Painting With John: Μια ζωγραφική ματιά στον κόσμο του John Lurie

Όλα ανεβοκατεβαίνουν, εκτός από τη μεγαλοφυΐα. Στα 68 του, ο John Lurie αποδεικνύει ότι η δημιουργικότητα είναι η αδιάτρητη πανοπλία όσων ρουφάνε τη ζωή ως το μεδούλι και των οποίων το έργο αφήνει ανεξίτηλο χνάρι στη μνήμη των ανθρώπων. Χωρίς ποτέ να έχει γίνει σούπερ σταρ, ο John Lurie βρήκε τον εαυτό του άφθονες φορές εκτοξευμένο στη στρατόσφαιρα της δόξας. Σήμερα, στερημένος από τα νιάτα και τον μποεμισμό των εποχών της ακμής του, υποχρεωτικά αποτραβηγμένος από το σινεμά και τελεσίδικα χωρισμένος από τον κυριότερο φορέα έκφρασής του, το σαξόφωνο, βρίσκει ξανά κεντρική θέση στις επικράτειες της καρδιάς μας μέσα από τη νέα σειρά που ετοίμασε για λογαριασμό του ΗΒΟ, «Painting With John». Τι τρέχει εδώ;

Αυτοί που τον παρακολουθούν από παλιά και τον λατρεύουν, παραληρούν με το όψιμο comeback του. Ενώ όσοι τον ανακαλύπτουν τώρα, ενδίδουν με ευγνωμοσύνη στη γοητεία ενός σκοτεινού ιππότη της αβάντ γκαρντ. Η λίστα των συνεργασιών του είναι μια σύνθεση galacticos των αυθεντικότερων καλλιτεχνών της πλάσης και περιλαμβάνει ονόματα, όπως του Jim Jarmusch, του David Lynch, του Wim Wenders, του Martin Scorcese, του Tom Waits, του Arto Lindsay, του Marc Ribot και πολλών άλλων. Γεννήθηκε στη Μινεάπολη, μεγάλωσε στη Νέα Ορλεάνη και τη Μασαχουσέτη, έμαθε φυσαρμόνικα στο σχολείο και τζαμάρισε με τον Mississippi Fred McDowell και τους Canned Heat στην ηλικία των δεκαέξι.

Έφτασε στην Καλιφόρνια με οτοστόπ, λοξοδρόμησε προς Νέα Υόρκη, αφοσιώθηκε στο σαξόφωνο και το 1978 σχημάτισε παρέα με τον αδελφό του Evan τους Lounge Lizards, συντροφιά με τους οποίους επινόησε ένα πρωτάκουστο υβρίδιο τζαζ – πανκ καταμεσής της σκηνής του νεοϋορκέζικου no wave και κατέθεσε άλμπουμ διαχρονικής αίγλης, σαν τα «No Pain for Cakes», «Voice of Chunk» και «Queen of all Ears». Πρωταγωνίστησε στα «Stranger Than Paradise» και «Down By Law» του Jarmusch, έγραψε μουσική για το «Mystery Train» και απέσπασε υποψηφιότητα για βραβείο Grammy με το soundtrack του «Get Shorty», έκανε τα χέρια του κόσκινο από τη βελόνα, έπιασε πάτο δυο και τρεις φορές και ξαναβγήκε στην επιφάνεια, έδωσε μάχη με την ηπατίτιδα και βγήκε νικητής, έμεινε μπατίρης και ρεφάρισε συνθέτοντας το θέμα για το «Late Night» του Conan O’ Brien.

Στα nineties διασκέδασε τη σουρεαλιστικότερη φύση του φτιάχνοντας τη σειρά «Fishing With John», όπου ταξίδεψε κυνηγώντας ψαριές στην Τζαμάικα, την Μπανγκόκ και την Κόστα Ρίκα παρέα με κολλητούς του σαν τον Willem Dafoe και τον Dennis Hopper. Όσο για το μυθοπλαστικό alter ego του, όπου υιοθετεί την ταυτότητα ενός εβραιοαφρικανού φρενοβλαβούς ονόματι Marvin Pontiac, πρέπει να ακούσεις για να το πιστέψεις.

