Ο Τζώρτζης Ποφάντης μιλάει για όσα αποφεύγουν τα στελέχη της τηλεόρασης

Το γραφείο του θυμίζει φοιτητικό δωμάτιο. Αφίσες, βιβλία, κόσμος που μπαινοβγαίνει φέρνοντας ιδέες που θα αλλάξουν τον κόσμο. Εκείνος θέλει να αλλάξει την τηλεόραση και ήρθε η ώρα του πρώτου απολογισμού.

Τελείωσε η τηλεοπτική χρονιά. Είναι σαν το σχολείο. Τι λένε οι επιδόσεις σου; Ήσουν κατάλληλα προετοιμασμένος; Προβιβάστηκες;
Ποτέ δεν είσαι προετοιμασμένος όσο θα ήθελες. Ειδικά τα 4-5 τελευταία χρόνια, κάτι με τις άδειες, κάτι με τα capital controls, δεν είχαμε περιθώρια να χτίσουμε τη φυσιογνωμία μας με άνεση χρόνου. Υπήρχε μεγάλη πίεση. Φέτος ηρεμούμε λίγο, γιατί θα συνεχίσουμε το 70% του προϋπάρχοντος προγράμματος,  οπότε πλέον το βάρος πέφτει στις νέες παραγωγές, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι θα αφήσουμε τις υπόλοιπες στον αυτόματο πιλότο. Δεν θέλουμε να χάσουμε την εμπιστοσύνη του κόσμου. Όταν η εμπιστοσύνη χάνεται, χρειάζεται πολύς κόπος για να ξανακερδηθεί και αυτό το γνωρίσαμε καλά.

Πέρσι τέτοιο καιρό ένιωθες σαν να είχες μείνει στην ίδια τάξη;
Όχι. Αλλά ήταν σαν έχεις περάσει χαριστικά, ίσως γιατί ήσουνα συμπαθής, αλλά η επίδοση δεν ήταν καλή, με το ζόρι έπιανες τη βάση, γύρω στο 9,5 που πιάναμε κάποια στιγμή σαν ποσοστό μας. Έπρεπε λοιπόν να κερδίσουμε χρόνο και να βρούμε τον τρόπο να ξεχωρίσουμε σε σχέση με τους άλλους συμμαθητές. Έτσι επιλέξαμε μια στρατηγική που ήταν απολύτως λογική για μένα. Βασιστήκαμε κυρίως στη μυθοπλασία, που είναι η τυπολογία που προσφέρει μεγαλύτερη πιστότητα από τον κόσμο. Είναι ο κανόνας. Μπορεί βέβαια καμιά φορά να προκύπτει η εξαίρεση, κυρίως από ριάλιτι όπως το Survivor, αλλά συνήθως πρόκειται για εξάρσεις, που δεν αφήνουν και παρακαταθήκη στο σταθμό.

Το πρώτο Survivor του ΣΚΑΪ σας είχε αναστατώσει;
Ήταν ένα στατιστικό παράδοξο που δεν έχει συμβεί πουθενά αλλού στον κόσμο. Ούτε στη Τουρκία. Εκεί έκανε 25%-28%, αλλά πάλι θεωρήθηκε επιτυχία. Όταν μας ρωτούσαν πως να αντιμετωπίσουμε το Survivor, η απάντηση ήταν προφανής. Με ποιοτική μυθοπλασία. Βάλαμε λοιπόν στόχο να φτιάξουμε μυθοπλασία που θα βοηθούσε να επιστρέψει ο παραδοσιακός τηλεθεατής του ΑΝΤ1. Μυθοπλασία που να ακουμπάει στην καθημερινή ζωή, να φεύγει δηλαδή από παλιότερες φόρμες αφήγησης και κλισέ που είναι παρωχημένα.

