«Γητευτές ελεφάντων»: Ένα οσκαρικό ντοκιμαντέρ από την Ινδία

Αν θέλετε να γλυκαθεί λίγο η ψυχή σας, μη χάσετε το ντοκιμαντέρ μικρού μήκους «Γητευτές ελεφάντων» («The Elephant Whisperers») της Kartiki Gonsalves που προβάλλεται στο Netflix. Είναι η τρίτη υποψηφιότητα της Ινδίας στα Όσκαρ για φέτος, μετά το «All That Breathes» στην κατηγορία Ντοκιμαντέρ Μεγάλου Μήκους, και το «Naatu Naatu» του επικού «RRR», που βέβαια θα πάρει σίγουρα το Όσκαρ Καλύτερου Τραγουδιού, καθώς δεν έχει συναγωνισμό, είναι αριστούργημα. Έχουμε όμως την εντύπωση πως και οι «Γητευτές των ελεφάντων» θα θριαμβεύσουν. Αλλά, είτε έτσι είτε αλλιώς, δείτε το. Θα σας κάνει καλό.

Στη μικρού μήκους αυτή ταινία (κρατά 40 λεπτά όλα κι όλα), πρωταγωνιστούν ένας άντρας και μία γυναίκα στη Νότια Ινδία, ο Μπόμαν και η Μπέλι, που δουλεύουν σε έναν «καταυλισμό ελεφάντων», τον Θεκαπάντου, έναν από τους παλαιότερους στην Ασία, που λειτουργεί σχεδόν ενάμιση αιώνα τώρα στο Εθνικό Πάρκο Μουντουμαλάι. Στον καταυλισμό υπάρχει και ένα κέντρο αποκατάστασης ελεφάντων, και είναι εκεί ακριβώς που ήρθε πριν μερικά χρόνια ο μικρός Ραγκού, ορφανός —ένας κεραυνός σκότωσε τη μητέρα του—, τραυματισμένος από τα σκυλιά που τον κυνήγησαν και του δάγκωσαν την ουρά, τρομαγμένος και, σχεδόν, ετοιμοθάνατος. Οι ελέφαντες, παρά τον όγκο τους, είναι πολύ ευαίσθητα πλάσματα. Κι όταν είναι μωρά ή μικρά, είναι αδύναμοι και ευάλωτοι στα πάντα. Σαν τα μωρά ή μικρά ανθρωπάκια.

Ο Μπόμαν, που κρατά από οικογένεια φροντιστών ελεφάντων και άρα ήξερε τη δουλειά, ανέλαβε να τον αναστήσει, και πράγματι τα κατάφερε. Όχι χωρίς κόπο και όχι χωρίς διαρκή φροντίδα. Πολύ γρήγορα ήρθε σαν βοηθός του και η Μπέλι, που σύντομα έγινε ισότιμή του απέναντι στον μικρό Ραγκού. Όμως δεν τον φρόντισαν απλώς: έγιναν οι γονείς του, πατέρας και μητέρα μαζί. Και ο Ραγκού έγινε ο γιος τους. Η Μπέλι εξακολουθούσε ακόμα να προσπαθεί να ξεπεράσει τον πόνο από τον χαμό της κόρης της, ενώ ο Μπόμαν δεν είχε δικά του παιδιά. Έτσι, έπεσαν με πολλή, απέραντη αγάπη, με στοργή, επάνω στον Ραγκού, και κατάφεραν να τον κάνουν ένα όμορφο νεαρό ελεφαντάκι, δουλεύοντας μαζί του όλη μέρα στον καταυλισμό.