O οστεώδης βασιλιάς σαύρα αποσύρθηκε από το προσκήνιο περί το 2000, περίοδο κατά την οποία καλλιέργησε σχέση βαρυποινίτη με τη Νόσο του Λάιμ (ή Βορρελίωση, αλλιώς Μπορρελίωση), ασθένεια της οποίας η προχωρημένη μορφή τον υποχρέωσε να εγκαταλείψει τη μουσική και την ηθοποιία. Ανήμπορος να κοιμηθεί περισσότερες από δυο – τρεις ώρες την ημέρα και με τις ικανότητες αυτοσυγκέντρωσής του δραματικά συρρικνωμένες, ο John Lurie στράφηκε στη ζωγραφική προκειμένου να δώσει διέξοδο στην ιερή μανία της δημιουργικότητάς του και έκτοτε αφοσιώνεται σε ένα ιδιαίτερο εικαστικό σύμπαν, άλλοτε αναπαραστατικό, άλλοτε αφηρημένο, με πίνακες που μιλούν τη δική τους γλώσσα και αποσβολώνουν με την ομορφιά τους.

«Θα έπρεπε να το δοκιμάσεις», παροτρύνει τον θεατή ο ίδιος, από το νησάκι της Καραϊβικής του οποίου την ονομασία αρνείται πεισματικά να αποκαλύψει, εκεί όπου τελεί την οικειοθελή του καραντίνα, μια καραντίνα που δεν έχει σχέση με τον Covid ούτε καταλαβαίνει από lockdown. «Πάρε χρώματα και μερικά πινέλα, λίγο χαρτί -οι νερομπογιές δεν κοστίζουν- και απλά παίξε μαζί τους. Μην περιμένεις να κάνεις κάτι ιδιαίτερο από την αρχή, απλά κάνε το. Δες τι έχει να σου προσφέρει… γιατί είναι τόσο ανταποδοτικό. Θα βελτιωθείς κάποτε, όσο χάλια και αν είναι αρχικά, τι περιμένεις; Έχει τόσο ενδιαφέρον να παρατηρείς τι κάνουν το νερό και το χρώμα στο χαρτί, είναι τόσο εντυπωσιακό και χαλαρωτικό. Εκτός αν θέλεις να δημιουργήσεις κάτι σπουδαίο επιτόπου, οπότε ετοιμάσου να μιζεριάσεις».

Φυσικά το «Painting With John» δεν έχει την παραμικρή συγγένεια με τη «Χαρά της ζωγραφικής με τον Μπομπ Ρος». Στα έξι εικοσάλεπτα επεισόδια του ΗΒΟ, ο πρώτος κύκλος των οποίων ολοκληρώθηκε στις 26 Φεβρουαρίου, ο John Lurie μονολογεί χωρίς σενάριο για τη ζωή και την τέχνη του, για τη μουσική, τη φιλία, τη διασημότητα, τις χίμαιρες, τις επιθυμίες και τις προσδοκίες του, περιβεβλημένος από πελώριους φοίνικες και πυκνή βλάστηση, βάτραχους που κοάζουν, πουλιά που τιτιβίζουν, τραγούδια από το προσωπικό του σολφέζ αφιερωμένα σε μικρά γουρουνάκια και λοιπά πλάσματα του ζωικού βασιλείου, σε μια σειρά σχεδόν ανατολίτικου πνευματισμού μέσα στη ζεν αταραξία της. Ναι, πράγματι. Αυτό είναι όλο και όλο το «Painting With John»: Μια σειρά περίπου για το τίποτα. Είναι ο John Lurie και οι υπέροχες ιστορίες που έχει να διηγηθεί με το βαθύ κοντράλτο της φωνής του, είναι το ημερολόγιο του αναγκαστικού ασκητισμού ενός ανθρώπου που υπήρξε βασιλιάς της Νέας Υόρκης και η τελευταία κατάθεση ενός δημιουργού που ξέρει πάντοτε πώς να δίνει στην ύπαρξή του τη σωστή αξία. Δείτε το.