Γιατί σας εγκατέλειψαν οι παραδοσιακοί τηλεθεατές;
Τα τελευταία δύο χρόνια είχε αρχίσει η παραδοχή πως δεν μπορεί να έχεις ατελείωτη επανάληψη το απόγευμα και να αφήνεις πεδίο στον ανταγωνισμό, για να χτίζει νέα προϊόντα. Σίγουρα δεν μπορεί να έχεις εικοσιτέσσερις ώρες φρέσκες παραγωγές, αλλά αν είσαι από τη μία το μεσημέρι μέχρι το κεντρικό δελτίο με επαναλήψεις, γίνεσαι τρίτη και τέταρτη επιλογή του κόσμου. Έτσι αποφασίσαμε να προβάλλουμε δύο τηλεπαιχνίδια, το «Ρουκ Ζουκ» και το «Still Standing». Ήταν μία πολύ θετική απόφαση και αποδείχτηκε. Όταν μάλιστα συνδυάστηκαν με το σίριαλ «Γυναίκα χωρίς όνομα», το οποίο ξεκίνησε σαν κλασική τελενοβέλα βασισμένη σε ξένο format αλλά έκανε ένα κλικ παραπάνω γιατί είχε εκπληκτικές ερμηνείες, δόθηκε και καλό lead in στις ειδήσεις που επίσης πήγαν πολύ καλά.

Όταν ξεκινούσε η σεζόν είχες κάνει προβλέψεις; Πόσο μέσα έπεσες;
Το πρόγραμμα που στήσαμε ήταν αποτέλεσμα μελέτης των κοινών. Είχε προηγηθεί έρευνα  σε συνεργασία με το αρμόδιο τμήμα. Αναζητούσαμε τον τρόπο να πλησιάσουμε το γυναικείο κοινό που παραδοσιακά βλέπει τηλεόραση εκείνη την ώρα και να μεγιστοποιήσουμε τα οφέλη, μετακινώντας το «Still Standing», «Γυναίκα χωρίς όνομα» αλλά και το δελτίο ειδήσεων. Το καταφέραμε και αυτό ήταν μέσα στις προβλέψεις μας.

Οι παραδοσιακοί τηλεθεατές είναι σταθεροί ή συνεχώς μειώνονται;
Είναι προφανές ότι πλέον η κατανάλωση δεν γίνεται αποκλειστικά στον καναπέ μπροστά στην τηλεόραση. Το βλέπουμε στη μυθοπλασία, στα κοινά 18 έως 54 ετών, όπου προστίθεται ένα ποσοστό 20-30% επιπλέον τηλεθεατών από το internet, από τον www.antenna.gr.

Τα οποία κοινά δεν συμπεριλαμβάνονται στις μετρήσεις τηλεθέασης.
Ακριβώς. Χρειάζεται απόφαση όλων των σταθμών και συνεννόηση με την Nielsen. Υπάρχει η τεχνολογία, απλώς δεν ξέρουμε πώς  αυτός που παρακολουθεί στο διαδίκτυο μπορεί να αποτυπωθεί σωστά όσον αφορά τα δημογραφικά του χαρακτηριστικά. Βέβαια όποιος μπαίνει μέσα από εφαρμογή με εγγραφή, έχει δώσει την ακριβή του ταυτότητα. Το συμπέρασμα πάντως είναι ένα, μετά από δύο έως τρία χρόνια, η παρακολούθηση θα γίνεται από όλες τις συσκευές, από αέρα, καλώδιο, δορυφόρο. Και αυτός που έχει περιεχόμενο, θα έχει αξία στο χώρο.

Υπάρχουν στάνταρ για την επιτυχία του περιεχομένου;
Πάντα υπάρχει το στοιχείο της έκπληξης. Αν όλα ήταν προγραμματισμένα με αλγόριθμους, θα υπήρχε μόνο ένα κανάλι. Θα ήταν για παράδειγμα η ΕΡΤ που θα έκανε επιδόσεις γύρω στο 80%, όπως τότε με τον «Άγνωστο Πόλεμο».

