«M.A.T.»: Το αστυνομικό δράμα για τις σύγχρονες πόλεις

Πρώτο πλάνο μια οικογένεια που παίζει Trivial Pursuit γύρω από ένα τραπέζι. Πατέρας, μητέρα, ενήλικη κόρη, μάλλον ενήλικος γιος. Η κόρη δίνει μια απάντηση για το καφέ τυράκι, ο πατέρας της τής λέει ότι είναι λάθος χωρίς ωστόσο να της δείξει το πίσω μέρος της κάρτας. Η κόρη επιμένει στην απάντησή της, ζητάει να δει την κάρτα, τσακώνονται. Αποδεικνύεται ότι η κόρη είχε δίκιο. Ο πατέρας της ισχυρίζεται ότι ήταν απλώς «ένα αστείο». Οι τίτλοι αρχής για το πρώτο επεισόδιο της σειράς «Antidisturbios» (ή «Riot Police» ή «M.A.T.» στην ελληνική απόδοση) πέφτουν, μια διμοιρία των Μ.Α.Τ. ετοιμάζεται για μια ακόμη καθημερινή επιχείρηση κι ο θεατής αναρωτιέται προς τι αυτή η παράξενη τηλεοπτική εισαγωγή. Θα καταλάβει κατά τη διάρκεια και κυρίως στο τέλος των έξι καθηλωτικών επεισοδίων. 

Riot Police: H ισπανική τηλεοπτική αστυνομική σειρά έξι επεισοδίων του Rodrigo Sorogoyen

Πράγματι η τηλεοπτική μίνι - σειρά του πολλαπλά βραβευμένου με βραβείο Rodrigo Sorogoyen με τη συγγραφική συμβολή του Eduardo Villanueva και της εξαιρετικά ταλαντούχας Isabel Pena, για το Movistar+ (διαθέσιμη πια στην Ελλάδα στην πλατφόρμα του Cinobo) δεν αφήνει στην ιδέα και στην ιστορία της τετραγωνικό. Έξι αστυνομικοί των Μ.Α.Τ. συμμετέχουν σε μια έξωση σε κτίριο της Μαδρίτης και κατά τη διάρκεια της βίαιης απομάκρυνσης των ενοίκων, ένας Αφρικανός μετανάστης σκοτώνεται πέφτοντας από τον δεύτερο όροφο. Όταν η ομάδα συνειδητοποιεί ότι τα ανώτερα στελέχη της αστυνομίας δεν προτίθενται να τους καλύψουν, αποφασίζουν να κάνουν ό,τι είναι δυνατό για να βγουν από τη δύσκολη θέση. Την υπόθεσή τους αναλαμβάνει ομάδα Εσωτερικών Υποθέσεων με επικεφαλής την επιμελή και ηθική Λάια – την κόρη που δεν δέχτηκε την αδικία ούτε του ίδιου της του πατέρα στο Trivial Pursuit, την οποία ενσαρκώνει χαρακτηριστικά η Vicky Luengo. Κι ενώ οι αστυνομικοί προσπαθούν να διατηρήσουν ένα ενιαίο μέτωπο, το άγχος για την έρευνα μαζί με τα προσωπικά θέματα του καθένα τους αρχίζουν να υπονομεύουν το ηθικό τους, την επαγγελματική τους πίστη και τη φιλία τους. Όταν η Λάια αρχίζει να υποψιάζεται ότι η υπόθεση είναι πολύ πιο περίπλοκη από ό,τι έμοιαζε αρχικά και ότι για κάποιο λόγο της αποκρύπτονται πράγματα, διεξάγει τη δική της προσωπική έρευνα και ζητά βοήθεια από έναν από τους έξι αστυνομικούς, τον Ντιέγκο (στον ρόλο ο εξαιρετικός πρωταγωνιστής της ταινίας του 2014 «Μικρό Νησί», Raul Arevalo). Μαζί αποκαλύπτουν μια σκοτεινή συνωμοσία στον κόσμο των ακινήτων. Η Λάια γίνεται τόσο εμμονική με την υπόθεση που αρχίζει να επηρεάζεται η προσωπική της ζωή, και συνεχίζοντας την ενδελεχή της έρευνα, ανακαλύπτει ότι η διαφθορά πηγαίνει ακόμη βαθύτερα απ’ ό,τι πίστευε, με εμπλεκόμενους εταιρικούς ηγέτες, δικαστές και υψηλόβαθμους αστυνομικούς.

