TV + Series

«Εύκολο χρήμα»: Ντόπα, start ups, θάνατος και ιστορίες από την άγρια πλευρά της Στοκχόλμης

Η σειρά του Netflix αποτυπώνει όσα κρύβονται πίσω από τον σουηδικό «παράδεισο»

Στέφανος Τσιτσόπουλος
11’ ΔΙΑΒΑΣΜΑ
UPD

Εύκολο χρήμα (Snabba Cash): Οι δύο κύκλοι της τηλεοπτικής σειράς του Netflix, το ναρκεμπόριο και οι start ups, όσα συμβαίνουν στα γκέτο και στους επιχειρηματικούς κύκλους της Στοκχόλμης.

Η Λέγια μεγαλώνει τον ανήλικο γιο της ολομόναχη στο γκέτο της σουηδικής πρωτεύουσας. Ο άντρας της, Γιανίκ, ξεψύχησε από σφαίρα σε ντιλ που πήγε κατά διαόλου, καταμεσής του δρόμου. Ο αδελφός του Γιανίκ, ο Ρέιβι, συνεχίζει να κουμαντάρει τη συμμορία, κάνοντας δουλειές με τον Σουηδό μεγαλοπρομηθευτή πρεζέμπορα Μάρκους. Ο Ρέιβι επιστατεί και μοιράζει ντόπα στους δρόμους, επιστρατεύοντας πιτσιρίκια για τσιλιαδόρους, μικρά παιδιά που μπαίνουν στη δουλειά για τσάμπα κινητό ή σινιέ κερασμένες φόρμες Adidas. Όμως το κουνιαδάκι της Λέγια, ο Ρέιβι, διαθέτει και έναν πολύ καλά αρματωμένο στρατό από Κούρδους, Σύριους, Άραβες και Αφρικανούς μετανάστες, που δεν αστειεύονται. Φορτωμένοι με σιδερικά σκοτώνουν κατ’ εντολή και για ψύλλου πήδημα όποιον πάει να τους ρίξει ή να αμφισβητήσει την πρωτοκαθεδρία της συμμορίας τους στα προάστια. Αυτή η γη είναι δική τους και όποιος προσπαθήσει να την πατήσει θα την πατήσει, bang-bang you’re dead. 

Ο Σαλίμ είναι ένα από τα πιστόλια του Ρέιβι. Μαζί με τη ράστα Νάλα και τον Οσμάν, το τρίο τους εκτελεί ποικιλία αποστολών: Ξεφορτώνουν τις προμήθειες που μπαίνουν παράνομα στο λιμάνι ή καταφθάνουν οδικώς από το Άμστερνταμ, αλλά και «διαπαιδαγωγούν» τα νέα στρατευμένα φυντάνια, καλή ώρα όπως τον Τιμ, έναν προβληματικό σουηδό λευκό έφηβο που δεν διστάζει να γίνει βαποράκι για την έξαψη, την περιπέτεια και το παραμύθι που τρώνε τα πιτσιρίκια στο γκέτο για το πόσο γαμάτη και κουλ είναι η ζωή στους δρόμους, με χρυσές αλυσίδες στον λαιμό, γιο μπρο και εύκολα φράγκα. Αυτό άλλωστε θα πει στη σλανγκ και Snabba Cash: εύκολα και γρήγορα φράγκα.

Καλωσορίσατε στις γειτονιές μιας παζολινικής Στοκχόλμης, σε μέρη που δεν συμπεριλαμβάνονται στα «πρέπει να δεις» των τουριστικών οδηγών, οπότε και δεν πολυπερνάνε τα λεωφορεία των sightseeing tours. Αυτές τις γειτονιές, ωστόσο, τις περιέγραψε ωμά και λογοτεχνικά ο Γιενς Λάπιντους στη μυθιστορηματική τριλογία του με τίτλο Stockholm Noir, πάνω στην οποία είναι βασισμένο το σενάριο. Εδώ διαδραματίζεται η σειρά κι εδώ ζει η Λέγια, που ονειρεύεται τη μέρα που θα φύγει από το γκέτο. Εύστροφη, τολμηρή, πονηρή και αμάσητη, η Λέγια καταφέρνει να μπει στον κόσμο των start ups, καθώς το μυαλό της κόβει και όντως οι νεοφυείς επιχειρήσεις είναι το φόρτε της. Θα τα καταφέρει; Έτσι δείχνει το αστέρι της από τη στιγμή που ένας φιρμάτος μεγαλοεπενδυτής τη σοροπιάζει πως θα παίξει μερικά εκατομμύρια στη εταιρεία της. 