Η ΕΡΤ θεωρείται ανταγωνιστικό κανάλι; Όταν κάνετε μελέτη ανταγωνισμού, την υπολογίζετε;
Όχι, δυστυχώς. Πιστεύω ότι η δημόσια τηλεόραση μπορεί να αναλάβει σημαντικές πρωτοβουλίες, ώστε να κάνει πράγματα που δεν βρίσκουν χώρο στην ιδιωτική τηλεόραση. Μη ξεχνάμε ότι τα έσοδα της  είναι πολύ μεγαλύτερα από ένα ιδιωτικό κανάλι, οπότε θα μπορούσε να κάνει θαύματα. Έχει όμως απαξιωθεί γιατί αποτελεί φερέφωνο της εκάστοτε κυβέρνησης. Λογική του ’70.

Επιστρέφω στις προβλέψεις σου για τη σεζόν που μόλις τελείωσε. Έπεσες κάπου έξω;
Τα προγράμματα που πήγαν καλά, «Η Επιστροφή», η «Φριτέζα» και το «Your Face Sounds Familiar» ήταν όσα από την αρχή πιστεύαμε ότι θα πάνε καλά. Τα μεγάλα ρίσκα ήταν αυτά που δεν προχώρησαν. Πραγματικά στενοχωρήθηκα για το «Κάνε Γονείς να δεις καλό», μια ιδέα που μου άρεσε πολύ. Το αντικατέστησε «Το Μην Ψαρώνεις» με καλά αποτελέσματα. Άλλα προγράμματα έγιναν σε λάθος χρόνο, όπως η «Κοινή Λογική», για παράδειγμα, που ήθελε παραπάνω δουλειά και υπομονή ώστε να βρει τα πατήματα της. Ίσως θα έπρεπε να την έβγαζα την επόμενη σεζόν. Με άλλη συχνότητα, ίσως μία φορά τη βδομάδα στο late night, να το δουλέψουμε καλά,  χωρίς την βιασύνη του καθημερινού. Ό,τι στήνεται με πίεση χρόνου, έχει και λιγότερες δυνατότητες επιβίωσης.

Το Νοmads ήταν πετυχημένο;
Σε απόλυτα νούμερα δεν θα το λεγα επιτυχία. Σε σχετικά, θα λέγαμε ότι αφενός μας έφερε τηλεθέαση γύρω στο 18% , αφετέρου αποδυνάμωσε ακόμη περισσότερο το επόμενο Survivor.

Υπάρχει κάποιο δικό σου πρόγραμμα που χαίρεσαι να το βλέπεις, όχι μόνο επαγγελματικά;
Βλέπω με χαρά οτιδήποτε έχει να κάνει με την κωμωδία. Από την Φριτέζα, κωμικές στιγμές στο late night μέχρι το Netwix. Πρέπει να πω ότι μου αρέσει πολύ αυτή η παρέα με τον Λαμπρόπουλο, τον Πασά, τον Ράπτη, τον Τσουβέλα.  Όταν είχα εγκαταλείψει την τηλεόραση, το 2010 έστησα το Comedy Lab, ένα κανάλι στο YouTube που ήταν μία κοπερατίβα από την οποία ξεπήδησαν αρκετοί από τους νέους standupers. Το stand up έχει γίνει αρκετά δημοφιλές ως μέσο διασκέδασης. Δεν μεταφράζεται υποχρεωτικά η επιτυχία του στην τηλεόραση, αλλά στοιχεία αυτού του κόσμου μπορούν να εμπλουτίσουν κάποια τηλεοπτικά προϊόντα.