Εξαιρετικά επιτυχημένη ρεαλιστική αισθητική με την κάμερα συχνά κολλημένη στα πρόσωπα των πρωταγωνιστών σε μια ντοκιμαντερίστικη προσέγγιση, ακριβείς διάλογοι, διακριτικά αλλά πανίσχυρα μονοπλάνα, ιδιαίτερα ενδιαφέρουσα και ευρηματική χρήση ευρυγώνιων φακών, υποβλητικό soundtrack είναι μόνο μερικές από τις τεχνικές ψηφίδες που αναδεικνύουν στο έπακρο τα πολυδιάστατα μηνύματα που αναβλύζουν από μια «συνηθισμένη» σύγχρονη ιστορία θεσμικής διαφθοράς και εκατέρωθεν βίας. Και σε αυτήν ακριβώς την αποτύπωση της εκατέρωθεν βίας, της «βίας απ’ όπου κι αν προέρχεται» επικεντρώνεται η σειρά βάλλοντας σε κλοιό γύρω από τον φαύλο κύκλο της.

Χωρίς την παραμικρή πρόθεση «ξεπλύματος» των M.A.T. και των αστυνομικών δυνάμεων «αποκατάστασης της τάξης» η δημιουργική σύμπραξη Sorogoyen – Pena – Villanueva καταφέρνει να αναδείξει τα δομικά αίτια πίσω από το διαχρονικό πια χάσμα μεταξύ αστυνομίας και κοινωνίας που στην ακραία εκδοχή της παίρνει τη μορφή μιας αδιέξοδης αντιπαράθεσης πρακτικών και τακτικών χουλιγκανισμού και μπάχαλων από τη μία και καταχρηστικής καταστολής από την άλλη. Στις αδιαμφισβήτητες παραδοχές της σειράς (και οποιουδήποτε λελογισμένου όντος) ότι υπάρχουν στο αστυνομικό σώμα πολλοί που δρουν και υπηρετούν με βάση κώδικες αξιών και αρχών και ότι οι αστυνομικοί και τα Μ.Α.Τ. «είναι επίσης άνθρωποι» και ως εκ τούτου και οι ίδιοι πιθανά θύματα της κατάχρησης εξουσίας ότι το «Antidisturbios» κρεμάει τα αντίβαρα όλων των ακούσιων ή εκούσιων κακών εκδηλώσεων αυτής ακριβώς της ανθρώπινης φύσης, από τα πιο «απλά» ξεσπάσματα βίαιου θυμού συνήθως εντός των οικογενειακών ή στενών κοινωνικών τυχών μέχρι τις πιο χαρακτηριστικές περιπτώσεις παρενόχλησης και κακοποίησης, Και ως αντίβαρο του αντίβαρου ανοίγει φυσικά -όχι στο μέγιστο δυνατό βαθμό αλλά σε κάθε περίπτωση ικανοποιητικά και συγκεκριμένα- και το τεράστιο θέμα της ψυχικής υγείας των ενστόλων και των αποτελεσμάτων της ανεπαρκούς θωράκισής τους. Ενώ στο φόντο όλων αυτών απλώνεται το σκηνικό της σύγχρονης Ισπανίας, της σύγχρονης πρωτεύουσας που σε πολλές γωνιές της μοιάζει ανατριχιαστικά με τη δική μας καθημερινή πραγματικότητα: από την υπόγεια διαφθορά μέχρι τα επεισόδια έξω από έναν αγώνα ποδοσφαίρου, από την κυρίαρχη καθημερινή πατριαρχία μέχρι τα κυρίαρχα καθημερινά οικογενειακά αδιέξοδα κι από το gentrification μέχρι τον τρόπο που γίνονται αντιληπτοί οι πρόσφυγες και οι μετανάστες και ως εκ τούτου και οι ίδιοι οι εαυτοί μας.

Κάπως έτσι το «Andisturbios» ή «Μ.Α.Τ.» σηκώνει μπροστά μας έναν καθρέφτη στον οποίον μπορούμε εύκολα να αναγνωρίσουμε πολλά περιστατικά, πολλές συζητήσεις, πολλά τσουβαλιάσματα, πολλές ιστορίες από αυτές που έχουμε ζήσει τα τελευταία είκοσι με τριάντα χρόνια εδώ στη δική μας γωνιά της Μεσογείου. Ενώ παράλληλα προσφέρει μια εξαιρετική εναλλακτική για ένα αλλιώτικο αστυνομικό δράμα – γροθιά, γεμάτο πραγματικές κοινωνικές αιχμές ένα παζλ βίας και σκοτεινών συμφερόντων όπου η αστυνομική βία και η διαφθορά μπαίνουν σε μια κοινωνικοπολιτική αλλά κυρίως ανθρώπινη εξίσωση με τις κοινωνικές ανισότητες και το γρήγορο και αρρύθμιστο κέρδος. Από εκείνες τις εξισώσεις που όλοι ξέρουμε τον άγνωστο χ που τις επιλύει αλλά συνήθως αρνούμαστε να κάνουμε τα μαθηματικά.