Άνθρωποι της φύσης, με μια σχέση με τα ζώα που εμείς δεν μπορούμε να τη φανταστούμε καν, θα κάνουν βόλτα τον Ραγκού με το «λουρί», θα ξαπλώνουν μαζί του κάτω από τα δέντρα, στη σκιά, θα τον πλένουν στο ποτάμι, θα τον σαπουνίζουν, θα τον ξυστρίζουν, θα φροντίζουν κάθε του ανάγκη — και οι ελέφαντες, όπως ακριβώς κι εμείς, έχουν πολλές. Και βέβαια θα παίζουν μαζί του: ποδόσφαιρο, και όχι μόνο. Και φυσικά θα τον ταΐζουν — στο στόμα. Σαν μικρό παιδί που είναι, ο Ραγκού θα κάνει ιδιοτροπίες με το φαγητό του, θα φτύνει «ξινίζοντας» αυτό που δεν προτιμά, και θα γκρινιάζει για τις καρύδες που του αρέσουν: θα θέλει πάντα περισσότερες. Και θα ζητάει γάλα όταν θα ξυπνάει ανήσυχος μέσα στη νύχτα, ίσως από κάποιο κακό όνειρο. Και ο Μπόμαν και η Μπέλι θα του το δίνουν, με το μπιμπερό: με ένα μακρύ σωληνάκι.

Δεν υπάρχει πλάνο που να μην το βλέπεις με χαμόγελο και συγκίνηση σε αυτό το φιλμ. Ένα φιλμ πολύ απλό, πολύ γήινο, χωρίς καθόλου μεγαλοστομίες, χωρίς εκβίαση συναισθημάτων. Είναι μια απλή καταγραφή, ναι — αλλά τι καταγραφή! Και πόσο όμορφα, ταπεινά και με σεβασμό και αληθινή αγάπη κινηματογραφημένη. Όπως ακριβώς κυλά η ζωή εκεί στο καταφύγιο.

Μετά από τρία χρόνια, θα προστεθεί στην οικογένειά τους ακόμη ένα μικρό ελεφαντάκι: η Αμού, επίσης ορφανή. Εννοείται πως θα δεθεί αμέσως με τον αδελφό της, κι ας μην της μιλά εκείνος επί μία ολόκληρη εβδομάδα. Και εννοείται, επίσης, πως αυτό το στάδιο θα ξεπεραστεί, και οι δυο τους θα γίνουν αχώριστοι. Και η οικογένεια θα μεγαλώσει κατά ένα μέλος: θα προστεθεί ακόμη ένα παιδί.

Όμως οι εκπλήξεις δεν σταματούν εδώ. Σε μια από τις πιο συγκινητικές σκηνές της ταινίας, ο Ραγκού και η Αμού θα στολιστούν πανηγυρικά, οι γυναίκες της κοινότητας θα ζωγραφίσουν την προβοσκίδα, τα αυτιά και τα πλευρά τους με χρωματιστές κιμωλίες, και θα τους φορέσουν γιρλάντες στον λαιμό, για μια πανέμορφη τελετή — δεν θα σας πούμε ποια τελετή, για να μη σας χαλάσουμε την έκπληξη. Κι έπειτα θα υπάρξει ακόμη μία ανατροπή. Λιγάκι στενάχωρη αυτή, μα και πάλι: σάμπως η ζωή του ανθρώπου, η ζωή πάνω στον πλανήτη δεν είναι ένα κομπολόι από πράγματα που μας κάνουν να χαμογελάμε, κάποιες στιγμές, και από πράγματα άλλα, βαριά, τις υπόλοιπες;…

Δείτε το. Οι ελέφαντες είναι υπέροχοι, και όσο υπάρχουν αυτοί —πόσο όμορφα και τι σπουδαία ζώα είναι!— ο πλανήτης μας θα έχει όλες τις ελπίδες του κόσμου μπροστά του.

ΥΓ. Βάλτε οπωσδήποτε ελληνικούς υποτίτλους, γιατί η μετάφραση είναι υπέροχη. Και λέξεις και φράσεις όπως, «Άντε», «Όπα», «Μπράβο, αγόρι μου», «Καρδιά μου», αλλιώς μιλούν στην καρδιά μας όταν τις ακούμε στη γλώσσα μας.