Η ελευθεροστομία του stand up δεν είναι ασύμβατη με το ασφυκτικό τηλεοπτικό περιβάλλον;
Είναι μια παρανόηση για το stand up. Υπάρχουν κωμικοί όπως ο Φισφής, ο Χατζηπαύλου και άλλοι, που δεν βρίζουν καθόλου. Καταλαβαίνω τους φόβους των ρυθμιστικών αρχών, αλλά τους βρίσκω υπερβολικούς απ’ τη στιγμή που υπάρχει σήμανση και πληροφορία στο EPG. Ο καθένας είναι προετοιμασμένος για αυτό που θα παρακολουθήσει δεν μπορεί να σοκαριστεί από κάτι που είναι αναμενόμενο. Εννοείται δεν θα το προβάλλουμε στις 6 το απόγευμα! Για μένα δεν ασφυκτιά μόνο η ελευθεροστομία αλλά και η καλλιτεχνική έκφραση. Στη μυθοπλασία έχουμε άτυπη οδηγία να μην δείχνουμε έντονες ερωτικές σκηνές, για να προφυλάξουμε τα χρηστά ήθη (μετάφραση: να αποφύγουμε τα πρόστιμα). Διαβεβαιώνω τις αρχές ότι τα παιδιά μαθαίνουν τα πάντα, πολύ νωρίτερα και με άλλους τρόπους. Αυτή η ρύθμιση είναι άλλης εποχής, πολύ πιο κλειστής και συντηρητικής από αυτήν που υπάρχει γύρω μας.

Το κοινό είναι συντηρητικό;
Δεν νομίζω. Εξαρτάται από αυτό που του προσφέρεις και πόσο εσύ σαν κανάλι αποφασίζεις να προτείνεις νέα πράγματα. Ο ΑΝΤ1, στην 30χρονη ιστορία του, έχει φέρει πολλά νέα προϊόντα στην ελληνική τηλεόραση, πρωτοπορώντας σε όλες τις τυπολογίες. Θυμάσαι τι είχε γίνει με το Big Brother ή το Fame Story, που έσπευσαν να τα ακολουθήσουν και τα άλλα κανάλια. Εδώ θα πρέπει να ψέξουμε την αδράνεια ημών, των στελεχών όλων των καναλιών. Φοβόμαστε να κόψουμε κάτι και να δημιουργήσουμε το επόμενο, γιατί βλέπουμε ότι το τρέχον προϊόν πάει καλά ή καλούτσικα, οπότε γιατί να πάρουμε ρίσκο; Όμως έτσι μερικές φορές περνούν το όριο αντοχής του κόσμου, επιμηκύνοντας τη ζωή ενός προϊόντος που βρίσκεται σε φάση φθοράς και έχουν περάσει οι καλές του μέρες.

Μήπως όλοι ακολουθούν και τη ίδια συνταγή την οποία στο τέλος καταστρέφουν;
Οι ξένοι μας λένε «format burners». Στην Ελλάδα, το περισσότερο που μπορεί να διαρκέσει ένα format είναι τα τρία χρόνια, ενώ  στο εξωτερικό μπορεί να επαναλαμβάνεται για εικοσαετία. Παράδειγμα το «Big Brother».

Ποιο κοινό είναι παρεμφερές με το ελληνικό;
Το κοινό της Ισπανίας και του Ισραήλ.

Της Τουρκίας;
Καθόλου. Πολύ αργά πράγματα, τρίωρα σλοτ που μας παρέσυραν και εμάς σε αυτό το στυλ αργής τηλεθέασης και είδαμε πολλές φορές τη μυθοπλασία να απλώνεται σε δίωρα. Τα περισσότερα βγήκαν με πίεση χρόνου και συμπίεση κόστους.

