και αυτό διότι: Από την 1η Φεβρουαρίου ο καθαρός μισθός ανήλθε στα 546 ευρώ καθαρά από 492 ευρώ καθαρά που ήταν έως τώρα. Το όφελος φθάνει στα 54 ευρώ μηνιαίως. Το 2020 το όφελος θα περιοριστεί στα 33,75 ευρώ τον μήνα. Τα υπόλοιπα χρήματα θα παρακρατούνται από το κράτος. Δηλαδή, πρακτικά ο εργαζόμενος θα χάσει το 37,5% από την αύξηση που ανακοινώθηκε από την κυβέρνηση.