«Η νουβέλα μου αφορά συνηθισμένους ανθρώπους που βρέθηκαν σε ασυνήθιστες καταστάσεις. Τα ΜΜΕ ωραιοποίησαν το συμβάν μόνο και μόνο επειδή βρισκόμουν υπό την προστασία της μυστικής αστυνομίας αντί να τονίζουν την πρωτόγονη, μεσαιωνική, παράλογη επίθεση που δέχτηκα. Η ιστορία μου ήταν μια περιθωριακή ιστορία μέχρι που έγινε η ιστορία του μέσου ανθρώπου λόγω των τρομοκρατικών επιθέσεων. Μια ιστορία που απ’ έξω φαίνεται ενδιαφέρουσα, μα από μέσα είναι τρομαχτική και απόλυτα περιοριστική.»
Είναι Οκτώβρης του 2012, στη συνάντηση μιας λογοτεχνικής λέσχης στο Harvard, και ο συγγραφέας Salman Rushdie μάς μιλά για την μυθιστορηματική αυτοβιογραφία του που είχε μόλις κυκλοφορήσει, υπό τον τίτλο Joseph Anton. Ένα από τα κεντρικά θέματα του βιβλίου είναι οι περιπέτειες του Rushdie κατά την περίοδο των δώδεκα ετών που διήρκεσε η καταδίωξή του από το Ισλαμικό καθεστώς της Τεχεράνης, που το 1989 τον καταδίκασε σε θάνατο για το βιβλίο του, Σατανικοί Στίχοι – καταδίκη που είχε ως αποτέλεσμα, μεταξύ άλλων, τη δολοφονία του σαραντατετράχρονου Ιάπωνα μεταφραστή του βιβλίου του, Hitoshi Igarashi.
Το 2012 η ισλαμική τρομοκρατία είχε ακόμη ως κύριο έργο τη μαζική δολοφονία αντίπαλων μουσουλμάνων, ινδουιστών, και άλλων κατοίκων ασιατικών κυρίως χωρών. Το χτύπημα στους Δίδυμους Πύργους, το μεγαλύτερο που είχε δεχτεί έως τότε η Δύση, συνέχιζε να κυριαρχεί στις συζητήσεις των πολιτικών αναλυτών, αλλά είχε εγγραφεί στη μνήμη των πολιτών ως το ένα και μοναδικό γεγονός ισλαμικής τρομοκρατίας –η εκδίκηση του Ισλάμ, επί Αμερικανικού εδάφους, για τον πόλεμο στο Ιράκ - το οποίο δεν θα οδηγούσε σε άλλα χτυπήματα κατά των πολιτών σε δυτικές χώρες.
Η σημερινή πραγματικότητα έχει πλέον διαψεύσει αυτή την εντύπωση. Η ισλαμική τρομοκρατία αποτελεί μέρος της καθημερινότητας των πολιτών σε αρκετά ευρωπαϊκά κράτη, και από τους στόχους της δεν εξαιρείται πλέον κανείς, παιδί ή ενήλικας, χριστιανός ή μουσουλμάνος, άθεος ή πιστός.
Πριν λίγες μέρες, ο Salman Rushdie, σε συνέντευξη που έδωσε στο περιοδικό Le Nouvel Observateur, μίλησε ακόμα μία φορά για το Ισλάμ και την τρομοκρατία. «Πρέπει να σταματήσει η ανόητη τύφλωση και να λέμε ότι ο τζιχαντισμός δεν έχει καμία σχέση με το Ισλάμ… Διαφωνώ θεμελιωδώς με τους αριστερούς που κάνουν τα πάντα για να αποσυνδέσουν τον φονταμενταλισμό από το Ισλάμ... Εδώ και 50 χρόνια το Ισλάμ έχει ριζοσπαστικοποιηθεί... για να αποφύγουμε τον στιγματισμό του Ισλάμ είναι πολύ πιο αποτελεσματικό να αναγνωρίσουμε τη φύση του προβλήματος και να την αντιμετωπίσουμε».
«Υπάρχει βεβαίως η παράδοση του φωτισμένου Ισλάμ», συνεχίζει ο Rushdie, «όμως δεν βρίσκεται στην εξουσία σήμερα», και δεν διστάζει να μιλήσει ανοιχτά για την τακτική κάποιων αριστερών να απενοχοποιούν το Ισλάμ, και από φόβο ότι θα το θίξουν, να μην διστάζουν να του προσφέρουν δεκάδες δικαιολογίες και να διατείνονται ότι όλα τα άσχημα πηγάζουν τελικά από την επεκτατική πολιτική των Δυτικών όχι μόνο στο παρόν, αλλά μέσα στους αιώνες. «Η σταθερή προϋπόθεση της αριστεράς, είναι πως ο δυτικός πολιτισμός είναι κακός», δηλώνει ο Rushdie.
Είναι ο συγγραφέας των Σατανικών Στίχων ενσυνείδητα προκλητικός ή αφοπλιστικά ειλικρινής; Ίσως οι δηλώσεις του Rushdie να συνιστούν ένα εγερτήριο κάλεσμα προς όσους εθελοτυφλούν ως προς το τι αντιπροσωπεύει σήμερα η ιδεολογία του Ισλάμ. Προβάλλοντας όλα τα κακά στην Δύση του καταναλωτισμού και της πολιτιστικής ηγεμονίας, και κατηγορώντας τους "κακούς Ευρωπαίους" ότι δεν σέβονται την διαφορετικότητα των μουσουλμάνων, εθελοτυφλούν μπροστά σε περιπτώσεις ωμής καταπάτησης των ανθρωπίνων δικαιωμάτων. Υποστηρίζοντας, για παράδειγμα, την "νομιμότητα" της υποβολής νεαρών κορίτσια σε κλειτοριδεκτομή, ή αποσιωπώντας τον αποκλεισμό και το δημόσιο μαστίγωμα των ομοφυλόφιλων, κάποιοι άκριτοι υπερασπιστές της πολυπολιτισμικής διαφορετικότητας, φαίνεται να επιτυγχάνουν το ακριβώς αντίθετο από αυτό που ισχυρίζονται ότι επιθυμούν: την δικαιολόγηση μιας κατάστασης που βάναυσα τιμωρεί όποιον δεν είναι πλήρως υποταγμένος στην μισογυνική, ομοφοβική ιδεολογία των πιο ακραίων στοιχείων του φονταμενταλιστικού Ισλάμ.
Θα μπορούσε να ισχυριστεί κάποιος ότι οι απόψεις του Rushdie εκφράζουν μία μόνο όψη ενός περίπλοκου ζητήματος. Το ζήτημα, όμως, της ισλαμικής τρομοκρατίας δεν πρόκειται να κατανοηθεί πλήρως αν δεν ακούσουμε προσεκτικά τις εμπειρίες ανθρώπων που, όπως ο Rushdie, έχουν βιώσει τις διώξεις, τους περιορισμούς και την σιωπή που επιβάλει το Ισλάμ, μια σιωπή από την οποία υποφέρουν μεταξύ άλλων εκατομμύρια μουσουλμάνοι που δεν τολμούν ανοιχτά να καταδικάσουν τις ακρότητες του τζιχαντισμού, αν και οι δικές τους αρχές δεν έχουν καμία απολύτως σχέση με την τρομοκρατία.
16°