Την τηλεόραση την έχεις σπουδάσει;
Ναι. Έφυγα το ’87, πήγα στην Αμερική, αφού προηγουμένως είχα τελειώσει τις σπουδές μου στην Ελλάδα. Ήθελα να ασχοληθώ με την τηλεόραση από τότε που πήγαινα σχολείο. Από 12 χρονών τηλεφωνούσα στην ΕΡΤ γιατί είχαν κόψει κάποιο παιδικό πρόγραμμα, έφτιαχνα καρτούν και comic books στο σχολείο, γενικά φαινόταν ότι ήταν προδιαγεγραμμένη η πορεία μου. Όταν πήρα το πτυχίο μου, πήγα στην Αμερική για να κάνω Master στο ΝΥΙΤ στο αντικείμενο που ήθελα, στην τηλεοπτική παραγωγή και διοίκηση μέσων μαζικής ενημέρωσης. Τον Γενάρη του ’90, μόλις είχε ανοίξει ο ANT1 και με πήραν τηλέφωνο για να συνεργαστούμε. Τηλεφώνησαν την ώρα που έμπαινα στο αεροπλάνο για να επιστρέψω στη Νέα Υόρκη. Έμεινα εκεί άλλα 10 χρόνια, δουλεύοντας στην παραγωγή διαφόρων ειδών εκπομπών, από ντοκιμαντέρ σε παιδικά προγράμματα. Αυτό με βοήθησε πολύ όταν γύρισα στην Ελλάδα το 2000.

Σοκ;
Για το στιλ της παραγωγής. Όμως υπήρχε αισιοδοξία, δυναμική. Η πρώτη δουλειά μου είχε να κάνει με το ίντερνετ και όπως καταλαβαίνεις ήταν πάρα πολύ νωρίς, ελάχιστοι το γνώριζαν ή αντιλαμβάνονταν τις δυνατότητές του. Το 2005 ήρθα στον ΑΝΤ1  για να ασχοληθώ με την ανάπτυξη νέων προϊόντων, μετά έκανα τα «Σφηνάκια» στον Alpha, ακολούθησε συνεργασία με τα Κapa Studios προς ανεύρεση και παραγωγή ξένων formats. Το 2011 τα παράτησα όλα για να φτιάξω το Comedy Lab, αλλά το 2013 είχα πρόταση από τον Αlpha για να γίνω διευθυντής προγράμματος. Μάλλον εκτίμησαν ότι δεν είχα ζυμωθεί στην ελληνική πραγματικότητα και ότι έφερνα μια διαφορετική αντίληψη για τα πράγματα.

Τα κανάλια είναι έτοιμα για το διαφορετικό;
Ο Alpha ήταν τότε. Στήθηκε ένα πρόγραμμα που επεδίωξε να είναι πιο φρέσκο. Η «Μουρμούρα» ήταν η άγκυρα εκείνης της εποχής. Το project το κυνηγούσα από το 2008, το είχα δει στην Ισπανία και μου άρεσε γιατί αποτύπωνε την καθημερινότητα. Το ίδιο κάναμε κι εμείς, σε σημείο μάλιστα που προσθέταμε δικές μας ιστορίες. Πολλές φορές έπαιρνε η μητέρα μου τηλέφωνο και μου έλεγε «είδα αυτό που έχει συμβεί στο σπίτι μας, εσύ τους το είπες»; Ήταν βέβαια πολύ μικρό μέγεθος για το γκραντιόζο στιλ της ελληνικής τηλεόρασης, που εκείνη την εποχή έπρεπε να δείχνει πλούτο. Ήρθε όμως η κρίση και τότε στη «Μουρμούρα» προστέθηκε και το «Σόι» και το «Έλα στη Θέση μου», που επέτρεψε στον Alpha να πάρει την υπογραφή του Mega. Φεύγοντας από τον Αlpha είχα πρόταση να αναλάβω το Digital κομμάτι του ΑΝΤ1. Δυστυχώς εκείνη την εποχή το κανάλι είχε πολλές αναταράξεις σε επίπεδο προγράμματος, οπότε έπαιξα τον ρόλο του Τάκη Λεμονή. Στο τέλος ο Θοδωρής Κυριακού αποφάσισε να με εμπιστευτεί σε μόνιμο ρόλο.