Όλοι οι παραπάνω, εν τάχει, είναι οι ήρωες των δύο κύκλων του «Snabba Cash», της σειράς που επικαλέστηκαν αρκετοί ευρωπαίοι πολιτικοί αναλυτές, καθώς η θέασή της βοηθά στην επεξήγηση της ιλιγγιώδους ανόδου της σουηδικής ακροδεξιάς στις τελευταίες εθνικές εκλογές. Τα προάστια, με τα εκατοντάδες πολυόροφα και υπερογκώδη μπλοκ πολυκατοικιών, όπου ζουν οι φτωχότερες τάξεις της λευκής Σουηδίας και οι μετανάστες, είναι όντως παραδομένα στη βία και το έγκλημα. 

Εκτός από πολιτικούς και κοινωνιολογικούς προβληματισμούς, στο «Εύκολο χρήμα» δεν έχουμε να κάνουμε μόνο με μια καλογυρισμένη, γρήγορη, νευρική και περιπετειώδη ψυχαγωγική σειρά για την άγρια πλευρά της Στοκχόλμης των φτωχοδιάβολων. Το «Snabba» περνάει και απέναντι, στους πολυόροφους κυριλέ ουρανοξύστες που κατοικούν γιόγκα λάβερς χρηματιστές και τρομερά τζίνιους παιδιά που παίζουν στα δάχτυλα τις νέες τεχνολογίες. Με μια εξίσου ξεκάθαρα ανελέητη ακτινογράφηση η σειρά φωτίζει το άγριο, διεφθαρμένο και επικίνδυνο περιβάλλον των start ups και του νέου γενναίου κόσμου της τεχνολογίας, κόσμο το ίδιο βουτηγμένο στην ψύχωση, την παράνοια και το μαύρο χρήμα. Φτωχούλα, Λέγια. Με το ένα πόδι στο γκλάμορ και με το άλλο στο γκέτο, αναπόφευκτα σε λίγο δεν θα ξέρεις από ποιον να πρωτοκρυφτείς και προς τα πού να τρέξεις για να σώσεις τη ζωή σου. 

Ναι, σωστά μάντεψες, οι δύο κύκλοι του «Snabba Cash» ανατέμνουν οριζόντια και κάθετα τη σουηδική κοινωνία του πλούτου απ' όπου κι αν προέρχεται. Η Λέγια πρέπει να τρέξει πιο γρήγορα και από τη Λόλα στο «Τρέξε Λόλα», να τρέξει για να σώσει τον εαυτό της, το παιδί της και τον μετανιωμένο πιστολέρο Σαλίμ με τον οποίο περιπλέκεται σε ειδύλλιο και, μαθηματικά, παρέα βαδίζουν προς το δίχως αύριο. Αντλώντας συνάφειες από το κορυφαίο βρετανικό «Top Boy» (αν δεν το είδατε, ποτέ δεν είναι αργά για να μυηθείτε στην αντίστοιχη «άλωση του Λονδίνου», αλλά και να καταλάβετε περισσότερα για το Brexit και την αποτυχία στην ουσία του πειράματος της πολυπολιτισμικότητας), εγγυημένα το «Snabba Cash» θα σας καθηλώσει. Μόνιμα σκοτεινοί και βροχεροί ουρανοί, απελπισία, ανερμάτιστο μέλλον, βία, θάνατος και καλή τύχη, Λέγια, κοριτσάκι που νόμισες πως μπορείς να ελίσσεσαι ανάμεσα σε δολοφόνους με λευκό κολάρο ή άγρια γκανγκστερόνια του γκέτο. 

Το καστ συμπεριλαμβάνει μια αρμάδα υπερταλαντούχων αραβόφωνων και αφρικανών σουηδών ηθοποιών, που μιλούν μια γλώσσα που εντυπωσιάζει το ίδιο με την πρωταγωνίστρια Λέγια, καθώς μέσα της τέμνονται αμερικάνικη ναρκοσλάνγκ αλά «Wire» ανάμεικτη με σουηδικές, αφρικανικές και αράβικες μητρικές, που επιτείνουν την αίσθηση της Βαβέλ που επικρατεί στη Σουηδία. Ακούστε τη γλωσσική πολυμορφία του τραγουδιού καταπληκτικού χιπ χοπ τραπ που ανοίγει τα επεισόδια για να μπείτε στο κλίμα και για να το εντάξετε στην αγαπημένη σας λίστα. 

Εξίσου εντυπωσιακά είναι και τα «κοστούμια» της σειράς. Σε κάθε σχεδόν σκηνή του, το «Εύκολο χρήμα» μοιάζει με ντεφιλέ όπου παρουσιάζεται η αφρόκρεμα του athleisure! Nike, Adidas, Puma, Vercace, Emporio Armani-7 και North Face είναι τα ρούχα που προτιμούν να φορούν όλα τα κακά παιδιά των δρόμων. 

Εν κατακλείδι, άλλη η Σουηδία των Abba και άλλη η Σουηδία του Snabba· δύο γράμματα καθορίζουν την αγεφύρωτη διαφορά των δυο κόσμων. Ανυπομονώντας για τον τρίτο κύκλο, τρέξε, Λέγια, τρέξε…