Ο πατέρας της οικολογίας στη Γερμανία δεν πρέπει να διέφερε και πολύ από τον Δημοσθένη Βεργή. Λεγόταν Αουγκούστ Ένγκελχαρντ και κάπου στα τέλη του 1800 ίδρυσε στην Παπούα Νέα Γουινέα, που τότε λεγόταν Αρχιπέλαγος Μπίσμαρκ, μια αποικία για τους λάτρεις του ήλιου και της καρύδας. Έζησε ως φυσιολάτρης, φωτογραφήθηκε ημίγυμνος με φόντο τους φοίνικες, έγραψε κι ένα βιβλίο που το ονόμασε «Για ένα μέλλον χωρίς έγνοιες» και αν η φυσιολατρία αμαυρώθηκε από τους ναζί, δεν συνέβη το ίδιο με τον γυμνισμό, ο οποίος ειδικά στην Ανατολική Γερμανία έγινε κάτι σαν επίσημη θρησκεία του κράτους.
Αλλά οι επίγονοι του Ένγκελχαρντ δεν ήταν ο Βεργής. Δεν ήταν ούτε η Μαρίνα Δίζη, η βουλευτής των Οικολόγων που το 1990 σήκωσε ένα πανό στη Βουλή με την επιγραφή «Σταματήστε το θέατρο για το συν ένα, τον πρόεδρο και το νέφος», ενώ οι σύντροφοί της πετούσαν γαρύφαλλα από τα θεωρεία. Δεν ήταν φυσικά και ο Γιάννης Τσιρώνης, η τυφλή αφοσίωση του οποίου στην κυβέρνηση τον έκανε να πει πως για το ναυάγιο του «Αγία Ζώνη ΙΙ» στον Σαρωνικό έφταιγε ο παγκόσμιος καπιταλισμός. Οι επίγονοι ήταν πολιτικοί σαν τον Γιόσκα Φίσερ. Σαν τον Ντάνιελ Κον Μπεντίτ. Τον Τζεμ Εζντεμίρ. Και τώρα την Καταρίνα Σούλτσε, την ηγέτιδα των Πρασίνων στη Βαυαρία που εκτόξευσε το κόμμα από το 8% στο 18%.
Μπορεί να εξαχθεί αυτό το μοντέλο της πράσινης επιτυχίας στην υπόλοιπη Ευρώπη ή ακόμη και στην Ελλάδα όπου η οικολογία ως πολιτικό κίνημα δεν ξέφυγε ποτέ από την επικράτεια άλλοτε της γραφικότητας, στη συνέχεια του ακτιβισμού και στο τέλος του καιροσκοπισμού; Για να απαντηθεί αυτό το ερώτημα, πρέπει να απαντηθεί πρώτα ένα άλλο. Πρέπει να δει κανείς πώς το πράσινο έφτασε να λάμψει στη Γερμανία. Να δει πώς εξελίχθηκε ένα κίνημα που τη δεκαετία του ’70 έδινε τις μοναχικές του μάχες κατά της όξινης βροχής και των πυρηνικών εργοστασίων και τώρα, τουλάχιστον στη Βαυαρία, μάχεται κατά της τσιμεντοποίησης των βαυαρικών χωριών.
Μια απάντηση βρίσκεται στην ιδεολογική δικαίωση των Πράσινων. Στο γεγονός ότι τα θέματα που έβαλαν πρώτοι αυτοί στο τραπέζι, η μόλυνση του περιβάλλοντος, η κλιματική αλλαγή, η καλλιέργεια και η κατανάλωση βιολογικών προϊόντων, πέρασαν κάποια στιγμή στα τραπέζια όλου του κόσμου. Με άλλα λόγια, εκείνη η οργισμένη μειοψηφία με τις ριζοσπαστικές ιδέες αποδείχθηκε πως είχε δίκιο. Και αποδείχθηκε πως είχε δίκιο επειδή στη διαμαρτυρία προστέθηκε η λογική επιχειρηματολογία και η επιστημονική θεμελίωση.
Ήταν όμως ακριβώς αυτή η επιτυχία που κόντεψε να γίνει ο πολιτικός τους τάφος: τα τελευταία χρόνια οι Πράσινοι έκαναν τα χαμηλότερα ποσοστά τους. Ενδεχομένως να μην μπορούσε να γίνει διαφορετικά από τη στιγμή που ακόμη και η Άνγκελα Μέρκελ μετατράπηκε σε μια «klimakanzlerin» - σε μια καγκελάριο της οικολογίας. Αν όμως οι Οικολόγοι στη Γερμανία αποδεικνύονται εξαιρετικά ανθεκτικοί στις πολιτικές αλλαγές είναι επειδή έχουν περάσει τις εξετάσεις της κυβερνησιμότητας. Όχι μόνο με τον Γιόσκα Φίσερ που δεν έβγαλε σχεδόν ποτέ τα λευκά αθλητικά παπούτσια από τα πόδια του αλλά αυτό δεν τον εμπόδισε να γίνει ένας πραγματιστής υπουργός Εξωτερικών. Αλλά και με ένα πλήθος στελεχών που κυβέρνησαν σε χωριά, πόλεις και γερμανικά κρατίδια.
Η ικανότητα στη διοίκηση εξηγεί τον πράσινο θρίαμβο στη Βαυαρία. Αλλά και η ικανότητα των Πρασίνων να εξελίσσονται για να μην παραμείνουν απολίθωμα του ένδοξου εαυτού τους. Ένα από τα συνθήματά τους στις εκλογές, για παράδειγμα, ήταν το «Διάλεξε την καρδιά στη θέση του μίσους». Οι ίδιοι επέλεξαν να υπερασπιστούν τους μετανάστες σε μια στιγμή που η Δεξιά της Βαυαρίας έφερνε πολλές φορές στην αντιμεταναστευτική Ακρα Δεξιά και οι Σοσιαλδημοκράτες στέκονταν μάλλον αμήχανοι απέναντι στο πρόβλημα. Τον πράσινο θρίαμβο, με άλλα λόγια, εξηγεί και η πολιτική τόλμη.
Είναι μια τόλμη με πολλά πρόσωπα και σε πολλά πεδία. Οι Πράσινοι δεν φοβήθηκαν ότι θα χάσου την ψυχή τους ούτε ότι θα μολυνθούν όταν συγκυβέρνησαν με τον Γκέρχαρντ Σρέντερ. Και κανένας δεν θα εκπλαγεί τώρα εάν συγκυβερνήσουν με τους Χριστιανοκοινωνιστές. Ηδη εξάλλου κυβερνούν στο άκρως βιομηχανικό και πάμπλουτο κρατίδιο της Βάδης – Βυρτεμβέργης, την έδρα πολλών αυτοκινητοβιομηχανιών όπως η Daimler. Εκεί είχαν έρθει πρώτοι στις εκλογές. Και στο Βερολίνο οι πάντες γνωρίζουν πως το όνειρο της Μέρκελ ήταν να κυβερνήσει μαζί τους.
Αν χάθηκε τότε η ευκαιρία της κυβέρνησης – Τζαμάικα (από τα χρώματα των τριών κομμάτων), είναι επειδή έκαναν πίσω οι Φιλελεύθεροι. Οι Πράσινοι πάντως επέστρεψαν για να μείνουν. Παίρνοντας ασφαλώς πάντα τον ήλιο τους και τρώγοντας και καμιά καρύδα στον όνομα εκείνου του πρώτου και μάλλον μοναδικού στην ιστορία πράσινου αποικιοκράτη.
15°