Εσύ έχεις εμπιστοσύνη στους Έλληνες παρουσιαστές;
Είμαστε λίγο άδικοι, τα περιμένουμε όλα από αυτούς, ενώ οι αντίστοιχοι συνάδελφοί τους στο εξωτερικό έχουν πίσω τους τεράστιες ομάδες. Γενικά πιστεύω ότι οι παρουσιαστές είναι ταλαντούχοι. Πέρα όμως από το ταλέντο, οι επιλογές που κάνουν και οι συνεργάτες που βρίσκονται δίπλα τους, καθορίζουν την πορεία τους.

Τι έγινε με τον Λιάγκα;
Η επιλογή του ήταν να πάει αλλού να δοκιμάσει νέα πράγματα. Εκ των πραγμάτων η αλλαγή στρατηγικής του ΑΝΤ1 από την ψυχαγωγία στην μυθοπλασία, περιόρισε και την ανάγκη για ψυχαγωγικές εκπομπές. Πρόσφατα έγιναν συζητήσεις για την επόμενη σεζόν, του προτείναμε ιδέες, αλλά επέλεξε να πάει κάπου αλλού. Καταλαβαίνω απόλυτα αυτή του την απόφαση.

Ποια θα είναι τα όπλα σας για την επόμενη χρονιά;
Πιστεύω πολύ στις «Άγριες Μέλισσες». Είναι μια σειρά που θα έπρεπε οπωσδήποτε να πραγματοποιηθεί. Πατάει σε τάσεις ευρωπαϊκές, που θέλουν σειρές εποχής αλλά και σειρές με δυναμικές πρωταγωνίστριες. Σε περιόδους κρίσης, η φυγή του τηλεθεατή από την καθημερινότητα, γίνεται είτε προς τα πίσω είτε προς το μέλλον. Να κάνουμε επιστημονική φαντασία είναι δύσκολο. Οι «Μέλισσες» μας δίνουν την ευκαιρία να επιστρέψουμε στο 1958, που είναι μία οικεία περίοδος ακόμη και για τους δεκαεξάχρονους, γιατί πλέον έχουν δει τόσες ελληνικές ταινίες του ’60, που ξέρουν τα ταμπού, τις μόδες, τον τρόπο που μιλούσαν εκείνη την εποχή και δεν θα τους φανούν ξένα. Φυσικά και η καθημερινή σειρά «Αν ήμουν πλούσιος» και το «The Final Four».

Το «The Final Four» είναι το βαρύ πυροβολικό για την ψυχαγωγία;
Είναι μέσα στις ανάγκες του ΑΝΤ1 να παρουσιάζει νέες προτάσεις. Βέβαια οι διαγωνισμοί τραγουδιού ακολουθούν την πεπατημένη από την εποχή του «Να η ευκαιρία», ή των «Χαρούμενων Ταλέντων» που παρουσίαζε ο Οικονομίδης στο ραδιόφωνο. Το διαφορετικό στοιχείο του «The Final Four» σε σχέση με άλλα είναι ότι ήδη έχουν επιλεγεί οι τέσσερις φιναλίστ. Τους ξέρουμε από το πρώτο επεισόδιο και παραμένουν υποψήφιοι για την πρώτη θέση εκτός κι αν βρεθεί κάποιος που πιστεύει ότι έχει δυνατότητα να τους εκθρονίσει. Έρχεται λοιπόν αυτός ο επίδοξος νικητής, περνάει οντισιόν από τους κριτές και αυτοί αποφασίζουν αν έχει το ταλέντο για να προκαλέσει έναν από τους τέσσερις ώστε να τον αντικαταστήσει. Στο τέλος ψηφίζει ο κόσμος. Η συγκεκριμένη εκπομπή πηγαίνει πολύ καλά στο Fox, θα πάει 3η σεζόν, ενώ προβάλλεται ή θα προβληθεί και σε 20 άλλες χώρες.