Matt Berry: Μια όχι αρκετά διάσημη ιδιοφυΐα της σύγχρονης βρετανικής κωμωδίας

Τα περισσότερα αστεία δεν επιβιώνουν τη μεταφορά από τρίτους. Βλέπεις ένα stand-up, λύνεσαι στο γέλιο, πας να περιγράψεις το αστείο στους φίλους σου, δε γελάει κανείς. Αυτός είναι ο κύκλος ζωής της κωμωδίας. Ακόμα κι αν το θυμάσαι καλά, η βασική δυσκολία με τη μεταφορά του αστείου είναι η αναπαραγωγή του λεγόμενου «ντελίβερι»: της παράδοσης, της εκφοράς και, γενικώς, της ερμηνείας. Στον κόσμο του χιούμορ, όλα τα πακέτα είναι εύθραυστα κι όλοι, σχεδόν, οι ντελιβεράδες άτσαλοι.

Στο φάσμα του χιούμορ, βέβαια, κάποια αστεία στηρίζονται περισσότερο στην ερμηνεία απ’ ότι άλλα. Ορισμένα αστεία, θα έλεγε κανείς, είναι τόσο βασισμένα στο απερίγραπτα ιδιοσυγκρασιακό ντελίβερί τους, που είναι πραγματικά αδύνατον να μεταφερθούν. Αυτά είναι τα ευθραυστότερα των εύθραυστων και απόλυτος εκπρόσωπός τους είναι ο βρετανός κωμικός Matt Berry, ένα σχετικά άγνωστο όνομα για την Ελλάδα.

O Matt Berry είναι γνωστός κυρίως για τους ρόλους του στα «The IT Crowd», «Garth Marenghi's Darkplace», «The Mighty Boosh», «Snuff Box», «What We Do in the Shadows,» και «Toast of London». H τελευταία σειρά, την οποία συν-δημιούργησε, του χάρισε το Βραβείο BAFTA 2015 για την Καλύτερη Ανδρική Ερμηνεία σε Κωμικό Πρόγραμμα. Ως μουσικός, έχει κυκλοφορήσει εννέα στούντιο άλμπουμ. Στη δική μου περίπτωση, η εμμονή μου με τις ανείπωτα «αψυχολόγητες» ερμηνείες του Berry ξεκίνησε με το ακόλουθο βίντεο στο YouTube.

Αυτή είναι μια σκηνή από το «Garth Marenghi’s Darkplace» (2004). To context της σκηνής δεν έχει ιδιαίτερη σημασία, εν προκειμένω. Το μόνο που έχει σημασία είναι το πώς ο Matt Berry (ο χωρίς γυαλιά), προφέρει αυτές τις απλές προτάσεις. Ο τρόπος με τον οποίο, όπως εύστοχα γράφει κάποιος στα σχόλια, «βρίσκει άλλα 7 φωνήεντα στη λέξη «way»» και τονίζει σε τρία διαφορετικά σημεία το «but». Δεν είναι ανέκφραστος… ακριβώς. Είναι σα να προφέρει τις λέξεις ένα jazz fusion, text-to-speech πρόγραμμα που προσπαθεί να παράγει τον πιο αφύσικο φυσικό λόγο που έχει παραχθεί ποτέ. Στο 14ο δευτερόλεπτο, ο άνθρωπος βλεφαρίζει μέχρι τα μισά. Γιατί το κάνει και γιατί είναι τόσο απολαυστικό να το βλέπω, δεν είμαι σίγουρος. Ξέρω απλά, στο πετσί μου, ότι είναι μεγαλοφυές. Το μοντάζ βοηθάει, καθώς η σειρά έχει σχεδιαστεί για να μοιάζει με φθηνή σαπουνόπερα του ’80, και το πετυχαίνει άψογα.

Η σειρά παρουσιάζεται ως ειδική κυκλοφορία της επινοημένης τηλεοπτικής σειράς «Darkplace». Στο πλαίσιο του κανόνα της σειράς, το «Darkplace» παρήχθη τη δεκαετία του 1980, αλλά δεν κατάφερε να κερδίσει κοινό πουθενά εκτός από το Περού, και τελικά χάθηκε στο χρόνο. Αποθηκευμένα πλάνα επανεμφανίζονται το 2004, τα οποία αναδημοσιεύει ο Marenghi με σκοπό να κερδίσει το ενδιαφέρον ενός σύγχρονου κοινού. Το «πρωτότυπο υλικό» της σειράς συνοδεύεται από σχόλια από το «αυθεντικό» καστ, όπου χαρακτήρες όπως ο Marenghi και ο Learner στοχάζονται για τη δημιουργία και τα γυρίσματα. Ορίστε, για την ψυχαγωγία σας, ο Berry επί Berry, σε ένα σύντομο σεμινάριο δραματικής τέχνης που θα ονομάζαμε: «κακές συμβουλές για το πώς να μην παίζεις καλά».

Στην πραγματικότητα, ο Matt Berry είναι διαβόητα ιδιωτικός και ταπεινόφρων. O Berry είναι εξαιρετικά αγαπητός στο Ηνωμένο Βασίλειο, αλλά δεν είναι «μεγάλο όνομα» στις ΗΠΑ και παγκοσμίως, ούτε μου έχει αναφερθεί ποτέ στην Ελλάδα. Σύμφωνα με το Vulture, ο λόγος είναι, εν μέρει, ότι αποφεύγει τις μεγάλες «καμπάνιες» στα τοπικά πάνελ και late night. Οι εμφανίσεις αυτές θα του ασκούσαν πίεση να χωρέσει ένα συγκεκριμένο καλούπι και «δεν θα μπορούσε να συνεχίσει να κάνει αυτό που θέλει», λέει. Σε αντίθεση με τον ίδιο τον Berry, ένας από τους πιο εμβληματικούς ρόλους του είναι ο Steven Toast, ένας εξαιρετικά αυτοαπορροφημένος, σχετικά μέτριος ηθοποιός, ευλογημένος με τις εκπληκτικές φωνητικές χορδές του Berry. Ρίξτε το clip.

Αν γελάτε χωρίς μπορείτε να αρθρώσετε το γιατί, με μόνη βεβαιότητα ότι έχει να κάνει με το πώς αρθρώνει ο Berry, τότε καταλαβαινόμαστε. Για μένα, είναι ένας από τους κορυφαίους κωμικούς ηθοποιούς στον πλανήτη και είναι κρίμα να απουσιάζει πλήρως από τη συζήτηση στα μέρη μας. Μπορώ να φανταστώ τη χαρά του σεναριογράφου, που έρχεται κάθε μέρα στο σετ για να ακούσει τον Berry να προφέρει τα λόγια του. Μνημείο στο ταλέντο του Matt Berry, στο σύγχρονο μιντιακό τοπίου του clip, είναι τα βίντεο-συλλογές που έχουν συνθέσει fans, αφιερωμένα αποκλειστικά στο μοναδικό του ντελίβερι. Αν δεν σας απασχολούν τα spoilers, δείτε μερικά κλιπ από το «What We Do in the Shadows», όπου ο Berry παίζει ένα ιδιαίτερα ιδιοσυγκρασιακό βαμπίρ.

Η αγγλική κωμωδία ζει και βασιλεύει.